Aspen Baker: A better way to talk about abortion

276,457 views ・ 2015-07-14

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Magda Komorowska Korekta: Rysia Wand
00:12
It was the middle of summer and well past closing time
0
12598
2613
To była połowa lata, a bar w centrum Berkeley,
00:15
in the downtown Berkeley bar where my friend Polly and I
1
15211
2687
w którym ja i moja przyjaciółka Polly pracowałyśmy jako barmanki,
00:17
worked together as bartenders.
2
17898
2341
już dawno był zamknięty.
00:20
Usually at the end of our shift we had a drink -- but not that night.
3
20693
3792
Zwykle po skończeniu zmiany piłyśmy po drinku, ale nie tej nocy.
00:25
"I'm pregnant.
4
25732
1005
"Jestem w ciąży.
00:27
Not sure what I'm going to do yet," I told Polly.
5
27224
3042
Jeszcze nie wiem, co zrobię" – powiedziałam Polly.
00:30
Without hesitation, she replied, "I've had an abortion."
6
30729
3183
Nie ociągając się, przyznała: "Miałam aborcję".
00:34
Before Polly, no one had ever told me that she'd had an abortion.
7
34819
4805
Oprócz Polly nikt wcześniej nie przyznał mi się do aborcji.
00:40
I'd graduated from college just a few months earlier
8
40631
2705
Ukończyłam college zaledwie parę miesięcy wcześniej,
00:43
and I was in a new relationship when I found out that I was pregnant.
9
43336
3625
miałam nowego chłopaka i wtedy odkryłam, że jestem w ciąży.
00:47
When I thought about my choices, I honestly did not know how to decide,
10
47797
4687
Myślałam o wyborze, jaki mam i naprawdę nie wiedziałam, co robić,
00:52
what criteria I should use.
11
52534
2275
na jakie kryteria się zdecydować.
00:55
How would I know what the right decision was?
12
55459
2299
Skąd będę wiedzieć, że podjęłam właściwą decyzję?
00:58
I worried that I would regret an abortion later.
13
58408
3274
Bałam się, że potem będę żałować aborcji.
01:03
Coming of age on the beaches of Southern California,
14
63044
2682
Wychowywałam się na plażach południowej Kalifornii.
01:05
I grew up in the middle of our nation's abortion wars.
15
65785
3002
Dorastałam podczas narodowych wojen o aborcję.
01:09
I was born in a trailer on the third anniversary of Roe vs. Wade.
16
69646
4644
Urodziłam się w przyczepie w 3. rocznicę sprawy Roe przeciwko Wade.
01:15
Our community was surfing Christians.
17
75578
2687
Byliśmy społecznością żeglujących chrześcijan.
01:18
We cared about God, the less fortunate, and the ocean.
18
78265
3385
Interesowaliśmy się Bogiem, nieszczęśnikami oraz oceanem.
01:22
Everyone was pro-life.
19
82022
1718
Każdy z nas był pro-life.
01:24
As a kid, the idea of abortion made me so sad that I knew if I ever got pregnant
20
84413
5712
W dzieciństwie wizja aborcji mnie smuciła i wiedziałam, że jeśli zajdę w ciążę
to nigdy jej nie dokonam.
01:30
I could never have one.
21
90125
1397
01:33
And then I did.
22
93412
1148
A jednak stało się.
01:36
It was a step towards the unknown.
23
96789
2020
To był krok w nieznane.
01:39
But Polly had given me a very special gift:
24
99531
2774
Jednak Polly dała mi wyjątkowy prezent:
01:42
the knowledge that I wasn't alone
25
102305
2382
Uświadomiła mi, że nie jestem sama
01:44
and the realization that abortion was something that we can talk about.
26
104687
4060
oraz że aborcja to temat, na który możemy porozmawiać.
01:49
Abortion is common.
27
109055
1828
Aborcja jest powszechna.
01:51
According to the Guttmacher Institute, one in three women in America
28
111370
3308
Według Guttmacher Institute jedna na trzy kobiety w USA
01:54
will have an abortion in their lifetime.
29
114714
2438
będzie miała w życiu aborcję.
02:00
But for the last few decades, the dialogue around abortion in the United States
30
120147
3903
Ale ostatnie dziesięciolecia dyskursu o aborcji w USA
02:04
has left little room for anything beyond pro-life and pro-choice.
31
124050
3411
zostawiły mało miejsca dla alternatywy wobec pro-life i pro-choice.
02:07
It's political and polarizing.
32
127944
2334
To polityczny temat dzielący społeczeństwo.
02:10
But as much as abortion is hotly debated, it's still rare for us,
33
130688
4274
Chociaż żarliwie dyskutuje się o aborcji,
02:14
whether as fellow women or even just as fellow people,
34
134982
3916
znajome, lub znajomi, rzadko kiedy
02:18
to talk with one another about the abortions that we have.
35
138898
4096
rozmawiają o dokonanych aborcjach.
02:24
There is a gap.
36
144028
1148
Istnieje pewna luka między tym,
02:25
Between what happens in politics and what happens in real life,
37
145430
3785
co dzieje się w polityce a tym, co się dzieje w codziennym życiu.
02:29
and in that gap, a battlefield mentality.
38
149215
2254
W tej luce mamy mentalność pola bitwy.
02:31
An "are you with us or against us?" stance takes root.
39
151794
2902
Zakorzenia się: "Jesteś z nami czy przeciw nam?".
02:36
This isn't just about abortion.
40
156058
2492
Nie chodzi tylko o aborcję.
02:38
There are so many important issues that we can't talk about.
41
158655
4377
Jest wiele aspektów, których nie potrafimy poruszać.
02:44
And so finding ways to shift the conflict to a place of conversation
42
164278
5246
Chcę znaleźć sposób na przesunięcie tego konfliktu do tematów rozmów.
02:49
is the work of my life.
43
169524
2052
Na tym polega praca mojego życia.
02:53
There are two main ways to get started.
44
173410
2717
Istnieją dwa główne sposoby, które pozwolą nam zacząć.
02:56
One way is to listen closely.
45
176332
2140
Jeden z nich to uważne słuchanie.
02:58
And the other way is to share stories.
46
178634
2694
Drugi sposób to dzielenie się historiami.
03:03
So, 15 years ago, I cofounded an organization called Exhale
47
183073
3572
15 lat temu uczestniczyłam w zakładaniu organizacji zwanej "Exhale",
03:06
to start listening to people who have had abortions.
48
186664
2651
żeby wysłuchać historii osób, które miały aborcję.
03:10
The first thing we did was create a talk-line, where women and men
49
190593
3370
Po pierwsze utworzyliśmy telefon zaufania dla kobiet i mężczyzn.
03:13
could call to get emotional support.
50
193963
2040
Mogli dzwonić po wsparcie emocjonalne.
03:16
Free of judgment and politics, believe it or not, nothing like our sevice
51
196862
4179
Nigdy wcześniej nie było usługi takiej jak nasza,
03:21
had ever existed.
52
201064
1393
wolnej od osądu i polityki.
03:24
We needed a new framework that could hold all the experiences that we were
53
204257
4210
Potrzebowaliśmy ramy, który zawierałaby wszystkie doświadczenia
03:28
hearing on our talk-line.
54
208467
1908
wysłuchane w telefonie zaufania.
03:30
The feminist who regrets her abortion.
55
210934
2181
Feministka żałująca aborcji.
03:33
The Catholic who is grateful for hers.
56
213555
2462
Katoliczka, która się cieszy z dokonania aborcji.
03:36
The personal experiences that weren't fitting neatly into one box or the other.
57
216132
4668
Osobiste doświadczenia, które nie pasowały do czarno-białych schematów.
03:41
We didn't think it was right to ask women to pick a side.
58
221416
3541
Uznaliśmy, że nie można prosić kobiet, żeby opowiedziały się po jakiejś stronie.
03:45
We wanted to show them that the whole world was on their side,
59
225467
4853
Chcieliśmy im pokazać, że cały świat jest po ich stronie,
03:50
as they were going through this deeply personal experience.
60
230469
4356
gdy przeżywały to głęboko osobiste doświadczenie.
03:54
So we invented "pro-voice."
61
234964
1811
Wymyśliliśmy pojęcie "pro-voice".
03:58
Beyond abortion, pro-voice works on hard issues that we've struggled with globally
62
238191
4528
Pro-voice od lat, oprócz aborcji, zajmuje się także trudnymi aspektami,
04:02
for years,
63
242751
1222
ważnymi dla całego świata
04:04
issues like immigration, religious tolerance, violence against women.
64
244022
5293
takimi jak imigracja, tolerancja religijna, przemoc wobec kobiet.
04:09
It also works on deeply personal topics that might only matter to you
65
249315
3992
Zajmuje się też bardzo osobistymi sprawami mającymi znaczenie tylko dla ciebie,
04:13
and your immediate family and friends.
66
253366
1939
najbliżej rodziny i przyjaciół.
04:15
They have a terminal illness, their mother just died,
67
255989
3807
Ktoś ma śmiertelną chorobę, komuś niedawno zmarła matka,
04:19
they have a child with special needs and they can't talk about it.
68
259878
3645
mają dziecko ze specjalnymi potrzebami i nie potrafią o tym rozmawiać.
04:25
Listening and storytelling are the hallmarks of pro-voice practice.
69
265636
4412
Słuchanie i opowiadanie to główne cechy ruchu pro-voice.
04:31
Listening and storytelling.
70
271302
1625
Słuchanie i opowiadanie.
04:33
That sounds pretty nice.
71
273484
1672
Brzmi to całkiem miło.
04:35
Sounds maybe, easy? We could all do that.
72
275551
3297
A może brzmi to wręcz łatwo? Wszyscy możemy to robić.
04:39
It's not easy. It's very hard.
73
279150
2011
To nie jest łatwe. To bardzo trudne.
04:42
Pro-voice is hard because we are talking about things everyone's fighting about
74
282354
5828
Pro-voice jest trudne, bo rozmowy dotyczą spraw, o które toczą się spory
04:48
or the things that no one wants to talk about.
75
288233
2387
albo spraw, o których nikt nie chce mówić.
04:51
I wish I could tell you that when you decide to be pro-voice, that you'll find
76
291409
6918
Chciałabym móc powiedzieć, że gdy się jest pro-voice,
04:58
beautiful moments of breakthrough and gardens full of flowers,
77
298365
3677
to czekają na nas jedynie piękne, przełomowe chwile i ogrody pełne kwiatów,
05:02
where listening and storytelling creates wonderful "a-ha" moments.
78
302615
3630
w których słuchanie i opowiadanie tworzą jedynie cudowne chwile "aha!".
05:07
I wish I could tell you that there would be a feminist welcoming party for you,
79
307220
4059
Chciałabym móc powiedzieć, że czeka cię feministyczna impreza,
05:11
or that there's a long-lost sisterhood of people who are just ready
80
311279
3362
że wciąż istnieje więź między ludźmi, którzy są gotowi cię wesprzeć
05:14
to have your back when you get slammed.
81
314641
2360
w obliczu ataków.
05:18
But it can be vulnerable and exhausting to tell our own stories
82
318301
4245
Opowiadanie swoich historii może być bolesne i wyczerpujące,
05:22
when it feels like nobody cares.
83
322546
2329
kiedy wydaje się, że nikogo to nie obchodzi.
05:26
And if we truly listen to one another,
84
326520
4235
Jeśli jednak naprawdę siebie słuchamy,
05:30
we will hear things that demand that we shift our own perceptions.
85
330755
5958
to usłyszymy rzeczy, które wymagają odrzucenia własnego punktu widzenia.
05:37
There is no perfect time and there is no perfect place
86
337921
2906
Nigdy nie będzie odpowiedniej pory ani miejsca,
05:40
to start a difficult conversation.
87
340827
2643
by rozpocząć trudną rozmowę.
05:43
There's never a time when everyone will be on the same page, share the same lens,
88
343811
5486
Ludzie nigdy nie będą na tym samym etapie, z tym samym punktem widzenia,
05:49
or know the same history.
89
349414
2206
z tymi samymi historiami.
05:53
So, let's talk about listening and how to be a good listener.
90
353153
5317
Porozmawiajmy o słuchaniu i o tym, jak być dobrym słuchaczem.
05:58
There's lots of ways to be a good listener and I'm going to give you just a couple.
91
358650
3958
Jest wiele sposobów na dobre słuchanie i podam tylko kilka.
06:02
One is to ask open-ended questions.
92
362905
2623
Pierwszy to zadawanie otwartych pytań.
06:05
You can ask yourself or someone that you know,
93
365807
2712
Możesz zapytać się siebie albo znajomego:
06:08
"How are you feeling?"
94
368519
3000
"Jak się czujesz?",
06:11
"What was that like?"
95
371519
1486
"Jak było?",
06:14
"What do you hope for, now?"
96
374166
2089
"Na co teraz liczysz?".
06:18
Another way to be a good listener is to use reflective language.
97
378368
3971
Żeby zostać dobrym słuchaczem, można też używać podobnego języka.
06:22
If someone is talking about their own personal experience,
98
382757
2904
Jeśli ktoś opowiada o osobistych doświadczeniach,
06:25
use the words that they use.
99
385661
2413
to używaj tych samych słów.
06:28
If someone is talking about an abortion and they say the word "baby,"
100
388169
3318
Jeśli ktoś mówi o aborcji i stosuje słowo "dziecko",
06:31
you can say "baby."
101
391539
1504
to też możesz mówić "dziecko".
06:33
If they say "fetus," you can say "fetus."
102
393483
2067
Jeśli mówią "płód", to też mów "płód".
06:36
If someone describes themselves as gender queer to you,
103
396479
2740
Jeśli ktoś ci mówi, że jest "homo",
06:39
you can say "gender queer."
104
399224
1690
to też możesz powiedzieć "homo".
06:41
If someone kind of looks like a he, but they say they're a she -- it's cool.
105
401782
3590
Jeśli ktoś przypomina mężczyznę, a uważa się za kobietę - nie ma sprawy.
06:45
Call that person a she.
106
405620
2167
Mów do tej osoby jak do kobiety.
06:48
When we reflect the language of the person who is sharing their own story,
107
408081
3537
Jeżeli odzwierciedlimy język osoby, która dzieli się swoją historią,
06:51
we are conveying that we are interested in understanding who they are
108
411647
5351
to dajemy do zrozumienia, że chcemy zrozumieć, kim jest
06:57
and what they're going through.
109
417029
1867
i przez co przechodzi.
06:59
The same way that we hope people are interested in knowing us.
110
419745
4098
Zachowujmy się tak, jak sami byśmy tego oczekiwali od innych.
07:05
So, I'll never forget being in one of the Exhale counselor meetings,
111
425062
3411
Nigdy nie zapomnę jednego ze spotkań doradców w "Exhale".
07:08
listening to a volunteer talk about how she was getting a lot of calls
112
428473
3901
Słuchałam wolontariuszki, która opowiadała o licznych telefonach,
07:12
from Christian women who were talking about God.
113
432374
2695
od chrześcijanek, które mówiły o Bogu.
07:16
Now, some of our volunteers are religious, but this particular one was not.
114
436114
3924
Część wolontariuszy jest religijna, ale ta jedna akurat nie była.
07:20
At first, it felt a little weird for her to talk to callers about God.
115
440247
3891
Na początku czuła się dziwnie, mając rozmawiać o Bogu.
07:24
So, she decided to get comfortable.
116
444852
2430
Potem zdecydowała się z tym oswoić.
07:27
And she stood in front of her mirror at home, and she said the word "God."
117
447282
3855
Stanęła przed lustrem w domu i powtarzała słowo "Bóg".
07:31
"God."
118
451671
704
"Bóg".
07:32
"God."
119
452785
720
"Bóg".
07:33
"God."
120
453505
720
"Bóg".
07:34
"God."
121
454225
720
"Bóg".
07:35
"God."
122
455325
702
"Bóg".
07:36
"God."
123
456282
700
"Bóg".
07:37
Over and over and over again until the word no longer felt strange
124
457801
3280
Bezustannie, aż oswoiła się z tym słowem,
07:41
coming out her mouth.
125
461081
2130
które wypływało z jej ust.
07:43
Saying the word God did not turn this volunteer into a Christian,
126
463455
3870
Powtarzanie słowa "Bóg" nie przeobraziło jej w chrześcijankę,
07:47
but it did make her a much better listener of Christian women.
127
467395
4791
ale dzięki umiała lepiej słuchać chrześcijańskich kobiet.
07:54
So, another way to be pro-voice is to share stories,
128
474693
3883
Innym sposobem na bycie pro-voice jest opowiadanie historii.
07:58
and one risk that you take on, when you share your story with someone else,
129
478576
4220
Podejmujesz pewne ryzyko, dzieląc się historią z kim innym.
08:02
is that given the same set of circumstances as you
130
482796
3187
Ktoś będąc w twoich okolicznościach
08:05
they might actually make a different decision.
131
485983
2595
mógłby podjąć zupełnie inną decyzję.
08:09
For example, if you're telling a story about your abortion,
132
489227
4196
Przykładowo opowiadając o swojej aborcji,
08:13
realize that she might have had the baby.
133
493423
2980
weź pod uwagę, że ta kobieta może zdecydowałaby się na dziecko.
08:18
She might have placed for adoption.
134
498284
1973
Może by je oddała do adopcji.
08:21
She might have told her parents and her partner -- or not.
135
501790
3808
Może powiedziałaby o tym rodzicom lub partnerowi albo i nie.
08:26
She might have felt relief and confidence, even though you felt sad and lost.
136
506503
5712
Może odczułaby ulgę i pewność, chociaż ty byłaś smutna i zagubiona.
08:32
This is okay.
137
512450
1787
To w porządku.
08:35
Empathy gets created the moment we imagine ourselves in someone else's shoes.
138
515723
5340
Empatia powstaje, gdy stawiamy się na czyimś miejscu.
08:41
It doesn't mean we all have to end up in the same place.
139
521606
3799
To nie oznacza, że musimy tak samo postępować.
08:46
It's not agreement, it's not sameness that pro-voice is after.
140
526729
5294
Pro-voice nie wymaga zgody lub tego samego zachowania.
08:53
It creates a culture and a society that values what make us special and unique.
141
533207
5758
Tworzy kulturę i społeczeństwo doceniające aspekty, które czynią nas wyjątkowymi.
08:59
It values what makes us human, our flaws and our imperfections.
142
539569
5061
Docenia wszystko, co czyni nas ludźmi, nasze wady i niedoskonałości.
09:04
And this way of thinking allows us to see our differences with respect,
143
544932
4585
Ten sposób myślenia pozwala postrzegać dzielące nas różnice
09:09
instead of fear.
144
549551
1674
z szacunkiem, a nie ze strachem.
09:12
And it generates the empathy that we need
145
552386
2214
Tworzy empatię niezbędną
09:14
to overcome all the ways that we try to hurt one another.
146
554600
3426
do przezwyciężenia sposobów, na jakie krzywdzimy się nawzajem.
09:18
Stigma, shame, prejudice, discrimination, oppression.
147
558026
5551
Piętno, wstyd, uprzedzenie, dyskryminacja, ucisk.
09:24
Pro-voice is contagious, and the more it's practiced
148
564690
4880
Pro-voice jest zaraźliwe, a im częściej się je stosuje,
09:29
the more it spreads.
149
569603
1590
tym bardziej się rozprzestrzenia.
09:35
So, last year I was pregnant again.
150
575149
2754
W zeszłym roku znowu byłam w ciąży.
09:38
This time I was looking forward to the birth of my son.
151
578253
3296
Tym razem wyczekiwałam narodzin syna.
09:42
And while pregnant, I had never been asked how I was feeling so much in all my life.
152
582350
6536
Byłam w ciąży i nigdy wcześniej nie pytano mnie tak często, jak się czuję.
09:48
(Laughter)
153
588927
1135
(Śmiech)
09:50
And however I replied, whether I was feeling wonderful and excited
154
590346
4020
Czy odpowiadałam, że świetnie i że jestem podekscytowana
09:54
or scared and totally freaked out,
155
594408
2744
czy też że się boję i panikuję,
09:57
there was always someone there giving me a "been there" response.
156
597217
4361
zawsze znalazł się ktoś z odpowiedzią "Też tak miałam".
10:01
It was awesome.
157
601578
1587
To było świetne.
10:03
It was a welcome, yet dramatic departure from what I experience
158
603350
5170
To przyjemna, ale też drastycznie różna sytuacja,
10:08
when I talk about my mixed feelings of my abortion.
159
608520
3608
niż gdy opowiadam o mieszanych uczuciach związanych z przejściem aborcji.
10:13
Pro-voice is about the real stories of real people
160
613087
3777
Pro-voice to prawdziwe historie prawdziwych ludzi,
10:16
making an impact on the way abortion
161
616864
2580
które wpływają na sposób, w jaki aborcja
10:19
and so many other politicized and stigmatized issues
162
619444
4098
i wiele innych upolitycznionych i napiętnowanych tematów
10:23
are understood and discussed.
163
623542
2100
są rozumiane i dyskutowane.
10:25
From sexuality and mental health to poverty and incarceration.
164
625857
4452
Zaczynając od seksualności, zdrowia psychicznego do biedy i kar więzienia.
10:31
Far beyond definition as single right or wrong decisions,
165
631562
3488
Daleko od wyłącznie dobrych lub wyłącznie złych decyzji,
10:35
our experiences can exist on a spectrum.
166
635050
3385
nasze doświadczenia mogą być rozmaite.
10:40
Pro-voice focuses that conversation on human experience
167
640478
4322
Pro-voice skupia się na rozmowach o ludzkich doświadczeniach,
10:44
and it makes support and respect possible for all.
168
644800
4896
dzięki temu wsparcie i szacunek są w zasięgu wszystkich ludzi.
10:50
Thank you.
169
650755
1426
Dziękuję.
10:52
(Applause)
170
652390
2809
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7