Your words may predict your future mental health | Mariano Sigman

Tłumaczenie: Mieszko Renusch Korekta: Rysia Wand

We have historical records that allow us to know how the ancient Greeks dressed,

Mamy dane historyczne, dzięki którym wiemy, jak ubierali się starożytni Grecy,

how they lived,

jak żyli,

how they fought ...

jak walczyli...

but how did they think?

ale jak myśleli?

One natural idea is that the deepest aspects of human thought --

Jeden z poglądów przyjmuje, że najgłębsze aspekty ludzkiej myśli,

our ability to imagine,

nasza zdolność wyobraźni,

to be conscious,

świadomości,

to dream --

marzeń,

have always been the same.

zawsze były takie same.

Another possibility

Inna możliwość to

is that the social transformations that have shaped our culture

że zmiany społeczne, które ukształtowały naszą kulturę,

may have also changed the structural columns of human thought.

mogły również zmienić strukturalny podział myśli.

We may all have different opinions about this.

Opinie na ten temat mogą się różnić.

Actually, it's a long-standing philosophical debate.

To w zasadzie odwieczny dylemat filozoficzny.

But is this question even amenable to science?

Ale czy to pytanie da się zbadać naukowo?

Here I'd like to propose

Chciałbym zaproponować,

that in the same way we can reconstruct how the ancient Greek cities looked

żeby tak, jak odtwarzamy wygląd starożytnych greckich miast

just based on a few bricks,

na podstawie kilku cegieł,

that the writings of a culture are the archaeological records,

przyjąć, że zapisy kulturowe to dane archeologiczne,

the fossils, of human thought.

skamieliny ludzkiej myśli.

And in fact,

I faktycznie,

doing some form of psychological analysis

dokonując pewnej formy analizy psychologicznej

of some of the most ancient books of human culture,

kilku z najstarszych ksiąg z ludzkiego dorobku,

Julian Jaynes came up in the '70s with a very wild and radical hypothesis:

w latach 70. Julian Jaynes wysnuł bardzo odważną hipotezę:

that only 3,000 years ago,

żyjący 3000 lat temu ludzie

humans were what today we would call schizophrenics.

dzisiaj uchodziliby za schizofreników.

And he made this claim

Stwierdził to w oparciu o fakt,

based on the fact that the first humans described in these books

że pierwsi ludzie opisani w tych księgach

behaved consistently,

niezmiennie zachowywali się,

in different traditions and in different places of the world,

niezależnie od tradycji czy miejsca,

as if they were hearing and obeying voices

jak gdyby słyszeli i słuchali głosów

that they perceived as coming from the Gods,

ich zdaniem pochodzących od bogów

or from the muses ...

lub od muz...

what today we would call hallucinations.

Co dzisiaj nazwalibyśmy halucynacjami.

And only then, as time went on,

Dopiero z upływem czasu

they began to recognize that they were the creators,

zaczynali rozumieć, że to oni byli twórcami,

the owners of these inner voices.

właścicielami tych wewnętrznych głosów.

And with this, they gained introspection:

W ten sposób zyskali introspekcję:

the ability to think about their own thoughts.

umiejętność myślenia o swoich własnych myślach.

So Jaynes's theory is that consciousness,

Według teorii Jaynesa świadomość,

at least in the way we perceive it today,

przynajmniej tak, jak postrzegamy ją dzisiaj,

where we feel that we are the pilots of our own existence --

gdzie uważamy się za pilotów naszego istnienia,

is a quite recent cultural development.

jest stosunkowo nowym osiągnięciem kulturowym.

And this theory is quite spectacular,

Ta teoria jest dosyć efektowna,

but it has an obvious problem

ale ma oczywistą wadę.

which is that it's built on just a few and very specific examples.

Jest oparta na niewielu i bardzo konkretnych przykładach.

So the question is whether the theory

Pytanie brzmi, czy teorię,

that introspection built up in human history only about 3,000 years ago

że introspekcja wytworzyła się w ludziach dopiero około 3000 lat temu

can be examined in a quantitative and objective manner.

można zbadać w ilościowy i obiektywny sposób.

And the problem of how to go about this is quite obvious.

Problem z takim badaniem jest jasny.

It's not like Plato woke up one day and then he wrote,

Przecież Platon nie napisał ot, tak:

"Hello, I'm Plato,

"Cześć, jestem Platon

and as of today, I have a fully introspective consciousness."

i od dzisiaj mam w pełni introspektywną świadomość".

(Laughter)

(Śmiech)

And this tells us actually what is the essence of the problem.

To wskazuje na sedno problemu.

We need to find the emergence of a concept that's never said.

Musimy wykryć pojawienie się pojęcia, o którym się nie mówi.

The word introspection does not appear a single time

Słowo introspekcja ani razu nie pojawia się

in the books we want to analyze.

w analizowanych książkach.

So our way to solve this is to build the space of words.

Należałoby zbudować przestrzeń ze słów.

This is a huge space that contains all words

To ogromna przestrzeń, zawierająca wszystkie słowa

in such a way that the distance between any two of them

tak, że dystans pomiędzy nimi

is indicative of how closely related they are.

wskazuje, jak blisko są powiązane.

So for instance,

Na przykład

you want the words "dog" and "cat" to be very close together,

słowa "pies" i "kot" powinny być bardzo blisko siebie,

but the words "grapefruit" and "logarithm" to be very far away.

a słowa "grejpfrut" i "logarytm" daleko.

And this has to be true for any two words within the space.

Musi tyczyć się to każdej pary wyrazów w tej przestrzeni.

And there are different ways that we can construct the space of words.

Taką przestrzeń wyrazową można stworzyć na wiele sposobów.

One is just asking the experts,

Można zapytać ekspertów,

a bit like we do with dictionaries.

tak jak pytamy słowniki.

Another possibility

Inna możliwość

is following the simple assumption that when two words are related,

to zastosowanie prostego założenia,

że powiązane słowa występują w tych samych zdaniach,

they tend to appear in the same sentences,

in the same paragraphs,

tych samych paragrafach,

in the same documents,

tych samych dokumentach,

more often than would be expected just by pure chance.

częściej niż wskazywałby na to przypadek.

And this simple hypothesis,

Ta prosta hipoteza,

this simple method,

prosta metoda,

with some computational tricks

dzięki kilku sztuczkom obliczeniowym

that have to do with the fact

bo mamy do czynienia ze złożoną i wielowymiarową przestrzenią,

that this is a very complex and high-dimensional space,

turns out to be quite effective.

okazuje się skuteczna.

And just to give you a flavor of how well this works,

Żeby pokazać, jak dobrze to działa,

this is the result we get when we analyze this for some familiar words.

oto wyniki analizy kilku znanych słów.

And you can see first

Można zobaczyć,

that words automatically organize into semantic neighborhoods.

że słowa automatycznie organizują się w sąsiedztwa semantyczne.

So you get the fruits, the body parts,

Mamy owoce, części ciała,

the computer parts, the scientific terms and so on.

części komputera, pojęcia naukowe i tak dalej.

The algorithm also identifies that we organize concepts in a hierarchy.

Algorytm również wykrywa, że porządkujemy pojęcia w hierarchii.

So for instance,

Na przykład

you can see that the scientific terms break down into two subcategories

pojęcia naukowe dzielą się na dwie subkategorie

of the astronomic and the physics terms.

pojęć astronomicznych i fizycznych.

And then there are very fine things.

Mamy też bardzo subtelne podziały.

For instance, the word astronomy,

Na przykład słowo "astronomia",

which seems a bit bizarre where it is,

które trochę tutaj dziwi,

is actually exactly where it should be,

jest tam, gdzie być powinno,

between what it is,

pomiędzy tym, czym jest,

an actual science,

czyli nauką,

and between what it describes,

a tym, co opisuje,

the astronomical terms.

czyli pojęciami astronomicznymi.

And we could go on and on with this.

Można dużo o tym mówić.

Actually, if you stare at this for a while,

Jeżeli się temu przyjrzeć

and you just build random trajectories,

i zbudować losowe trajektorie,

you will see that it actually feels a bit like doing poetry.

widać, że w zasadzie przypomina to poezję.

And this is because, in a way,

A to dlatego,

walking in this space is like walking in the mind.

że wędrówka w tej przestrzeni przypomina wędrówkę w umyśle.

And the last thing

Wreszcie ten algorytm

is that this algorithm also identifies what are our intuitions,

określa nasze przypuszczenia

of which words should lead in the neighborhood of introspection.

odnośnie tego, które słowa prowadzą do introspekcji.

So for instance,

Na przykład

words such as "self," "guilt," "reason," "emotion,"

słowa, jak "ja", "wina", "powód", "emocja",

are very close to "introspection,"

są blisko słowa "introspekcja",

but other words,

ale inne słowa,

such as "red," "football," "candle," "banana,"

jak "czerwony", "piłka", "świeczka", "banan",

are just very far away.

są oddalone.

And so once we've built the space,

Po stworzeniu takiej przestrzeni

the question of the history of introspection,

kwestia historii introspekcji

or of the history of any concept

albo historii jakiegokolwiek pojęcia,

which before could seem abstract and somehow vague,

które mogłoby wydawać się abstrakcyjne i niejasne,

becomes concrete --

staje się wymierna,

becomes amenable to quantitative science.

otwarta na naukę ilościową.

All that we have to do is take the books,

Pozostaje tylko wziąć książki,

we digitize them,

zdigitalizować je,

and we take this stream of words as a trajectory

następnie przelać strumień słów jako trajektorię

and project them into the space,

i odwzorować je w przestrzeni,

and then we ask whether this trajectory spends significant time

aby sprawdzić, czy ta trajektoria

krąży blisko pojęcia introspekcji.

circling closely to the concept of introspection.

And with this,

W ten sposób

we could analyze the history of introspection

można przeanalizować historię introspekcji

in the ancient Greek tradition,

w tradycji starożytnej Grecji,

for which we have the best available written record.

która ma najlepiej zachowaną literaturę.

So what we did is we took all the books --

Wzięliśmy wszystkie księgi,

we just ordered them by time --

uporządkowaliśmy je chronologicznie

for each book we take the words

i słowa z każdej z książek

and we project them to the space,

odwzorowujemy w przestrzeni,

and then we ask for each word how close it is to introspection,

a następnie sprawdzamy, jak blisko są introspekcji

and we just average that.

i to uśredniamy.

And then we ask whether, as time goes on and on,

Później sprawdzamy, czy z upływem czasu

these books get closer, and closer and closer

książki stopniowo zbliżają się

to the concept of introspection.

do pojęcia introspekcji.

And this is exactly what happens in the ancient Greek tradition.

Otóż właśnie to ma miejsce w greckiej tradycji.

So you can see that for the oldest books in the Homeric tradition,

Można zobaczyć, że najstarsze księgi tradycji homeryckiej

there is a small increase with books getting closer to introspection.

zbliżają się do introspekcji powoli.

But about four centuries before Christ,

Natomiast 400 lat przed Chrystusem

this starts ramping up very rapidly to an almost five-fold increase

prawie 5-krotnie przyspiesza przybliżanie

of books getting closer, and closer and closer

do pojęcia introspekcji.

to the concept of introspection.

And one of the nice things about this

Jedną z zalet tego podejścia

is that now we can ask

jest możliwość sprawdzenia,

whether this is also true in a different, independent tradition.

czy dotyczy to również innej, niezależnej tradycji.

So we just ran this same analysis on the Judeo-Christian tradition,

Przeprowadziliśmy podobną analizę tradycji judeochrześcijańskiej

and we got virtually the same pattern.

i uzyskaliśmy praktycznie taki sam model.

Again, you see a small increase for the oldest books in the Old Testament,

Powolny wzrost w najstarszych księgach Starego Testamentu,

and then it increases much more rapidly

potem duże przyspieszenie

in the new books of the New Testament.

w późnych księgach Nowego Testamentu.

And then we get the peak of introspection

Kulminację introspekcji mamy

in "The Confessions of Saint Augustine,"

w "Wyznaniach" świętego Augustyna

about four centuries after Christ.

około 400 lat po Chrystusie.

And this was very important,

To ważne,

because Saint Augustine had been recognized by scholars,

bo święty Augustyn uchodzi wśród uczonych,

philologists, historians,

filologów, historyków,

as one of the founders of introspection.

za jednego z prekursorów introspekcji.

Actually, some believe him to be the father of modern psychology.

W zasadzie niektórzy uważają go za ojca współczesnej psychologii.

So our algorithm,

Nasz algorytm ma następujące zalety:

which has the virtue of being quantitative,

jest ilościowy,

of being objective,

obiektywny

and of course of being extremely fast --

i oczywiście niezwykle szybki,

it just runs in a fraction of a second --

działa w ułamku sekundy,

can capture some of the most important conclusions

pozwala wysnuć najistotniejsze wnioski

of this long tradition of investigation.

w tej długiej tradycji dociekania.

And this is in a way one of the beauties of science,

Tutaj tkwi piękno nauki,

which is that now this idea can be translated

bo teraz możemy ten pomysł uogólnić

and generalized to a whole lot of different domains.

i przenieść do wielu innych dziedzin.

So in the same way that we asked about the past of human consciousness,

Podobnie jak pytaliśmy o historię ludzkiej świadomości,

maybe the most challenging question we can pose to ourselves

chyba najtrudniejszym pytaniem, jakie można zadać jest to,

is whether this can tell us something about the future of our own consciousness.

czy pomoże nam to przewidzieć przyszłość własnej świadomości.

To put it more precisely,

Ściślej mówiąc,

whether the words we say today

czy słowa wypowiadane dzisiaj

can tell us something of where our minds will be in a few days,

mogą przewidzieć, gdzie nasze umysły

będą za kilka dni, kilka miesięcy

in a few months

or a few years from now.

albo za kilka lat.

And in the same way many of us are now wearing sensors

Wiele osób nosi czujniki,

that detect our heart rate,

które mierzą tętno,

our respiration,

oddech,

our genes,

geny,

on the hopes that this may help us prevent diseases,

bo wierzą, że pomoże to zapobiec chorobom.

we can ask whether monitoring and analyzing the words we speak,

Można zapytać, czy monitorowanie i analizowanie wypowiedzi,

we tweet, we email, we write,

tweetów, maili, notatek,

can tell us ahead of time whether something may go wrong with our minds.

pozwoli zawczasu przewidzieć nieprawidłowości w działaniu umysłu.

And with Guillermo Cecchi,

Wspólnie z Guillermo Cecchi,

who has been my brother in this adventure,

który towarzyszył mi w tej przygodzie,

we took on this task.

podjęliśmy się tego zadania.

And we did so by analyzing the recorded speech of 34 young people

Przeanalizowaliśmy nagrane wypowiedzi 34 młodych ludzi,

who were at a high risk of developing schizophrenia.

będących w grupie ryzyka zachorowania na schizofrenię.

And so what we did is, we measured speech at day one,

Zbadaliśmy wypowiedzi pierwszego dnia,

and then we asked whether the properties of the speech could predict,

następnie zapytaliśmy, czy jej cechy pozwolą przewidzieć,

within a window of almost three years,

w ciągu kolejnych 3 lat,

the future development of psychosis.

przyszły rozwój psychozy.

But despite our hopes,

Ale wbrew naszym nadziejom

we got failure after failure.

odnosiliśmy porażkę za porażką.

There was just not enough information in semantics

W semantyce było po prostu zbyt mało informacji,

to predict the future organization of the mind.

żeby przewidzieć przyszłą organizację umysłu.

It was good enough

Wystarczyło, by odróżnić

to distinguish between a group of schizophrenics and a control group,

grupę schizofreników od grupy kontrolnej,

a bit like we had done for the ancient texts,

trochę jak z naszymi starożytnymi tekstami,

but not to predict the future onset of psychosis.

ale nie żeby przewidzieć wystąpienie psychozy.

But then we realized

Wtedy zdaliśmy sobie sprawę,

that maybe the most important thing was not so much what they were saying,

że może ważniejsze jest nie to, co mówią,

but how they were saying it.

ale jak to mówią.

More specifically,

Dokładniej mówiąc,

it was not in which semantic neighborhoods the words were,

nie rozmieszczenie słów w danych semantycznych sąsiedztwach,

but how far and fast they jumped

ale jak daleko i często słowa skakały

from one semantic neighborhood to the other one.

z jednego sąsiedztwa do innego.

And so we came up with this measure,

Stworzyliśmy pomiar,

which we termed semantic coherence,

który nazwaliśmy spójnością semantyczną,

which essentially measures the persistence of speech within one semantic topic,

określającą stopień ograniczania się do jednego tematu semantycznego,

within one semantic category.

jednej semantycznej kategorii.

And it turned out to be that for this group of 34 people,

Okazało się, że w tej 34-osobowej grupie

the algorithm based on semantic coherence could predict,

algorytm oparty na spójności semantycznej wykrywał

with 100 percent accuracy,

ze 100% dokładnością

who developed psychosis and who will not.

u kogo wystąpi psychoza i u kogo nie.

And this was something that could not be achieved --

Było to coś nieosiągalnego,

not even close --

nawet w przybliżeniu,

with all the other existing clinical measures.

przy użyciu innych dostępnych środków klinicznych.

And I remember vividly, while I was working on this,

Dokładnie pamiętam, kiedy nad tym pracowałem.

I was sitting at my computer

Siedziałem przy komputerze

and I saw a bunch of tweets by Polo --

i zobaczyłem kilka tweetów Polo.

Polo had been my first student back in Buenos Aires,

Polo był moim pierwszym studentem w Buenos Aires,

and at the time he was living in New York.

a wtedy mieszkał w Nowym Jorku.

And there was something in this tweets --

Było coś w tych tweetach,

I could not tell exactly what because nothing was said explicitly --

nie wiedziałem dokładnie co, bo nie było nic powiedziane wyraźnie,

but I got this strong hunch,

ale miałem silne przeczucie,

this strong intuition, that something was going wrong.

że dzieje się coś złego.

So I picked up the phone, and I called Polo,

Zadzwoniłem do Polo

and in fact he was not feeling well.

i w rzeczy samej nie czuł się dobrze.

And this simple fact,

Ten prosty fakt,

that reading in between the lines,

że czytając między wierszami,

I could sense, through words, his feelings,

byłem w stanie wyczuć przez słowa jego uczucia,

was a simple, but very effective way to help.

był prostą, ale bardzo efektywną pomocą.

What I tell you today

Mówię wam dzisiaj,

is that we're getting close to understanding

że zbliżamy się do zrozumienia,

how we can convert this intuition that we all have,

jak można przekształcić intuicję, która wszyscy mamy,

that we all share,

tę powszechną umiejętność,

into an algorithm.

w algorytm.

And in doing so,

Dzięki temu w przyszłości

we may be seeing in the future a very different form of mental health,

podejście do zdrowia psychicznego

based on objective, quantitative and automated analysis

może opierać się na obiektywnej, ilościowej i zautomatyzowanej analizie

of the words we write,

mówionych i pisanych słów.

of the words we say.

Gracias.

Gracias.

(Applause)

(Brawa)