The mind behind Linux | Linus Torvalds | TED

Tłumaczenie: Marcin Głodziak Korekta: Marta Grochowalska

Chris Anderson: This is such a strange thing.

Chris Anderson: To niepojęte.

Twoje oprogramowanie, Linux, działa na milionach komputerów

Your software, Linux, is in millions of computers,

it probably powers much of the Internet.

i prawdopodobnie opiera się na nim spora część Internetu.

And I think that there are, like,

Na świecie jest, o ile się nie mylę,

a billion and a half active Android devices out there.

około półtora miliarda aktywnych urządzeń z Androidem.

Your software is in every single one of them.

Każde z nich zawiera twoje oprogramowanie.

It's kind of amazing.

To niezwykłe.

You must have some amazing software headquarters driving all this.

Musisz mieć ogromną siedzibę, w której to oprogramowanie powstaje.

That's what I thought -- and I was shocked when I saw a picture of it.

Tak mi się wydawało, dopóki nie zobaczyłem jej zdjęć.

I mean, this is --

Oto światowa siedziba Linuxa.

this is the Linux world headquarters.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

Linus Torvalds: Rzeczywiście, wygląda niepozornie.

Linus Torvalds: It really doesn't look like much.

And I have to say,

Muszę przyznać,

the most interesting part in this picture,

że najciekawsza rzecz na tym zdjęciu,

that people mostly react to,

na którą większość ludzi zwraca uwagę,

is the walking desk.

to biurko do pracy na stojąco.

It is the most interesting part in my office

To najciekawsza część mojego biura,

and I'm not actually using it anymore.

choć już jej nie używam.

And I think the two things are related.

Dwie sprawy się z tym łączą.

The way I work is ...

Pracuję w taki sposób,

I want to not have external stimulation.

że nie chcę być zewnętrznie pobudzany.

You can kind of see, on the walls are this light green.

Jak widzicie, ściany mam w jasnozielonym kolorze.

I'm told that at mental institutions they use that on the walls.

Podobno w instytucjach dla umysłowo chorych używają podobnego.

(Laughter)

(Śmiech)

It's like a calming color,

Ten kolor uspokaja,

it's not something that really stimulates you.

nie pobudza.

What you can't see is the computer here, you only see the screen,

Nie widać na zdjęciu komputera, tylko sam monitor.

but the main thing I worry about in my computer is --

Parametrem, na który zwracam uwagę, wybierając komputer,

it doesn't have to be big and powerful, although I like that --

nie jest wielkość czy prędkość, choć i to lubię,

it really has to be completely silent.

ale musi on być całkowicie niesłyszalny.

I know people who work for Google

Znam ludzi pracujących w Google,

and they have their own small data center at home,

w domach mają własne małe centra danych.

and I don't do that.

Ja tak nie robię.

My office is the most boring office you'll ever see.

Moje biuro jest najnudniejszym, jakie kiedykolwiek widzieliście.

And I sit there alone in the quiet.

Siadam w nim sam, w ciszy.

If the cat comes up,

Jeśli kot do mnie przyjdzie,

it sits in my lap.

siada mi na kolanach.

And I want to hear the cat purring,

Chcę słyszeć jego mruczenie,

not the sound of the fans in the computer.

nie szum wentylatorów komputera.

CA: So this is astonishing,

CA: To zdumiewające,

because working this way,

że pracując w ten sposób,

you're able to run this vast technology empire --

kierujesz imperium technologicznym,

it is an empire --

bo to jest imperium.

so that's an amazing testament to the power of open source.

To wspaniałe świadectwo potęgi open source.

Tell us how you got to understand open source

Powiedz, jak przekonałeś się do otwartego kodu

and how it lead to the development of Linux.

i jak doprowadziło to do rozwoju Linuxa.

LT: I mean, I still work alone.

LT: Cały czas pracuję sam.

Really -- I work alone in my house,

Naprawdę, pracuję sam w domu,

often in my bathrobe.

często w szlafroku.

When a photographer shows up, I dress up,

Kiedy pojawia się fotograf,

so I have clothes on.

przebieram się.

(Laughter)

(Śmiech)

And that's how I've always worked.

Zawsze tak pracowałem.

I mean, this was how I started Linux, too.

Tak też zaczął się Linux.

I did not start Linux as a collaborative project.

Nie powstał jako owoc współpracy.

I started it as one in a series of many projects

Był jednym z wielu projektów,

I had done at the time for myself,

nad którymi wtedy pracowałem na własny użytek,

partly because I needed the end result,

bo były mi potrzebne,

but even more because I just enjoyed programming.

ale bardziej dlatego, że po prostu lubiłem programować.

So it was about the end of the journey,

Projekt już miał się skończyć,

which, 25 years later, we still have not reached.

ale od 25 lat wciąż się rozwija.

But it was really about the fact that I was looking for a project on my own

Po prostu chodziło mi o własny projekt,

and there was no open source, really, on my radar at all.

open source jeszcze wtedy nie istniało, a przynajmniej ja o tym nie wiedziałem.

And what happened is ...

A wyszło z tego to,

the project grows and becomes something you want to show off to people.

że projekt rośnie i staje się czymś, czym można się pochwalić.

Really, this is more of a, "Wow, look at what I did!"

Takie: "Wow, patrzcie, co zrobiłem!".

And trust me -- it was not that great back then.

Wierzcie mi, nie było to tak dobre jak teraz.

I made it publicly available,

Oddałem to do dyspozycji ludziom

and it wasn't even open source at that point.

i nie było to nawet open source.

At that point it was source that was open, but there was no intention

Wprawdzie było to źródło otwartego kodu, ale nie chodziło o wykorzystanie

behind using the kind of open-source methodology that we think of today

open source tak, jak to rozumiemy dziś,

to improve it.

do ulepszenia go.

It was more like,

Raczej to było coś takiego:

"Look, I've been working on this for half a year,

"Patrzcie, pracowałem nad tym pół roku,

I'd love to have comments."

jestem ciekawy waszych komentarzy".

And other people approached me.

I ludzie kontaktowali się ze mną.

At the University of Helsinki,

Na Uniwersytecie Helsińskim

I had a friend who was one of the open source --

miałem przyjaciela zajmującego się open source,

it was called mainly "free software" back then --

co wtedy nazywało się "darmowym oprogramowaniem".

and he actually introduced me to the notion that, hey,

On mnie zaznajomił z tym,

you can use these open-source licenses that had been around.

że przecież mogę użyć licencji open source.

And I thought about it for a while.

Trochę się nad tym zastanawiałem.

I was actually worried about the whole commercial interests coming in.

Obawiałem się komercjalizacji.

I mean, that's one of the worries I think most people who start out have,

To jedna z obaw, które, jak myślę, trapią wszystkich zaczynających biznes,

is that they worry about somebody taking advantage of their work, right?

czy ktoś nie wykorzysta ich pracy.

And I decided, "What the hell?"

Pomyślałem: "A niech to!".

And --

I...

CA: And then at some point,

CA: ...i jakimś sposobem

someone contributed some code that you thought,

ktoś dorzucił swój kod i pomyślałeś:

"Wow, that really is interesting, I would not have thought of that.

"Wow, nie wiedziałem, że to takie ciekawe.

This could actually improve this."

To naprawdę może rozwinąć projekt".

LT: It didn't even start by people contributing code,

LT: Właściwie ludzie nie zaczęli od wrzucania kodu,

it was more that people started contributing ideas.

częściej podrzucali nowe pomysły.

And just the fact that somebody else takes a look at your project --

Sam fakt, że ktoś spojrzał na projekt,

and I'm sure it's true of other things, too,

co pewnie w innych dziedzinach też działa,

but it's definitely true in code --

ale w przypadku kodu na pewno,

is that somebody else takes an interest in your code,

że ktoś się nim zainteresował,

looks at it enough to actually give you feedback

przejrzał go na tyle dokładnie, żeby powiedzieć coś konstruktywnego

and give you ideas.

i zasugerować coś nowego.

That was a huge thing for me.

Dla mnie to dużo znaczyło.

I was 21 at the time, so I was young,

Miałem wtedy 21 lat, byłem młody,

but I had already programmed for half my life, basically.

ale kodowałem już prawie pół życia.

And every project before that had been completely personal

Każdy wcześniejszy projekt był całkowicie osobisty.

and it was a revelation when people just started commenting,

Rewelacją było to, że ktoś zaczął komentować,

started giving feedback on your code.

wyrażał opinię o moim kodzie.

And even before they started giving code back,

Nawet zanim inni zaczęli dołączać kod,

that was, I think, one of the big moments where I said,

to był punkt zwrotny, kiedy powiedziałem:

"I love other people!"

"Uwielbiam ludzi!".

Don't get me wrong --

Nie zrozumcie mnie źle,

I'm actually not a people person.

raczej nie jestem towarzyski.

(Laughter)

(Śmiech)

I don't really love other people --

W sumie nie uwielbiam innych ludzi.

(Laughter)

(Śmiech)

But I love computers,

Kocham komputery,

I love interacting with other people on email,

lubię kontaktować się z innymi przez maila,

because it kind of gives you that buffer.

ponieważ mam bezpieczny bufor.

But I do love other people who comment and get involved in my project.

Uwielbiam ludzi, którzy komentują i angażują się w mój projekt.

And it made it so much more.

Zdecydowanie go to ulepszyło.

CA: So was there a moment when you saw what was being built

CA: Był taki moment, kiedy zdałeś sobie sprawę,

and it suddenly started taking off,

że to, co budowałeś, zaczyna naprawdę się kręcić?

and you thought, "Wait a sec, this actually could be something huge,

Czy myślałeś: "Chwila, to może być coś wielkiego,

not just a personal project that I'm getting nice feedback on,

nie tylko projekt, który ma kilka pozytywnych opinii,

but a kind of explosive development in the whole technology world"?

ale coś w stylu skoku technologicznego"?

LT: Not really.

LT: Nawet nie.

Ważnym momentem nie była chwila, gdy stawał się wielki,

I mean, the big point for me, really, was not when it was becoming huge,

it was when it was becoming little.

raczej ta, gdy raczkował.

The big point for me was not being alone

Liczyło się dla mnie to, że nie jestem sam,

and having 10, maybe 100 people being involved --

że pracuję z dziesiątką czy setką innych ludzi.

that was a big point.

To była wielka chwila.

Then everything else was very gradual.

Potem to były tylko kolejne stopnie.

Going from 100 people to a million people is not a big deal -- to me.

Przejście ze stu do miliona ludzi nie jest, według mnie, wielkim wyczynem.

Well, I mean, maybe it is if you're --

(Śmiech)

W pewnym sensie może jest,

(Laughter)

If you want to sell your result then it's a huge deal --

gdy chcesz sprzedać efekt pracy, wtedy jest to wyczyn,

don't get me wrong.

nie zrozumcie mnie źle.

But if you're interested in the technology

Gdy interesujesz się technologią,

and you're interested in the project,

projektem,

ważnym elementem jest zyskanie odbiorców.

the big part was getting the community.

Then the community grew gradually.

Stopniowo ich liczba się zwiększa.

And there's actually not a single point where I went like,

Nie ma takiego jednego punktu,

"Wow, that just took off!" because it --

w którym projekt odniósł sukces,

I mean -- it took a long time, relatively.

to trwało stosunkowo długo.

CA: So all the technologists that I talk to really credit you

CA: Wszyscy eksperci od technologii, z którymi rozmawiam, uważają,

with massively changing their work.

że miałeś ogromny wpływ na ich pracę.

And it's not just Linux,

To nie tylko zasługa Linuxa,

it's this thing called Git,

ale również platformy Git,

which is this management system for software development.

systemu zarządzania dla twórców oprogramowania.

Tell us briefly about that and your role in that.

Opowiedz krótko o niej i twoim wkładzie.

LT: So one of the issues we had,

LT: Jedna z kwestii, z którą się zmagaliśmy

and this took a while to start to appear,

i która pojawiła się po jakimś czasie,

is when you ...

była...

When you grow from having 10 people or 100 people working on a project

Kiedy się rozwijasz i zamiast pracować nad projektem z 10 czy 100 ludźmi,

to having 10,000 people, which --

pracujesz z 10 000,

I mean, right now we're in the situation where just on the kernel,

na przykład, nad każdą edycją kernela, czyli jądra systemu operacyjnego,

we have 1,000 people involved in every single release

pracuje 1000 osób,

and that's every two months, roughly two or three months.

a jest ona wypuszczana na rynek co dwa, trzy miesiące.

Some of those people don't do a lot.

Niektórzy z tych ludzi nie robią wiele.

There's a lot of people who make small, small changes.

Wielu z nich dokonuje minimalnych zmian.

But to maintain this,

Jednak żeby nad tym panować,

the scale changes how you have to maintain it.

trzeba wysiłku na większą skalę.

And we went through a lot of pain.

Kosztowało nas to wiele trudu.

And there are whole projects that do only source-code maintenance.

Są całe projekty poświęcone tylko konserwacji kodu źródłowego.

CVS is the one that used to be the most commonly used,

CVS był jednym z najpopularniejszych,

and I hated CVS with a passion and refused to touch it

ale nienawidziłem go z całego serca i odmówiłem korzystania z niego.

and tried something else that was radical and interesting

Spróbowałem czegoś innego, co było nowe i zajmujące,

and everybody else hated.

i czego wszyscy inni nienawidzili.

CA: (Laughs)

CA: (Śmiech)

LT: And we were in this bad spot,

LT: Byliśmy w martwym punkcie,

where we had thousands of people who wanted to participate,

tysiące ludzi chciało współpracować z nami,

but in many ways, I was the kind of break point,

ale w wielu przypadkach to przeze mnie tak się nie działo,

where I could not scale to the point

bo nie mogłem się przestawić

where I could work with thousands of people.

na pracę z tyloma ludźmi.

So Git is my second big project,

Mój drugi duży projekt, Git,

which was only created for me to maintain my first big project.

stworzyłem dla siebie, dla utrzymania mojego pierwszego dużego projektu.

And this is literally how I work.

Właśnie tak działam.

I don't code for --

Nie piszę,

well, I do code for fun --

dobra, piszę dla przyjemności,

but I want to code for something meaningful

ale głównie tworzę przydatny kod,

so every single project I've ever done has been something I needed

mam poczucie, że potrzebowałem wszystkiego, co do tej pory zrobiłem.

and --

CA: So really, both Linux and Git kind of arose

CA: Czyli Linux i Git powstały

almost as an unintended consequence

jako niezamierzona konsekwencja

of your desire not to have to work with too many people.

wyboru niewspółpracowania ze zbyt dużą grupą ludzi?

LT: Dokładnie tak.

LT: Absolutely. Yes.

(Laughter)

(Śmiech)

CA: That's amazing. LT: Yeah.

CA: Niesamowite.

LT: Tak.

(Applause)

And yet, you're the man who's transformed technology

CA: Obecnie jesteś osobą, która odmieniła oblicze technologii

not just once but twice,

nie raz, a już dwukrotnie.

and we have to try and understand why it is.

Zastanawiamy się, jak do tego doszło.

You've given us some clues, but ...

Naprowadzałeś nas na pewne tropy.

Here's a picture of you as a kid, with a Rubik's Cube.

Na tym zdjęciu widzimy cię z kostką Rubika.

Wspomniałeś, że piszesz kod od wieku 10 czy 11 lat,

You mentioned that you've been programming since you were like 10 or 11,

half your life.

pół życia.

Were you this sort of computer genius, you know, übernerd,

Czy byłeś takim rodzajem geniusza, wiesz, super-nerda, kujona,

were you the star at school who could do everything?

czy byłeś gwiazdą w szkole, która potrafiła zrobić wszystko?

What were you like as a kid?

Jakim byłeś dzieckiem?

LT: Yeah, I think I was the prototypical nerd.

LT: Sądzę, że byłem prototypem nerda.

I mean, I was ...

To znaczy...

I was not a people person back then.

Nie byłem wtedy duszą towarzystwa.

That's my younger brother.

To mój młodszy brat.

I was clearly more interested in the Rubik's Cube

Byłem zdecydowanie bardziej zajęty

kostką Rubika niż nim.

than my younger brother.

(Laughter)

(Śmiech)

My younger sister, who's not in the picture,

Moja młodsza siostra, której nie ma na zdjęciu,

when we had family meetings --

gdy spotykaliśmy się z rodziną,

and it's not a huge family, but I have, like, a couple of cousins --

niezbyt dużą, choć mam kuzynów i kuzynki,

she would prep me beforehand.

przygotowywała mnie zawczasu.

Like, before I stepped into the room she would say,

Na przykład, zanim wszedłem do pokoju,

ona miała powiedzieć to czy tamto.

"OK. That's so-and-so ..."

Because I was not --

Ponieważ nie byłem...

I was a geek.

byłem geekiem.

I was into computers,

Siedziałem w komputerach,

I was into math,

interesowałem się matematyką i fizyką.

I was into physics.

Byłem w tym dobry.

I was good at that.

I don't think I was particularly exceptional.

Nie sądzę, żebym się wyróżniał.

Apparently, my sister said

Moja siostra mówiła,

that my biggest exceptional quality was that I would not let go.

że moją cechą szczególną było to, że nie odpuszczałem.

CA: OK, so let's go there, because that's interesting.

CA: Pomówmy jeszcze o tym, bo to ciekawe.

You would not let go.

Nie odpuszczałeś.

So that's not about being a geek and being smart,

Czyli to wszystko nie przez to, że byłeś geekiem czy bystry,

that's about being ... stubborn?

ale przez twoją... upartość?

LT: That's about being stubborn.

LT: Przez upartość.

That's about, like,

Mam na myśli,

just starting something

że jeśli się za coś wziąłem,

and not saying, "OK, I'm done, let's do something else --

to nie mówiłem: "Dobra, mam dość, zrobię coś innego.

Look: shiny!"

Patrz, jak tam się błyszczy!".

And I notice that in many other parts in my life, too.

Zauważyłem to również w innych dziedzinach życia.

I lived in Silicon Valley for seven years.

Mieszkałem 7 lat w Dolinie Krzemowej.

And I worked for the same company, in Silicon Valley,

Pracowałem tam w jednej i tej samej firmie

for the whole time.

przez cały czas.

That is unheard of.

Niesłychane.

That's not how Silicon Valley works.

Dolina Krzemowa nie działa w ten sposób.

The whole point of Silicon Valley is that people jump between jobs

Jej sekret tkwi w tym, że ludzie zmieniają pracę,

to kind of mix up the pot.

żeby była wymiana.

And that's not the kind of person I am.

To nie mój styl.

CA: But during the actual development of Linux itself,

CA: Zdarzało się, że podczas prac nad Linuxem

that stubbornness sometimes brought you in conflict with other people.

upartość czasami przysparzała ci wrogów.

Talk about that a bit.

Opowiedz o tym.

Was that essential to sort of maintain the quality of what was being built?

Było to niezbędne, żeby utrzymać porządek w projekcie?

How would you describe what happened?

Co się wydarzyło?

LT: I don't know if it's essential.

LT: Nie wiem, czy było to niezbędne.

Going back to the "I'm not a people person," --

Wracając do "nie jestem towarzyski",

sometimes I'm also ...

czasem jestem też,

shall we say,

jak by to powiedzieć,

"myopic" when it comes to other people's feelings,

krótkowzroczny, jeśli chodzi o uczucia innych.

and that sometimes makes you say things that hurt other people.

Czasem przez to mówię coś, co może zranić ludzi.

And I'm not proud of that.

Nie jestem z tego dumny.

(Applause)

(Brawa)

But, at the same time, it's --

Jednak również...

I get people who tell me that I should be nice.

rozumiem ludzi, którzy mi mówią, że powinienem być miły.

And then when I try to explain to them that maybe you're nice,

Kiedy próbuję im wytłumaczyć, że może oni, ci mili,

maybe you should be more aggressive,

nie powinni obawiać się konfrontacji,

they see that as me being not nice.

oni to odbierają jako niemiłe z mojej strony.

(Laughter)

(Śmiech)

What I'm trying to say is we are different.

Chcę powiedzieć, że jesteśmy różni.

I'm not a people person;

Nie jestem towarzyski,

it's not something I'm particularly proud of,

nie szczycę się tym,

but it's part of me.

ale to jest część mnie.

And one of the things I really like about open source

Jedną z rzeczy, które lubię w open source jest to,

is it really allows different people to work together.

że dzięki niemu różni ludzie mogą współpracować.

We don't have to like each other --

Nie musimy się lubić,

and sometimes we really don't like each other.

czasem nawet bardzo się nie lubimy.

Really -- I mean, there are very, very heated arguments.

Naprawdę, czasami idzie na noże.

But you can, actually, you can find things that --

Jednak są takie rzeczy,

you don't even agree to disagree,

że nawet nie mamy sprzecznych opinii,

it's just that you're interested in really different things.

po prostu interesujemy się czymś innym.

And coming back to the point where I said earlier

Wracając do tego, co mówiłem wcześniej,

that I was afraid of commercial people taking advantage of your work,

że ktoś może wykorzystać czyjąś pracę.

it turned out, and very quickly turned out,

Okazało się, dość szybko zresztą,

that those commercial people were lovely, lovely people.

że ci ludzie biznesu są świetni.

And they did all the things that I was not at all interested in doing,

Robili to, czym ja się nie interesowałem,

and they had completely different goals.

mieli zupełnie inne cele.

And they used open source in ways that I just did not want to go.

Używali open source w innym celu, niż ja bym to robił.

But because it was open source they could do it,

To było open source, więc mogli tak robić.

and it actually works really beautifully together.

Razem to pięknie współgrało.

And I actually think it works the same way.

Tak powinno być.

You need to have the people-people, the communicators,

Potrzeba mediatorów między ludźmi,

the warm and friendly people

ciepłych i otwartych ludzi,

who like --

którzy...

(Laughter)

(Śmiech)

really want to hug you and get you into the community.

naprawdę chcą cię przytulić i włączyć do społeczności.

But that's not everybody.

Nie każdy taki jest.

And that's not me.

Ja taki nie jestem.

I care about the technology.

Ja zajmuję się technologią,

There are people who care about the UI.

a inni - interfejsem użytkownika.

I can't do UI to save my life.

Nie umiałbym go zrobić, nawet jeśli by to miało uratować mi życie.

I mean, if I was stranded on an island

Gdybym był rozbitkiem na bezludnej wyspie

and the only way to get off that island was the make a pretty UI,

i jedynym sposobem opuszczenia jej byłoby stworzenie ładnego interfejsu,

I'd die there.

zginąłbym tam.

(Laughter)

(Śmiech)

So there's different kinds of people,

Są różne typy ludzi

and I'm not making excuses, I'm trying to explain.

i nie szukam tu wymówek, tylko próbuję to wytłumaczyć.

CA: Now, when we talked last week,

CA: Gdy rozmawialiśmy w zeszłym tygodniu,

you talked about some other trait that you have,

wspomniałeś o innej swojej cesze,

which I found really interesting.

która mnie bardzo zainteresowała.

It's this idea called taste.

Chodzi mi o gust, smak.

And I've just got a couple of images here.

Mam tu kilka slajdów.

I think this is an example of not particularly good taste in code,

Sądzę, że ten nie jest przykładem dobrego gustu w kodowaniu.

and this one is better taste,

Ten wygląda lepiej,

which one can immediately see.

widać na pierwszy rzut oka.

What is the difference between these two?

Co je różni?

LT: So this is --

LT: Chodzi o to:

How many people here actually have coded?

ilu ludzi na sali cokolwiek programowało?

CA: Oh my goodness.

CA: O rany.

LT: So I guarantee you,

LT: Zapewniam was,

everybody who raised their hand,

że każdy, kto podniósł rękę,

they have done what's called a singly-linked list.

napisał kiedyś listę jednokierunkową.

And it's taught --

Tak się uczy.

This, the first not very good taste approach,

Ten niezbyt subtelny sposób pisania

is basically how it's taught to be done when you start out coding.

to przykład, jak uczy się pisać kod.

And you don't have to understand the code.

Nie trzeba go rozumieć.

The most interesting part to me

Najciekawszą częścią dla mnie

is the last if statement.

jest ostatnie wyrażenie warunkowe, if.

Because what happens in a singly-linked list --

Co się dzieje w liście jednokierunkowej,

this is trying to remove an existing entry from a list --

to próba zmiany elementu listy.

and there's a difference between if it's the first entry

Jest różnica, czy zmieni się pierwszy element,

or whether it's an entry in the middle.

czy któryś ze środka.

Because if it's the first entry,

Jeśli to pierwszy element,

you have to change the pointer to the first entry.

trzeba ustawić na niego wskaźnik.

If it's in the middle,

Jeśli któryś ze środka,

you have to change the pointer of a previous entry.

trzeba zmodyfikować wskaźnik w poprzednim elemencie listy.

So they're two completely different cases.

To są dwa różne przypadki.

CA: And that's better.

CA: I ten jest lepszy.

LT: And this is better.

LT: Tak, ten jest lepszy.

It does not have the if statement.

Nie ma wyrażenia warunkowego.

And it doesn't really matter --

To nie gra roli,

I don't want you understand why it doesn't have the if statement,

nie chodzi mi o to, żebyście wiedzieli, czemu tam go nie ma,

but I want you to understand

ważniejsze jest,

that sometimes you can see a problem in a different way

że czasem można spojrzeć na problem inaczej,

and rewrite it so that a special case goes away

napisać coś tak, że wyjątek

and becomes the normal case.

staje się normalnym przypadkiem.

And that's good code.

To jest dobry kod.

But this is simple code.

To prosty kod.

This is CS 101.

Pochodzi z kursu CS 101.

This is not important -- although, details are important.

To nieważne, ale niektóre detale już tak.

To me, the sign of people I really want to work with

Chcę pracować z ludźmi,

is that they have good taste, which is how ...

którzy mają dobre poczucie smaku.

I sent you this stupid example

Pokazałem ten głupi przykład,

that is not relevant because it's too small.

który nie jest odpowiedni, bo jest zbyt krótki.

Good taste is much bigger than this.

Dobry smak to coś więcej niż to.

Good taste is about really seeing the big patterns

Gust to zdolność widzenia wielkich zależności,

and kind of instinctively knowing what's the right way to do things.

to pewien rodzaj instynktu podpowiadającego, jak dalej coś zrobić.

CA: OK, so we're putting the pieces together here now.

CA: Zbierzmy teraz wszystko.

You have taste,

Masz gust,

in a way that's meaningful to software people.

który ma znaczenie dla programistów.

You're --

Jesteś...

(Laughter)

(Śmiech)

LT: I think it was meaningful to some people here.

LT: Myślę, że nawet dla niektórych na tej sali.

CA: You're a very smart computer coder,

CA: Jesteś mądrym programistą,

and you're hellish stubborn.

upartym jak osioł.

But there must be something else.

Musi być coś jeszcze.

Zmieniłeś przyszłość.

I mean, you've changed the future.

You must have the ability of these grand visions of the future.

Musisz mieć zdolność widzenia tego, co będzie.

You're a visionary, right?

Jesteś wizjonerem, nie?

LT: I've actually felt slightly uncomfortable at TED

LT: W TED czułem się ciut niekomfortowo

for the last two days,

przez ostanie dwa dni,

because there's a lot of vision going on, right?

bo tu jest sporo wizji, nieprawdaż?

And I am not a visionary.

Nie znam przyszłości.

I do not have a five-year plan.

Nie mam planu na pięć lat w przód.

I'm an engineer.

Jestem inżynierem.

And I think it's really --

Nie mam nic przeciwko ludziom,

I mean -- I'm perfectly happy with all the people

who are walking around and just staring at the clouds

którzy patrzą w chmury

and looking at the stars and saying, "I want to go there."

czy na gwiazdy i mówią: "Chcę tam być".

But I'm looking at the ground,

Ja patrzę w ziemię,

and I want to fix the pothole that's right in front of me

chcę coś zrobić z dziurą, która jest zaraz przede mną,

before I fall in.

zanim do niej wpadnę.

This is the kind of person I am.

Takim typem człowieka jestem.

(Cheers)

(Wiwaty)

(Applause)

(Brawa)

CA: So you spoke to me last week about these two guys.

CA: Mówiłeś mi o tej dwójce w ubiegłym tygodniu.

Who are they and how do you relate to them?

Kim są i jak czujesz się z nimi związany?

LT: Well, so this is kind of cliché in technology,

LT: To jest już bardzo oklepane w świecie technologii,

the whole Tesla versus Edison,

ta licytacja Tesla kontra Edison,

where Tesla is seen as the visionary scientist and crazy idea man.

w której to Tesla jest uznawany za wizjonera i niezwykłego naukowca.

And people love Tesla.

I ludzie go kochają.

I mean, there are people who name their companies after him.

Nawet nazywają swoje firmy na jego pamiątkę.

(Laughter)

(Śmiech)

The other person there is Edison,

Drugą osobą jest Edison,

who is actually often vilified for being kind of pedestrian

którego często jest oczerniany za bycie raczej kimś zwykłym.

and is --

Jego najbardziej znane powiedzenie to:

I mean, his most famous quote is,

"Genius is one percent inspiration and 99 percent perspiration."

"Geniusz to w 1% inspiracja, a w 99% perspiracja".

And I'm in the Edison camp,

Jestem w drużynie Edisona,

even if people don't always like him.

mimo że ludzie nie zawsze go lubią.

Because if you actually compare the two,

Gdyby ich porównać,

Tesla has kind of this mind grab these days,

Tesla miał niezwykły umysł,

ale kto właściwie zmienił świat?

but who actually changed the world?

Edison may not have been a nice person,

Edison mógł nie być miłą osobą,

he did a lot of things --

ale zrobił wiele rzeczy.

he was maybe not so intellectual,

chociaż może nie był tak wybitnym intelektualistą,

not so visionary.

tak wielkim wizjonerem.

But I think I'm more of an Edison than a Tesla.

Myślę, że bliżej mi do niego niż do Tesli.

CA: So our theme at TED this week is dreams --

CA: Tematem TED w tym tygodniu są marzenia.

Wielkie, odważne, śmiałe marzenia.

big, bold, audacious dreams.

You're really the antidote to that.

Doskonale do tego pasujesz.

LT: I'm trying to dial it down a bit, yes.

LT: Próbuję trochę zejść z tego tonu.

CA: That's good.

CA: Dobrze, dobrze.

(Laughter)

(Śmiech)

We embrace you, we embrace you.

Przygarniemy cię.

Firmy takie jak Google

Companies like Google and many others have made, arguably,

zarabiają miliardy dolarów na twoim oprogramowaniu.

like, billions of dollars out of your software.

Nie denerwuje cię to?

Does that piss you off?

LT: No.

LT: Nie.

No, it doesn't piss me off for several reasons.

Nie denerwuje mnie to z kilku powodów.

Po pierwsze, dobrze sobie radzę.

And one of them is, I'm doing fine.

Naprawdę dobrze mi idzie.

I'm really doing fine.

But the other reason is --

Po drugie,

I mean, without doing the whole open source and really letting go thing,

gdybym nie wybrał open source i nie pozwolił mu iść swoją drogą,

Linux would never have been what it is.

Linux nigdy nie byłby tym, czym jest.

And it's brought experiences I don't really enjoy, public talking,

Przyniosło to nowe doświadczenia, których nie lubię, przemówienia.

but at the same time, this is an experience.

Jednak to także prawdziwe przeżycie.

Trust me.

Wierzcie mi.

So there's a lot of things going on that make me a very happy man

Wiele rzeczy mnie uszczęśliwia

i sprawia, że myślę, że dobrze wybrałem.

and thinking I did the right choices.

CA: Is the open source idea --

CA: Czy koncepcja open source,

this is, I think we'll end here --

bo na tym skończyliśmy,

is the open source idea fully realized now in the world,

jest już kompletna,

or is there more that it could go,

czy może się jeszcze rozwinąć?

are there more things that it could do?

Móc więcej?

LT: So, I'm of two minds there.

LT: Zdania są podzielone.

I think one reason open source works so well in code

Jednym z powodów, dla których ten sposób działa dla kodu,

is that at the end of the day,

jest fakt, że, finalnie,

code tends to be somewhat black and white.

kod jest czymś czarno-białym.

There's often a fairly good way to decide,

Łatwo ocenić,

this is done correctly and this is not done well.

czy coś jest zrobione dobrze czy źle.

Code either works or it doesn't,

Kod albo działa, albo nie.

which means that there's less room for arguments.

Nie ma tyle miejsca na spory.

And we have arguments despite this, right?

Mimo tego i tak się kłócimy.

In many other areas --

W wielu innych dziedzinach,

I mean, people have talked about open politics and things like that --

ktoś mówił na przykład o otwartej polityce,

and it's really hard sometimes to say

czasem bardzo trudno powiedzieć,

that, yes, you can apply the same principles in some other areas

że te same schematy zadziałają gdzie indziej,

just because the black and white turns into not just gray,

bo biały i czarny nie tworzą tylko szarego,

but different colors.

ale inne kolory.

So, obviously open source in science is making a comeback.

Oczywiście, open source wraca do nauki.

Science was there first.

Nauka pierwsza na to wpadła.

But then science ended up being pretty closed,

Później jednak zamknęła się w sobie

with very expensive journals and some of that going on.

przez drogie czasopisma i tym podobne.

And open source is making a comeback in science,

Open source wraca do łask wśród naukowców,

with things like arXiv and open journals.

przykładem może być arXiv czy otwarte czasopisma.

Wikipedia changed the world, too.

Wikipedia też zmieniła świat.

So there are other examples,

Istnieje wiele innych przykładów,

I'm sure there are more to come.

a nowe się jeszcze pojawią.

CA: But you're not a visionary,

CA: Skoro nie jesteś wizjonerem,

and so it's not up to you to name them.

to pewnie nie dookreślisz ich?

LT: Nie.

LT: No.

(Śmiech)

(Laughter)

To wy się tym zajmiecie, prawda?

It's up to you guys to make them, right?

CA: Exactly.

CA: Otóż to.

Linus Torvalds,

Linus Torvalds.

thank you for Linux, thank you for the Internet,

Dziękujemy za Linuxa, za Internet,

za wszystkie telefony z Androidem.

thank you for all those Android phones.

Dziękujemy za przybycie tutaj, za odkrycie tylu rzeczy o sobie.

Thank you for coming here to TED and revealing so much of yourself.

LT: Dziękuję.

LT: Thank you.

(Applause)

(Brawa)