Nathan Wolfe: What's left to explore?

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Dagmara Platuska Korekta: Monika Sulima

Recently I visited Beloit, Wisconsin.

Niedawno odwiedziłem Beloit w stanie Wisconsin.

And I was there to honor a great 20th century explorer,

Chciałem uhonorować wielkiego odkrywcę XX w.,

Roy Chapman Andrews.

Roy'a Chapmana Andrewsa.

During his time at the American Museum of Natural History,

Pracując w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej

Andrews led a range of expeditions to uncharted regions,

Andrews przewodził serii ekspedycji do nieznanych regionów,

like here in the Gobi Desert.

np. na Pustynię Gobi.

He was quite a figure.

Był ciekawą osobą.

He was later, it's said, the basis of the Indiana Jones character.

Stanowił ponoć pierwowzór dla Indiany Jonesa.

And when I was in Beloit, Wisconsin,

Będąc w Beloit, w Wisconsin

I gave a public lecture to a group of middle school students.

wygłosiłem wykład dla grupy gimnazjalistów.

And I'm here to tell you,

Jeśli istnieje coś bardziej przerażającego niż wystąpienie na konferencji TED,

if there's anything more intimidating than talking here at TED,

Jeśli istnieje coś bardziej przerażającego niż wystąpienie na konferencji TED,

it'll be trying to hold the attention

to jest to próba zajęcia uwagi

of a group of a thousand 12-year-olds for a 45-minute lecture.

tysiąca 12-latków, podczas takiego wykładu.

Don't try that one.

Nie próbujcie.

At the end of the lecture they asked a number of questions,

Na koniec zadawali pytania.

but there was one that's really stuck with me since then.

Jedno szczególnie utkwiło mi w pamięci.

There was a young girl who stood up,

Mała dziewczynka spytała:

and she asked the question:

"Gdzie powinniśmy dokonywać odkryć?"

"Where should we explore?"

"Gdzie powinniśmy dokonywać odkryć?"

I think there's a sense that many of us have

Wielu z nas ma poczucie,

that the great age of exploration on Earth is over,

że erę wielkich odkryć mamy za sobą.

that for the next generation

Że przyszłe pokolenia

they're going to have to go to outer space or the deepest oceans

istotnych odkryć będą mogły dokonywać

in order to find something significant to explore.

tylko w kosmosie lub na dnie oceanów.

But is that really the case?

Czy rzeczywiście?

Is there really nowhere significant for us to explore

Czy naprawdę na Ziemi nie zostało już nic

left here on Earth?

ważnego do odkrycia?

It sort of made me think back

To przywiodło mi na myśl

to one of my favorite explorers in the history of biology.

jednego z moich ulubionych odkrywców w historii biologi.

This is an explorer of the unseen world, Martinus Beijerinck.

Martinusa Beijerincka, odkrywcę niewidocznego świata.

So Beijerinck set out to discover the cause

Szukał przyczyn choroby

of tobacco mosaic disease.

zwanej mozaiką tytoniową.

What he did is he took the infected juice from tobacco plants

Wziął zainfekowany sok z roślin tytoniu

and he would filter it through smaller and smaller filters.

i przepuszczał go przez coraz mniejsze filtry.

And he reached the point

W którymś momencie pomyślał,

where he felt that there must be something out there

że musi istnieć coś mniejszego

that was smaller than the smallest forms of life that were ever known --

od najmniejszych znanych wówczas form życia,

bacteria, at the time.

jakimi były bakterie.

He came up with a name for his mystery agent.

Wymyślił nazwę dla tego nieznanego elementu.

He called it the virus --

Nazwał go ,,wirusem''

Latin for "poison."

- z łaciny ,,trucizna''.

And in uncovering viruses,

Odkrywając wirusy,

Beijerinck really opened this entirely new world for us.

Beijerinck otworzył przed nami całkowicie nowy świat.

We now know that viruses make up the majority

Dziś wiemy, że wirusy zawierają większość

of the genetic information on our planet,

informacji genetycznych na naszej planecie,

more than the genetic information

więcej niż wszystkie inne formy życia

of all other forms of life combined.

razem wzięte.

And obviously there's been tremendous practical applications

I oczywiście, istnieje wiele praktycznych zastosowań

associated with this world --

związanych z tym światem:

things like the eradication of smallpox,

rzeczy takie jak wytępienie ospy,

the advent of a vaccine against cervical cancer,

pojawienie się szczepionki przeciwko rakowi szyjki macicy,

which we now know is mostly caused by human papillomavirus.

który jak wiemy, jest najczęściej powodowany przez wirus brodawczaka ludzkiego.

And Beijerinck's discovery,

Odkrycie Beijerincka

this was not something that occurred 500 years ago.

nie było czymś, co wydarzyło się 500 lat temu.

It was a little over 100 years ago

Beijerinck odkrył wirusy

that Beijerinck discovered viruses.

jakieś 100 lat temu.

So basically we had automobiles,

Mieliśmy już samochody

but we were unaware of the forms of life

ale byliśmy nieświadomi istnienia form życia,

that make up most of the genetic information on our planet.

zawierających większość informacji genetycznej na naszej planecie.

We now have these amazing tools

Dziś mamy niesamowite narzędzia,

to allow us to explore the unseen world --

pozwalające nam odkrywać niewidoczny świat,

things like deep sequencing,

np. głębokie sekwencjonowanie,

which allow us to do much more than just skim the surface

które nie tylko pozwala na badanie

and look at individual genomes from a particular species,

i poznanie genomów poszczególnych gatunków,

but to look at entire metagenomes,

ale całych metagenomów,

the communities of teeming microorganisms in, on and around us

mikroorganizmów obecnych w nas i wokół nas

and to document all of the genetic information in these species.

i dokumentowanie wszystkich informacji genetycznych tych gatunków.

We can apply these techniques

Możemy wykorzystywać te techniki

to things from soil to skin and everything in between.

do najrozmaitszych celów.

In my organization we now do this on a regular basis

W mojej instytucji robimy to regularnie,

to identify the causes of outbreaks

by poznać przyczyny epidemii,

that are unclear exactly what causes them.

które nie są do końca jasne.

And just to give you a sense of how this works,

Pokażę wam, jak to działa.

imagine that we took a nasal swab from every single one of you.

Wyobraźcie sobie, że od każdego z was wzięliśmy próbkę wymazu z nosa.

And this is something we commonly do

Robimy to często

to look for respiratory viruses like influenza.

szukając wirusów dróg oddechowych, np. grypy.

The first thing we would see

Najpierw otrzymujemy

is a tremendous amount of genetic information.

olbrzymią ilość informacji genetycznych.

And if we started looking into that genetic information,

Gdy zaczniemy się im przyglądać,

we'd see a number of usual suspects out there --

zobaczymy, co łatwo przewidzieć,

of course, a lot of human genetic information,

sporo ludzkich informacji genetycznych,

but also bacterial and viral information,

ale także informacje bakteryjne i wirusowe,

mostly from things that are completely harmless within your nose.

głównie rzeczy, które w waszych nosach są całkowicie nieszkodliwe.

But we'd also see something very, very surprising.

Zobaczymy także coś bardzo zadziwiającego.

As we started to look at this information,

Gdybyśmy zaczęli przyglądać się tym informacjom

we would see that about 20 percent of the genetic information in your nose

zauważymy, że ok. 20% informacji genetycznej z waszych nosów

doesn't match anything that we've ever seen before --

nie odpowiada niczemu, co widzieliśmy wcześniej,

no plant, animal, fungus, virus or bacteria.

żadnej roślinie, zwierzęciu, grzybowi, wirusowi czy bakterii.

Basically we have no clue what this is.

Szczerze mówiąc, nie mamy pojęcia, co to jest.

And for the small group of us who actually study this kind of data,

Wśród badaczy analizujących takie dane,

a few of us have actually begun to call this information

niektórzy nazywają te informacje

biological dark matter.

biologiczną czarną materią.

We know it's not anything that we've seen before;

To coś, czego nie widzieliśmy wcześniej.

it's sort of the equivalent of an uncharted continent

W pewnym sensie jest to nieodkryty kontynent,

right within our own genetic information.

wśród naszych własnych informacji genetycznych.

And there's a lot of it.

I jest tego dużo.

If you think 20 percent of genetic information in your nose is a lot

O ile 20% informacji genetycznych w naszych nosach

of biological dark matter,

stanowi czarną materię,

if we looked at your gut,

to gdybyśmy spojrzeli w jelita,

up to 40 or 50 percent of that information is biological dark matter.

znaleźlibyśmy tam od 40% do 50% biologicznej czarnej materii.

And even in the relatively sterile blood,

Nawet w stosunkowo sterylnej krwi,

around one to two percent of this information is dark matter --

około 1% - 2% informacji to czarna materia.

can't be classified, can't be typed or matched with anything we've seen before.

Nie może zostać sklasyfikowana ani porównana do czegokolwiek, co znamy.

At first we thought that perhaps this was artifact.

Początkowo myśleliśmy, że może to jakiś błąd.

These deep sequencing tools are relatively new.

Te urządzenia do głębokiego sekwencjonowania są stosunkowo nowe.

But as they become more and more accurate,

Ale w miarę jak stawały się dokładniejsze,

we've determined that this information is a form of life,

stwierdziliśmy, że ta informacja jest formą życia.

or at least some of it is a form of life.

A przynajmniej jej część jest formą życia.

And while the hypotheses for explaining the existence of biological dark matter

I chociaż hipotezy dotyczące istnienia biologicznej czarnej materii

are really only in their infancy,

są jeszcze mało rozwinięte,

there's a very, very exciting possibility that exists:

niewątpliwie istnieje fascynująca możliwość,

that buried in this life, in this genetic information,

że w w tej informacji genetycznej,

are signatures of as of yet unidentified life.

są ślady niezidentyfikowanego jeszcze życia.

That as we explore these strings of A's, T's, C's and G's,

Podczas badania tych ciągów pełnych A, T, C i G,

we may uncover a completely new class of life

możemy odkryć zupełnie nowy rodzaj życia,

that, like Beijerinck, will fundamentally change

i jak Beijerinck odmienić sposób,

the way that we think about the nature of biology.

w jaki myślimy o biologii.

That perhaps will allow us to identify the cause of a cancer that afflicts us

Może pozwoli nam to zidentyfikować przyczynę raka,

or identify the source of an outbreak that we aren't familiar with

albo odkryć źródło epidemii, którego nie możemy znaleźć,

or perhaps create a new tool in molecular biology.

lub stworzyć nowe narzędzia w biologii molekularnej.

I'm pleased to announce that,

Z przyjemnością chciałbym ogłosić,

along with colleagues at Stanford and Caltech and UCSF,

że z kolegami ze Stanford, Caltech i UCSF

we're currently starting an initiative

uruchamiamy właśnie projekt,

to explore biological dark matter for the existence of new forms of life.

mający na celu badanie biologicznej czarnej materii pod kątem istnienia nowych form życia.

A little over a hundred years ago,

Sto lat temu

people were unaware of viruses,

ludzie nie mieli pojęcia o wirusach,

the forms of life that make up most of the genetic information on our planet.

zawierających większość informacji genetycznych na naszej planecie.

A hundred years from now, people may marvel

Za sto lat ludzie mogą dziwić się,

that we were perhaps completely unaware of a new class of life

że nie wiedzieliśmy o formach życia, istniejących

that literally was right under our noses.

dosłownie, pod naszym nosem.

It's true, we may have charted all the continents on the planet

To prawda, że może nanieśliśmy na mapy wszystkie kontynenty na planecie

and we may have discovered all the mammals that are out there,

i może odkryliśmy wszystkie ssaki, które na niej żyją,

but that doesn't mean that there's nothing left to explore on Earth.

ale to nie oznacza, że na Ziemi nie ma nic więcej do odkrycia.

Beijerinck and his kind

Beijerinck i ludzie jego pokroju

provide an important lesson for the next generation of explorers --

dali ważną lekcję następnym pokoleniom odkrywców,

people like that young girl from Beloit, Wisconsin.

ludziom takim jak ta mała dziewczynka z Beloit.

And I think if we phrase that lesson, it's something like this:

W kilku słowach można by ja streścić następująco:

Don't assume that what we currently think is out there is the full story.

Nie zakładaj, że to co wiemy o świecie dziś, to pełna historia.

Go after the dark matter in whatever field you choose to explore.

Podążaj za czarną materią w każdej dziedzinie, którą zdecydujesz się zajmować.

There are unknowns all around us

Niewiadome są wśród nas

and they're just waiting to be discovered.

i tylko czekają aby ktoś je odkrył.

Thank you.

Dziękjuję.

(Applause)

(Brawa)