Peter Singer: The why and how of effective altruism

649,555 views ・ 2013-05-20

TED


Fadlan laba-guji qoraal-hoosaadka Ingiriisiga hoose si aad u daawato muuqaalka.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Abdinasser Ahmed Reviewer: Abdikani Hassan
00:12
There's something that I'd like you to see.
1
12868
3605
Waxaa jira wax aan rabo inaad aragtaan.
00:16
(Video) Reporter: It's a story that's deeply unsettled
2
16473
2484
(Fiidyow) Weriye: waa sheeko si qoto dheer u arbushtay
00:18
millions in China:
3
18957
2054
malaayiin Shiine ah:
00:21
footage of a two-year-old girl
4
21011
1880
muuqaalka inan yar oo labo jir ah
00:22
hit by a van and left bleeding in the street by passersby,
5
22891
4552
waxa jiidhay gaadhi kadibna ka tegay iyadoo dhiigaysa wado la maro
00:27
footage too graphic to be shown.
6
27443
3240
muuqaalku aad ayay u adagtay in la muujiyo.
00:30
The entire accident is caught on camera.
7
30683
2680
dhacdada gebi ahaanteedba waxa qabatay kamara.
00:33
The driver pauses after hitting the child,
8
33363
2808
Derewalku wuu istaagay ka dib markuu jiidhay cunuga,
00:36
his back wheels seen resting on her for over a second.
9
36171
3912
waxaa la arkayey taayirkiisa oo ku taagan cunugta ilbidhiqsiyo.
00:40
Within two minutes, three people pass two-year-old Wang Yue by.
10
40083
3945
laba daqiiqo gudahood, sadex qof ayaa dhaafay cunugta laba jirka ah Wang Yue.
00:44
The first walks around the badly injured toddler completely.
11
44028
3684
Ka ugu horeeyaa wuxuu gebi ahaanba iska ag maray cunugta dhaawacan.
00:47
Others look at her before moving off.
12
47712
3323
kuwa kale waxay eegeen iyada intaysan joogsan.
00:53
Peter Singer: There were other people
13
53540
1267
Peter Singer: waxaa jiray dad kale
00:54
who walked past Wang Yue,
14
54807
2327
oo ag marayeyey Wang Yue,
00:57
and a second van ran over her legs
15
57134
1719
iyo gaadhi labaad oo cagaheeda dul maray
00:58
before a street cleaner raised the alarm.
16
58853
3216
ka hor intaan qof wadooyinka nadiifiyaa uusan ridin jeliska
01:02
She was rushed to hospital, but it was too late. She died.
17
62069
5201
waxaa loola cararay cusbitaalka, laakiin xili aad u danbaysay ayay ahayd. way dhimatay.
01:07
I wonder how many of you, looking at that,
18
67270
3808
Waxaan jeclaan lahaa intiina idinka mida, ee eegaysay taas
01:11
said to yourselves just now, "I would not have done that.
19
71078
3683
ee nafohooda ku tidhi iminka, "taas maan sameeyeen
01:14
I would have stopped to help."
20
74761
2204
waan joogsan lahaa si aan u caawiyo."
01:16
Raise your hands if that thought occurred to you.
21
76965
3900
Gacmihiina taaga intiina taasi ku soo dhacday.
01:20
As I thought, that's most of you.
22
80865
2876
Saan filayey, waa intiina bada.
01:23
And I believe you. I'm sure you're right.
23
83741
1967
waanan aaminsanahay, waan hubaa inaad saxantihiin.
01:25
But before you give yourself too much credit,
24
85708
3239
laakiin intaydaan wax badan u nafihiina u ku qancin,
01:28
look at this.
25
88947
1662
tan eega.
01:30
UNICEF reports that in 2011,
26
90609
4176
UNICEF warbixin ay soo saartay 2011,
01:34
6.9 million children under five
27
94785
3949
6.9 milyan oo caruurta da'doodu ka yartahay shan
01:38
died from preventable, poverty-related diseases.
28
98734
5452
ayaa u dhintay xanuuno laga hortegi karo, xanuuno ay keenaan faqrigu.
01:44
UNICEF thinks that that's good news
29
104186
2262
UNICEF waxay ku fekeraysaa in tani tahay war wanaagsan
01:46
because the figure has been steadily coming down
30
106448
3178
sababtoo ah tiradu aad ayay hoos ugu soo dhacday
01:49
from 12 million in 1990. That is good.
31
109626
4053
waxay ahayd 12 milyan sanadii 1990kii. taas waa war wanaagsan.
01:53
But still, 6.9 million
32
113679
3104
laakiin ilaa hada, 6.9 milyan
01:56
is 19,000 children dying every day.
33
116783
5324
waa 19,000 oo caruura ayaa maalin walba dhinta.
02:02
Does it really matter
34
122107
2786
miyaan tan dhab ahaantii saamayn lahayn
02:04
that we're not walking past them in the street?
35
124893
2905
inagoo marayna istaraytkii aan soo dhaafnay?
02:07
Does it really matter that they're far away?
36
127798
5218
miyay dhabtii saamayn leedahay inay inaga fog yihiin?
02:13
I don't think it does make a morally relevant difference.
37
133016
3418
ma filayo, waxay saamayn kala duwanaansho ku leedahay damiirka
02:16
The fact that they're not right in front of us,
38
136434
2408
xaqiiqdii ma joogaan horteena,
02:18
the fact, of course, that they're of a different nationality
39
138842
2161
laakiin dhabtii, dabcan, waxay aad ugu kala duwanyihiin qoomiyadaha
02:21
or race, none of that seems morally relevant to me.
40
141003
3975
ama jinsiyadaha, midkoodna aniga iilama muuqdo inuu ila taxaluqo
02:24
What is really important is,
41
144978
1520
waxaa dhab ahaantii muhiimka ahi waxay tahay,
02:26
can we reduce that death toll? Can we save
42
146498
4265
inaad hoos u dhigi karto tirada dhimashada? inagu ma badbaadin karnaa
02:30
some of those 19,000 children dying every day?
43
150763
4966
qaar ka mida caruurtaas 19,000 ah ee maalin kasta dhimanaysa?
02:35
And the answer is, yes we can.
44
155729
3618
jawaabtu waxay tahay, haa waan awoodnaa.
02:39
Each of us spends money
45
159347
2543
midkastoo inaga mida wuxuu ku kharash gareeyaa lacag
02:41
on things that we do not really need.
46
161890
2181
waxyaabo aynaan runtii u baahnayn.
02:44
You can think what your own habit is,
47
164071
1932
waxaad ka fekertaa waxaa kuu dhaqan ah,
02:46
whether it's a new car, a vacation
48
166003
2565
haday ahaan lahayd gaadhi cusub, dalxiis
02:48
or just something like buying bottled water
49
168568
2680
ama waxyaabo kale sida inaad iibsato caagad biyo ah
02:51
when the water that comes out of the tap
50
171248
2023
iyadoo biyaha qaabada ka imanaya
02:53
is perfectly safe to drink.
51
173271
2530
ay ilaa xad u caafimaad wanaagsanyihiin cabitaanka
02:55
You could take the money you're spending
52
175801
1647
waxaan u qaadi kartaa lacagta aad kharash garaynayso
02:57
on those unnecessary things
53
177448
1895
waxyaabahaas aadan u baahnayn
02:59
and give it to this organization,
54
179343
2366
inaad siiso ururkan,
03:01
the Against Malaria Foundation,
55
181709
2927
ururka Against Malaria Foundation,
03:04
which would take the money you had given
56
184636
2572
kaas oo qaadi doona lacagta aad siisay
03:07
and use it to buy nets like this one
57
187208
3703
una isticmaali doona maro-kaneeyoinka sida tan
03:10
to protect children like this one,
58
190911
3539
si ay u ilaaliso caruuta sida kan oo kale,
03:14
and we know reliably that if we provide nets,
59
194450
4296
waxaan ognahay runtii hadaynu siiyo maro-kaneecooyinkaas,
03:18
they're used, and they reduce the number of children
60
198746
3402
way isticmaalyaa, waxayna yaraynaysaa tirada dhimashada
03:22
dying from malaria,
61
202148
2456
u dhimanaysa kaneecada,
03:24
just one of the many preventable diseases
62
204604
2808
waa mid ka mida cudurada laga hor tegi karo
03:27
that are responsible for some of those 19,000 children
63
207412
3952
ee galaafta in ka badan 19,000 caruura
03:31
dying every day.
64
211364
3648
inay dhintaan maalin walba.
03:35
Fortunately, more and more people
65
215012
2184
nasiib daro, dab badan oo badan
03:37
are understanding this idea,
66
217196
2514
ayaa fahmaya fikradan,
03:39
and the result is a growing movement:
67
219710
3318
maxsuulkuna kacdoon koroya:
03:43
effective altruism.
68
223028
2656
deeqsinimo waxtar leh
03:45
It's important because it combines both the heart and the head.
69
225684
4384
waa muhiim sababtoo ah waxay isku xidhaa qalbiga iyo maanka
03:50
The heart, of course, you felt.
70
230068
1711
niyada, dabcan waad ka dareemi.
03:51
You felt the empathy for that child.
71
231779
3143
waxaad dareentay u calool boholyowga cunugaas
03:54
But it's really important to use the head as well
72
234922
4034
laakiin runtii waa muhiim inaan isticmaalno maanka sidoo kale
03:58
to make sure that what you do is effective and well-directed,
73
238956
4793
si aan hubaal uga dhigno waxaad samaysid inay tayo leeyihiin yihiina mid la agaasimay
04:03
and not only that, but also I think reason helps us
74
243749
4334
taasoo qudha maah, waxaanse ka fekeraa caqliyada na caawinaysa
04:08
to understand that other people, wherever they are,
75
248083
3769
inaan fahano in dadka kale, meel kasta ay joogaanba,
04:11
are like us, that they can suffer as we can,
76
251852
3591
ay yihiin inaga oo kale, ay u dhibtoodaan sideena oo kale,
04:15
that parents grieve for the deaths of their children,
77
255443
2673
in ay u murugada waalidka caruurtoodu dhimatay,
04:18
as we do,
78
258116
1803
sida inaga oo kale,
04:19
and that just as our lives and our well-being matter to us,
79
259919
4218
iyo sida nafaheeda iyo wanaageenuba inoo saameeyaan.
04:24
it matters just as much to all of these people.
80
264137
3243
ayay u saamaysaa sida dadkaas intooda bada.
04:27
So I think reason is not just some neutral tool
81
267380
3068
hadaba waxaan ka fekeray caqliyad maaha oo qudha mid dhexdhexaada
04:30
to help you get whatever you want.
82
270448
1495
oo kaa caawinaysa wax kastood doonaysid.
04:31
It does help us to put perspective on our situation.
83
271943
4630
waxay inaga caawinaysaa inaan aragtideena ku qotomino xaaladeena
04:36
And I think that's why
84
276573
1879
waxaana ka fekeray taas sababteeda
04:38
many of the most significant people in effective altruism
85
278452
5006
dad badan oo intooda badan yihiin deeqsiyiin tayo badan
04:43
have been people who have had backgrounds
86
283458
2384
waxay ahaayeed dad ka soo jeeda
04:45
in philosophy or economics or math.
87
285842
4738
filsafadaha dhaqaalaha ama xisaabta
04:50
And that might seem surprising,
88
290580
1465
taasoo u muuqan kartan mid lala yaabo
04:52
because a lot of people think,
89
292045
1333
maxaa yeelay dad badan ayaa ku fekera,
04:53
"Philosophy is remote from the real world;
90
293378
3813
"falsafadu inay tahay mid ka baxsan dunida dhabta ah:
04:57
economics, we're told, just makes us more selfish,
91
297191
3943
dhaqaalaha, waxaa la noo sheegay, inuu kaa dhigo mid kibir badan,
05:01
and we know that math is for nerds."
92
301134
3531
waxaynuna ognahay in xisaabtu tahay mid aan xiiso badnayn oo danbaysa
05:04
But in fact it does make a difference,
93
304665
2758
laakiin xaqiiqdii waxay samaysaa kala duwanaansho,
05:07
and in fact there's one particular nerd
94
307423
1936
xaqiiqdii waxaa jirta hal arin oon ku cajab gelinayn
05:09
who has been a particularly effective altruist
95
309359
4220
taasoo ahayd arin keensatay deeqsinimada tayada leh
05:13
because he got this.
96
313579
1917
sababtoo ah tan ayuu helay
05:15
This is the website of the Bill & Melinda Gates Foundation,
97
315496
3279
kan waa websaydka Bill iyo Mellinda Gates
05:18
and if you look at the words on the top right-hand side,
98
318775
3796
oo hadaad eegto kelmada xaga sare ee midig ku qoran
05:22
it says, "All lives have equal value."
99
322571
3927
waxay leedahay "noolaha oo dhami waa isku qiime."
05:26
That's the understanding,
100
326498
1869
taas waa fahaamka,
05:28
the rational understanding of our situation in the world
101
328367
3622
fahamka caadiga ee xaaladeena aduunka
05:31
that has led to these people
102
331989
2261
taasoo sabab u noqotay dadkaas
05:34
being the most effective altruists in history,
103
334250
4681
inay noqday kuwa ugu deeqsisan taariikhda,
05:38
Bill and Melinda Gates and Warren Buffett.
104
338931
2672
Bill iyo Melinda Gates iyo Warren Buffett.
05:41
(Applause)
105
341603
6133
(Applause)
05:47
No one, not Andrew Carnegie, not John D. Rockefeller,
106
347736
4169
Midkoodna, Adrew Carnegie, John D. Rockefeller,
05:51
has ever given as much to charity
107
351905
2658
weligood may siinin sadaqadan oo kale
05:54
as each one of these three,
108
354563
3248
sida mid ka mida sadexdaa,
05:57
and they have used their intelligence
109
357811
2752
waxayna u isticmaaleen garaadkooda
06:00
to make sure that it is highly effective.
110
360563
4080
ina ka dhigaan inay si dhaba u tarto.
06:04
According to one estimate, the Gates Foundation
111
364643
3088
Marka la eego qiyaas, Gates Foundation
06:07
has already saved 5.8 million lives
112
367731
3808
wuxuu durba badbaadiyey nolosha 5.8 milyan
06:11
and many millions more, people, getting diseases
113
371539
3158
malaayiin kale, dad ah, ayaa cuduro helayaan
06:14
that would have made them very sick,
114
374697
1527
taasoo ka dhigaysaan inay aad u xanuunsadaa,
06:16
even if eventually they survived.
115
376224
3251
xitaa hadii mark danbe ay badbaadaan
06:19
Over the coming years, undoubtably the Gates Foundation
116
379475
2600
sanadada soo socda, waxaan shaki ku jirin in Gates Foundation
06:22
is going to give a lot more,
117
382075
2664
inuu siin doono in kaloo badan,
06:24
is going to save a lot more lives.
118
384739
3975
si uu u badbaadiyo nofo aad u badan.
06:28
Well, you might say, that's fine if you're a billionaire,
119
388714
4242
Hagaag. waxaa laga yaabaa inaad tiraahdo, taasi way fiicantahay hadaad tahay bilyaneer,
06:32
you can have that kind of impact.
120
392956
2424
saamayntaasoo kale ayaad lahaan kartaa.
06:35
But if I'm not, what can I do?
121
395380
2948
laakiin hadaanan ahayn, maxaan samayn karaa?
06:38
So I'm going to look at four questions that people ask
122
398328
3324
markaa waxaan eegayaa afar suaalood oo dadku is waydiiyaan
06:41
that maybe stand in the way of them giving.
123
401652
3448
taasoo laga yaabo inay ugu taagnaato habkay u bixin lahaayeen.
06:45
They worry how much of a difference they can make.
124
405100
2367
waxay ka werweraan xajmiga isbedel ayay samay karayaan.
06:47
But you don't have to be a billionaire.
125
407467
3225
laakiin maaha inaad ahaatid bilyaneer.
06:50
This is Toby Ord. He's a research fellow in philosophy
126
410692
3664
Kan waa Toby Ord. Waa cilmi baadhe filsafadeed
06:54
at the University of Oxford.
127
414356
2026
ka ah jaamacada Oxford.
06:56
He became an effective altruist when he calculated
128
416382
3588
wuxuu noqday deeqsi tayo leh markuu xisaabtamay
06:59
that with the money that he was likely to earn
129
419970
2275
lacagta ay tahay inuu ka helo
07:02
throughout his career, an academic career,
130
422245
2400
shaqadiisa, shaqada climi-aqooneed,
07:04
he could give enough to cure 80,000 people of blindness
131
424645
6667
wuxuu ku dawayn karaa in ku filan 80,000 oo dad indho la'
07:11
in developing countries
132
431312
2046
oo ah wadamada soo koraya
07:13
and still have enough left
133
433358
2273
ee ay wax badani u dhimanyihiin
07:15
for a perfectly adequate standard of living.
134
435631
4724
si ay u gaadhaan nolol ilaa xad gaadhsan qaab nololeed ku filan.
07:20
So Toby founded an organization
135
440355
1997
Tody wuxuu hadaba assaasay urur
07:22
called Giving What We Can to spread this information,
136
442352
4086
la yidhaahdo Giving What We Can si uu u fidiyo warbixinta,
07:26
to unite people who want to share some of their income,
137
446438
3926
uuna u mideeyo dadka doonaya inay wadaagaan qaar ka mida dakhligooda
07:30
and to ask people to pledge to give 10 percent
138
450364
2713
uuna u waydiiyo dadku inay u bixiyaan qaadhaan 10 boqolkiiba
07:33
of what they earn over their lifetime
139
453077
2111
dakhliga soo gala noloshooda oo dhan
07:35
to fighting global poverty.
140
455188
3321
si loola dagaalamo fakhriga
07:38
Toby himself does better than that.
141
458509
2439
Toby laftirkiisu si fiican buu taas ka yeelay.
07:40
He's pledged to live on 18,000 pounds a year --
142
460948
4400
Wuxuu dalbay qaadhaan gaadhaya 18,000 oo ginin sanad --
07:45
that's less than 30,000 dollars --
143
465348
2744
taasi waxay ka yartahay 30,000 oo dollar--
07:48
and to give the rest to those organizations.
144
468092
3400
wuxuuna siiyey intii kale ururadaas kale.
07:51
And yes, Toby is married and he does have a mortgage.
145
471492
5574
haa, Toby waa xaas wuxuuna bangiga kaga jiraa guri dayntiis
07:57
This is a couple at a later stage of life,
146
477066
3645
kuwan waa labaamo noloshoodu dabayaaqo tahay,
08:00
Charlie Bresler and Diana Schott,
147
480711
2996
Charlie Bresler and Diana Schott,
08:03
who, when they were young, when they met,
148
483707
1527
kuwaasoo kulmay markay dhalinyaro ahaayee, markay kulmeen
08:05
were activists against the Vietnam War,
149
485234
3154
waxay ahaayeen aktifiis ka so hor jeeda dagaalkii Vietnam,
08:08
fought for social justice,
150
488388
1979
u dagaalamay cadaalada bulshada,
08:10
and then moved into careers, as most people do,
151
490367
2884
ka dibna u wareegay shaqo, sida dad badani sameeyaan,
08:13
didn't really do anything very active about those values,
152
493251
3609
aanay runtii waxbadan uga qaban qiimaheeda,
08:16
although they didn't abandon them.
153
496860
2839
inkastoo aysan ka tegin iyagu
08:19
And then, as they got to the age at which many people
154
499699
2379
ka dibna, markay gaadheen da'dii dadka inta badani
08:22
start to think of retirement, they returned to them,
155
502078
3406
bilaabaan inay ka fekeraan hawl-gabka, ayay ku laabteen,
08:25
and they've decided to cut back on their spending,
156
505484
3164
waxayna go'aansadeen inay jaraan kharashka ku baxa
08:28
to live modestly, and to give both money and time
157
508648
5145
una noolaadeen si caadi ah, waxayna siiyeen lacagtoodi iyo wakhtigoodiba
08:33
to helping to fight global poverty.
158
513793
4878
si ay ugu caawiyaan inay kula dagaalamaan faqriga.
08:38
Now, mentioning time might lead you to think,
159
518671
3042
iminka, wakhtiganaan sheegayo waxa laga yaabaa inuu kuu horseedo inaad fekerto,
08:41
"Well, should I abandon my career and put all of my time
160
521713
3624
"hagaag, miyey tahay inaan ka tago shaqadadyda oo aan geliyo wakhtigayga
08:45
into saving some of these 19,000 lives
161
525337
3205
si aan u badbaadiyo nafahaas 19,000 ah
08:48
that are lost every day?"
162
528542
1663
ee maalin walba la waayayo?"`
08:50
One person who's thought quite a bit about this issue
163
530205
2702
hal shakhsi oo ka fekeray arintan hal cabaara
08:52
of how you can have a career that will have
164
532907
2823
sidaad u heli lahayd sahqo kuu lahaan karta
08:55
the biggest impact for good in the world is Will Crouch.
165
535730
3721
saamaynta ugu wayn ee u wanaagsan adduunkan waa Will Crouch.
08:59
He's a graduate student in philosophy,
166
539451
2656
waa arday ka qalin jebiyey filsafada,
09:02
and he's set up a website called 80,000 Hours,
167
542107
4352
wuxuuna aasaasay website layidhaahdo 80,000 hours,
09:06
the number of hours he estimates
168
546459
1674
tirada saacadha uu qiyaasay
09:08
most people spend on their career,
169
548133
2372
dadka intooda badan waxay ku bixiyaan sahqadooda,
09:10
to advise people on how to have the best,
170
550505
2212
si uu ula taliyo dadka sida ugu wacan yeelan lahaayeen
09:12
most effective career.
171
552717
1980
shaqada ugu tayada badan.
09:14
But you might be surprised to know
172
554697
2214
waxaa laga yaabaa inaad la yaabto inaad ogaato
09:16
that one of the careers that he encourages people to consider,
173
556911
3021
mid ka mida shaqooyinka uu dadka ku dhiiri geliyo inay tixgeliyaan,
09:19
if they have the right abilities and character,
174
559932
2265
haday leeyihiih tayooyinka ku haboon iyo adaabka,
09:22
is to go into banking or finance.
175
562197
4667
inay tagaan bangiyada iyo dhaqaalaha.
09:26
Why? Because if you earn a lot of money,
176
566864
3811
sabab? maxaa yeelay hadaad hesho lacag badan,
09:30
you can give away a lot of money,
177
570675
2339
waxaad bixin kartaa lacag badan,
09:33
and if you're successful in that career,
178
573014
2046
hadaad ku guulaysato shaqadaad,
09:35
you could give enough to an aid organization
179
575060
2614
waxaad siin kartaa in ku filan hayadaha gargaarka
09:37
so that it could employ, let's say, five aid workers
180
577674
4930
markaa waxay shaqaalayn kartaa, aan nidhaahno shan qof oo shaqaale gargaar ah
09:42
in developing countries, and each one of them
181
582604
3292
oo ah wadamada soo koraya, mid kastoo ka mid ahina
09:45
would probably do about as much good
182
585896
1844
wuxuu runtii samayn karaa wanaag ka badan
09:47
as you would have done.
183
587740
1534
intaad samayn kari lahayd.
09:49
So you can quintuple the impact
184
589274
3010
markaa saamayntaasi waa shan meelood
09:52
by leading that kind of career.
185
592284
4121
ay kugu hogaaminayso shaqadaasi.
09:56
Here's one young man who's taken this advice.
186
596405
2520
Halkan waxaa jira nin dhalinyaro ah oo qaatay taladaas.
09:58
His name is Matt Weiger.
187
598925
1341
Magaciisu waa Matt Weiger.
10:00
He was a student at Princeton in philosophy and math,
188
600266
3762
wuxuu ahaa arday filsafada iyo xisaabta ka barta jaamacada Princeton,
10:04
actually won the prize for the best undergraduate philosophy thesis
189
604028
3719
wuxuu runtii ku guulaystay abaalmarinta buuga jaamacadeedka uu ka qoray filsafada
10:07
last year when he graduated.
190
607747
2379
sanadkii la soo dhaafay markuu qalin jebiyey.
10:10
But he's gone into finance in New York.
191
610126
3226
wuxuu shaqo dhaqaalaha ka helay New York.
10:13
He's already earning enough
192
613352
1605
wuxuu durba helaa in ku filan
10:14
so that he's giving a six-figure sum to effective charities
193
614957
4266
wuxuu siinayaa lacag lix xaradh dhan ururada deeqaha
10:19
and still leaving himself with enough to live on.
194
619223
3729
wuxuuna weli helaa lacag ku filn oo uu ku noolaado.
10:22
Matt has also helped me to set up an organization
195
622952
3871
Matt wuxuu sidoo kale iga caawiyey inaan sameeyo urur
10:26
that I'm working with that has the name taken
196
626823
3053
kaas oon ka shaqaynayo lehna magaca aan ka soo qaatay
10:29
from the title of a book I wrote,
197
629876
1627
ciwaanka buug aan qoray,
10:31
"The Life You Can Save,"
198
631503
1898
"Nolosha aad badbaadin kartied,"
10:33
which is trying to change our culture
199
633401
2741
kaasoo isku dayaya inuu bedelo dhaqankeena
10:36
so that more people think that
200
636142
3733
markaa dad badan waxay ka fekeraan in
10:39
if we're going to live an ethical life,
201
639875
1717
haday tahay inay ku noolaano nolol akhlaaqiyaad leh,
10:41
it's not enough just to follow the thou-shalt-nots
202
641592
3831
ma ku filna inaan raacno iska nolosha dahsoon
10:45
and not cheat, steal, maim, kill,
203
645423
2380
inaynaan khiyaamin, dhaawicin, dilin
10:47
but that if we have enough, we have to share some of that
204
647803
2887
laakiin hadaan haysano in nagu filan, waa inaan bixinaa in ka mida
10:50
with people who have so little.
205
650690
3353
dadka haysta inta yar
10:54
And the organization draws together people
206
654043
2779
iyo ururadka isu keena dadka
10:56
of different generations,
207
656822
1684
kala faca a,
10:58
like Holly Morgan, who's an undergraduate,
208
658506
1845
sida Holly Morgan, oo ah arday aan dhamayn jaamacada,
11:00
who's pledged to give 10 percent
209
660351
1517
oo dalabtay inay bixiso 10 boqolkiiba
11:01
of the little amount that she has,
210
661868
1949
lacagta yar ee ay haysato,
11:03
and on the right, Ada Wan,
211
663817
2053
iyo midigta, Ada Wan,
11:05
who has worked directly for the poor, but has now
212
665870
2727
kaasoo si toosa ugu shaqeeyey faqiirk, laakiin iminka
11:08
gone to Yale to do an MBA to have more to give.
213
668597
4502
ka wada jaamacad aYale Mastar digriigiisa si uu u helo in ka badan uu bixiyo'
11:13
Many people will think, though,
214
673099
1525
dad badan ayaa ka fekeri doona, fekeray,
11:14
that charities aren't really all that effective.
215
674624
3982
in sadaqadu ayaysan saas runtii u saamayn badnayn.
11:18
So let's talk about effectiveness.
216
678606
1793
balaan ka hadalno, tayaday leeyihiin.
11:20
Toby Ord is very concerned about this,
217
680399
1990
Toby ORd wuxuu aad ugu taxaluqaa tan,
11:22
and he's calculated that some charities
218
682389
2887
wuxuu xisaabiyey kuwo ka mida ururuda sadaqada
11:25
are hundreds or even thousands of times
219
685276
2789
ilaa boqolaal, xitaa kumanaan goor
11:28
more effective than others,
220
688065
2058
ay ka tayo badan yihiin kuwa kale,
11:30
so it's very important to find the effective ones.
221
690123
2836
makra waa muhiim in la helo kuwo tayo leh.
11:32
Take, for example, providing a guide dog for a blind person.
222
692959
5031
u soo qaado tusaale, in ey uu hago qof indho la'
11:37
That's a good thing to do, right?
223
697990
2812
waa mid wanaagsan inuu sameey, sax?
11:40
Well, right, it is a good thing to do,
224
700802
2022
hagaag, sax, waa mid saxa in la sameeyo,
11:42
but you have to think what else you could do with the resources.
225
702824
2917
laakiin waa inaad ku fikirtaa waxa kale eed ku samayn kari lahayd khayraadka
11:45
It costs about 40,000 dollars to train a guide dog
226
705741
4244
waxay ku kacaysaa ilaa 40,000 inaad ku tabo barto ey
11:49
and train the recipient so that the guide dog
227
709985
2496
iyo inaad tabobarto isaga si agyu u hagidiisu
11:52
can be an effective help to a blind person.
228
712481
3384
u noqon karto mid caawimo tayo leh u fidin karta qofka indhaha la'
11:55
It costs somewhere between 20 and 50 dollars
229
715865
4272
waxay ku kacdaa in lagu daweeyo inta u dhexaysa 20 ilaa 50 dollar
12:00
to cure a blind person in a developing country
230
720137
3006
in lagu daweeyo qof indha la' wadamada horumaray
12:03
if they have trachoma.
231
723143
2010
haday ku dhacdo tarajooma
12:05
So you do the sums, and you get something like that.
232
725153
3071
markaa waad isu gayn kartaa, waxaadna heli kartaa wax lamida taas
12:08
You could provide one guide dog
233
728224
1746
waxaad u fidn kari lahayd ey haga ah
12:09
for one blind American,
234
729970
2345
qof maraykan ah oo indha la'
12:12
or you could cure between 400
235
732315
2876
ama waxaad ku dawayn kartaa 400
12:15
and 2,000 people of blindness.
236
735191
3771
ilaa 2,000 oo dad indho la' ah
12:18
I think it's clear what's the better thing to do.
237
738962
3597
waxaan fili inay cadahay ta wanaagsan ay tahay in la sameeyo.
12:22
But if you want to look for effective charities,
238
742559
3515
laakiin hadaad eegayso ururada deeqa ee tayada leh
12:26
this is a good website to go to.
239
746074
2232
kan waa websayd wanaagsan oo ay tahay in la eego.
12:28
GiveWell exists to really assess the impact of charities,
240
748306
4884
GiveWell exist si aad runtii u qiimayso saamaynta ururadaas,
12:33
not just whether they're well-run,
241
753190
1965
maaha qudha in si wanaagsan loo wado,
12:35
and it's screened hundreds of charities
242
755155
2300
waxayse eegeen boqolaal urur
12:37
and currently is recommending only three,
243
757455
3299
iminka waxay ku taliyeen sadex urur qudha,
12:40
of which the Against Malaria Foundation is number one.
244
760754
4233
kaaso Against Maraia Foundation uu ka kow yahay.
12:44
So it's very tough. If you want to look for other recommendations,
245
764987
2623
hadaba aad ayay u adagtahay, hadaad eegto la talin kale oo wanaagsan,
12:47
thelifeyoucansave.com and Giving What We Can
246
767610
3010
thelifeyourcansave.com iyo bixi wixii aad karto
12:50
both have a somewhat broader list,
247
770620
2366
labaduba waxay leeyihiin liis dheer
12:52
but you can find effective organizations,
248
772986
3336
laakiin waad heli kartaa ururo tayo leh,
12:56
and not just in the area of saving lives from the poor.
249
776322
4176
oon ahayn qudha kuwo badbaadiya nolosha faqiirka.
13:00
I'm pleased to say that there is now also a website
250
780498
2576
Waxaan aad ugu faraxsanahay inaan idhaahdo waxaa jira sidoo kale websayd
13:03
looking at effective animal organizations.
251
783074
3432
eegaya ururada xayawaanka ee tayada leh.
13:06
That's another cause that I've been concerned about
252
786506
2004
taasi waa arin kale oo aan ka walaacsanaa
13:08
all my life, the immense amount of suffering
253
788510
2604
noloshayda oo dhan, dhibta baaxada weyn
13:11
that humans inflict
254
791114
1526
ee biniaadamka haleesha
13:12
on literally tens of billions of animals every year.
255
792640
4257
marka la turjumo tobanaan bilyan oo xayawaana sanad kasta
13:16
So if you want to look for effective organizations
256
796897
2326
markaa hadaad rabtid inaad eegto urur xayawaan oo tayo leh
13:19
to reduce that suffering,
257
799223
2073
si hoos loogu dhigo dhibka,
13:21
you can go to Effective Animal Activism.
258
801296
3001
waxaad tegi kartaa Effective Animal Actism.
13:24
And some effective altruists think it's very important
259
804297
3039
sidoo kale deeqsinomo tayo leh ood filay inay aad u muhiim tahay
13:27
to make sure that our species survives at all.
260
807336
3757
si loo looga dhigo nooluhu inay badbaadaa dhamaantood.
13:31
So they're looking at ways to reduce the risk of extinction.
261
811093
3430
markaa waxay eegayaa hababka hoos loogu dhigi karo khatarta inay dabar go'aan.
13:34
Here's one risk of extinction that we all became aware of
262
814523
2643
halkan waxaa ah hal khatar oo dabar go' ah oo aynu dhamaanteen ka war hayno
13:37
recently, when an asteroid passed close to our planet.
263
817166
4157
dhawaanahan, markii asteriyoodh uu maray meel u dhaw aduunkeena
13:41
Possibly research could help us not only to predict
264
821323
3006
waxaa suuro gal ahayd in cilmi baadhis ay inaga caawin lahayd inaan uun saadaalin
13:44
the path of asteroids that might collide with us,
265
824329
1971
jidka astiriyoodhada inagu dhici kara,
13:46
but actually to deflect them.
266
826300
2792
laakiin runtii ka hortagi karno inaysan dhicin.
13:49
So some people think that would be a good thing to give to.
267
829092
2664
dadka qaar ayaa ka fekera inay ahaan lahayd arin fiican inaynu bixino.
13:51
There's many possibilities.
268
831756
2242
waxa jirta suurtagalnimooyin badan,
13:53
My final question is,
269
833998
1711
suaashayda u danbaysaa waxay tahay,
13:55
some people will think it's a burden to give.
270
835709
3031
dadka qaar waxay ka fekeraan inay culustahay in la bixyo.
13:58
I don't really believe it is.
271
838740
1633
anigu ma aaminsani inay tahay
14:00
I've enjoyed giving all of my life
272
840373
2180
waxaan ku raaxaysanayey inaan bixiyo noloshaydi oo dhan
14:02
since I was a graduate student.
273
842553
1318
ilaa markaan qalin jebiyey.
14:03
It's been something fulfilling to me.
274
843871
2833
waxay ii ahayd wax i farxad gelinayey.
14:06
Charlie Bresler said to me that he's not an altruist.
275
846704
2431
Charle Bresler wuxuu igu yidhi inuusan ahayn deeqsi.
14:09
He thinks that the life he's saving is his own.
276
849135
3374
wuxuu ka fekeraa noloshii kaga baxday dhigaalkiisa.
14:12
And Holly Morgan told me that she used to battle depression
277
852509
3927
Holly Morgana wuxuu ii sheegay waxay u isticmaashay inay kula tacaasho niyad jabka
14:16
until she got involved with effective altruism,
278
856436
2232
ilaa hada waxay ku taxaluqday deeqsinada tayada leh,
14:18
and now is one of the happiest people she knows.
279
858668
3546
iminkana waa dadka ugu farxada badan een arkay.
14:22
I think one of the reasons for this
280
862214
1773
waxaan filayaa mid ka mida sababta arintan
14:23
is that being an effective altruist helps to overcome
281
863987
3267
in faxalnimada tayada lihi ay caawiso inaan ka gudbo
14:27
what I call the Sisyphus problem.
282
867254
2871
waxa aan ugu yeedho dhibta Sisphus.
14:30
Here's Sisyphus as portrayed by Titian,
283
870125
3193
halkan waxa ah Sisphus sida uu sawirkiisa soo dhigay Titian,
14:33
condemned by the gods to push a huge boulder
284
873318
3023
ku cambaareeyey in sanamadoodu ay ku soo riixeen dhagxaanti
14:36
up to the top of the hill.
285
876341
1679
korka ka saarnaa buurta.
14:38
Just as he gets there, the effort becomes too much,
286
878020
3050
marka uu minka halkan galay, dedaalku aad buu u sii batay.
14:41
the boulder escapes, rolls all the way down the hill,
287
881070
3241
dhagaxii wuu ka baxsaday, ku soo socday hoosta buurta,
14:44
he has to trudge back down to push it up again,
288
884311
3304
waa inuu dib u riixaa oo kor celiyaa mar kale
14:47
and the same thing happens again and again
289
887615
2419
si lamid ayaa dhacd oo dhacda
14:50
for all eternity.
290
890034
2382
ilaa dhamaadka dunida.
14:52
Does that remind you of a consumer lifestyle,
291
892416
3015
taas ma ku xasuusisaa qaab nololeedka macmiilka,
14:55
where you work hard to get money,
292
895431
2682
inaad aad u shaqayso si aad lacag u hesho,
14:58
you spend that money on consumer goods
293
898113
2245
waxaad ku bixisaa lacagtaas si aad ugu isticmaasho alaab
15:00
which you hope you'll enjoy using?
294
900358
3572
taasoo aad rajaynaysid inaad la dhici doontid isticmaalkooda?
15:03
But then the money's gone, you have to work hard
295
903930
2731
laakiin lacagtii way tagtay, waxaad u shaqaysay aad
15:06
to get more, spend more, and to maintain
296
906661
2900
si aad u helo in badan, waxaad kharash garaysay in badan, si aad u hesho
15:09
the same level of happiness, it's kind of a hedonic treadmill.
297
909561
3007
in la mida farxadaas, farxad raadinteedu dhamaanayn.
15:12
You never get off, and you never really feel satisfied.
298
912568
3366
ka dhamaan masid, runtiina weligaa ku qancin mayso.
15:15
Becoming an effective altruist gives you
299
915934
2992
inaad deeqsi wanaagsan nooqoto ayaa ku siin karta
15:18
that meaning and fulfillment.
300
918926
1490
macnaha faraxadaas gaadhideeda.
15:20
It enables you to have a solid basis for self-esteem
301
920416
4191
waxay kaa dhigaysaa inaad lahaato aasaaska dareenka niyadeed oo sareeya
15:24
on which you can feel your life was really worth living.
302
924607
4125
kaasoo aad ku dareemi karto inay noloshaadu tahay mid mudan in la noolaado
15:28
I'm going to conclude by telling you
303
928732
2556
waxaan ku soo gebogebaynayaa inaan idiin sheego
15:31
about an email that I received
304
931288
2133
emayl aan helay
15:33
while I was writing this talk just a month or so ago.
305
933421
4924
maraan qorayey hadalkan bil ka hor.
15:38
It's from a man named Chris Croy, who I'd never heard of.
306
938345
3027
waxay ka timid nin la dhaho Chris Croy, aanan weligay maqal
15:41
This is a picture of him showing him recovering from surgery.
307
941372
4419
kan waa sawirkiisa oo tusaya isagoo ka soo bogsoonaya qalin
15:45
Why was he recovering from surgery?
308
945791
2534
muxuu uga soo bogsoonayaa qaliinka?
15:48
The email began, "Last Tuesday,
309
948325
3557
emaylkii u danbeeyey wuxuu ku bilaabmay "salaasadii u danbaysay,
15:51
I anonymously donated my right kidney to a stranger.
310
951882
3858
waxaan si qarsoodiya ugu deeqay kelidayda midig qof aanan garanayn
15:55
That started a kidney chain
311
955740
2085
taas waxay bilowday silsilada kelida
15:57
which enabled four people to receive kidneys."
312
957825
4669
taasoo awood u siisay afar qof inay helaan kelyo."
16:02
There's about 100 people each year in the U.S.
313
962494
2439
waxaa jira ilaa 100 sanadkii maraykanka
16:04
and more in other countries who do that.
314
964933
2718
iyo kuwo kaloo wadamada kale oo sidaas sameeya.
16:07
I was pleased to read it. Chris went on to say
315
967651
2164
waxaa i farxad gelisay inaan akhriyo. Chris wuxuu yidhi
16:09
that he'd been influenced by my writings in what he did.
316
969815
3372
inay saamayn ku yeelatay qoraaladayda waxa uu sameeyey
16:13
Well, I have to admit, I'm also somewhat embarrassed by that,
317
973187
3423
hagaag. waa inaan qirtaa, intaasi iga yaabisay,
16:16
because I still have two kidneys.
318
976610
6262
maxaa yeelay, ilaa hada waxaan leeyahay laba kelyood.
16:22
But Chris went on to say that he didn't think
319
982872
2266
laakiin Chris wuxuu yihdi inuusan ka fekerin
16:25
that what he'd done was all that amazing,
320
985138
2680
inuu sameeyey wax saas loola yaabo.
16:27
because he calculated that the number of life-years
321
987818
3507
maxaa yeelay wuxuu xisaabiyey tirada sanadada
16:31
that he had added to people, the extension of life,
322
991325
2548
uu ugu daray dad, kordhinta nololeed,
16:33
was about the same that you could achieve
323
993873
2809
ay tahay mid la mida midaad gaadhi kari lahayd
16:36
if you gave 5,000 dollars to the Against Malaria Foundation.
324
996682
5836
hadaad siiso 5,000 dollar ururuka Against Malaria Foundation
16:42
And that did make me feel a little bit better,
325
1002518
4076
aad ka dibna aad xoogaa dareerto wanaag,
16:46
because I have given more than 5,000 dollars
326
1006594
3554
maxaa yeelay waxaad bixisay in ka badan 5,000 oo doolar
16:50
to the Against Malaria Foundation
327
1010148
2847
ururka Against Malaria Foundation
16:52
and to various other effective charities.
328
1012995
4903
iyo ururo kaloo deeqaha wax ku qabta.
16:57
So if you're feeling bad
329
1017898
1434
Markaa hadaanad fiicnaan dareemayn
16:59
because you still have two kidneys as well,
330
1019332
4082
maxaa yeelay weli laba kelyood ayaad leedahay,
17:03
there's a way for you to get off the hook.
331
1023414
2634
waxaa jira qaabad aad uga bixi kartid.
17:06
Thank you.
332
1026048
1200
Mahadsanidiin.
17:07
(Applause)
333
1027248
6154
(Sacab)
Ku saabsan shabakadan

Boggan waxa uu ku baran doonaa YouTube-ka muuqaallo faa'iido u leh barashada Ingiriisiga. Waxaad arki doontaa casharo Ingiriisi ah oo ay dhigayaan macalimiin heer sare ah oo ka kala yimid adduunka oo dhan. Laba-guji qoraal-hoosaadyada Ingiriisiga ah ee lagu soo bandhigay bog kasta oo muuqaal ah si aad halkaas uga ciyaarto muqaalka. Qoraal-hoosaadyadu waxay la socdaan dib-u-qaadista fiidyaha. Haddii aad hayso wax faallo ah ama codsi ah, fadlan nala soo xiriir adigoo isticmaalaya foomkan xiriirka.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7