Enough with the fear of fat | Kelli Jean Drinkwater

Tłumaczenie: Agnieszka Cabanes Korekta: Ewa Stein

Opowiem wam dzisiaj o potężnym małym słowie.

I'm here today to talk to you about a very powerful little word,

one that people will do almost anything

Ludzie zrobią prawie wszystko,

by ich z nim nie kojarzono.

to avoid becoming.

Billion-dollar industries thrive

Gałęzie przemysłu warte miliardy dolarów

because of the fear of it,

kwitną dzięki strachowi przed nim.

and those of us who undeniably are it

Ci z nas, których ono dotyczy,

are left to navigate a relentless storm

muszą nieustannie mierzyć się z burzą,

surrounding it.

która je otacza.

Nie wiem, czy ktoś z was zauważył,

I'm not sure if any of you have noticed,

but I'm fat.

ale jestem gruba.

Not the lowercase, muttered-behind-my-back kind,

To nie otyłość pisana małymi literami, szemrana za moimi plecami,

or the seemingly harmless chubby or cuddly.

ani pozornie nieszkodliwa pulchność.

To nie są nawet wytwornie brzmiące bujne kształty czy krągłości.

I'm not even the more sophisticated voluptuous or curvaceous kind.

Let's not sugarcoat it.

Nie owijajmy w bawełnę.

I am the capital F-A-T kind of fat.

Jestem G-R-U-B-A, wielkimi literami.

I am the elephant in the room.

Jestem słoniem na sali.

Gdy weszłam na scenę,

When I walked out on stage,

some of you may have been thinking,

niektórzy z was pewnie pomyśleli:

"Aww, this is going to be hilarious,

"O, będzie śmiesznie,

because everybody knows that fat people are funny."

wszyscy wiedzą, że grubasy są zabawne".

(Laughter)

(Śmiech)

Or you may have been thinking, "Where does she get her confidence from?"

A może pomyśleliście: "Skąd u niej ta pewność siebie?"

Because a confident fat woman is almost unthinkable.

Pewność siebie u grubaski jest nie do pomyślenia.

The fashion-conscious members of the audience

Ci widzowie, którzy interesują się modą,

mogli pomyśleć, że świetnie wyglądam

may have been thinking how fabulous I look

in this Beth Ditto dress --

w sukience od Beth Ditto...

(Cheers)

(Wiwaty)

thank you very much.

Dziękuję.

Whereas some of you might have thought,

A inni może pomyśleli,

"Hmm, black would have been so much more slimming."

"Hmm, w czarnym wyglądałaby szczuplej."

(Śmiech)

(Laughter)

You may have wondered, consciously or not,

Może zastanawialiście się, świadomie czy nie,

if I have diabetes, or a partner,

czy mam cukrzycę, partnera,

or if I eat carbs after 7pm.

czy jadam węglowodany po 19:00.

(Śmiech)

(Laughter)

You may have worried that you ate carbs after 7pm last night,

Może zmartwiliście się, że wczoraj wy jedliście węglowodany po 19:00

and that you really should renew your gym membership.

i że powinniście ponownie wykupić karnet na siłownię.

These judgments are insidious.

Takie pozornie niewinne oceny

They can be directed at individuals and groups,

mogą dotyczyć poszczególnych osób i grup.

and they can also be directed at ourselves.

Mogą też dotyczyć nas samych.

And this way of thinking is known as fatphobia.

Ten rodzaj myślenia nazywamy strachem przed otyłością.

Like any form of systematic oppression,

Jak każdy rodzaj ucisku,

fatphobia is deeply rooted in complex structures

ten strach jest głęboko zakorzeniony w takich złożonych systemach

like capitalism, patriarchy and racism,

jak kapitalizm, patriarchat i rasizm,

co sprawia, że trudno go dostrzec,

and that can make it really difficult to see,

let alone challenge.

a co dopiero stawić czoła.

Żyjemy w kulturze,

We live in a culture

where being fat is seen as being a bad person --

gdzie osoby grube uważane są za złe...

lazy, greedy, unhealthy, irresponsible

leniwe, zachłanne, niezdrowe, nieodpowiedzialne

i moralnie podejrzane.

and morally suspect.

And we tend to see thinness

Szczupłość postrzegamy z kolei

jako uniwersalne dobro...

as being universally good --

Odpowiedzialność, sukces,

responsible, successful,

kontrolę nad apetytem, ciałem i życiem.

and in control of our appetites, bodies and lives.

We see these ideas again and again

Myśl ta powraca

in the media, in public health policy,

w mediach, polityce zdrowotnej,

doctors' offices,

gabinetach lekarskich,

in everyday conversations

codziennych rozmowach

and in our own attitudes.

i naszych postawach.

We may even blame fat people themselves

Czasami nawet obwiniamy grubasów

for the discrimination they face

za dyskryminację, która ich spotyka.

because, after all, if we don't like it, we should just lose weight.

Jeśli się nam ona nie podoba, powinniśmy po prostu schudnąć.

Easy.

Proste.

This antifat bias has become so integral, so ingrained

Te uprzedzenia w stosunku do grubych stały się tak nieodłączną częścią

to how we value ourselves and each other

postrzegania nas samych i innych,

that we rarely question why we have such contempt for people of size

że rzadko zadajemy sobie pytanie, dlaczego żywimy taką pogardę

and where that disdain comes from.

dla osób o większych rozmiarach.

But we must question it,

Musimy je jednak zadać,

because the enormous value we place on how we look

bo olbrzymia wartość, jaką przypisujemy wyglądowi,

ma wpływ na każdego z nas.

affects every one of us.

Czy naprawdę chcemy żyć w społeczeństwie,

And do we really want to live in a society

where people are denied their basic humanity

gdzie odmawia się ludziom człowieczeństwa,

if they don't subscribe to some arbitrary form of acceptable?

jeśli nie wpisują się w arbitralny wzorzec tego, co akceptowalne?

So when I was six years old,

Gdy miałam sześć lat,

my sister used to teach ballet to a bunch of little girls in our garage.

moja siostra uczyła baletu grupę dziewczynek w garażu.

I was about a foot taller and a foot wider than most of the group.

Byłam o 30 centymetrów wyższa i szersza niż większość z nich.

When it came to doing our first performance,

Gdy zbliżał się pierwszy występ,

I was so excited about wearing a pretty pink tutu.

nie mogłam się doczekać, kiedy założę śliczne różowe tutu.

I was going to sparkle.

Miałam błyszczeć.

As the other girls slipped easily into their Lycra and tulle creations,

Podczas gdy inne dziewczynki gładko założyły swe kreacje z lycry i tiulu,

not one of the tutus was big enough to fit me.

wszystkie tutu były na mnie za małe.

I was determined not to be excluded from the performance,

Za nic w świecie nie chciałam zrezygnować z występu,

so I turned to my mother

odwróciłam się więc do mamy

and loud enough for everyone to hear

i powiedziałam tak, że wszyscy słyszeli:

said, "Mom, I don't need a tutu.

"Mamo, zwykłe tutu mi nie wystarczy.

I need a fourfour."

Potrzebuję podwójnego."

(Laughter)

(Śmiech)

Thanks, Mom.

Dziękuję, mamo.

(Brawa)

(Applause)

And although I didn't recognize it at the time,

Wówczas nie zdawałam sobie z tego sprawy,

walcząc o miejsce dla siebie w tym chwalebnym podwójnym tutu,

claiming space for myself in that glorious fourfour

was the first step towards becoming a radical fat activist.

że postawiłam pierwszy krok, by stać się aktywistką broniącą praw grubasów.

Nie twierdzę, że dzięki miłości do własnego ciała

Now, I'm not saying that this whole body-love thing

has been an easy skip along a glittering path of self-acceptance

lekko w podskokach przemierzam świetlaną drogę do samoakceptacji

od tamtego pamiętnego dnia.

since that day in class.

Far from it.

O nie.

I soon learned that living outside what the mainstream considers normal

Szybko przekonałam się, że przekroczenie granic powszechnie uznawanej normalności

can be a frustrating and isolating place.

może być frustrujące i samotne.

I've spent the last 20 years unpacking and deprogramming these messages,

Od ostatnich 20 lat walczę z tym zniewoleniem umysłowym.

and it's been quite the roller coaster.

Przypomina to jazdę kolejką górską.

I've been openly laughed at, abused from passing cars

Otwarcie wyśmiewano się ze mnie, obrażano z przejeżdżających samochodów,

and been told that I'm delusional.

mówiono, że cierpię na urojenia.

I also receive smiles from strangers

Uśmiechają się do mnie też nieznajomi,

who recognize what it takes to walk down the street

którzy rozumieją, ile czasem potrzeba odwagi, by iść ulicą

with a spring in your step and your head held high.

sprężystym krokiem z uniesioną głową.

(Cheer)

(Wiwaty)

Thanks.

Dziękuję.

Przez cały ten czas pozostała we mnie niepokorna sześcioletnia dziewczynka.

And through it all, that fierce little six-year-old has stayed with me,

Pomogła mi dzisiaj stanąć przed wami

and she has helped me stand before you today

bez poczucia winy, że jestem gruba,

as an unapologetic fat person,

i po prostu odrzucić

a person that simply refuses to subscribe

oczekiwania większości osób,

to the dominant narrative

about how I should move through the world in this body of mine.

jak powinnam się zachowywać w tym moim ciele.

(Applause)

(Brawa)

And I'm not alone.

Nie jestem sama.

I am part of an international community of people

Należę do międzynarodowej społeczności osób,

who choose to, rather than passively accepting

które dokonują wyboru, a nie tylko akceptują fakt,

that our bodies are and probably always will be big,

że nasze ciała są i pewnie zawsze będą duże

we actively choose to flourish in these bodies as they are today.

i że świadomie chcemy w nich rozkwitać, nie zmieniając ich obecnego wyglądu.

People who honor our strength and work with, not against,

Ludzi, którzy szanują naszą siłę i pracują, by nam pomóc, a nie zwalczać

nasze ograniczenia.

our perceived limitations,

people who value health

Ludzi, którzy postrzegają zdrowie

as something much more holistic

dużo bardziej holistycznie

than a number on an outdated BMI chart.

niż tylko wartość w przestarzałej tabeli ze wskaźnikami masy ciała.

Dla naszego dobrego samopoczucia ważniejsze jest zdrowie psychiczne,

Instead, we value mental health, self-worth and how we feel in our bodies

poczucie własnej wartości i to, jak czujemy się w swoich ciałach.

as vital aspects to our overall well-being.

People who refuse to believe that living in these fat bodies

Ludzi, którzy nie chcą uwierzyć, że posiadanie grubego ciała

is a barrier to anything, really.

w czymkolwiek przeszkadza.

There are doctors, academics and bloggers

Są to lekarze, naukowcy i blogerzy,

who have written countless volumes

którzy zapisali niezliczone strony

on the many facets of this complex subject.

na temat wielorakich aspektów tego złożonego problemu.

There are fatshionistas who reclaim their bodies and their beauty

Mamy fashionistki XXL, domagające się akceptacji dla swych ciał i urody,

by wearing fatkinis and crop tops,

nosząc fatkini i krótkie, odsłaniające brzuch koszulki,

exposing the flesh that we're all taught to hide.

pokazujemy ciało, które wszyscy nauczyliśmy się zakrywać.

There are fat athletes

Są grubi sportowcy,

who run marathons, teach yoga or do kickboxing,

którzy biegają w maratonach, uczą jogi lub trenują kickboxing,

all done with a middle finger firmly held up to the status quo.

pokazując środkowy palec uprzedzeniom.

And these people have taught me that radical body politics

Ci ludzie nauczyli mnie, że radykalne podejście

to antidotum na naszą kulturę wymagającą szczupłego ciała.

is the antidote to our body-shaming culture.

But to be clear, I'm not saying that people shouldn't change their bodies

Dla ścisłości, nie twierdzę, że ludzie nie powinni zmieniać swoich ciał,

if that's what they want to do.

jeśli tego chcą.

Reclaiming yourself can be one of the most gorgeous acts of self-love

Afirmacja siebie może być cudownym aktem miłości samego siebie.

and can look like a million different things,

Może przybrać formę tysiąca różnych rzeczy,

from hairstyles to tattoos to body contouring

począwszy od fryzury do tatuaży, modelowania ciała,

to hormones to surgery and yes, even weight loss.

terapii hormonalnej, operacji plastycznej i nawet utraty wagi.

It's simple: it's your body,

To proste: to twoje ciało

and you decide what's best to do with it.

i ty decydujesz, co dla niego najlepsze.

My way of engaging in activism

Mój sposób na bycie aktywistką

is by doing all the things that we fatties aren't supposed to do,

to robienie wszystkiego, co grubasy nie powinny robić,

and there's a lot of them,

a jest tego całe mnóstwo.

inviting other people to join me and then making art about it.

Wciąganie w to innych osób i tworzenie z tego sztuki.

The common thread through most of this work

Wspólnym mianownikiem większości projektów

has been reclaiming spaces that are often prohibitive to bigger bodies,

jest powrót do miejsc, które często wykluczają większe ciała,

from the catwalk to club shows,

jak wybiegi, sceny klubowe,

from public swimming pools to prominent dance stages.

baseny publiczne czy słynne sceny taneczne.

And reclaiming spaces en masse is not only a powerful artistic statement

Powrót do tych miejsc w grupie to nie tylko przekaz artystyczny,

but a radical community-building approach.

ale również radykalny sposób budowania wspólnoty.

Tak właśnie było z "AQUAPORKO!",

This was so true of "AQUAPORKO!" --

(Laughter)

(Śmiech)

the fat fem synchronized swim team

z grupą grubasek trenującą pływanie synchroniczne,

I started with a group of friends in Sydney.

którą założyłam z przyjaciółmi w Sydney.

The impact of seeing a bunch of defiant fat women

Efekt, jaki wywołuje widok niepokornych grubych kobiet

in flowery swimming caps and bathers

w kwiecistych czepkach i kostiumach,

beztrosko machających nogami w powietrzu,

throwing their legs in the air without a care

should not be underestimated.

ma nieocenioną siłę.

(Laughter)

(Śmiech)

Throughout my career, I have learned that fat bodies are inherently political,

W ciągu swojej kariery nauczyłam się, że grube ciała są z natury polityczne,

a grube ciała pozbawione poczucia winy

and unapologetic fat bodies

mogą głęboko poruszyć ludzi.

can blow people's minds.

When director Kate Champion,

Kiedy reżyserka Kate Champion

of acclaimed dance theater company Force Majeure,

z cieszącego się uznaniem teatru tańca Force Majeure

asked me to be the artistic associate

zaproponowała mi współpracę artystyczną

on a work featuring all fat dancers,

przy spektaklu, w którym mieli wystąpić tylko grubi tancerze,

I literally jumped at the opportunity.

aż podskoczyłam z radości.

And I mean literally.

Dosłownie.

"Nothing to Lose" is a work made in collaboration with performers of size

Spektakl "Nic do stracenia" to efekt współpracy z tancerzami XXL,

who drew from their lived experiences

którzy korzystając ze swych doświadczeń,

to create a work as varied and authentic as we all are.

stworzyli dzieło tak różnorodne i autentyczne jak my wszyscy.

Jak sobie wyobrażacie, nie miało to wiele wspólnego z baletem.

And it was as far from ballet as you could imagine.

Sam pomysł, że tak prestiżowy teatr ma wystawić spektakl tańczących grubasów

The very idea of a fat dance work by such a prestigious company

was, to put it mildly, controversial,

był co najmniej kontrowersyjny,

ponieważ nigdy wcześniej nie miało to miejsca

because nothing like it had ever been done on mainstream dance stages before

na żadnej znanej scenie na świecie.

anywhere in the world.

People were skeptical.

Ludzie reagowali sceptycznie.

"What do you mean, 'fat dancers?'

"Jak to, >>grubi tancerze?<<

Like, size 10, size 12 kind of fat?

Rozmiar 38, 40?

Where did they do their dance training?

Gdzie się uczyli tańca?

Are they going to have the stamina for a full-length production?"

Czy wystarczy im sił na pełnometrażowy spektakl?"

But despite the skepticism,

Ale pomimo sceptycyzmu

"Nothing to Lose" became a sellout hit of Sydney Festival.

"Nic do stracenia" było hitem festiwalu w Sydney.

We received rave reviews, toured,

Zebraliśmy fantastyczne recenzje,

won awards and were written about in over 27 languages.

odbyliśmy tournée i wygrywaliśmy nagrody. Pisano o nas w ponad 27 językach.

These incredible images of our cast were seen worldwide.

Te niesamowite zdjęcia naszych artystów obiegły świat.

I've lost count of how many times people of all sizes

Straciłam rachubę, ile razy ludzie o różnych rozmiarach

mówili mi, jak to przedstawianie odmieniło im życie.

have told me that the show has changed their lives,

Jak pomogło im zmienić podejście

how it helped them shift their relationship

do własnego ciała i ciała innych.

to their own and other people's bodies,

and how it made them confront their own bias.

Jak otworzyło im oczy na uprzedzenia.

But of course, work that pushes people's buttons

Działając kontrowersyjnie,

is not without its detractors.

zawsze znajdziemy przeciwników.

I have been told that I'm glorifying obesity.

Mówiono mi, że wychwalam otyłość.

I have received violent death threats

Grożono mi gwałtowną śmiercią i ubliżano,

and abuse for daring to make work that centers fat people's bodies and lives

bo odważyłam się tworzyć sztukę o ciałach i życiu grubasów,

and treats us as worthwhile human beings with valuable stories to tell.

traktującą ich jak wartościowych ludzi mających wiele do przekazania.

Nazwano mnie nawet

I've even been called

"the ISIS of the obesity epidemic" --

"Państwem Islamskim epidemii otyłości".

(Laughter)

(Śmiech)

a comment so absurd that it is funny.

Uwaga tak absurdalna, że aż śmieszna.

Świadczy to o panice,

But it also speaks to the panic,

the literal terror,

o przerażeniu,

that the fear of fat can evoke.

jakie wywołuje strach przed otyłością.

It is this fear that's feeding the diet industry,

To ten strach napędza branżę dietetyczną,

która nie pozwala tak wielu z nas pogodzić się z własnym ciałem

which is keeping so many of us from making peace with our own bodies,

for waiting to be the after-photo

i powoduje, że odkładamy na potem

życie pełnią życia.

before we truly start to live our lives.

Because the real elephant in the room here is fatphobia.

Prawdziwym słoniem na sali jest strach przed otyłością.

Fat activism refuses to indulge this fear.

Nasi aktywiści walczą, byśmy mu nie ulegali.

By advocating for self-determination and respect for all of us,

Domagając się prawa do samostanowienia i szacunku dla wszystkich,

we can shift society's reluctance to embrace diversity

możemy zmienić niechęć społeczeństwa do zaakceptowania różnorodności

and start to celebrate the myriad ways there are to have a body.

i zacząć celebrować niezliczone sposoby na posiadanie ciała.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)