The art of bow-making | Dong Woo Jang

Tłumaczenie: Anna Snela Korekta: Rysia Wand

It is said that the grass is always greener

Podobno trawa jest zawsze bardziej zielona

on the other side of the fence,

po drugiej stronie płotu,

and I believe this is true,

Uważam, że to prawda,

especially when I hear President Obama

zwłaszcza kiedy słyszę,

jak często Prezydent Obama mówi

often talk about the Korean education system

as a benchmark of success.

o koreańskim systemie edukacji

jako o wzorze do naśladowania.

Well, I can tell you that,

Mogę wam powiedzieć,

in the rigid structure and highly competitive nature

że w sztywnym i bardzo konkurencyjnym

of the Korean school system,

systemie koreańskiej oświaty,

also known as pressure cooker,

nazywanym także szybkowarem,

not everyone can do well in that environment.

nie każdy dobrze sobie radzi.

While many people responded in different ways

Wiele osób w różny sposób

about our education system,

reaguje na nasz system oświaty.

my response to the high-pressure environment

Ja zareagowałem na tę presję

was making bows with pieces of wood

robieniem łuków z kawałków drewna,

found near my apartment building.

które znalazłem w pobliżu mojego bloku.

Why bows?

Dlaczego łuki?

I'm not quite sure.

Nie jestem pewien.

Perhaps, in the face of constant pressure,

Być może, w starciu z ciągłą presją,

my caveman instinct of survival

mój jaskiniowy instynkt przetrwania

has connected with the bows.

połączył się z pasją dla łuków.

If you think about it,

Popatrzcie,

the bow has really helped drive human survival

łuk naprawdę pomagał ludziom w przetrwaniu

since prehistoric times.

od czasów prehistorycznych.

The area within three kilometers of my home

W czasach panowania dynastii Joseon

used to be a mulberry forest

w promieniu 3 km od mojego domu

during the Joseon dynasty,

rósł las morwowy,

where silkworms were fed with mulberry leaves.

w którym jedwabniki karmiono liśćmi morwy.

In order to raise the historical awareness of this fact,

Żeby podnieść historyczną świadomość tego faktu,

the government has planted mulberry trees.

władze posadziły tam drzewa morwowe.

The seeds from these trees

Nasiona tych drzew

also have spread by birds here and there

zostały przeniesione przez ptaki

nearby the soundproof walls of the city expressway

w okolice dźwiękoszczelnych ekranów miejskiej kolejki,

that has been built around the 1988 Olympics.

zbudowanej na Olimpiadę w 1988 r.

The area near these walls,

Obszar przy tych ekranach,

which nobody bothers to pay attention to,

na który nikt nie zwraca szczególnej uwagi,

had been left free from major intervention,

zostawiono w spokoju,

and this is where I first found my treasures.

i to właśnie tam znalazłem pierwsze skarby.

As I fell deeper into bow making,

Pogrążając się w łucznictwie,

I began to search far and beyond my neighborhood.

zacząłem przeszukiwać całą okolicę i nie tylko.

When I went on school field trips,

Na wycieczkach szkolnych,

family vacations, or simply on my way home

wakacjach z rodziną,

czy w drodze z zajęć do do domu

from extracurricular classes,

I wandered around wooded areas

zbaczałem do lasów

and gathered tree branches

i zbierałem gałęzie drzew,

with the tools that I sneaked inside my school bag.

używając narzędzi przemycanych w szkolnej torbie.

And they would be somethings like saws, knives,

Były to między innymi piły, noże,

sickles and axes

sierpy i siekiery,

that I covered up with a piece of towel.

które zawijałem w ręcznik.

I would bring the branches home,

Zwoziłem te gałęzie do domu

riding buses and subways,

autobusami czy metrem,

barely holding them in my hands.

ledwo mogłem je utrzymać.

And I did not bring the tools here to Long Beach.

Nie przywiozłem narzędzi tutaj, do Long Beach.

Airport security.

Wszystko przez ochronę na lotnisku.

(Laughter)

(Śmiech)

In the privacy of my room, covered in sawdust,

W zaciszu mojego pokoju, pokryty trocinami,

I would saw, trim and polish wood all night long

piłowałem, przycinałem, i polerowałem drewno przez całą noc,

until a bow took shape.

aż łuk nabrał kształtów.

One day, I was changing the shape of a bamboo piece

Pewnego dnia odkształcałem kawałek bambusa,

and ended up setting the place on fire.

co skończyło się zaprószeniem ognia.

Where? The rooftop of my apartment building,

Gdzie? Na dachu mojego bloku,

a place where 96 families call home.

który 96 rodzin uważa za swój dom.

A customer from a department store across from my building

Klient centrum handlowego z naprzeciwka

called 911,

zadzwonił po straż pożarną,

and I ran downstairs to tell my mom

a ja zbiegłem na dół powiedzieć o tym mamie,

with half of my hair burned.

ze spalonymi do połowy włosami.

I want to take this opportunity

Chciałbym skorzystać z okazji

to tell my mom, in the audience today:

i powiedzieć mamie, która jest dziś na widowni,

Mom, I was really sorry,

że naprawdę bardzo przepraszam

and I will be more careful with open fire from now on.

i obiecuję, że będę ostrożniejszy z ogniem.

My mother had to do a lot of explaining,

Mama musiała się gęsto tłumaczyć,

telling people that her son did not commit

przekonując ludzi, że jej syn

a premeditated arson.

nie podpalił bloku z premedytacją.

I also researched extensively on bows around the world.

Zbierałem informacje o łukach z całego świata.

In that process, I tried to combine

Chciałem w ten sposób

the different bows from across time and places

połączyć łuki z różnych miejsc i epok,

to create the most effective bow.

żeby stworzyć najbardziej efektywny łuk.

I also worked with many different types of wood,

Pracowałem też z różnymi rodzajami drewna,

such as maple, yew and mulberry,

z klonem, cisem czy morwą,

and did many shooting experiments

i dużo eksperymentowałem ze strzelaniem

in the wooded area near the urban expressway

w tym zalesionym obszarze obok kolejki,

that I mentioned before.

o którym wspominałem wcześniej.

The most effective bow for me

Dla mnie najefektywniejszy łuk

would be like this.

wyglądałby tak.

One: Curved tips can maximize the springiness

Raz: wygięte zakończenia, żeby zmaksymalizować sprężystość

when you draw and shoot the arrow.

przy naciąganiu i wystrzeliwaniu strzały.

Two: Belly is drawn inward for higher draw weight,

Dwa: brzusiec wygięty do środka, dla większej siły naciągu,

which means more power.

co oznacza większą moc.

Three: Sinew used in the outer layer of the limb

Trzy: wykorzystanie ścięgna w zewnętrznej warstwie grzbietu,

for maximum tension storage.

dla maksymalnej kumulacji napięcia.

And four: Horn used to store energy in compression.

Cztery: róg do zmagazynowania energii w kompresji.

After fixing, breaking, redesigning,

Po tym całym naprawianiu, łamaniu, przeprojektowywaniu,

mending, bending and amending,

naprawianiu, wyginaniu i poprawianiu,

my ideal bow began to take shape,

mój idealny łuk zaczął nabierać kształtów,

and when it was finally done,

a kiedy nareszcie skończyłem,

it looked like this.

wyglądał tak.

I was so proud of myself

Byłem niesamowicie dumny,

for inventing a perfect bow on my own.

że sam stworzyłem idealny łuk.

This is a picture of Korean traditional bows

To zdjęcie tradycyjnych koreańskich łuków,

taken from a museum,

zrobione w muzeum.

and see how my bow resembles them.

Widać, że mój łuk je przypomina.

Thanks to my ancestors

Wielkie dzięki dla przodków

for robbing me of my invention. (Laughter)

za pozbawienie mnie wynalazku. (Śmiech)

Through bowmaking,

Przez tworzenie łuków

I came in contact with part of my heritage.

odkryłem część dziedzictwa.

Learning the information that has accumulated over time

Nauka informacji, zbieranych przez lata,

and reading the message left by my ancestors

i czytanie przesłań, zostawionych przez przodków,

were better than any consolation therapy

były lepsze niż pociechy

or piece of advice any living adults could give me.

czy rady żyjących dorosłych.

You see, I searched far and wide,

Szukałem daleko,

but never bothered to look close and near.

a nie przyszło mi do głowy szukać tuż obok.

From this realization,

Odkąd to zauważyłem,

I began to take interest in Korean history,

zacząłem interesować się koreańską historią,

which had never inspired me before.

która nie inspirowała mnie nigdy wcześniej.

In the end, the grass is often greener

Okazało się, że często trawa jest bardziej zielona

on my side of the fence,

po naszej stronie płotu,

although we don't realize it.

choć nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę.

Now, I am going to show you how my bow works.

Pokażę wam teraz, jak działa mój łuk.

And let's see how this one works.

Zobaczmy jak działa ten.

This is a bamboo bow,

To jest łuk bambusowy

with 45-pound draw weights.

o sile naciągu 45 funtów.

(Noise of shooting arrow)

(Odgłos wystrzeliwanej strzały)

(Applause)

(Oklaski)

A bow may function in a simple mechanism,

Mechanizm funkcjonowania łuku może jest prosty,

but in order to make a good bow,

ale żeby stworzyć dobry łuk,

a great amount of sensitivity is required.

potrzeba wiele delikatności.

You need to console and communicate

Trzeba ukoić drewno

with the wood material.

i porozumieć się z nim.

Each fiber in the wood

Każde włókno drewna

has its own reason and function for being,

istnieje z określonego powodu i pełni określoną funkcję.

and only through cooperation and harmony among them

Tylko dzięki współpracy i harmonii między nimi

comes a great bow.

może powstać świetny łuk.

I may be an [odd] student

Może jestem dziwnym uczniem

with unconventional interests,

z niekonwencjonalnymi zainteresowaniami,

but I hope I am making a contribution

ale mam nadzieję, że spełniam swoje zadanie

by sharing my story with all of you.

dzieląc się tą historią.

My ideal world is a place

Mój idealny świat to miejsce,

where no one is left behind,

w którym nikt nie zostaje z tyłu,

where everyone is needed exactly where they are,

i każdy jest potrzebny właśnie tam, gdzie jest,

like the fibers and the tendons in a bow,

tak jak włókna i ścięgna w łuku.

a place where the strong is flexible

Miejsce w którym to, co silne, jest elastyczne,

and the vulnerable is resilient.

a to, co słabe, odporne.

The bow resembles me,

Ten łuk przypomina mnie,

and I resemble the bow.

a ja przypominam ten łuk.

Now, I am shooting a part of myself to you.

Wystrzelę w waszą stronę część siebie.

No, better yet, a part of my mind

Albo, jeszcze lepiej, część mojego umysłu

has just been shot over to your mind.

została właśnie wystrzelona do waszych umysłów.

Did it strike you?

Trafiło?

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)