Wael Ghonim: Inside the Egyptian revolution

Tłumaczenie: Kinga Skorupska Korekta: Marek Kasiak

This is Revolution 2.0.

To rewolucja 2.0.

No one was a hero. No one was a hero.

Nie było jednego bohatera.

Because everyone was a hero.

Każdy był bohaterem.

Everyone has done something.

Każdy coś robił.

We all use Wikipedia.

Używamy Wikipedii.

If you think of the concept of Wikipedia

Jej zamysł to wspólne tworzenie treści.

where everyone is collaborating on content,

Jej zamysł to wspólne tworzenie treści.

and at the end of the day

W ten sposób zbudowano

you've built the largest encyclopedia in the world.

największą encyklopedię na świecie.

From just an idea that sounded crazy,

Pomysł brzmiał niedorzecznie,

you have the largest encyclopedia in the world.

a to z niego wykluła się Wikipedia.

And in the Egyptian revolution,

Do rewolucji w Egipcie,

the Revolution 2.0,

rewolucji 2.0,

everyone has contributed something,

każdy coś dorzucił,

small or big. They contributed something --

małego lub dużego,

to bring us

by dostarczyć nam

one of the most inspiring stories

jedną z najbardziej inspirujących

in the history of mankind

rewolucji w dziejach ludzkości.

when it comes to revolutions.

rewolucji w dziejach ludzkości.

It was actually really inspiring

Przyglądanie się zmianom

to see all these Egyptians completely changing.

w Egipcie jest niesamowicie inspirujące.

If you look at the scene,

Egipt, przez ostatnie 30 lat

Egypt, for 30 years, had been in a downhill --

stopniowo się staczał.

going into a downhill.

stopniowo się staczał.

Everything was going bad.

Wszystko stawało się gorsze.

Everything was going wrong.

Wszystko stawało się gorsze.

We only ranked high when it comes to poverty,

Przodował tylko w statystykach

corruption,

biedy i korupcji,

lack of freedom of speech,

braku wolności słowa

lack of political activism.

i politycznych aktywistów.

Those were the achievements

To właśnie osiągnięca

of our great regime.

naszego wspaniałego reżimu.

Yet, nothing was happening.

Nic się nie działo.

And it's not because people were happy

Nie dlatego, że ludzie byli szczęśliwi,

or people were not frustrated.

że nie byli sfrustrowani.

In fact, people were extremely frustrated.

Było dokładnie odwrotnie.

But the reason why everyone was silent

Wszyscy siedzieli cicho,

is what I call the psychological barrier of fear.

bo nie pokonali bariery strachu.

Everyone was scared.

Wszyscy się bali.

Not everyone. There were actually a few brave Egyptians

Tylko garstka bohaterskich rodaków,

that I have to thank for being so brave --

którym muszę podziękować za odwagę...

going into protests as a couple of hundred,

Oni chodzili na protesty, kilka setek,

getting beaten up and arrested.

bito ich i aresztowano.

But in fact, the majority were scared.

Ale większość się bała.

Everyone did not want really

Nikt nie chciał

to get in trouble.

mieć problemów.

A dictator cannot live without the force.

Dyktator nie przetrwa bez siły.

They want to make people live in fear.

Chce by ludzie żyli w strachu.

And that psychological barrier of fear

Ta psychologiczna bariera,

had worked for so many years,

była na miejscu przez wiele lat.

and here comes the Internet,

Jednak Internet, technologia

technology, BlackBerry, SMS.

BlackBerry, SMSy

It's helping all of us to connect.

pozwoliły ludziom na połączenie

Platforms like YouTube, Twitter, Facebook

z YouTube, Twitterem i Facebookiem,

were helping us a lot

co dało im poczucie,

because it basically gave us the impression that, "Wow, I'm not alone.

że nie byli sami w swoim rozczarowaniu.

There are a lot of people who are frustrated."

że nie byli sami w swoim rozczarowaniu.

There are lots of people who are frustrated.

Jest wiele osób, które je dzieliły.

There are lots of people who actually share the same dream.

Wiele osób ma te same marzenia.

There are lots of people who care about their freedom.

Są osoby, które cenią sobie wolność.

They probably have the best life in the world.

Maja wspaniałe życia.

They are living in happiness. They are living in their villas.

Żyją szczęśliwie w swoich willach.

They are happy. They don't have problems.

Są szczęśliwi, nie mają problemów.

But they are still feeling the pain of the Egyptian.

Mimo tego łączą się z Egipcjanami w bólu.

A lot of us, we're not really happy

Wielu z nas jest nieszczęśliwych,

when we see a video of an Egyptian man

widząc na filmie Egipcjanina

who's eating the trash

który zjada śmieci,

while others are stealing

podczas gdy inni,

billions of Egyptian pounds

kradną fundusze krajowe.

from the wealth of the country.

kradną fundusze krajowe.

The Internet has played a great role,

Internet miał duży wpływ,

helping these people to speak up their minds,

na decyzję by coś z tym zrobić,

to collaborate together, to start thinking together.

by współdziałać i planować razem.

It was an educational campaign.

To kampania edukacyjna.

Khaled Saeed was killed

Khaled Saeed został zamordowany

in June 2010.

w czerwcu 2010.

I still remember the photo.

Pamiętam to zdjęcie.

I still remember every single detail of that photo.

Każdy jego szczegół.

The photo was horrible.

Było straszne.

He was tortured,

Zmarł na skutek tortur.

brutally tortured to death.

Zmarł na skutek tortur.

But then what was the answer of the regime?

Jak zareagował na to reżim?

"He choked on a pile of hash" --

Zadusił się haszem.

that was their answer:

Mówili, że był przestępcą,

"He's a criminal.

Mówili, że był przestępcą,

He's someone who escaped from all these bad things."

kimś kto uciekł od całego zła.

But people did not relate to this.

Do ludzi to nie przemawiało.

People did not believe this.

Nie uwierzyli w te wyjaśnienia.

Because of the Internet, the truth prevailed

Dzięki Internetowi, prawda przetrwała,

and everyone knew the truth.

wszyscy ją znali.

And everyone started to think that "this guy could be my brother."

Zaczęli myśleć, że to mógłby być ktoś z rodziny.

He was a middle-class guy.

Ot, ktoś z klasy średniej.

His photo was remembered by all of us.

Ale zapamiętaliśmy to zdjęcie.

A page was created.

Stworzono stronę.

An anonymous administrator

Anonimowy admin zapraszał ludzi

was basically inviting people to join the page,

by przyłączyli się do tej strony,

and there was no plan.

nie było żadnego planu.

"What are we going to do?" "I don't know."

Nie wiedzieli co mogą zrobić.

In a few days, tens of thousands of people there --

W kilka dni było ich tysiące...

angry Egyptians

Wściekli Egipcjanie

who were asking the ministry of interior affairs,

zwrócili się do ministerstwa spraw wewnętrznych

"Enough.

zwrócili się do ministerstwa spraw wewnętrznych

Get those who killed this guy.

żądając wymierzenia sprawiedliwości

To just bring them to justice."

zabójcom tego człowieka

But of course, they don't listen.

Ale ich nie słuchano.

It was an amazing story --

To niesamowita historia...

how everyone started feeling the ownership.

Każdy był właścicielem tej strony.

Everyone was an owner in this page.

Każdy był właścicielem tej strony.

People started contributing ideas.

Ludzie dorzucali pomysły.

In fact, one of the most ridiculous ideas

Jednym z dziwniejszych był cichy protest.

was, "Hey, let's have a silent stand.

Jednym z dziwniejszych był cichy protest.

Let's get people to go in the street,

Ludzie mieli wyjść na ulicę,

face the sea, their back to the street,

stanąć twarzą do morza, plecami do ulicy,

dressed in black, standing up silently for one hour,

ubrani na czarno, mieli stać tak przez godzinę,

doing nothing and then just leaving,

nic nie robiąc, a potem wrócić do domu.

going back home."

nic nie robiąc, a potem wrócić do domu.

For some people, that was like, "Wow, silent stand.

Niektórzy się wyśmiewali, że najpierw

And next time it's going to be vibration."

cichy protest a potem wibracje.

People were making fun of the idea.

Nabijali się z tego pomysłu.

But actually when people went to the street --

Ale gdy ludzie wyszli na ulicę,

the first time it was thousands of people

po raz pierwszy, tysiącami w Aleksandrii...

in Alexandria --

po raz pierwszy, tysiącami w Aleksandrii...

it felt like -- it was amazing. It was great

To było niesamowite i wspaniałe.

because it connected people from the virtual world,

Ludzie ze świata wirtualnego,

bringing them to the real world,

w świecie rzeczywistym,

sharing the same dream,

połączeni przez wspólne marzenia,

the same frustration, the same anger,

rozczarowanie, wspólny gniew

the same desire for freedom.

i chęć zdobycia wolności.

And they were doing this thing.

Tak własnie zrobili.

But did the regime learn anything? Not really.

Ale czy reżim się czegoś nauczył? Nie.

They were actually attacking them.

Zaatakowano ich.

They were actually abusing them,

Dokuczano im, mimo tego

despite the fact of how peaceful these guys were --

że demonstracja była pokojowa...

they were not even protesting.

Nawet nie protestowali.

And things had developed

Tak to się rozwijało,

until the Tunisian revolution.

aż do Jaśminowej rewolucji w Tunezji.

This whole page was, again,

Strona znów była tworzona przez ludzi.

managed by the people.

Strona znów była tworzona przez ludzi.

In fact, the anonymous admin job

Admin tylko zbierał pomysły,

was to collect ideas,

pozwalał na głosowanie

help people to vote on them

pozwalał na głosowanie

and actually tell them what they are doing.

i mówił im co robili.

People were taking shots and photos;

Ludzie robili zdjęcia,

people were reporting violations of human rights in Egypt;

składali raporty naruszenia praw człowieka w Egipcie,

people were suggesting ideas,

proponowali zmiany,

they were actually voting on ideas,

głosowali za pomysłami,

and then they were executing the ideas; people were creating videos.

wprowadzali je w życie, tworzyli filmy.

Everything was done by the people to the people,

Wszystko przez ludzi, dla ludzi

and that's the power of the Internet.

dzięki mocy Internetu.

There was no leader.

Nie było lidera.

The leader was everyone on that page.

Każdy był swoim władcą.

The Tunisian experiment, as Amir was saying,

Jak mówił Amir, eksperyment w Tunezji

inspired all of us, showed us that there is a way.

zainspirował nas, pokazał nam drogę.

Yes we can. We can do it.

Wiedzieliśmy, że to możliwe.

We have the same problems;

Mieliśmy takie same problemy,

we can just go in the streets.

musieliśmy tylko wyjść na ulicę.

And when I saw the street on the 25th,

Widząc ulice 25tego

I went back and said,

zauważyłem, że Egipt

"Egypt before the 25th

po tej dacie, już nigdy

is never going to be Egypt after the 25th.

nie wróci do wcześniejszego stanu.

The revolution is happening.

Rewolucja miała miejsce.

This is not the end,

To nie był koniec,

this is the beginning of the end."

ale początek końca.

I was detained on the 27th night.

W nocy 27go zostałem zatrzymany.

Thank God I announced the locations and everything.

Zdążyłem ułożyć plan, miejsca i wszystko inne.

But they detained me.

Ale mnie zatrzymano.

And I'm not going to talk about my experience, because this is not about me.

Nie będę o tym opowiadał, bo nie o mnie tu chodzi.

I was detained for 12 days,

Przetrzymywano mnie przez 12 dni,

blindfolded, handcuffed.

byłem skuty, miałem opaskę na oczach.

And I did not really hear anything. I did not know anything.

Nic nie słyszałem, nic nie wiedziałem.

I was not allowed to speak with anyone.

Nie mogłem z nikim rozmawiać.

And I went out.

Gdy wyszedłem na wolność

The next day I was in Tahrir.

pojechałem na Plac Tahrir.

Seriously, with the amount of change I had noticed in this square,

Po skali zmian jakie tam zauważyłem

I thought it was 12 years.

myślałem, że minęło 12 lat.

I never had in my mind

Nie wyobrażałem sobie,

to see this Egyptian,

że zobaczę tych Egipcjan,

the amazing Egyptian.

takich - niesamowitych.

The fear is no longer fear.

Strach przerodził się w siłę.

It's actually strength -- it's power.

Strach przerodził się w siłę.

People were so empowered.

Ludzie mieli władzę.

It was amazing how everyone was so empowered

Wszyscy mieli władzę

and now asking for their rights.

i domagali się praw.

Completely opposite.

Wszystko było inaczej.

Extremism became tolerance.

Ekstremizm stał się tolerancją.

Who would [have] imagined before the 25th,

Czy przed 25-tym można było sobie wyobrazić

if I tell you that hundreds of thousands of Christians are going to pray

setki tysięcy Chrześcijan idących na mszę,

and tens of thousands of Muslims are going to protect them,

pod obstawą dziesiątek tysięcy Muzułmanów?

and then hundreds of thousands of Muslims are going to pray

Albo setek tysięcy Muzułmanów śpieszących na modlitwę

and tens of thousands of Christians are going to protect them --

ochranianych przez dziesiątki tysięcy Chrześcijan?

this is amazing.

To niesamowite.

All the stereotypes

Wszystkie stereotypy,

that the regime was trying to put on us

które propagował ten reżim

through their so-called propaganda, or mainstream media,

i propaganda z mediów,

are proven wrong.

załamały się.

This whole revolution showed us

Rewolucja pokazała nam,

how ugly such a regime was

jak ohydny był to reżim,

and how great and amazing

jak wspaniali są ludzie w Egipcie,

the Egyptian man, the Egyptian woman,

mężczyźni i kobiety,

how simple and amazing these people are

jak są prości i wspaniali

whenever they have a dream.

gdy dzielą marzenia.

When I saw that,

Gdy to zobaczyłem

I went back and I wrote on Facebook.

napisałem o tym na Facebooku.

And that was a personal belief,

To było osobiste przekonanie,

regardless of what's going on,

nie ważne co się działo,

regardless of the details.

bez zbędnych szczegółów.

I said that, "We are going to win.

Powiedziałem, że wygramy.

We are going to win because we don't understand politics.

Wygramy bo nie rozumiemy polityki.

We're going to win because we don't play their dirty games.

Bo nie prowadzimy nieczystej gry.

We're going to win because we don't have an agenda.

Bo nie mamy programu.

We're going to win because the tears that come from our eyes

Wygramy bo łzy w naszych oczach

actually come from our hearts.

płyną z naszych serc.

We're going to win because we have dreams.

Wygramy bo mamy marzenia.

We're going to win because we are willing to stand up for our dreams."

Wygramy bo będziemy za nie walczyć.

And that's actually what happened. We won.

Tak też się stało. Wygraliśmy.

And that's not because of anything,

Wygraliśmy tylko dlatego,

but because we believed in our dream.

że zawierzyliśmy naszym marzeniom.

The winning here is not

Wygrana to nie to co stanie się w polityce.

the whole details of what's going to happen in the political scene.

Wygrana to nie to co stanie się w polityce.

The winning is the winning of the dignity

Wygrana to godność mieszkańców Egiptu.

of every single Egyptian.

Wygrana to godność mieszkańców Egiptu.

Actually, I had this taxi driver telling me,

Taksówkarz powiedział mi,

"Listen, I am breathing freedom.

że czuje w powietrzu wolność,

I feel that I have dignity

że odzyskał godność,

that I have lost for so many years."

coś co stracił wiele lat temu.

For me that's winning,

Dla mnie to wygrana,

regardless of all the details.

szczegóły się nie liczą.

My last word to you is a statement I believe in,

W ostatnich słowach, przekażę wam myśl,

which Egyptians have proven to be true,

której prawdy dowiedli Egipcjanie:

that the power of the people

Władza ludzi jest dużo silniejsza niż ludzie u władzy.

is much stronger than the people in power.

Władza ludzi jest dużo silniejsza niż ludzie u władzy.

Thanks a lot.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)