Pirates, nurses and other rebel designers | Alice Rawsthorn

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Peter van de Ven

Design is a slippery and elusive phenomenon,

Design is een glad en ongrijpbaar fenomeen

which has meant different things at different times.

met verschillende betekenissen op verschillende tijdstippen.

But all truly inspiring design projects have one thing in common:

Maar echt inspirerende designprojecten hebben één ding gemeen:

they began with a dream.

ze begonnen met een droom.

And the bolder the dream,

En hoe stoutmoediger de droom,

the greater the design feat that will be required to achieve it.

hoe groter de ontwerpprestatie moet zijn om hem te verwezenlijken.

And this is why the greatest designers are almost always

Daarom zijn de grootste ontwerpers

bijna altijd de grootste dromers, rebellen en afvalligen.

the biggest dreamers and rebels and renegades.

This has been the case throughout history,

Dit is altijd zo geweest,

all the way back to the year 300 BC,

het gaat terug tot 300 voor Christus,

when a 13-year-old became the king

toen een 13-jarige jongen koning werd

of a remote, very poor and very small Asian country.

van een afgelegen, zeer arm en klein Aziatisch land.

He dreamt of acquiring land, riches and power

Hij droomde van het verwerven van grond, rijkdom en macht

through military conquest.

door middel van militaire verovering.

And his design skills --

En zijn ontwerpvaardigheden --

improbable though it sounds --

hoe onwaarschijnlijk het ook klinkt --

would be essential in enabling him to do so.

waren essentieel om hem dat te laten doen.

At the time,

Destijds waren alle wapens handwerk met verschillende specificaties.

all weapons were made by hand to different specifications.

So if an archer ran out of arrows during a battle,

Als een boogschutter tijdens een gevecht zonder pijlen kwam te zitten,

they wouldn't necessarily be able to fire another archer's arrows

waren de pijlen van een andere schutter vaak onbruikbaar voor zijn boog.

from their bow.

This of course meant that they would be less effective in combat

Dit maakte hen minder effectief in de strijd

and very vulnerable, too.

en ook zeer kwetsbaar.

Ying solved this problem

Ying heeft dit probleem opgelost

by insisting that all bows and arrows were designed identically,

door erop te staan dat alle pijlen en bogen identiek werden ontworpen,

so they were interchangeable.

zodat ze onderling uitwisselbaar waren.

And he did the same for daggers, axes, spears, shields

En hij deed hetzelfde met dolken, bijlen, speren, schilden

and every other form of weaponry.

en elke andere vorm van wapens.

His formidably equipped army won batter after battle,

Zijn formidabel uitgeruste leger won slag na slag

and within 15 years,

en in 15 jaar slaagde zijn kleine koninkrijk erin

his tiny kingdom had succeeded in conquering

all its larger, richer, more powerful neighbors,

om al zijn grotere, rijkere, machtigere buren te verslaan

to found the mighty Chinese Empire.

en het machtige Chinese keizerrijk te stichten.

Now, no one, of course,

Natuurlijk zou toen niemand het in zijn hoofd hebben gehaald

would have thought of describing Ying Zheng as a designer at the time --

om Ying Zheng als ontwerper te omschrijven --

why would they?

waarom zouden ze?

And yet he used design unknowingly and instinctively

Toch gebruikte hij ontwerp,

onbewust en instinctief, maar met een enorme vindingrijkheid,

but with tremendous ingenuity

to achieve his ends.

om zijn doel te bereiken.

And so did another equally improbable, accidental designer,

Er was nog zo'n onwaarschijnlijke, toevallige ontwerper.

who was also not above using violence to get what he wanted.

Een die ook niet vies was van geweld om te krijgen wat hij wilde.

This was Edward Teach, better known as the British pirate, Blackbeard.

Dat was Edward Teach, beter bekend als de Britse piraat Blackbeard.

This was the golden age of piracy,

Het was de gouden eeuw van de piraterij

where pirates like Teach were terrorizing the high seas.

toen piraten als Teach de zeeën terroriseerden.

Colonial trade was flourishing,

De koloniale handel bloeide

and piracy was highly profitable.

en piraterij was zeer winstgevend.

And the smarter pirates like him realized that to maximize their spoils,

En de slimmere piraten zoals hij beseften dat om hun buit te maximaliseren,

they needed to attack their enemies so brutally

ze hun vijanden zo wreed moesten aanvallen

that they would surrender on sight.

dat ze zich op voorhand zouden overgeven.

So in other words,

Met andere woorden,

they could take the ships without wasting ammunition,

ze konden schepen veroveren zonder munitie te verspillen

or incurring casualties.

of slachtoffers te maken.

So Edward Teach redesigned himself as Blackbeard

Dus vond Edward Teach zichzelf opnieuw uit als Blackbeard

by playing the part of a merciless brute.

door de meedogenloze bruut uit te hangen.

He wore heavy jackets and big hats to accentuate his height.

Hij droeg zware jassen en grote hoeden om zijn lengte te accentueren.

He grew the bushy black beard that obscured his face.

Hij kweekte een volle zwarte baard die zijn gelaat verduisterde.

He slung braces of pistols on either shoulder.

Hij slingerde holsters met pistolen over beide schouders.

He even attached matches to the brim of his hat and set them alight,

Hij bevestigde zelfs smeulende lonten aan de rand van zijn hoed,

so they sizzled menacingly whenever his ship was poised to attack.

die dreigend sisten wanneer zijn schip klaar was om aan te vallen.

And like many pirates of that era,

En net als veel piraten uit die tijd

he flew a flag that bore the macabre symbols

hees hij een vlag met de macabere symbolen

of a human skull and a pair of crossed bones,

van een menselijke schedel en een paar gekruiste beenderen,

because those motifs had signified death in so many cultures for centuries,

omdat die motieven eeuwenlang in veel culturen de dood hadden betekend,

that their meaning was instantly recognizable,

zodat hun betekenis direct herkenbaar was,

even in the lawless, illiterate world of the high seas:

zelfs in de wetteloze, ongeletterde wereld van de volle zee:

surrender or you'll suffer.

geef je over of je gaat eraan!

So of course, all his sensible victims surrendered on sight.

Dus gaven al zijn verstandige slachtoffers zich natuurlijk op voorhand over.

Put like that,

Als je het zo bekijkt,

it's easy to see why Edward Teach and his fellow pirates

is het duidelijk dat Edward Teach en zijn collega-piraten

could be seen as pioneers of modern communications design,

gezien kunnen worden als pioniers van modern communicatiedesign

and why their deadly symbol --

en waarom hun dodelijke symbool --

(Laughter)

(Gelach)

there's more --

er komt meer --

why their deadly symbol of the skull and crossbones

waarom hun dodelijke symbool van de schedel en de gekruiste beenderen

was a precursor of today's logos,

vooruitliep op de logo's van vandaag,

rather like the big red letters standing behind me,

een beetje zoals die grote rode letters daar achter me,

but of course with a different message.

maar natuurlijk met een andere boodschap.

(Laughter)

(Gelach)

Yet design was also used to nobler ends

Maar ontwerp werd ook gebruikt voor edeler doeleinden

by an equally brilliant and equally improbable designer,

door een even briljante en even onwaarschijnlijke ontwerper:

the 19th-century British nurse, Florence Nightingale.

de 19e-eeuwse Britse verpleegster Florence Nightingale.

Her mission was to provide decent healthcare for everyone.

Haar missie was om iedereen fatsoenlijke gezondheidszorg te bieden.

Nightingale was born into a rather grand, very wealthy British family,

Nightingale stamde uit een vrij voorname, zeer welgestelde Britse familie,

who were horrified when she volunteered to work in military hospitals

die geschokt was toen ze als vrijwilliger ging werken in militaire hospitalen

during the Crimean War.

tijdens de Krimoorlog.

Once there, she swiftly realized

Eenmaal daar besefte ze al snel

that more patients were dying of infections that they caught there,

dat er meer patiënten stierven aan infecties die ze opliepen

in the filthy, fetid wards,

in de smerige, stinkende zalen

than they were of battle wounds.

dan aan de wonden die ze opliepen in de strijd.

So she campaigned for cleaner, lighter, airier clinics

Dus ijverde ze ervoor dat er schonere, lichtere en luchtigere klinieken

to be designed and built.

zouden worden ontworpen en gebouwd.

Back in Britain,

Terug in Groot-Brittannië

she mounted another campaign,

zette ze een andere campagne op touw,

this time for civilian hospitals,

dit keer voor de burgerziekenhuizen,

and insisted that the same design principles were applied to them.

en drong erop aan dat daar hetzelfde gebeurde.

The Nightingale ward, as it is called,

The Nightingale-afdeling, zoals dat heet,

dominated hospital design for decades to come,

domineerde het ziekenhuisontwerp in de decennia daarna

and elements of it are still used today.

en elementen ervan worden nog steeds gebruikt.

But by then,

Maar tegen die tijd

werd ontwerp gezien als een instrument van het industriële tijdperk.

design was seen as a tool of the Industrial Age.

It was formalized and professionalized,

Het werd geformaliseerd en geprofessionaliseerd,

but it was restricted to specific roles

maar het werd beperkt tot specifieke functies

and generally applied in pursuit of commercial goals

en in het algemeen toegepast voor commerciële doeleinden,

rather than being used intuitively,

in plaats van het intuïtief te gebruiken,

as Florence Nightingale, Blackbeard and Ying Zheng had done.

zoals Florence Nightingale, Blackbeard en Ying Zheng het hadden gedaan.

By the 20th century,

In de 20e eeuw

this commercial ethos was so powerful,

werd deze commerciële ethos zo krachtig

that any designers who deviated from it

dat alle ontwerpers die ervan afweken

risked being seen as cranks or subversives.

het gevaar liepen gezien te worden als excentrieke of subversieve elementen.

Now among them is one of my great design heroes,

Hier is een van mijn grote ontwerphelden,

the brilliant László Moholy-Nagy.

de briljante László Moholy-Nagy.

He was the Hungarian artist and designer

Hij was de Hongaarse kunstenaar en ontwerper

whose experiments with the impact of technology on daily life

wiens experimenten over de impact van technologie op het dagelijks leven

were so powerful

nu nog het ontwerp beïnvloeden van de digitale beelden

that they still influence the design of the digital images

die we zien op onze telefoon- en computerschermen.

we see on our phone and computer screens.

He radicalized the Bauhaus Design School in 1920s Germany,

Hij radicaliseerde in de jaren 20 in Duitsland de Bauhaus Design School

and yet some of his former colleagues shunned him

en toch werkten een aantal van zijn voormalige collega's hem tegen

when he struggled to open a new Bauhaus in Chicago years later.

toen hij jaren later in Chicago een nieuwe Bauhaus wilde openen.

Moholy's ideas were as bold and incisive as ever,

Moholy’s ideeën waren even stoutmoedig en scherpzinnig als altijd,

but his approach to design was too experimental,

maar zijn benadering van ontwerp was te experimenteel,

as was his insistence on seeing it, as he put it,

net zoals zijn vasthoudendheid om het te zien, zoals hij dat zei,

as an attitude, not a profession to be in tune with the times.

als een attitude en niet als een beroep dat trendy met zijn tijd mee moest gaan.

And sadly, the same applied

En helaas gold hetzelfde

to another design maverick: Richard Buckminster Fuller.

voor een ander ontwerpbuitenbeentje: Richard Buckminster Fuller.

He was yet another brilliant design visionary

Hij was ook een briljante ontwerpvisionair en designactivist,

and design activist,

who was completely committed to designing a sustainable society

die zich helemaal inzette voor een duurzame samenleving

in such a forward-thinking way

op zo'n vooruitstrevende manier

that he started talking about the importance of environmentalism

dat hij het al begon te praten over het belang van milieubewustzijn

in design in the 1920s.

bij het ontwerpen, in de jaren 20.

Now he, despite his efforts,

Nu werd hij, ondanks zijn inspanningen,

was routinely mocked as a crank by many in the design establishment,

door velen in de ontwerpwereld routinematig als excentriekeling bespot,

and admittedly,

en toegegeven, sommige van zijn experimenten mislukten,

some of his experiments failed,

like the flying car that never got off the ground.

zoals de vliegende auto die nooit van de grond kwam.

And yet, the geodesic dome,

De geodetische koepel daarentegen,

his design formula to build an emergency shelter

zijn ontwerpformule om een noodopvang te bouwen

from scraps of wood, metal, plastic,

van stukjes hout, metaal, kunststof,

bits of tree, old blankets, plastic sheeting --

takken, oude dekens, plastic zeilen --

just about anything that's available at the time --

van zo ongeveer alles wat ogenblikkelijk beschikbaar is --

is one of the greatest feats of humanitarian design,

is een van de grootste prestaties van humanitair ontwerp

and has provided sorely needed refuge

en heeft voor broodnodige opvang gezorgd

to many, many people in desperate circumstances

voor vele, vele mensen in wanhopige omstandigheden.

ever since.

Now, it was the courage and verve of radical designers

Het was de moed en de spirit van radicale ontwerpers

like Bucky and Moholy

als Bucky en Moholy

that drew me to design.

die mij aanzetten om te gaan ontwerpen.

I began my career as a news journalist and foreign correspondent.

Ik begon als nieuwsjournalist en buitenlandse correspondent.

I wrote about politics, economics and corporate affairs,

Ik schreef over politiek, economie en ondernemingsactiviteiten,

en ik had ervoor kunnen kiezen

and I could have chosen to specialize in any of those fields.

om me te specialiseren in een van deze gebieden.

But I picked design,

Maar ik koos voor ontwerp,

because I believe it's one of the most powerful tools at our disposal

omdat ik geloof dat het een van de meest krachtige tools is

to improve our quality of life.

om onze kwaliteit van leven te verbeteren.

Thank you, fellow TED design buffs.

Dankjewel, collega TED-ontwerpliefhebbers.

(Applause)

(Applaus)

And greatly as I admire the achievements of professional designers,

En hoezeer ik de prestaties van professionele ontwerpers ook bewonder,

which have been extraordinary and immense,

die buitengewoon en immens zijn geweest,

I also believe

geloof ik ook dat ontwerp enorm gebaat is bij originaliteit en lateraal denken

that design benefits hugely from the originality,

the lateral thinking

and the resourcefulness of its rebels and renegades.

en de vindingrijkheid van de rebellen en afvalligen.

And we're living at a remarkable moment in design,

Deze tijd is opmerkelijk voor ontwerp,

because this is a time when the two camps are coming closer together.

want dit is een tijd waarin de twee kampen dichter bij elkaar komen.

Because even very basic advances in digital technology

Omdat zelfs zeer basale ontwikkelingen in de digitale technologie

have enabled them to operate increasingly independently,

ze in staat heeft gesteld om steeds zelfstandiger te werken,

in or out of a commercial context,

binnen of buiten een commerciële context,

to pursue ever more ambitious and eclectic objectives.

om ambitieuzere en eclectischere doelstellingen na te streven.

So in theory,

In theorie geven basale platformen,

basic platforms like crowdfunding, cloud computing, social media

zoals crowdfunding, cloud computing en sociale media,

are giving greater freedom to professional designers

meer vrijheid aan professionele ontwerpers

and giving more resources for the improvisational ones,

en meer middelen aan wie improviseert,

and hopefully,

en hopelijk,

a more receptive response to their ideas.

een ontvankelijker respons op hun ideeën.

Now, some of my favorite examples of this are in Africa,

Een aantal van mijn favoriete voorbeelden hiervan vind je in Afrika,

where a new generation of designers

waar een nieuwe generatie ontwerpers

are developing incredible Internet of Things technologies

ongelooflijke technologieën ontwikkelt voor het ‘internet van dingen’

to fulfill Florence Nightingale's dream of improving healthcare

om Florence Nightingale's droom

van betere gezondheidszorg te verwezenlijken

in countries where more people now have access to cell phones

in landen waar meer mensen nu toegang hebben tot mobiele telefoons

than to clean, running water.

dan tot zuiver, stromend water.

And among them is Arthur Zang.

Een van hen is Arthur Zang.

He's a young, Cameroonian design engineer

Hij is een jonge, Kameroense ontwerper

who has a adapted a tablet computer into the Cardiopad,

die van een tablet-computer een Cardiopad heeft gemaakt,

a mobile heart-monitoring device.

een mobiel hartbewakingsapparaat.

It can be used to monitor the hearts of patients in remote, rural areas.

Het kan worden gebruikt om de harten

van patiënten in afgelegen landelijke gebieden te bewaken.

The data is then sent on a cellular network

De gegevens worden vervolgens voor analyse over een cellulair netwerk verzonden

to well-equipped hospitals hundreds of miles away

naar goed uitgeruste ziekenhuizen honderden kilometers verderop.

for analysis.

And if any problems are spotted by the specialists there,

En als de specialisten daar problemen vinden,

a suitable course of treatment is recommended.

stelt men een geschikte behandeling voor.

And this of course saves many patients

Natuurlijk bespaart dat veel patiënten

from making long, arduous, expensive and often pointless journeys

lange, zware, dure en vaak zinloze reizen naar die ziekenhuizen

to those hospitals,

and makes it much, much likelier

en vergroot het sterk de kans

that their hearts will actually be checked.

dat hun hart daadwerkelijk zal worden gecontroleerd.

Arthur Zang started working on the Cardiopad eight years ago,

Arthur Zang begon acht jaar geleden aan de Cardiopad te werken,

in his final year at university.

in zijn laatste jaar op de universiteit.

But he failed to persuade any conventional sources

Maar hij kon geen conventionele geldbronnen ervan overtuigen

to give him investment to get the project off the ground.

om in hem te investeren en zijn project van de grond te krijgen.

He posted the idea on Facebook,

Hij postte het idee op Facebook,

where a Cameroonian government official saw it

waar een Kameroense overheidsfunctionaris het opmerkte,

and managed to secure a government grant for him.

welke voor hem een overheidssubsidie in de wacht kon slepen.

He's now developing not only the Cardiopad,

Hij ontwikkelt nu niet alleen de Cardiopad,

but other mobile medical devices to treat different conditions.

maar ook andere mobiele medische apparaten

om verschillende aandoeningen te behandelen.

And he isn't alone,

En hij is niet de enige,

because there are many other inspiring and enterprising designers

want er zijn vele andere inspirerende en ondernemende ontwerpers

who are also pursuing extraordinary projects of their own.

die ook bezig zijn met eigen buitengewone projecten.

And I'm going to finish by looking at just a few of them.

Ik eindig met er enkele te bekijken.

One is Peek Vision.

De eerste is Peek Vision.

This is a group of doctors and designers in Kenya,

Dit is een groep van artsen en ontwerpers in Kenia

die een eigen technologie

who've developed an Internet of Things technology of their own,

voor het ‘internet van dingen’ hebben ontwikkeld,

as a portable eye examination kit.

in de vorm van een draagbare kit voor oogonderzoek.

Then there's Gabriel Maher,

Dan is er Gabriel Maher,

who is developing a new design language

die een nieuwe designtaal ontwikkelt

to enable us to articulate the subtleties of our changing gender identities,

die ons in staat moet stellen om de subtiliteiten

van onze veranderende genderidentiteiten te articuleren,

without recourse to traditional stereotypes.

zonder een beroep te doen op de traditionele stereotypen.

All of these designers and many more are pursuing their dreams,

Al deze ontwerpers en nog veel meer streven hun dromen na,

by the making the most of their newfound freedom,

door het maximum te halen uit hun nieuwe vrijheid

with the discipline of professional designers

met de discipline van professionele ontwerpers

and the resourcefulness of rebels and renegades.

en de vindingrijkheid van de rebellen en afvalligen.

And we all stand to benefit.

Wij allen zullen ervan profiteren.

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)