Lemn Sissay: A child of the state

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser

Having spent 18 years as a child of the state

Na 18 jaar als kind van de staat

in children's homes and foster care,

in kindertehuizen en pleegzorg te hebben vertoefd,

you could say that I'm an expert on the subject,

zou je kunnen zeggen dat ik expert terzake ben.

and in being an expert, I want to let you know that

Als expert wil ik jullie laten weten dat

being an expert does in no way make you right

je het als expert

in light of the truth.

niet altijd bij het rechte eind hebt.

If you're in care, legally the government is your

Als je in de pleegzorg zit,

parent, loco parentis.

is de regering juridisch je ouder, loco parentis.

Margaret Thatcher was my mother. (Laughter)

Margaret Thatcher was mijn moeder. (Gelach)

Let's not talk about breastfeeding. (Laughter)

Over borstvoeding zullen we maar zwijgen. (Gelach)

Harry Potter was a foster child.

Harry Potter was een pleegkind.

Pip from "Great Expectations" was adopted;

Pip van ‘Grote Verwachtingen’ was geadopteerd;

Superman was a foster child;

Superman was een pleegkind;

Cinderella was a foster child;

Assepoester was een pleegkind;

Lisbeth Salander, the girl with the dragon tattoo,

Lisbeth Salander, het meisje met de drakentattoo,

was fostered and institutionalized;

zat eveneens in een instelling;

Batman was orphaned;

Batman was een wees;

Lyra Belacqua from Philip Pullman's "Northern Lights"

Lyra Belacqua van Philip Pullmans ‘Het Gouden Kompas’

was fostered;

was ook een pleegkind;

Jane Eyre, adopted;

Jane Eyre was geadopteerd;

Roald Dahl's James from "James and the Giant Peach;"

Roald Dahls James van ‘De Reuzenperzik’;

Matilda; Moses -- Moses! (Laughter)

Matilda; Mozes -- Mozes! (Gelach)

Moses! (Laughter) --

Mozes! (Gelach)--

the boys in Michael Morpurgo's "Friend or Foe;"

de jongens in Michael Morpurgo’s ‘Friend or Foe’;

Alem in Benjamin Zephaniah's "Refugee Boy;"

Alem in Benjamin Zephaniahs ‘Refugee Boy’;

Luke Skywalker --

Luke Skywalker;

Luke Skywalker! (Laughter) --

Luke Skywalker! (Gelach)

Oliver Twist;

Oliver Twist;

Cassia in "The Concubine of Shanghai" by Hong Ying;

Cassia in ‘The Concubine of Shanghai’ door Hong Ying;

Celie in Alice Walker's "The Color Purple."

Celie in Alice Walker's ‘The Color Purple’.

All of these great fictional characters, all of them

Al deze grote fictieve personages

who were hurt by their condition,

leden onder hun toestand.

all of them who spawned thousands of other books

Allemaal lagen ze aan de basis

and other films, all of them

van duizenden andere boeken en films.

were fostered, adopted or orphaned.

Allen waren ze pleegkinderen, geadopteerd of wees.

It seems that writers know that the child

Het lijkt erop dat schrijvers weten

outside of family reflects on what family truly is

dat het kind zonder familie nadenkt over wat familie echt is

more than what it promotes itself to be.

in plaats van wat ze pretendeert te zijn.

That is, they also use extraordinary skills

Ze gebruiken buitengewone vaardigheden

to deal with extraordinary situations on a daily basis.

om om te gaan met buitengewone situaties.

How have we not made the connection?

Waarom zien we het verband niet?

And why have we not made the connection, between

Waarom zien we het verband niet

— How has that happened? —

— hoe kon dat gebeuren? --

between these incredible characters of popular culture

tussen deze ongelooflijke personages uit de volkscultuur

and religions, and the fostered, adopted or orphaned child

en religies, en het pleegkind, het aangenomen of verweesde kind?

in our midst? It's not our pity that they need.

Niet ons medelijden hebben ze nodig.

It's our respect.

Maar ons respect.

I know famous musicians,

Ik ken beroemde muzikanten,

I know actors and film stars and millionaires and novelists

acteurs, filmsterren, miljonairs, romanschrijvers,

and top lawyers and television executives

topadvocaten, televisiebazen,

and magazine editors and national journalists

tijdschriftredacteuren, journalisten,

and dustbinmen and hairdressers, all who were

vuilnismannen en kappers, allen waren ze

looked after children, fostered, adopted or orphaned,

pleegkinderen, geadopteerd of wees,

and many of them grow into their adult lives

en velen werden volwassen

in fear of speaking of their background, as if it may

zonder te durven spreken over hun achtergrond,

somehow weaken their standing in the foreground,

alsof dat op een of andere manier hun status zou verzwakken,

as if it were somehow Kryptonite, as if it were a time bomb

alsof het een soort kryptoniet was,

strapped on the inside. Children in care,

een tijdbom in hun lijf. Ook pleegkinderen

who've had a life in care, deserve the right

hebben recht op

to own and live the memory of their own childhood.

de herinnering aan hun eigen jeugd.

It is that simple.

Zo eenvoudig is dat.

My own mother — and I should say this here —

Mijn eigen moeder — en ik moet dit hier zeggen —

she same to this country in the late '60s,

kwam in de late jaren 60 naar dit land.

and she was, you know, she found herself pregnant,

Ze ontdekte dat ze zwanger was,

as women did in the late '60s. You know what I mean?

zoals dat ging met vrouwen in de late jaren 60.

They found themselves pregnant.

Ze ontdekten dat ze zwanger waren.

And she sort of, she had no idea of the context

Ze had geen idee

in which she'd landed.

van de context waarin ze was beland.

In the 1960s -- I should give you some context -- in the 1960s,

Als je in de jaren 60 – zo ging dat toen –

if you were pregnant and you were single,

zwanger en ongetrouwd was,

you were seen as a threat to the community.

werd je gezien als een bedreiging voor de gemeenschap.

You were separated from your family by the state.

De staat haalde je weg van je familie.

You were separated from your family and placed into

Je werd geplaatst in

mother and baby homes.

in een tehuis voor moeders en baby’s.

You were appointed a social worker.

Je werd toegewezen aan een sociaal werker.

The adoptive parents were lined up.

De adoptieouders werden erbij gehaald.

It was the primary purpose of the social worker, the aim,

Het primaire doel van de sociale werker was

to get the woman at her most vulnerable time

om de vrouw als ze het meest kwetsbaar was

in her entire life, to sign the adoption papers.

de adoptiepapieren te laten ondertekenen.

So the adoption papers were signed.

Dus gebeurde dat.

The mother and baby's homes were often run by nuns.

De tehuizen werden vaak geleid door nonnen.

The adoption papers were signed,

De adoptiepapieren werden ondertekend,

the child was given to the adoptive parents, and the mother

het kind aan de adoptieouders gegeven en de moeder

shipped back to her community

teruggestuurd naar haar gemeenschap

to say that she'd been on a little break.

om te zeggen dat ze op ‘een korte vakantie’ was geweest.

A little break.

Een korte vakantie.

A little break.

Een korte vakantie.

The first secret of shame for a woman

Alsof het voor een vrouw

for being a woman, "a little break."

een schande is om vrouw te zijn.

The adoption process took, like, a matter of months,

De adoptieprocedure nam enkele maanden in beslag,

so it was a closed shop, you know, sealed deal,

alles werd onder elkaar beklonken,

an industrious, utilitarian solution:

een ijverige, utilitaire oplossing:

the government, the farmer,

de regering als boer,

the adopting parents, the consumer,

de adoptieouders als consument,

the mother, the earth, and the child, the crop.

de moeder als aarde en het kind als oogst.

It's kind of easy to patronize the past,

Het is nogal gemakkelijk om het verleden te betuttelen

to forego our responsibilities in the present.

om onze verantwoordelijkheden in het heden te ontlopen.

What happened then is a direct reflection

Wat er daarna gebeurde, is een directe reflectie

of what is happening now. Everybody believed themselves

van wat er nu gebeurt. Iedereen was ervan overtuigd

to be doing the right thing by God and by the state

voor God en de staat juist te handelen

for the big society, fast-tracking adoption.

door een snelle adoptie voor de grote maatschappij.

So anyway, she comes here, 1967, she's pregnant,

In 1967 komt ze hier terecht, ze is zwanger.

and she comes from Ethiopia that was celebrating

Ze komt uit Ethiopië

its own jubilee at the time

dat net zijn eigen jubileum viert

under the Emperor Haile Selassie,

onder de keizer Haile Selassie.

and she lands months before the Enoch Powell speech,

Ze komt maanden vóór de toespraak van Enoch Powell aan,

the "Rivers of Blood" speech.

zijn toespraak over ‘Rivieren van Bloed’.

She lands months before the Beatles release "The White Album,"

Ze landt maanden voordat de Beatles ‘The White Album’ uitgeven,

months before Martin Luther King was killed.

maanden voordat Martin Luther King werd gedood.

It was a summer of love if you were white.

Het was een zomer van liefde als je blank was.

If you were black, it was a summer of hate.

Maar voor zwarten was het een zomer van haat.

So she goes from Oxford, she's sent to the north of England

Van Oxford wordt ze naar het noorden van Engeland gestuurd,

to a mother and baby home, and appointed a social worker.

naar een opvangtehuis en krijgt ze een maatschappelijk werker toegewezen.

It's her plan. You know, I have to say this in the Houses --

Dat is haar plan. Het parlement moet dat weten --

It's her plan to have me fostered for a short period of time

Het is haar plan om mij voor een korte periode in een pleeggezin onder te brengen

while she studies. But the social worker,

terwijl ze studeert. Maar de maatschappelijk werker

he had a different agenda.

had een andere agenda.

He found the foster parents, and he said to them,

Hij zei tegen de pleegouders:

"Treat this as an adoption. He's yours forever.

“Zie dit als een adoptie. Hij is voor altijd van jullie.

His name is Norman." (Laughter)

Hij heet Norman.” (Gelach)

Norman! (Laughter)

Norman! (Gelach)

Norman!

Norman!

So they took me. I was a message, they said.

Ze namen me mee. "Ik was een boodschap.", zeiden ze.

I was a sign from God, they said.

"Ik was een teken van God.", zeiden ze.

I was Norman Mark Greenwood.

Ik was Norman Mark Greenwood.

Now, for the next 11 years, all I know is that this woman,

Voor de volgende 11 jaar is alles wat ik weet dat ze deze vrouw

this birth woman, should have her eyes scratched out

haar ogen hadden moeten uitkrabben

for not signing the adoption papers. She was an evil woman

omdat ze de adoptiepapieren nooit wilde tekenen. Ze was slecht en

too selfish to sign, so I spent those 11 years

te egoïstisch om te ondertekenen, dus heb ik die 11 jaar

kneeling and praying.

geknield en gebeden.

I tried praying. I swear I tried praying.

Ik probeerde te bidden. Ik zweer dat ik probeerde te bidden.

"God, can I have a bike for Christmas?"

“God, mag ik een fiets voor Kerstmis?”

But I would always answer myself, "Yes, of course you can."

Maar ik antwoordde altijd zelf: “Ja, natuurlijk kan dat.”

(Laughter)

(Gelach)

And then I was supposed to determine whether that

Daarna moest ik uitmaken of

was the voice of God or it was the voice of the Devil.

die stem van God of van de duivel kwam.

And it turns out I've got the Devil inside of me.

Had ik toch wel de duivel in mij.

Who knew? (Laughter)

Wie weet? (Gelach)

So anyway, two years sort of passed,

Na twee jaar

and they had a child of their own,

kregen ze een eigen kind,

and then another two years passed, and they had another child of their own,

en na nog eens twee jaar kwam er nog een.

and then another time passed

Later kwam er nog een kind

and they had another child that they called an accident,

maar dat was een ‘ongeval’,

which I thought was an unusual name. (Laughter)

wat ik nogal een ongebruikelijke naam vond. (Gelach)

And I was on the cusp of, sort of, adolescence,

Ik begon wat te puberen

so I was starting to take biscuits from the tin without asking.

en durfde al eens een koekje uit het blik halen zonder het te vragen.

I was starting to stay out a little bit late, etc., etc.

Ik begon ook al eens een beetje laat weg te blijven, enz., enz.

Now, in their religiosity, in their naivete,

In hun religiositeit en naïviteit

my mom and dad, which I believed them to be forever,

kwamen mijn pa en ma, voor altijd dacht ik,

as they said they were, my mom and dad

op het idee

conceived that I had the Devil inside of me.

dat ik de duivel in mij had.

And what -- I should say this here, because this is how

Ik moet dit vertellen,

they engineered my leaving.

want zo ben ik daar weggeraakt.

They sat me at a table, my foster mom, and she said to me,

Mijn pleegmoeder zette mij aan tafel en zei tegen me:

"You don't love us, do you?" At 11 years old.

“Je houdt niet van ons, hè?” Ik was elf.

They've had three other children. I'm the fourth. The third was an accident.

Ze hadden drie andere kinderen. Ik ben de vierde. De derde was een ongeluk.

And I said, "Yeah, of course I do." Because you do.

En ik zei: “Ja, natuurlijk hou ik van jullie.”

My foster mother asked me to go away to think about love

Mijn pleegmoeder vroeg me om eens na te denken over wat liefde is,

and what it is and to read the Scriptures and to come back tomorrow

wat in de Bijbel te lezen, morgen terug te komen

and give my most honest and truthful answer.

en mijn meest eerlijke en ware antwoord te geven.

So this was an opportunity. If they were asking me

Dit was mijn kans. Als ze me vroegen

whether I loved them or not, then I mustn't love them,

of ik van hen hield of niet, dan moest ik niet van ze houden.

which led me to the miracle of thought that I thought they wanted me to get to.

Dat bracht me op de wonderlijke gedachte dat het net dat was wat ze wilden horen.

"I will ask God for forgiveness and His light will shine

“Ik zal God om vergeving vragen en Zijn licht zal

through me to them. How fantastic." This was an opportunity.

door mij op hen schijnen. Hoe fantastisch.” Dit was een gelegenheid.

The theology was perfect, the timing unquestionable,

De theologie en de timing waren perfect,

and the answer as honest as a sinner could get.

het antwoord zo eerlijk als een zondaar het maar kan geven.

"I mustn't love you," I said to them. "But I will ask God for forgiveness."

“Ik moet wel niet van jullie houden,” zei ik tegen hen. “Maar ik zal God om vergeving vragen.”

"Because you don't love us, Norman,

“Omdat je niet van ons houdt, Norman,

clearly you've chosen your path."

heb je duidelijk je pad gekozen.”

Twenty-four hours later, my social worker,

Vierentwintig uren later wachtte mijn maatschappelijk werker,

this strange man who used to visit me every couple of months,

die vreemde man die me om de paar maanden kwam bezoeken,

he's waiting for me in the car as I say goodbye to my parents.

op mij in de auto toen ik afscheid nam van mijn ouders.

I didn't say goodbye to anybody, not my mother, my father,

Ik heb niemand vaarwel gezegd, niet mijn moeder, mijn vader,

my sisters, my brothers, my aunts, my uncles,

mijn zussen, mijn broers, mijn tantes, mijn ooms,

my cousins, my grandparents, nobody.

mijn neven en nichten, mijn grootouders, niemand.

On the way to the children's home, I started to ask myself,

Onderweg naar het kindertehuis vroeg ik me af:

"What's happened to me?"

“Wat is er met me aan de hand?”

It's not that I'd had the rug pulled from beneath me

Het leek alsof mijn wereld in elkaar was gestort.

as much as the entire floor had been taken away.

Het leek alsof mijn wereld in elkaar was gestort.

When I got to the —

Voor de volgende vier, vijf jaar

For the next four, five years,

verbleef ik

I was held in four different children's homes.

in vier verschillende kindertehuizen.

On the third children's home, at 15,

In het derde tehuis, ik was toen 15,

I started to rebel, and what I did was,

begon ik te rebelleren. Ik vond niet beter

I got three tins of paint, Airfix paint that you use for models,

dan drie blikken Airfixverf, die je voor modellen gebruikt

and I was -- it was a big children's home, big Victorian children's home --

-- ik zat in een groot Victoriaans tehuis

and I was in a little turret at the top of it,

met zo’n torentje --

and I poured them, red, yellow and green,

met rood, geel en groen,

the colors of Africa, down the tiles.

de kleuren van Afrika, over de tegels uit te gieten.

You couldn't see it from the street, because the home

Je kon het niet zien vanaf de straat,

was surrounded by beech trees.

door de beuken rond het tehuis.

For doing this, I was incarcerated for a year

Daarvoor werd ik een jaar gevangengezet

in an assessment center which was actually

in een verbeteringsgesticht, maar eigenlijk was

a remand center. It was a virtual prison

het een voorlopige hechtenis. Het was een virtuele gevangenis

for young people.

voor jonge mensen.

By the way, years later, my social worker said

Tussen haakjes, jaren later zei mijn maatschappelijk werker

that I should never have been put in there.

dat ik daar nooit had moeten zitten.

I wasn't charged for anything. I hadn't done anything wrong.

Ik was nergens van beschuldigd. Ik had niets verkeerds gedaan.

But because I had no family to inquire about me,

Maar omdat ik geen familie had die naar me kwam vragen,

they could do anything to me.

deden ze met mij wat ze wilden.

I'm 17 years old, and

Ik was 17 jaar en

they had a padded cell.

ze hadden een gecapitonneerde cel.

They would march me down corridors in last-size order.

Ze lieten me de gang langslopen, de laatste eerst.

They -- I was put in a dormitory

In de slaapzaal kwam ik terecht

with a confirmed Nazi sympathizer.

bij een nazisympathisant.

All of the staff were ex-police -- interesting --

Alle medewerkers waren ex-politiemensen – interessant --

and ex-probation officers.

en ex-maatschappelijk werkers.

The man who ran it was an ex-army officer.

De leiding was in handen van een ex-legerofficier.

Every time I had a visit by a person who I did not know

Telkens ik bezoek kreeg van iemand die ik niet kende

who would feed me grapes, once every three months,

en die druiven meebracht, zo om de drie maanden,

I was strip-searched.

werd ik naakt gefouilleerd.

That home was full of young boys who were on remand

Dat huis zat vol met jongens die in voorlopige hechtenis zaten

for things like murder.

voor zaken als moord.

And this was the preparation that I was being given

Dit was de voorbereiding

after 17 years as a child of the state.

die ik na 17 kreeg als kind van de staat.

I have to tell this story.

Ik moet dit verhaal vertellen.

I have to tell it, because there was no one

Ik moet het vertellen omdat niemand doorhad

to put two and two together.

wat dit betekende.

I slowly became aware that I knew nobody

Langzaam werd ik me ervan bewust dat ik niemand kende

that knew me for longer than a year.

die me langer dan één jaar kende.

See, that's what family does.

Zie, dat is wat familie doet.

It gives you reference points.

Het geeft je referentiepunten.

I'm not defining a good family from a bad family.

Ik wil hier geen onderscheid maken tussen een goede of een slechte familie.

I'm just saying that you know when your birthday is

Ik zeg gewoon dat je weet wanneer je verjaart

by virtue of the fact that somebody tells you when your birthday is,

doordat iemand je dat vertelt,

a mother, a father, a sister, a brother, an aunt, an uncle,

een moeder, een vader, een zus, een broer, een tante, een oom,

a cousin, a grandparent. It matters to someone,

een nicht, een grootouder. Het is belangrijk voor iemand

and therefore it matters to you. Understand,

en daarom is het belangrijk voor jou.

I was 14 years old, tucked away in myself, into myself,

Ik was 14 jaar oud, in mezelf gedoken,

and I wasn't touched either, physically touched.

en werd nooit eens vastgepakt.

I'm reporting back. I'm reporting back simply to say that

Ik vertel het simpelweg om te zeggen dat

when I left the children's home I had two things

toen ik het tehuis verliet, ik twee dingen wilde doen.

that I wanted to do. One was to find my family,

Eén was mijn familie vinden

and the other was to write poetry.

en het andere was poëzie schrijven.

In creativity I saw light.

In creativiteit zag ik licht.

In the imagination I saw the endless possibility of life,

In de verbeelding zag ik de eindeloze mogelijkheden van leven,

the endless truth, the permanent creation of reality,

de eindeloze waarheid, de permanente creatie van de werkelijkheid,

the place where anger was an expression

de plaats waar woede een expressie was

in the search for love, a place where dysfunction

bij het zoeken naar liefde, een plek waar dysfunctie

is a true reaction to untruth.

een ware reactie is op onwaarheid.

I've just got to say it to you all: I found all of my family

Ik moet het jullie allen zeggen: ik vond als volwassene

in my adult life. I spent all of my adult life finding them,

heel mijn familie terug. Ik ben al heel mijn volwassen leven naar hen op zoek,

and I've now got a fully dysfunctional family just like everybody else.

en heb nu een volledig dysfunctioneel gezin, net als iedereen.

But I'm reporting back to you to say quite simply

Maar ik zeg jullie: je kan zien

that you can define how strong a democracy is

hoe sterk een democratie is

by how its government treats its child.

aan de manier waarop een regering omgaat met haar kind.

I don't mean children. I mean the child of the state.

Ik bedoel niet ‘kinderen’. Ik bedoel ‘het kind van de staat’.

Thanks very much. It's been an honor. (Applause)

Heel erg bedankt. Het was me een eer. (Applaus)

(Applause)

(Applaus)