Janine Shepherd: A broken body isn't a broken person

276,854 views ・ 2012-11-28

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Tłumaczenie: Ewa Krawczyk Korekta: Agata Leśnicka
00:15
Life is about opportunities -- creating them and embracing them.
1
15752
5206
W życiu najważniejsze są szanse-
stwarzanie ich i korzystanie z nich. Dla mnie
00:20
And for me, that was the Olympic dream.
2
20982
3087
najważniejsze było olimpijskie marzenie.
To mnie określało. To była moja radość.
00:24
That's what defined me. That was my bliss.
3
24093
2805
00:27
As a cross-country skier and member of the Australian ski team
4
27771
3166
Byłam narciarką biegową i członkinią australijskiej kadry narciarskiej
00:30
headed towards the Winter Olympics,
5
30961
2107
przygotowywałam się do Zimowych Igrzysk Olimpijskich.
Razem z innymi członkami kadry odbywałam trening kolarski.
00:33
I was on a training bike ride with my fellow teammates.
6
33092
3380
Wjeżdżaliśmy pod górę w kierunku
00:37
As we made our way up towards the spectacular Blue Mountains
7
37196
3604
imponujących Gór Błękitnych na zachód od Sydney,
00:40
west of Sydney,
8
40824
1151
00:41
it was the perfect autumn day:
9
41999
2440
był piękny jesienny dzień:
00:44
sunshine, the smell of eucalypt and a dream.
10
44463
4162
słoneczna pogoda, zapach eukaliptusa i marzenie.
00:48
Life was good.
11
48649
1245
Życie było piękne.
00:50
We'd been on our bikes for around five-and-a-half hours
12
50517
2604
Jeździliśmy już od około pięciu i pół godziny
kiedy zaczęła się część podróży, którą kochałam najbardziej
00:53
when we got to the part of the ride that I loved,
13
53145
2426
00:55
and that was the hills, because I loved the hills.
14
55595
2721
– wzgórza. Kochałam je.
00:58
I got up off the seat of my bike and I started pumping my legs,
15
58340
3901
Podniosłam się z siodełka i zaczęłam
mocno pracować nogami i kiedy wdychałam zimne górskie powietrze
01:02
and as I sucked in the cold mountain air, I could feel it burning my lungs,
16
62265
3818
miałam wrażenie, że czuję pieczenie w płucach. Spojrzałam na niebo
01:06
and I looked up to see the sun shining in my face.
17
66107
3106
łapiąc promienie słońca.
01:10
And then everything went black.
18
70690
1568
A potem zrobiło się ciemno.
01:13
Where was I? What was happening?
19
73622
2329
Gdzie byłam? Co się stało?
01:16
My body was consumed by pain.
20
76411
2390
Moje ciało trawił ból.
01:20
I'd been hit by a speeding utility truck
21
80213
2715
Potrąciła mnie rozpędzona ciężarówka
01:22
with only 10 minutes to go on the bike ride.
22
82952
2535
na dziesięć minut przed końcem trasy.
01:26
I was airlifted from the scene of the accident by a rescue helicopter
23
86155
3271
Przetransportowano mnie helikopterem
na duży odział zajmujący się urazami kręgosłupa w Sydney.
01:29
to a large spinal unit in Sydney.
24
89450
2271
01:31
I had extensive and life-threatening injuries.
25
91745
2746
Doznałam rozległych i zagrażających życiu urazów.
Skręciłam kark i złamałam kręgosłup w sześciu miejscach.
01:35
I'd broken my neck and my back in six places.
26
95368
3126
Złamałam pięć żeber po lewej stronie.
01:39
I broke five ribs on my left side.
27
99169
2292
01:41
I broke my right arm. I broke my collarbone.
28
101485
2784
Złamałam prawą rękę. Złamałam obojczyk.
01:44
I broke some bones in my feet.
29
104293
1845
Złamałam kości stóp.
01:46
My whole right side was ripped open, filled with gravel.
30
106670
2995
Cały prawy bok był rozdarty i wypełniony żwirem.
01:49
My head was cut open across the front, lifted back,
31
109689
2381
Rozcięłam głowę, a skóra zawinęła się
odsłaniając gołą czaszkę.
01:52
exposing the skull underneath.
32
112094
1673
01:53
I had head injures. I had internal injuries.
33
113791
2102
Doznałam urazów głowy, urazów wewnętrznych,
01:55
I had massive blood loss.
34
115917
1330
staciłam ogromną ilość krwi. Faktycznie straciłam około 5 litrów
01:57
In fact, I lost about five liters of blood,
35
117271
2079
krwi, tyle ile płynie w ciele osoby mojego wzrostu..
01:59
which is all someone my size would actually hold.
36
119374
2555
02:01
By the time the helicopter arrived at Prince Henry Hospital in Sydney,
37
121953
3570
Zanim helikopter doleciał do szpitala Prince Henry Hospital w Sydney
ciśnienie krwi wynosiło 40 na 0.
02:05
my blood pressure was 40 over nothing.
38
125547
2580
Nie był to mój szczęśliwy dzień. (Śmiech)
02:09
I was having a really bad day.
39
129469
1778
02:11
(Laughter)
40
131271
6331
Przez ponad dziesięć dni dryfowałam pomiędzy dwoma wymiarami.
02:18
For over 10 days, I drifted between two dimensions.
41
138519
3917
Byłam świadoma obecności we własnym ciele,
02:23
I had an awareness of being in my body,
42
143170
2489
02:25
but also being out of my body, somewhere else,
43
145683
2252
ale i poza nim, w innym miejscu,
02:27
watching from above, as if it was happening to someone else.
44
147959
3023
obserwując z góry, tak jakby przydarzyło się to komuś innemu.
Dlaczego miałabym wracać do tak zrujnowanego ciała?
02:31
Why would I want to go back to a body that was so broken?
45
151006
3358
02:34
But this voice kept calling me:
46
154853
2319
Ale cały czas słyszałam wołający mnie głos: „No dalej, zostań ze mną."
02:37
"Come on, stay with me."
47
157648
1742
02:39
"No, it's too hard."
48
159923
2269
„Nie. To zbyt trudne.”
02:42
"Come on. This is our opportunity."
49
162826
2301
„Dalej. To nasza szansa."
02:45
"No. That body is broken. It can no longer serve me."
50
165724
4013
„Nie. To ciało jest zrujnowane, nie może mi dłużej służyć.”
02:49
"Come on. Stay with me. We can do it. We can do it together."
51
169761
3925
„Zostań ze mną. Uda nam się. Razem sobie poradzimy.”
02:54
I was at a crossroads.
52
174971
1542
Byłam na rozdrożu.
02:57
I knew if I didn't return to my body, I'd have to leave this world forever.
53
177137
3662
Wiedziałam, że jeśli nie wrócę do swojego ciała, opuszczę ten świat na zawsze.
03:01
It was the fight of my life.
54
181955
1711
To była walka mojego życia.
03:05
After 10 days, I made the decision to return to my body.
55
185163
4140
Po dziesięciu dniach zdecydowałam się wrócić,
wewnętrzny krwotok ustał.
03:10
And the internal bleeding stopped.
56
190191
2385
03:14
The next concern was whether I would walk again,
57
194305
3092
Kolejnym zmartwieniem było, czy jeszcze kiedykolwiek będę chodziła,
03:17
because I was paralyzed from the waist down.
58
197421
2310
ponieważ byłam sparaliżowana od pasa w dół.
Lekarze powiedzieli moim rodzicom, że złamanie karku było stabilne,
03:20
They said to my parents that the neck break was a stable fracture,
59
200222
3192
ale kręgosłup był zupełne zmiażdżony.
03:23
but the back was completely crushed:
60
203438
1741
Kręg L1 wyglądał jakby ktoś upuścił orzeszek,
03:25
the vertebra at L1 was like you'd dropped a peanut,
61
205203
3386
03:28
stepped on it, smashed it into thousands of pieces.
62
208613
3091
nadepnął go i rozgniótł na tysiące kawałków.
03:31
They'd have to operate.
63
211728
1392
Musiałam być operowana.
Weszli. Położyli mnie na podusze. Rozcięli mnie,
03:34
They went in. They put me on a beanbag.
64
214303
2339
03:36
They cut me -- literally cut me in half.
65
216666
2084
dosłownie rozcięli mnie na pół.
03:38
I have a scar that wraps around my entire body.
66
218774
2434
Została mi blizna ciągnąca się przez całe ciało.
03:42
They picked as much broken bone as they could
67
222226
2751
Wyjęli tyle kawałków kości, które
utkwiły w rdzeniu kręgowym, ile tylko się dało.
03:45
that had lodged in my spinal cord.
68
225001
1677
03:46
They took out two of my broken ribs and they rebuilt my back --
69
226702
3934
Wyjęli dwa złamane żebra i odbudowali mój kręgosłup i kręg L1,
03:50
L1, they rebuilt it, they took out another broken rib,
70
230660
2643
wyjęli kolejne złamane żebro,
03:53
they fused T12, L1 and L2 together.
71
233327
3389
połączyli Th12, L1 i L2.
03:56
Then they stitched me up; they took an entire hour to stitch me up.
72
236740
3181
Potem mnie zaszyli. Trwało to całą godzinę.
03:59
I woke up in intensive care,
73
239945
1629
Obudziłam się na oddziale intensywnej terapii, a lekarze byli bardzo podekscytowani,
04:01
and the doctors were really excited that the operation had been a success,
74
241598
3632
że operacja się udała, bo mogłam już
04:05
because at that stage, I had a little bit of movement
75
245254
2571
lekko poruszać jednym z dużych palców.
04:07
in one of my big toes,
76
247849
1158
Wtedy pomyślałam: "To wspaniale, bo wybieram się na Olimpiadę!”
04:09
and I thought, "Great, because I'm going to the Olympics!"
77
249031
3040
04:12
(Laughter)
78
252095
2036
(Śmiech)
Nie miałam zielonego pojęcia. To jedna z tych rzeczy,
04:14
I had no idea.
79
254155
1606
04:15
That's the sort of thing that happens to someone else, not me, surely.
80
255785
3532
które przytrafiają się innym, z pewnością nie mnie.
04:19
But then the doctor came over to me and she said,
81
259341
2381
Wtedy lekarka podeszła do mnie i powiedziała:
04:21
"Janine, the operation was a success,
82
261746
2810
„Janine, operacja się udała, usunęliśmy
04:24
and we've picked as much bone out of your spinal cord as we could.
83
264580
3738
tyle odłamków kości z rdzenia kręgowego ile tylko się dało,
04:28
But the damage is permanent.
84
268342
1389
jednak uszkodzenie jest trwałe.
04:29
The central nervous system nerves -- there is no cure.
85
269755
3048
Nerwy ośrodkowego układu nerwowego, nie ma lekarstwa.
Jesteś, jak to nazywamy, częściowym paraplegikiem,
04:33
You're what we call a partial paraplegic,
86
273381
2295
04:35
and you'll have all of the injuries that go along with that.
87
275700
2968
i doświadczysz wszelkich dolegliwości, które się z tym wiążą.
04:38
You'll have no feeling from the waist down,
88
278692
2863
Nie masz czucia od pasa w dół i możesz odzyskać je
04:41
and at most, you might get 10 or 20 percent return.
89
281579
3027
w co najwyżej dziesięciu lub dwudziestu procentach.
Skutki urazów wewnętrznych będziesz odczuwała do końca życia.
04:45
You'll have internal injuries for the rest of your life.
90
285384
2634
04:48
You'll have to use a catheter for the rest of your life.
91
288042
2735
Do końca życia będziesz nosiła cewnik.
A jeśli kiedykolwiek będziesz mogła chodzić, to tylko w aparacie ortopedycznym i z balkonikiem.”
04:51
And if you walk again, it will be with calipers and a walking frame."
92
291611
4327
04:55
And then she said,
93
295962
1175
A potem dodała: „Janine,
04:57
"Janine, you'll have to rethink everything you do in your life,
94
297161
3126
będziesz musiała na nowo przemyśleć swoje życie,
bo już nigdy nie będziesz robiła tego, co dotąd."
05:00
because you're never going to be able to do the things you did before."
95
300311
3671
05:04
(Gasps)
96
304006
1077
Starałam się zrozumieć, co mówiła.
05:05
I tried to grasp what she was saying.
97
305107
2412
05:07
I was an athlete. That's all I knew. That's all I'd done.
98
307543
2717
Byłam sportowcem. To wszystko, co wiedziałam. Wszystko, co potrafiłam.
Jeśli nie mogłam do tego wrócić, co innego mogłam robić?
05:10
If I couldn't do that, then what could I do?
99
310284
2804
Zapytałam siebie: jeśli nie mogę robić tego, co wcześniej,
05:13
And the question I asked myself is:
100
313112
1810
05:14
If I couldn't do that,
101
314946
1477
to kim jestem?
05:17
then who was I?
102
317348
1269
05:22
They moved me from intensive care to acute spinal.
103
322915
3470
Przeniesiono mnie z oddziału intensywnej opieki na oddział ostrych urazów kręgosłupa.
05:26
I was lying on a thin, hard spinal bed.
104
326409
2230
Leżałam na wąskim, twardym łóżku ortopedycznym.
05:28
I had no movement in my legs.
105
328663
1461
Nie mogłam poruszać nogami, na które założono mi ciasne pończochy
05:30
I had tight stockings on to protect from blood clots.
106
330148
3348
zapobiegające zakrzepom.
05:33
I had one arm in plaster, one arm tied down by drips.
107
333520
2867
Jedna ręka była w gipsie, druga podłączona do kroplówki.
05:36
I had a neck brace and sandbags on either side of my head
108
336411
2976
Na szyi miałam kołnierz ortopedyczny, a głowę z obu stron obłożoną workami z piaskiem.
05:39
and I saw my world through a mirror
109
339411
1946
Na świat patrzyłam przez lustro
05:41
that was suspended above my head.
110
341381
2074
zawieszone nad moją głową.
05:44
I shared the ward with five other people,
111
344360
3453
Na sali oprócz mnie leżało jeszcze pięć osób.
05:47
and the amazing thing is,
112
347837
1302
Niesamowite było to, że leżąc tam sparaliżowani,
05:49
because we were all lying paralyzed in a spinal ward,
113
349163
3546
nie mieliśmy pojęcia jak wyglądamy.
05:52
we didn't know what each other looked like.
114
352733
2406
05:55
How amazing is that?
115
355163
1794
Czy to nie wspaniałe? Jak często mamy okazję
05:56
How often in life do you get to make friendships, judgment-free,
116
356981
6134
zawierać znajomości wolne od osądzania,
06:03
purely based on spirit?
117
363139
1966
wyłącznie na podstawie ducha?
Nie było płytkich rozmów.
06:06
And there were no superficial conversations
118
366060
2633
06:08
as we shared our innermost thoughts, our fears,
119
368717
3050
Dzieliliśmy się najbardziej intymnymi myślami, obawami,
06:11
and our hopes for life after the spinal ward.
120
371791
2952
i nadziejami na życie po wyjściu ze szpitala.
06:16
I remember one night, one of the nurses came in, Jonathan,
121
376361
3852
Pamiętam noc, kiedy przyszedł do nas jeden z pielęgniarzy,
Jonathan, z mnóstwem plastikowych słomek.
06:20
with a whole lot of plastic straws.
122
380237
3050
06:23
He put a pile on top of each of us, and he said,
123
383311
2262
Położył garść na każdym z nas i powiedział:
06:25
"Start threading them together."
124
385597
2176
"Zacznijcie je łączyć."
06:28
Well, there wasn't much else to do in the spinal ward, so we did.
125
388445
3278
Cóż, i tak nie mieliśmy wiele do roboty...
06:31
(Laughter)
126
391747
1025
Kiedy skończyliśmy, przeszedł się cicho po sali
06:32
And when we'd finished, he went around silently
127
392796
2817
06:35
and he joined all of the straws up till it looped around the whole ward.
128
395637
5316
i połączył wszystkie tak,
żeby oplotły całą salę i powiedział:
06:40
And then he said,
129
400977
1167
„Ok, niech teraz każdy trzyma się swoich słomek."
06:42
"OK everybody, hold on to your straws."
130
402168
2844
06:45
And we did. And he said, "Right ...
131
405505
2782
Tak zrobiliśmy. „Dobrze. Teraz wszyscy jesteśmy połączeni."
06:49
Now we're all connected."
132
409213
1915
06:52
And as we held on and we breathed as one,
133
412729
4239
Trwaliśmy w tym stanie
i wiedzieliśmy, że nie jesteśmy sami w tej podróży.
06:58
we knew we weren't on this journey alone.
134
418033
2570
07:02
And even lying paralyzed in the spinal ward ...
135
422293
3726
I nawet leżąc sparaliżowana na oddziale urazów kręgosłupa
byłam świadkiem chwil pełnych niesamowitej głębi i bogactwa,
07:07
there were moments of incredible depth and richness,
136
427002
3193
07:10
of authenticity and connection
137
430219
2476
autentyczności i więzi,
07:13
that I had never experienced before.
138
433503
2398
których nigdy wcześniej nie doświadczyłam.
07:17
And each of us knew that when we left the spinal ward,
139
437709
3027
Wiedzieliśmy, że po wyjściu z oddziału
07:22
we would never be the same.
140
442497
1655
nikt z nas nie będzie taki sam.
Po pół roku, przyszedł czas powrotu do domu.
07:27
After six months, it was time to go home.
141
447546
2738
07:31
I remember Dad pushing me outside in my wheelchair,
142
451210
3492
Pamiętam tatę wywożącego mnie na wózku,
07:34
wrapped in a plaster body cast,
143
454726
2134
opakowaną w gips,
07:37
and feeling the sun on my face for the first time.
144
457668
3198
i ciepło słońca na twarzy po raz pierwszy.
07:40
I soaked it up and I thought,
145
460890
1399
Chłonęłam je i myślałam -
07:42
"How could I ever have taken this for granted?"
146
462313
3228
jak mogłam tego wcześniej nie doceniać?
07:46
I felt so incredibly grateful for my life.
147
466730
2731
Byłam niezwykle wdzięczna, że żyję.
07:50
But before I left hospital,
148
470463
1380
Ale zanim wyszłam ze szpitala, oddziałowa
07:51
the head nurse had said to me, "Janine, I want you to be ready,
149
471867
3032
powiedziała mi: „Janine, chcę żebyś była przygotowana,
07:54
because when you get home, something's going to happen."
150
474923
2685
na to, co wydarzy się po powrocie do domu.”
07:57
And I said, "What?"
151
477632
1165
„Co takiego?” - zapytałam.
07:58
And she said, "You're going to get depressed."
152
478821
2713
"Załamiesz się."
08:01
And I said, "Not me, not Janine the Machine,"
153
481558
2986
Odpowiedziałam jej: "Nie ja, nie Janine Maszyna" -
08:04
which was my nickname.
154
484568
1714
jak mnie nazywano.
08:06
She said, "You are, because, see, it happens to everyone.
155
486306
3083
Powiedziała: "To zdarza się wszystkim pacjentom.
08:09
In the spinal ward, that's normal. You're in a wheelchair. That's normal.
156
489413
4251
Na tym oddziale to normalne.
Jeździsz na wózku, to normalne.
08:13
But you're going to get home and realize how different life is."
157
493688
3595
Ale wrócisz do domu i zrozumiesz
jak zmieni się twoje życie."
08:17
And I got home.
158
497950
1396
Wróciłam do domu i coś się wydarzyło.
08:20
And something happened.
159
500312
1677
08:23
I realized Sister Sam was right.
160
503901
2073
Zrozumiałam, że siostra Sam miała rację.
Załamałam się.
08:27
I did get depressed.
161
507259
1389
Byłam na wózku. Nie miałam czucia od pasa w dół.
08:30
I was in my wheelchair.
162
510203
1753
08:31
I had no feeling from the waist down,
163
511980
1853
08:33
attached to a catheter bottle.
164
513857
1453
Miałam cewnik. Nie mogłam chodzić.
08:35
I couldn't walk.
165
515334
1150
W szpitalu schudłam
08:37
I'd lost so much weight in hospital,
166
517073
2167
do około 36 kilogramów.
08:39
I now weighed about 80 pounds.
167
519264
2572
Chciałam się poddać.
08:43
And I wanted to give up.
168
523310
1836
08:45
All I wanted to do was put my running shoes on and run out the door.
169
525170
4072
Jedyne na co miałam ochotę, to włożyć buty i wybiec na zewnątrz.
Chciałam odzyskać dawne życie. Odzyskać swoje ciało.
08:49
I wanted my old life back. I wanted my body back.
170
529266
3159
Pamiętam, jak mama powiedziała siedząc w nogach łóżka:
08:52
And I can remember Mom sitting on the end of my bed
171
532449
2402
08:54
and saying, "I wonder if life will ever be good again."
172
534875
2982
"Zastanawiam się, czy życie znów będzie piękne."
08:58
And I thought, "How could it?
173
538845
1926
Myślałam wtedy :"Jak kiedykolwiek może być dobrze? Straciłam wszystko,
09:01
Because I've lost everything that I valued,
174
541581
3505
co miało dla mnie wartość. wszystko do czego dążyłam.
09:05
everything that I'd worked towards.
175
545110
2109
Przepadło."
09:07
Gone."
176
547243
1150
Pytałam: "Dlaczego ja?"
09:10
And the question I asked was, "Why me? Why me?"
177
550253
3816
Przypomniałam sobie przyjaciół,
09:15
And then I remembered
178
555171
1526
09:17
my friends that were still in the spinal ward,
179
557991
3021
którzy wciąż jeszcze byli w szpitalu,
09:21
particularly Maria.
180
561036
1310
szczególnie Marię.
Maria przeżyła wypadek samochodowy. Ocknęła się
09:23
Maria was in a car accident,
181
563147
1461
09:24
and she woke up on her 16th birthday
182
564632
1925
w swoje szesnaste urodziny, dowiadując się, że jest całkowicie sparaliżowana,
09:26
to the news that she was a complete quadriplegic,
183
566581
3095
09:29
had no movement from the neck down,
184
569700
2269
nie ma czucia od szyi w dół,
09:31
had damage to her vocal chords, and she couldn't talk.
185
571993
2998
ma uszkodzone struny głosowe i nie może mówić.
Powiedziano mi: "Położymy cię obok niej,
09:36
They told me, "We're going to move you next to her
186
576007
2353
bo naszym zdaniem, to jej dobrze zrobi.”
09:38
because we think it will be good for her."
187
578384
2036
Bałam się. Nie byłam pewna jak zareaguję
09:41
I was worried. I didn't know how I'd react to being next to her.
188
581453
3733
leżąc obok niej.
09:45
I knew it would be challenging, but it was actually a blessing,
189
585963
3866
Wiedziałam,że to będzie trudne, jednak okazało się błogosławieństwem,
09:49
because Maria always smiled.
190
589853
4819
bo Maria zawsze się uśmiechała.
09:54
She was always happy, and even when she began to talk again,
191
594696
4736
Zawsze była pogodna. Nawet kiedy znowu zaczęła mówić,
09:59
albeit difficult to understand, she never complained, not once.
192
599456
5232
chociaż niezrozumiale, nigdy nie narzekała. Ani razu.
10:05
And I wondered how had she ever found that level of acceptance.
193
605458
5002
Zastanawiałam się, jak udało jej się być tak pogodzoną z tym, co się stało.
10:11
And I realized that this wasn't just my life;
194
611018
4267
Wtedy zrozumiałam, ze nie chodziło tylko o moje życie,
10:15
it was life itself.
195
615831
1263
ale o życie w ogóle. Zrozumiałam, że nie tylko ja cierpię.
10:17
I realized that this wasn't just my pain; it was everybody's pain.
196
617669
4410
Wszyscy cierpieli. Wiedziałam, że mam wybór.
10:22
And then I knew, just like before,
197
622574
2846
10:25
that I had a choice: I could keep fighting this,
198
625444
3778
Mogłam dalej walczyć ze sobą
albo odpuścić i zaakceptować nie tylko swoje ciało,
10:30
or I could let go and accept not only my body,
199
630204
4603
10:34
but the circumstances of my life.
200
634831
2394
ale i życie, którym będę odtąd żyła.
Nie pytałam już: "Dlaczego ja?",
10:38
And then I stopped asking, "Why me?"
201
638315
2665
10:41
And I started to ask, "Why not me?"
202
641736
2329
ale "Dlaczego nie ja?"
Pomyślałam sobie, że sięgnięcie samego dna
10:45
And then I thought to myself,
203
645192
2292
10:47
maybe being at rock bottom is actually the perfect place to start.
204
647508
4631
może być dobrym początkiem.
Nigdy wcześniej nie uważałam się za twórczą.
10:56
I had never before thought of myself as a creative person.
205
656656
3019
10:59
I was an athlete; my body was a machine.
206
659699
3161
Byłam sportowcem. Moje ciało było jak maszyna.
11:03
But now I was about to embark on the most creative project
207
663773
4422
Teraz miałam zacząć najbardziej twórcze zadanie,
11:08
that any of us could ever do:
208
668219
1984
z jakim komukolwiek z nas przyszłoby się mierzyć:
odbudować swoje życie.
11:10
that of rebuilding a life.
209
670227
1835
Mimo, że nie miałam zielonego pojęcia
11:13
And even though I had absolutely no idea what I was going to do,
210
673252
3435
co robić, ta niepewność
11:16
in that uncertainty came a sense of freedom.
211
676711
3240
dała mi poczucie wolności.
11:20
I was no longer tied to a set path.
212
680879
2279
Nie musiałam już podążać utartą ścieżką.
11:23
I was free to explore life's infinite possibilities.
213
683865
4899
Mogłam odkrywać niekończące się możliwości.
11:29
And that realization was about to change my life.
214
689518
4130
Zrozumienie tego, miało odmienić moje życie.
11:35
Sitting at home in my wheelchair and my plaster body cast,
215
695855
4589
Siedząc w domu w gipsie i na wózku
11:40
an airplane flew overhead.
216
700468
2143
usłyszałam przelatujący samolot, spojrzałam w górę,
11:43
I looked up, and I thought to myself, "That's it!
217
703742
3671
i pomyślałam sobie: "To jest to!
Skoro nie chodzę, równie dobrze mogę latać."
11:48
If I can't walk, then I might as well fly."
218
708135
2746
11:50
(Laughter)
219
710905
1015
11:51
I said, "Mom, I'm going to learn how to fly."
220
711944
2629
Powiedziałam: "Mamo, mam zamiar nauczyć się latać."
11:54
She said, "That's nice, dear."
221
714597
1754
Powiedziała: "Wspaniale, Kochanie." (Śmiech)
11:56
(Laughter)
222
716375
2075
11:58
I said, "Pass me the yellow pages."
223
718474
2371
Poprosiłam, żeby podała mi książkę telefoniczną.
12:00
She passed me the phone book, I rang up the flying school,
224
720869
2733
Podała mi ją, zadzwoniłam do szkoły latania,
Zrobiłam rezerwację, powiedziałam, że chciałabym przyjechać na próbny lot.
12:03
I said I'd like to make a booking to come out for a flight.
225
723626
2821
"Kiedy chce pani przyjechać?"
12:06
They said, "When do you want to come out?"
226
726471
2316
12:08
I said, "Well, I have to get a friend to drive me because I can't drive.
227
728811
3570
"Muszę poprosić znajomego, żeby mnie podwiózł,
bo nie mogę prowadzić. Chodzić też trochę nie.
12:12
Sort of can't walk, either. Is that a problem?"
228
732405
2394
Czy to duży problem?"
12:14
I made a booking, and weeks later,
229
734823
1650
Zapisałam się, a kilka tygodni później mój przyjaciel Chris
12:16
my friend Chris and my mom drove me out to the airport,
230
736497
2773
razem z moją mamą zawieźli mnie na lotnisko.
Całe 36 kilogramów mnie pokryte gipsem,
12:19
all 80 pounds of me covered in a plaster body cast
231
739294
2398
ubrane w luźne ogrodniczki. (Śmiech)
12:21
in a baggy pair of overalls.
232
741716
1434
12:23
(Laughter)
233
743174
1098
12:24
I can tell you, I did not look like the ideal candidate
234
744296
2756
Mogę powiedzieć, że nie wyglądałam jak Idealny kandydat
do uzyskania licencji pilota. (Śmiech)
12:27
to get a pilot's license.
235
747076
1366
12:28
(Laughter)
236
748466
1594
Trzymałam się lady, bo nie mogłam stać.
12:30
I'm holding on to the counter because I can't stand.
237
750084
2453
Powiedziałem, "Dzień dobry, przyjechałam na lekcję latania."
12:32
I said, "Hi, I'm here for a flying lesson."
238
752561
2064
Spojrzeli na mnie i pobiegli na zaplecze ciągnąć zapałki.
12:34
They took one look and ran out the back to draw short straws.
239
754649
3634
"Ty ją weź." "O nie, ty ją weź."
12:38
"You get her." "No, no, you take her."
240
758307
2943
W końcu wyszedł. Powiedział:
12:41
Finally a guy goes, "Hi, I'm Andrew. I'm going to take you flying."
241
761274
3195
"Witam, mam na imię Andrew i będę z Tobą latał."
12:44
I go, "Great!"
242
764493
1174
Ja na to: "Świetnie." I tak zwieźli mnie na dół,
12:45
They get me out on the tarmac,
243
765691
1695
zabrali na płytę,
12:47
and there was this red, white and blue airplane -- it was beautiful.
244
767410
3468
na której stał czerwono-biało-niebieski samolot.
Był piękny. Podnieśli mnie do kokpitu.
12:50
They had to slide me up on the wing to put me in the cockpit.
245
770902
3786
Musieli przesunąć mnie po skrzydle i umieścić w kabinie.
12:54
They sat me down. There are buttons and dials everywhere.
246
774712
2759
Posadzili mnie. Wszędzie były przyciski i pokrętła.
12:57
I'm going, "Wow, how do you ever know what all these buttons and dials do?"
247
777495
3605
„Wow, skąd wiesz do czego służą te wszystkie przyciski?"
Andrew, instruktor, usiadł z przodu i uruchomił samolot.
13:01
Andrew got in the front, started the plane, and said,
248
781124
2651
13:03
"Would you like to have a go at taxiing?"
249
783799
1978
Zapytał, czy chciałabym spróbować kołowania.
13:05
That's when you use your feet to control the rudder pedals
250
785801
2746
Wtedy używasz stóp do
sterowania samolotem na ziemi.
13:08
to control the airplane on the ground.
251
788571
1847
I powiedziałam: "Nie, nie mogę poruszać nogami."
13:10
I said, "No, I can't use my legs."
252
790442
1875
"Och", odpowiedział.
13:12
He went, "Oh."
253
792341
1183
"Ale mogę używać rąk" i powiedział: "Dobrze."
13:13
I said, "But I can use my hands," and he said, "OK."
254
793548
2802
Wyjechał na pas startowy i zwiększył moc.
13:16
So he got over to the runway, and he applied the power.
255
796374
2933
Kiedy ruszyliśmy w dół pasa startowego,
13:19
And as we took off down the runway,
256
799331
2220
13:21
and the wheels lifted up off the tarmac, and we became airborne,
257
801575
3700
koła oderwały się od asfaltu i samolot uniósł się w powietrzu,
poczułam się niesamowicie wolna.
13:26
I had the most incredible sense of freedom.
258
806322
3627
13:30
And Andrew said to me,
259
810925
1547
Kiedy przelatywaliśmy przez strefę ćwiczeń
13:33
as we got over the training area,
260
813497
1856
Andrew zapytał:
"Widzisz tamtą górę?"
13:36
"You see that mountain over there?"
261
816234
1914
13:38
And I said, "Yeah."
262
818510
1543
"Tak."
"Dobrze, złap ster, i leć w jej kierunku"
13:40
And he said, "Well, you take the controls, and you fly towards that mountain."
263
820077
4477
13:44
And as I looked up, I realized
264
824578
2459
I kiedy podniosłam wzrok, zdałam sobie sprawę
że wskazywał Góry Błękitne,
13:47
that he was pointing towards the Blue Mountains,
265
827061
3441
13:50
where the journey had begun.
266
830526
1703
miejsce, gdzie rozpoczęła się moja podróż.
13:53
And I took the controls,
267
833756
1579
Chwyciłam ster i leciałam.
13:56
and I was flying.
268
836159
1443
Byłam bardzo daleko od szpitalnego odziału
13:58
And I was a long, long way from that spinal ward.
269
838238
2938
i wiedziałem już, że chcę być pilotem.
14:01
I knew right then that I was going to be a pilot.
270
841200
2591
14:04
Didn't know how on Earth I'd ever pass a medical.
271
844973
2632
Nie wiedziałam jakim cudem przejdę testy medyczne.
14:07
(Laughter)
272
847629
1110
14:08
But I'd worry about that later, because right now, I had a dream.
273
848763
3255
Ale tym miałam martwić się później, bo w tamtej chwili miałam marzenie.
Wróciłam do domu, wyjęłam dziennik ćwiczeń, miałam plan.
14:12
So I went home, I got a training diary out, and I had a plan.
274
852042
3374
14:16
And I practiced my walking as much as I could,
275
856344
2719
Ćwiczyłam chodzenie jak długo mogłam.
Najpierw podtrzymywały mnie dwie osoby,
14:19
and I went from the point of two people holding me up ...
276
859087
2696
14:22
to one person holding me up ...
277
862833
1561
potem jedna,
aż w końcu mogłam chodzić sama, opierając się o meble
14:25
to the point where I could walk around the furniture
278
865230
2468
- o ile nie były zbyt daleko od siebie.
14:27
as long as it wasn't too far apart.
279
867722
1735
14:29
And then I made great progression,
280
869481
1737
Wreszcie mogłam
14:31
to the point where I could walk around the house,
281
871242
2286
sama poruszać się po domu, trzymając się ścian.
14:33
holding onto the walls, like this.
282
873552
1690
Moja mama narzekała, że musi chodzić za mną
14:35
And Mom said she was forever following me,
283
875685
2231
14:37
wiping off my fingerprints.
284
877940
1499
i ścierać odciski. (Śmiech)
14:39
(Laughter)
285
879463
2349
14:41
But at least she always knew where I was.
286
881836
2140
Przynajmniej zawsze wiedziała, gdzie byłam.
14:44
(Laughter)
287
884000
2078
Przechodziłam kolejne operacje
14:46
So while the doctors continued to operate
288
886102
2473
14:48
and put my body back together again,
289
888599
2052
składające moje ciało do kupy,
14:50
I went on with my theory study.
290
890675
1821
uczyłam się teorii, a potem, niespodziewanie,
14:53
And then eventually, amazingly, I passed my pilot's medical,
291
893329
4326
przeszłam testy lekarskie
14:57
and that was my green light to fly.
292
897679
2208
i dostałam zielone światło do latania.
14:59
And I spent every moment I could out at that flying school,
293
899911
2818
Każdą wolną chwilę spędzałam w szkole,
15:02
way out of my comfort zone,
294
902753
1554
daleko poza moją strefą bezpieczeństwa.
15:04
all these young guys that wanted to be Qantas pilots, you know,
295
904331
3071
w towarzystwie wszystkich młodych chłopców chcących zostać pilotami australijskich linii lotniczych.
Lekko podstarzała, podskakująca ja w gipsie,
15:07
and little old hop-along me in first my plaster cast,
296
907426
2929
15:10
and then my steel brace, my baggy overalls,
297
910379
2475
stabilizatorach, luźnych ogrodniczkach,
15:12
my bag of medication and catheters and my limp.
298
912878
3576
z workiem leków, cewnikiem i utykaniem.
15:16
They use to look at me and think,
299
916478
1614
Patrzyli na mnie i myśleli:
"Kogo ona chce nabrać? Nigdy jej się nie uda."
15:18
"Oh, who is she kidding? She's never going to be able to do this."
300
918116
3278
Sama tak czasem myślałam.
15:21
And sometimes I thought that, too.
301
921418
1784
Ale to mnie miało znaczenia, bo w gdzieś w środku płonął płomień
15:23
But that didn't matter,
302
923226
1603
15:24
because now there was something inside that burned
303
924853
2782
15:27
that far outweighed my injuries.
304
927659
3016
silniejszy niż urazy.
15:31
And little goals kept me going along the way,
305
931691
2290
Krok po kroku zdobywałam licencję
pilota turystycznego,
15:34
and eventually I got my private pilot's license.
306
934005
2874
15:37
Then I learned to navigate, and I flew my friends around Australia.
307
937482
4185
potem nauczyłam się nawigować i latałam z przyjaciółmi po całej Australii.
15:42
And then I learned to fly an airplane with two engines
308
942612
2951
Potem nauczyłam się pilotować samoloty dwusilnikowe
15:45
and I got my twin-engine rating.
309
945587
1802
i zdobyłam na nie uprawnienia.
15:48
And then I learned to fly in bad weather as well as fine weather,
310
948006
3310
Potem nauczyłam się latać przy złej i dobrej pogodzie
i zdobyłam uprawnienia IFR.
15:51
and got my instrument rating.
311
951340
1799
15:53
And then I got my commercial pilot's license.
312
953829
2667
Wreszcie zdobyłam licencję pilota zawodowego.
15:56
And then I got my instructor rating.
313
956520
2228
I zostałam instruktorem.
15:59
And then I found myself back at that same school
314
959558
2860
Znalazłem się w tej samej szkole,
16:02
where I'd gone for that very first flight,
315
962442
2468
w której zaczęłam latać,
16:04
teaching other people how to fly ...
316
964934
1880
ucząc innych,
16:07
just under 18 months after I'd left the spinal ward.
317
967938
4114
po niecałych osiemnastu miesiącach od wyjścia ze szpitala.
(Oklaski)
16:12
(Applause)
318
972076
7000
16:21
(Applause ends)
319
981839
2055
16:23
And then I thought, "Why stop there?
320
983918
2003
I wtedy pomyślałem, "Dlaczego miałabym na tym poprzestać?
16:25
Why not learn to fly upside down?"
321
985945
2022
Dlaczego by nie nauczyć się latać do góry nogami?"
16:27
(Laughter)
322
987991
1102
Więc nauczyłam się latać do góry nogami
16:29
And I did, and I learned to fly upside down
323
989117
2786
16:31
and became an aerobatics flying instructor.
324
991927
2325
i zostałam instruktorem akrobacji lotniczej.
16:34
(Laughter)
325
994276
1848
Mama i tata? Nigdy nie byli w górze.
16:36
And Mom and Dad? Never been up.
326
996148
2983
16:39
(Laughter)
327
999155
3468
Wiedziałam na pewno, że chociaż ciało może być kalekie,
16:42
But then I knew for certain that although my body might be limited,
328
1002647
5229
16:47
it was my spirit that was unstoppable.
329
1007900
2762
mój duch był niepokonany.
Chiński myśliciel Lao Tzu powiedział kiedyś:
16:53
The philosopher Lao Tzu once said,
330
1013680
2339
„Gdy dam spokój temu, czym jestem,
16:57
"When you let go of what you are,
331
1017003
1999
16:59
you become what you might be."
332
1019026
2485
staję się tym, czym być mogę.”
17:02
I now know that it wasn't until I let go of who I thought I was
333
1022457
5276
Wiem, że dopiero gdy dałam spokój temu, kim wydawało mi się, że byłam,
17:07
that I was able to create a completely new life.
334
1027757
3084
mogłam budować zupełnie nowe życie.
17:11
It wasn't until I let go of the life I thought I should have ...
335
1031740
4238
Dopiero gdy dałam spokój temu, kim powinnam być,
mogłam rozpocząć życie, które na mnie czekało.
17:17
that I was able to embrace the life that was waiting for me.
336
1037121
3005
Wiem, że źródłem prawdziwej siły
17:21
I now know that my real strength
337
1041532
2649
17:24
never came from my body.
338
1044205
2062
nigdy nie było moje ciało.
17:27
And although my physical capabilities have changed dramatically,
339
1047601
4899
I chociaż moja sprawność fizyczna zmieniła się drastycznie,
17:32
who I am is unchanged.
340
1052524
3039
to, kim jestem pozostało niezmienione.
17:36
The pilot light inside of me was still alight,
341
1056675
3852
Nadal paliło się we mnie światełko,
17:40
just as it is in each and every one of us.
342
1060551
2880
tak jak w każdym z nas.
17:45
I know that I'm not my body.
343
1065522
1800
Wiem, że nie jestem tylko swoim ciałem
17:48
And I also know that you're not yours.
344
1068504
2393
i wiem, że ty nie jesteś swoim.
Nie liczy się jak wyglądasz,
17:52
And then it no longer matters what you look like,
345
1072072
4154
17:56
where you come from, or what you do for a living.
346
1076250
3471
skąd pochodzisz, ani czym się zajmujesz. Liczy się to,
18:00
All that matters is that we continue to fan the flame of humanity
347
1080657
5684
że wspólnie podtrzymujemy płomień ludzkości,
wyrażając naszym życiem sztukę,
18:06
by living our lives as the ultimate creative expression
348
1086365
3930
18:10
of who we really are,
349
1090319
2073
którą tak naprawdę jesteśmy,
18:13
because we are all connected
350
1093867
2070
bo wszyscy jesteśmy połączeni
18:16
by millions and millions of straws.
351
1096584
2902
milionami słomek.
Przyszedł czas, by je połączyć
18:21
And it's time to join those up
352
1101319
2773
i trzymać się ich.
18:24
and to hang on.
353
1104116
1319
W drodze do naszego wspólnego szczęścia
18:26
And if we are to move towards our collective bliss ...
354
1106161
3238
musimy przestać skupiać się na tym co cielesne
18:30
it's time we shed our focus on the physical
355
1110415
2556
18:32
and instead embrace the virtues of the heart.
356
1112995
3362
i korzystać w pełni z naszych serc.
18:36
So raise your straws if you'll join me.
357
1116381
2728
Podnieście swoje słomki, jeśli jesteście ze mną.
18:39
(Applause)
358
1119964
1150
Dziękuję. (Oklaski)
18:41
Thank you.
359
1121138
1161
18:42
(Applause)
360
1122323
5047
Dziękuję.
18:47
Thank you.
361
1127394
1326
18:48
(Applause)
362
1128744
3746
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7