The case for optimism on climate change | Al Gore

Vertaald door: Fleur De Bondt Nagekeken door: Axel Saffran

I was excited to be a part of the "Dream" theme,

Ik was opgewonden om deel uit te maken van het thema 'Dromen',

en toen ontdekte ik dat ik de spits afbijt in het 'nachtmerrie'-onderdeel.

and then I found out I'm leading off the "Nightmare?" section of it.

(Laughter)

(Gelach)

And certainly there are things about the climate crisis that qualify.

Bepaalde aspecten van de klimaatcrisis komen zeker in aanmerking.

And I have some bad news,

Ik heb slecht nieuws,

but I have a lot more good news.

maar vooral goed nieuws.

I'm going to propose three questions

Ik ga drie vragen voorstellen.

and the answer to the first one

Het antwoord op de eerste vraag

necessarily involves a little bad news.

brengt al wat slecht nieuws.

But -- hang on, because the answers to the second and third questions

Maar wacht even, want de antwoorden op de tweede en derde vraag

really are very positive.

zijn erg positief.

So the first question is, "Do we really have to change?"

De eerste vraag is: "Moeten we werkelijk veranderen?"

And of course, the Apollo Mission, among other things

Onder andere het Apolloprogramma

changed the environmental movement,

heeft de milieubeweging veranderd.

really launched the modern environmental movement.

Het lanceerde de moderne milieubeweging.

18 months after this Earthrise picture was first seen on earth,

18 maanden nadat men de aardopkomst-foto op aarde zag,

the first Earth Day was organized.

werd de eerste Dag van de Aarde georganiseerd.

And we learned a lot about ourselves

We hebben veel over onszelf geleerd

looking back at our planet from space.

door de aarde te aanschouwen vanuit de ruimte.

And one of the things that we learned

We hebben iets geleerd

confirmed what the scientists have long told us.

dat bevestigt wat wetenschappers al lang zeggen.

One of the most essential facts

Een van de voornaamste feiten

about the climate crisis has to do with the sky.

over de klimaatcrisis gaat over de lucht.

As this picture illustrates,

Zoals deze foto illustreert,

the sky is not the vast and limitless expanse

de lucht is niet de enorme, grenzeloze oppervlakte

that appears when we look up from the ground.

die we zien vanaf de grond.

It is a very thin shell of atmosphere

Het is een dun laagje atmosfeer

surrounding the planet.

rondom de planeet.

That right now is the open sewer for our industrial civilization

Dit is momenteel de open riool van onze industriële beschaving

as it's currently organized.

zoals die nu is georganiseerd.

We are spewing 110 million tons

Wij jagen 110 miljoen ton

of heat-trapping global warming pollution into it every 24 hours,

warmte-vasthoudende broeikasvervuiling de lucht in, elke 24 uur,

free of charge, go ahead.

kostenloos, doe maar.

And there are many sources of the greenhouse gases,

De uitstoot van broeikasgassen kent vele oorzaken.

I'm certainly not going to go through them all.

Die ga ik niet allemaal overlopen.

I'm going to focus on the main one,

Ik richt me op de belangrijkste,

but agriculture is involved, diet is involved, population is involved.

maar landbouw, voeding en bevolking spelen allemaal een rol.

Management of forests, transportation,

Bosbeheer, transport,

the oceans, the melting of the permafrost.

de oceanen, smeltende permafrost.

But I'm going to focus on the heart of the problem,

Maar ik ga me richten op de kern van het probleem:

which is the fact that we still rely on dirty, carbon-based fuels

dat we nog steeds afhankelijk zijn van vuile, koolstofhoudende brandstoffen

for 85 percent of all the energy that our world burns every year.

voor 85% van alle energie die onze wereld jaarlijks verbrandt.

And you can see from this image that after World War II,

Zo zie je in deze afbeelding dat na de Tweede Wereldoorlog

the emission rates started really accelerating.

de emissiewaarden sterk toenamen.

And the accumulated amount of man-made, global warming pollution

En de totale hoeveelheid vervuiling door opwarming van de aarde

that is up in the atmosphere now

die zich in de atmosfeer bevindt

traps as much extra heat energy as would be released

houdt net zoveel extra warmte-energie vast als zou vrijkomen

by 400,000 Hiroshima-class atomic bombs exploding

door het dagelijks ontploffen van 400.000 Hiroshima-atoombommen

every 24 hours, 365 days a year.

365 dagen per jaar.

Fact-checked over and over again,

Keer op keer nagegaan,

conservative, it's the truth.

conservatief, het is de waarheid.

Now it's a big planet, but --

Het is een grote planeet, maar --

(Explosion sound)

(Geluid van een explosie)

that is a lot of energy,

dat is een heleboel energie,

particularly when you multiply it 400,000 times per day.

vooral als je het vermenigvuldigt 400.000 keer per dag.

And all that extra heat energy

Al die extra warmte-energie

is heating up the atmosphere, the whole earth system.

warmt de atmosfeer op, het hele systeem van de aarde.

Let's look at the atmosphere.

Laten we kijken naar de atmosfeer.

This is a depiction

Dit is een afbeelding

of what we used to think of as the normal distribution of temperatures.

van wat we beschouwden als de normale temperatuurspreiding.

The white represents normal temperature days;

Wit staat voor dagen met normale temperaturen;

1951-1980 are arbitrarily chosen.

1951-1980 werd willekeurig gekozen.

The blue are cooler than average days,

Blauw zijn dagen kouder dan gemiddeld,

the red are warmer than average days.

rood zijn dagen warmer dan gemiddeld.

But the entire curve has moved to the right in the 1980s.

Maar de gehele curve verschoof naar rechts in de jaren 80.

And you'll see in the lower right-hand corner

In de rechterbenedenhoek zie je

the appearance of statistically significant numbers

het verschijnen van een statistisch significant aantal

of extremely hot days.

extreem warme dagen.

In the 90s, the curve shifted further.

In de jaren 90 verschoof de curve verder.

And in the last 10 years, you see the extremely hot days

In de laatste 10 jaar zijn er meer extreem warme dagen

are now more numerous than the cooler than average days.

dan dagen die kouder zijn dan het gemiddelde.

In fact, they are 150 times more common on the surface of the earth

Ze komen zelfs 150 keer vaker voor aan het aardoppervlak

than they were just 30 years ago.

dan 30 jaar geleden.

So we're having record-breaking temperatures.

We halen recordtemperaturen.

Fourteen of the 15 of the hottest years ever measured with instruments

14 van de 15 warmste jaren ooit

werden gemeten in deze jonge eeuw.

have been in this young century.

The hottest of all was last year.

Het warmste jaar was vorig jaar.

Last month was the 371st month in a row

Vorige maand was de 371ste maand op rij

warmer than the 20th-century average.

warmer dan het gemiddelde van de 20e eeuw.

And for the first time, not only the warmest January,

Het was niet alleen de warmste januari, maar voor het eerst

but for the first time, it was more than two degrees Fahrenheit warmer

was het meer dan 1,13 graden Celcius warmer

than the average.

dan het gemiddelde.

These higher temperatures are having an effect on animals,

Deze hogere temperaturen hebben gevolgen voor dieren,

plants, people, ecosystems.

planten, mensen, ecosystemen.

But on a global basis, 93 percent of all the extra heat energy

Op wereldschaal verdwijnt 93% van die extra warmte-energie

is trapped in the oceans.

in de oceanen.

And the scientists can measure the heat buildup

Wetenschappers kunnen de hitte-toename

much more precisely now

nu veel preciezer meten

at all depths: deep, mid-ocean,

op alle diepten: diep, mid-oceanisch,

the first few hundred meters.

de eerste paar honderd meter.

And this, too, is accelerating.

En ook dit versnelt.

It goes back more than a century.

Het gaat meer dan een eeuw terug.

And more than half of the increase has been in the last 19 years.

Meer dan de helft van de toename gebeurde in de afgelopen 19 jaar.

This has consequences.

Dit heeft gevolgen.

The first order of consequence:

De eerste reeks gevolgen:

the ocean-based storms get stronger.

stormen worden heviger.

Super Typhoon Haiyan went over areas of the Pacific

Supertyfoon Haiyan trok over de Stille Oceaan,

five and a half degrees Fahrenheit warmer than normal

drie graden Celcius warmer dan normaal,

before it slammed into Tacloban,

vooraleer hij Tacloban trof,

as the most destructive storm ever to make landfall.

als de meest vernietigende storm die ooit land bereikte.

Pope Francis, who has made such a difference to this whole issue,

Paus Franciscus, die werkelijk verschil heeft gemaakt in deze kwestie,

visited Tacloban right after that.

bezocht Tacloban meteen daarna.

Superstorm Sandy went over areas of the Atlantic

Superstorm Sandy trok over de Atlantische Oceaan,

nine degrees warmer than normal

vijf graden Celcius warmer dan normaal,

before slamming into New York and New Jersey.

vooraleer hij New York en New Jersey trof.

The second order of consequences are affecting all of us right now.

De tweede reeks gevolgen ondervinden we nu.

The warmer oceans are evaporating much more water vapor into the skies.

Warmere oceanen verdampen meer water en brengen meer waterdamp in de lucht.

Average humidity worldwide has gone up four percent.

De gemiddelde luchtvochtigheid is wereldwijd vier procent gestegen.

And it creates these atmospheric rivers.

Dit creëert atmosferische rivieren.

The Brazilian scientists call them "flying rivers."

Braziliaanse wetenschappers noemen ze 'vliegende rivieren'.

And they funnel all of that extra water vapor over the land

Ze transporteren die extra waterdamp boven land

where storm conditions trigger these massive record-breaking downpours.

waar stormcondities recordbrekende regenval doen ontstaan.

This is from Montana.

Dit is in Montana.

Take a look at this storm last August.

Kijk eens naar deze storm afgelopen augustus,

As it moves over Tucson, Arizona.

die over Tucson, Arizona, raast.

It literally splashes off the city.

Hij zet de stad onder water.

These downpours are really unusual.

Deze stortbuien zijn ongewoon.

Last July in Houston, Texas,

Afgelopen juli in Houston, Texas,

it rained for two days, 162 billion gallons.

regende het twee dagen, 613 miljard liter.

That represents more than two days of the full flow of Niagara Falls

Dat is meer dan de Niagarawatervallen verwerken in twee dagen,

in the middle of the city,

midden in de stad,

which was, of course, paralyzed.

die uiteraard verlamd werd.

These record downpours are creating historic floods and mudslides.

Die stortbuien veroorzaken historische overstromingen en modderstromen.

This one is from Chile last year.

Dit is in Chili vorig jaar.

And you'll see that warehouse going by.

Je ziet een warenhuis...

There are oil tankers cars going by.

en olietankwagons langsdrijven.

This is from Spain last September,

Dit is in Spanje afgelopen september,

you could call this the running of the cars and trucks, I guess.

dit zou je de stroming van auto's en vrachtauto's kunnen noemen.

Every night on the TV news now is like a nature hike

Het nieuws elke avond is als een wandeling

through the Book of Revelation.

doorheen het boek Openbaring.

(Laughter)

(Gelach)

I mean, really.

Echt waar.

The insurance industry has certainly noticed,

De verzekeringssector heeft duidelijk gemerkt

the losses have been mounting up.

dat de verliezen toenamen.

They're not under any illusions about what's happening.

Zij maken zich geen illusies over wat er gebeurt.

And the causality requires a moment of discussion.

En de causaliteit vereist enige discussie.

We're used to thinking of linear cause and linear effect --

Wij zijn gewend aan een lineair-causale manier van denken --

one cause, one effect.

één oorzaak, één gevolg.

This is systemic causation.

Dit is systemische causaliteit.

As the great Kevin Trenberth says,

Net zoals de grote Kevin Trenberth zegt:

"All storms are different now.

"Alle stormen zijn nu anders.

There's so much extra energy in the atmosphere,

Er is zoveel extra energie in de atmosfeer,

there's so much extra water vapor.

zoveel extra waterdamp.

Every storm is different now."

Iedere storm is nu anders."

So, the same extra heat pulls the soil moisture out of the ground

Diezelfde extra warmte verdampt meer bodemvocht

and causes these deeper, longer, more pervasive droughts

en veroorzaakt diepere, langere, alomtegenwoordige droogtes

and many of them are underway right now.

waarvan vele zich nu voordoen.

It dries out the vegetation

Het droogt de vegetatie uit

and causes more fires in the western part of North America.

en veroorzaakt meer branden in het westen van Noord-Amerika.

There's certainly been evidence of that, a lot of them.

Daar hebben we duidelijk bewijs van gezien.

More lightning,

Meer bliksem,

as the heat energy builds up, there's a considerable amount

wanneer de hitte toeneemt,

of additional lightning also.

is er ook aanzienlijk meer bliksem.

These climate-related disasters also have geopolitical consequences

Deze klimaatgerelateerde rampen hebben ook geopolitieke gevolgen

and create instability.

en creëren instabiliteit.

The climate-related historic drought that started in Syria in 2006

De klimaatgerelateerde historische droogte

die Syrië trof in 2006

destroyed 60 percent of the farms in Syria,

vernietigde 60% van de boerderijen in Syria,

killed 80 percent of the livestock,

doodde 80% van het vee

and drove 1.5 million climate refugees into the cities of Syria,

en dreef 1,5 miljoen klimaatvluchtelingen naar de Syrische steden

where they collided with another 1.5 million refugees

waar ze in botsing kwamen met nog eens 1,5 miljoen vluchtelingen

from the Iraq War.

van de oorlog in Irak.

And along with other factors, that opened the gates of Hell

Naast nog andere factoren opende dat de poorten van de hel

that people are trying to close now.

die men nu probeert te sluiten.

The US Defense Department has long warned

Het Amerikaanse ministerie van Defensie

of consequences from the climate crisis,

waarschuwde al lang voor de gevolgen van de klimaatcrisis,

including refugees, food and water shortages

waaronder vluchtelingen, voedsel- en watertekorten

and pandemic disease.

en pandemie.

Right now we're seeing microbial diseases from the tropics spread

We zien nu infectieziekten uit de tropen

die zich verspreiden naar hogere breedtegraden;

to the higher latitudes;

the transportation revolution has had a lot to do with this.

de transportrevolutie had daar veel mee te maken.

But the changing conditions change the latitudes and the areas

Maar de veranderde omstandigheden wijzigen de breedtegraden en de gebieden

where these microbial diseases can become endemic

waar deze infectieziekten endemisch kunnen worden

and change the range of the vectors, like mosquitoes and ticks that carry them.

en ze veranderen welke vectoren -- zoals muggen en teken --

ze kunnen verspreiden.

The Zika epidemic now --

De zika-epidemie nu --

we're better positioned in North America

Noord-Amerika is beter gepositioneerd,

because it's still a little too cool and we have a better public health system.

het is relatief koel en we hebben toegang tot betere gezondheidszorg.

But when women in some regions of South and Central America

Maar vrouwen in delen van Midden- en Zuid-Amerika

are advised not to get pregnant for two years --

wordt afgeraden de komende twee jaar zwanger te raken --

that's something new, that ought to get our attention.

dat is iets nieuws dat onze aandacht behoeft.

The Lancet, one of the two greatest medical journals in the world,

Volgens The Lancet, een zeer invloedrijk medisch tijdschrift,

last summer labeled this a medical emergency now.

was dit vorige zomer een medische noodsituatie.

And there are many factors because of it.

Bepaald door vele factoren.

This is also connected to the extinction crisis.

Dit heeft ook te maken met de biodiversiteitscrisis.

We're in danger of losing 50 percent of all the living species on earth

Van alle levende soorten op aarde dreigen we 50% te verliezen

by the end of this century.

vóór het einde van deze eeuw.

And already, land-based plants and animals

Heel wat planten en dieren verplaatsten zich

are now moving towards the poles

reeds naar de polen

at an average rate of 15 feet per day.

aan een gemiddeld tempo van 4,5 meter per dag.

Speaking of the North Pole,

Over de Noordpool gesproken,

last December 29, the same storm that caused historic flooding

op 29 december vorig jaar

deed de storm die in het Middenwesten zware overstromingen veroorzaakte

in the American Midwest,

raised temperatures at the North Pole

de temperaturen op de Noordpool stijgen

50 degrees Fahrenheit warmer than normal,

met 10 graden Celcius,

causing the thawing of the North Pole

waardoor de Noordpool ging ontdooien

in the middle of the long, dark, winter, polar night.

midden in de lange, donkere poolwinter.

And when the land-based ice of the Arctic melts,

Als de landijsmassa van de Noordpool smelt,

it raises sea level.

dan stijgt de zeespiegel.

Paul Nicklen's beautiful photograph from Svalbard illustrates this.

Deze prachtige foto uit Svalbard van Paul Nicklen illustreert dit.

It's more dangerous coming off Greenland

Nog gevaarlijker zijn Groenland

and particularly, Antarctica.

en vooral, Antarctica.

The 10 largest risk cities for sea-level rise by population

De 10 meest kwetsbare steden voor het stijgen van de zeespiegel

are mostly in South and Southeast Asia.

liggen vooral in Zuid- en Zuidoost-Azië.

When you measure it by assets at risk, number one is Miami:

Gemeten naar risicodragende activa, staat Miami voorop:

three and a half trillion dollars at risk.

3,5 biljoen dollar staat op het spel.

Number three: New York and Newark.

Nummer drie: New York en Newark.

I was in Miami last fall during the supermoon,

Ik was afgelopen herfst in Miami tijdens de supermaan,

one of the highest high-tide days.

een dag met een van de hoogste getijden.

And there were fish from the ocean swimming in some of the streets

Vissen uit de oceaan zwommen in de straten

of Miami Beach and Fort Lauderdale

van Miami Beach, Fort Lauderdale

and Del Rey.

en Del Rey.

And this happens regularly during the highest-tide tides now.

Dit gebeurt nu regelmatig tijdens de hoogste getijden.

Not with rain -- they call it "sunny-day flooding."

Niet als het regent -- ze noemen dit 'sunny-day flooding'.

It comes up through the storm sewers.

Het water komt naar boven via de straatkolken.

And the Mayor of Miami speaks for many when he says

De burgemeester van Miami spreekt in naam van velen als hij zegt

it is long past time this can be viewed through a partisan lens.

dat men in deze crisis niet langer partijdig kan zijn.

This is a crisis that's getting worse day by day.

Deze crisis wordt met de dag erger.

We have to move beyond partisanship.

We moeten partijdigheid achter ons laten.

And I want to take a moment to honor these House Republicans --

Ik wil eer betonen aan deze Republikeinen

(Applause)

(Applaus)

who had the courage last fall

die afgelopen herfst de moed hadden

to step out and take a political risk,

om naar voren te treden en een politiek risico te nemen

by telling the truth about the climate crisis.

door de waarheid te vertellen over de klimaatcrisis.

So the cost of the climate crisis is mounting up,

De kosten van de klimaatcrisis lopen op,

there are many of these aspects I haven't even mentioned.

en dan heb ik nog niet alle aspecten opgesomd.

It's an enormous burden.

Het is een enorme last.

I'll mention just one more,

Ik vermeld er nog één,

because the World Economic Forum last month in Davos,

want het Wereld Economisch Forum in Davos vorige maand,

after their annual survey of 750 economists,

zei na hun jaarlijkse enquête onder 750 economen,

said the climate crisis is now the number one risk

dat de klimaatcrisis momenteel het grootste risico vormt

to the global economy.

voor de wereldeconomie.

So you get central bankers

Centrale bankiers

like Mark Carney, the head of the UK Central Bank,

zoals Mark Carney, hoofd van de Bank of England,

saying the vast majority of the carbon reserves are unburnable.

zeggen dat het overgrote deel van de koolstofreserves

niet kan worden verbrand.

Subprime carbon.

Subprime koolstof.

I'm not going to remind you what happened with subprime mortgages,

Ik ga jullie niet herinneren aan subprime-hypotheken,

but it's the same thing.

het is eigenlijk hetzelfde.

If you look at all of the carbon fuels that were burned

Kijk naar alle koolstof die werd verbrand

since the beginning of the industrial revolution,

sinds het begin van de industriële revolutie.

this is the quantity burned in the last 16 years.

Dit is de hoeveelheid die werd verbrand in de afgelopen 16 jaar.

Here are all the ones that are proven and left on the books,

Dit zijn de bewezen reserves die geregistreerd staan:

28 trillion dollars.

28 biljoen dollar.

The International Energy Agency says only this amount can be burned.

Volgens het Internationaal Energieagentschap

mag enkel dit verbrand worden.

So the rest, 22 trillion dollars --

De rest, 22 biljoen dollar --

unburnable.

onverbrandbaar.

Risk to the global economy.

Risico voor de mondiale economie.

That's why divestment movement makes practical sense

Daarom is desinvesteren praktisch zinvol

and is not just a moral imperative.

en niet enkel een morele verplichting.

So the answer to the first question, "Must we change?"

Het antwoord op de eerste vraag, 'Moeten we veranderen?'

is yes, we have to change.

is ja, we moeten veranderen.

Second question, "Can we change?"

Tweede vraag, 'Kunnen we veranderen?'

This is the exciting news!

Dit is het geweldige nieuws!

The best projections in the world 16 years ago

De beste vooruitzichten in de wereld 16 jaar geleden

were that by 2010, the world would be able to install

waren dat de wereld tegen 2010 in staat zou zijn

30 gigawatts of wind capacity.

30 gigawatt aan windcapaciteit te installeren.

We beat that mark by 14 and a half times over.

Dat aantal hebben we 14,5 keer voorbijgestreefd.

We see an exponential curve for wind installations now.

We zien een exponentiële curve voor windinstallaties.

We see the cost coming down dramatically.

De kosten zijn drastisch gedaald.

Some countries -- take Germany, an industrial powerhouse

Sommige landen -- zoals Duitsland, een industriële grootmacht

with a climate not that different from Vancouver's, by the way --

met een klimaat zoals Vancouver, overigens --

one day last December,

verkreeg vorig jaar december

got 81 percent of all its energy from renewable resources,

op een dag 81% van al zijn energie uit hernieuwbare energiebronnen,

mainly solar and wind.

vooral zon en wind.

A lot of countries are getting more than half on an average basis.

Vele landen verkrijgen gemiddeld meer dan de helft.

More good news:

Meer goed nieuws:

energy storage, from batteries particularly,

energieopslag, vooral van batterijen,

is now beginning to take off

kent een opmars

because the cost has been coming down very dramatically

omdat de kost dramatisch werd gereduceerd

to solve the intermittency problem.

om fluctuaties op te vangen.

With solar, the news is even more exciting!

Voor zonne-energie is het nieuws nog beter.

The best projections 14 years ago were that we would install

De beste vooruitzichten 14 jaar geleden waren dat we

one gigawatt per year by 2010.

één gigawatt per jaar zouden installeren tegen 2010.

When 2010 came around, we beat that mark by 17 times over.

Dat aantal werd 17 keer voorbijgestreefd.

Last year, we beat it by 58 times over.

Vorig jaar zelfs 58 keer.

This year, we're on track to beat it 68 times over.

Dit jaar zijn we goed op weg om het 68 keer beter te doen.

We're going to win this.

We gaan dit winnen.

We are going to prevail.

We gaan zegevieren.

The exponential curve on solar is even steeper and more dramatic.

De exponentiële curve voor zonne-energie is zelfs nog steiler en dramatischer.

When I came to this stage 10 years ago,

Toen ik hier 10 jaar geleden stond,

this is where it was.

zaten we op dit punt.

We have seen a revolutionary breakthrough

We zien een revolutionaire doorbraak

in the emergence of these exponential curves.

in het verschijnen van deze exponentiële curves.

(Applause)

(Applaus)

And the cost has come down 10 percent per year

En de kost werd elk jaar 10% gereduceerd

for 30 years.

gedurende 30 jaar.

And it's continuing to come down.

En gaat nog verder omlaag.

Now, the business community has certainly noticed this,

De zakenwereld heeft dit opgemerkt,

because it's crossing the grid parity point.

want de netpariteit is bereikt.

Cheaper solar penetration rates are beginning to rise.

Toenemende penetratiegraad van zonne-energie.

Grid parity is understood as that line, that threshold,

Onder netpariteit verstaat men de drempel

below which renewable electricity is cheaper than electricity

waaronder hernieuwbare energie goedkoper is dan elektriciteit

from burning fossil fuels.

opgewekt uit fossiele brandstoffen.

That threshold is a little bit like the difference

Die drempel is zoals het verschil

between 32 degrees Fahrenheit and 33 degrees Fahrenheit,

tussen 32 en 33 graden Fahrenheit

or zero and one Celsius.

of 0 graden en 1 graad Celsius.

It's a difference of more than one degree,

Het is een verschil van meer dan 1 graad,

it's the difference between ice and water.

het is het verschil tussen ijs en water.

And it's the difference between markets that are frozen up,

Het verschil tussen bevroren markten

and liquid flows of capital into new opportunities for investment.

en kapitaalstromen naar nieuwe investeringsmogelijkheden.

This is the biggest new business opportunity

Dit is de grootste nieuwe zakelijke kans

in the history of the world,

in de wereldgeschiedenis

and two-thirds of it is in the private sector.

en twee derde is in handen van de private sector.

We are seeing an explosion of new investment.

We zien een explosie aan nieuwe investeringen.

Starting in 2010, investments globally in renewable electricity generation

Sinds 2010 hebben wereldwijde beleggingen in opwekking van hernieuwbare energie

surpassed fossils.

fossiele energie overtroffen.

The gap has been growing ever since.

Sindsdien blijft de kloof groeien.

The projections for the future are even more dramatic,

De verwachtingen voor de toekomst zijn nog dramatischer,

even though fossil energy is now still subsidized

ook al wordt fossiele energie nog steeds 40 keer meer gesubsidieerd

at a rate 40 times larger than renewables.

dan hernieuwbare energie.

And by the way, if you add the projections for nuclear on here,

Voegen we daar ook de prognoses voor kernenergie aan toe,

particularly if you assume that the work many are doing

vooral als je in aanmerking neemt

welke inspanningen velen leveren voor meer veilige, acceptabele

to try to break through to safer and more acceptable,

more affordable forms of nuclear,

en betaalbare vormen van kernenergie,

this could change even more dramatically.

dan kan dit nog ingrijpender veranderen.

So is there any precedent for such a rapid adoption

Is er een precedent voor die versnelde toepassing

of a new technology?

van een nieuwe technologie?

Well, there are many, but let's look at cell phones.

Er zijn er vele, mobiele telefoons bijvoorbeeld.

In 1980, AT&T, then Ma Bell,

In 1980, gaven AT&T en dan Ma Bell

commissioned McKinsey to do a global market survey

McKinsey de opdracht een wereldwijd marktonderzoek

of those clunky new mobile phones that appeared then.

uit te voeren naar de onhandige, nieuwe telefoons die toen verschenen.

"How many can we sell by the year 2000?" they asked.

"Hoeveel kunnen we tegen 2000 verkopen?" vroegen ze.

McKinsey came back and said, "900,000."

McKinsey antwoordde: "900.000".

And sure enough, when the year 2000 arrived,

En inderdaad, in het jaar 2000

they did sell 900,000 -- in the first three days.

verkochten ze 900.000 exemplaren -- in de eerste drie dagen.

And for the balance of the year, they sold 120 times more.

En de rest van het jaar verkochten ze nog 120 keer meer.

And now there are more cell connections than there are people in the world.

Nu zijn er meer mobiele verbindingen dan mensen in de wereld.

So, why were they not only wrong, but way wrong?

Waarom hadden ze het volledig mis?

I've asked that question myself, "Why?"

Ik stelde mezelf die vraag: "Waarom?"

(Laughter)

(Gelach)

And I think the answer is in three parts.

Het antwoord is driedelig.

First, the cost came down much faster than anybody expected,

Allereerst, de kostprijs daalde veel sneller dan ieders verwachtingen,

even as the quality went up.

zelfs toen de kwaliteit toenam.

And low-income countries, places that did not have a landline grid --

En lagelonenlanden -- plaatsen zonder vast netwerk --

they leap-frogged to the new technology.

waagden de sprong naar deze nieuwe technologie.

The big expansion has been in the developing counties.

De grote uitbreiding vond plaats in ontwikkelingslanden.

So what about the electricity grids in the developing world?

Hoe zit dat met het elektriciteitsnet in ontwikkelingslanden?

Well, not so hot.

Niet zo geweldig.

And in many areas, they don't exist.

Op veel plaatsen bestaan ze niet.

There are more people without any electricity at all in India

Er zijn meer mensen zonder elektriciteit in India

than the entire population of the United States of America.

dan de gehele bevolking van de Verenigde Staten van Amerika.

So now we're getting this:

Dus nu krijgen we dit:

solar panels on grass huts

zonnepanelen op grashutten

and new business models that make it affordable.

en nieuwe bedrijfsmodellen die ze betaalbaar maken.

Muhammad Yunus financed this one in Bangladesh with micro-credit.

Muhammad Yunus financierde deze in Bangladesh met microkrediet.

This is a village market.

Dit is een dorpsmarkt.

Bangladesh is now the fastest-deploying country in the world:

Bangladesh is het snelst groeiende land in de wereld:

two systems per minute on average, night and day.

gemiddeld twee systemen per minuut, dag en nacht.

And we have all we need:

We hebben al het nodige:

enough energy from the Sun comes to the earth

elk uur bereikt voldoende zonne-energie de aarde

every hour to supply the full world's energy needs for an entire year.

om aan de mondiale energiebehoefte te voldoen voor een heel jaar.

It's actually a little bit less than an hour.

Het is zelfs wat minder dan een uur.

So the answer to the second question, "Can we change?"

Het antwoord op de tweede vraag, 'Kunnen we veranderen?'

is clearly "Yes."

is duidelijk 'Ja'.

And it's an ever-firmer "yes."

Een steeds vastberadener "Ja".

Last question, "Will we change?"

Laatste vraag: 'Gaan we veranderen?'

Parijs was echt een doorbraak,

Paris really was a breakthrough,

sommige bepalingen zijn bindend

some of the provisions are binding

and the regular reviews will matter a lot.

en de periodieke controles zullen van belang zijn.

But nations aren't waiting, they're going ahead.

Maar naties wachten niet af, ze beginnen alvast.

China has already announced that starting next year,

China heeft aangekondigd dat het vanaf volgend jaar

they're adopting a nationwide cap and trade system.

een cap and trade-systeem gaat toepassen in het hele land.

They will likely link up with the European Union.

Waarschijnlijk gekoppeld aan de Europese Unie.

The United States has already been changing.

De Verenigde Staten zijn reeds veranderd.

All of these coal plants were proposed

Al deze steenkoolcentrales werden de laatste 10 jaar voorgesteld

in the next 10 years and canceled.

en geannuleerd.

All of these existing coal plants were retired.

Deze bestaande centrales werden buiten dienst gesteld.

All of these coal plants have had their retirement announced.

Deze centrales hebben hun sluiting aangekondigd.

All of them -- canceled.

Allemaal -- geannuleerd.

We are moving forward.

We gaan vooruit.

Last year -- if you look at all of the investment

Als je kijkt naar alle investeringen

in new electricity generation in the United States,

in nieuwe stroomopwekking in de Verenigde Staten:

almost three-quarters was from renewable energy,

bijna driekwart was afkomstig van hernieuwbare energie,

mostly wind and solar.

vooral wind- en zonne-energie.

We are solving this crisis.

We lossen deze crisis op.

The only question is: how long will it take to get there?

De enige vraag is: hoe lang zal het duren om dat te bereiken?

So, it matters that a lot of people are organizing

Het is belangrijk dat mensen acties opzetten

to insist on this change.

om aan te dringen op verandering.

Almost 400,000 people marched in New York City

Bijna 400.000 mensen zijn in New York de straat opgegaan

before the UN special session on this.

voor de speciale zitting van de VN.

Many thousands, tens of thousands,

Duizenden, tienduizenden,

marched in cities around the world.

gingen de straat op over de hele wereld.

And so, I am extremely optimistic.

Ik ben uitermate optimistisch.

As I said before, we are going to win this.

Zoals ik al zei, we gaan dit overwinnen.

I'll finish with this story.

Ik sluit af met dit verhaal.

When I was 13 years old,

Toen ik 13 jaar oud was,

I heard that proposal by President Kennedy

hoorde ik het voorstel van president Kennedy om iemand

to land a person on the Moon and bring him back safely

op de maan te laten landen en veilig terug te brengen

in 10 years.

binnen 10 jaar.

And I heard adults of that day and time say,

Ik hoorde volwassenen in die tijd zeggen:

"That's reckless, expensive, may well fail."

"Dat is roekeloos, duur, het zal wellicht mislukken."

But eight years and two months later,

Maar acht jaar en twee maanden later,

in the moment that Neil Armstrong set foot on the Moon,

op het moment dat Neil Armstrong voet zette op de maan,

there was great cheer that went up in NASA's mission control in Houston.

was er groot gejuich in het Mission Control Center van NASA

Here's a little-known fact about that:

Hier is een weinig bekend feit:

the average age of the systems engineers,

de gemiddelde leeftijd van de systeemingenieurs

the controllers in the room that day, was 26,

en de destijds aanwezige besturingsmensen, was 26 jaar.

which means, among other things,

Dat betekent, onder andere,

their age, when they heard that challenge, was 18.

dat ze 18 jaar oud waren toen ze de oproep ertoe hoorden.

We now have a moral challenge

We hebben nu een morele uitdaging

that is in the tradition of others that we have faced.

in de traditie van eerdere uitdagingen waar we voor hebben gestaan.

One of the greatest poets of the last century in the US,

Een van de grootste dichters van de vorige eeuw in de VS,

Wallace Stevens,

Wallace Stevens,

wrote a line that has stayed with me:

schreef een regel die me bijbleef:

"After the final 'no,' there comes a 'yes,'

"Na de laatste 'nee', komt een 'ja'

and on that 'yes', the future world depends."

en van die 'ja', hangt de toekomst van de wereld af.

When the abolitionists started their movement,

Toen de abolitionisten hun beweging startten,

they met with no after no after no.

kregen ze telkens nee als antwoord.

And then came a yes.

En toen kregen ze een ja.

The Women's Suffrage and Women's Rights Movement

Het vrouwenkiesrecht en de vrouwenrechtenbeweging

met endless no's, until finally, there was a yes.

kreeg eindeloos nee te horen, tot ze uiteindelijk een ja kregen.

The Civil Rights Movement, the movement against apartheid,

De burgerrechtenbeweging, de anti-apartheidsbeweging,

and more recently, the movement for gay and lesbian rights

en meer recent, de homo-emancipatiebeweging

here in the United States and elsewhere.

hier in de Verenigde Staten en elders.

After the final "no" comes a "yes."

Na de laatste 'nee' komt een 'ja'.

When any great moral challenge is ultimately resolved

Wanneer een grote morele uitdaging zich uiteindelijk uitsplitst

into a binary choice between what is right and what is wrong,

tot een binaire keuze tussen wat goed is en wat fout is,

the outcome is fore-ordained because of who we are as human beings.

ligt het resultaat op voorhand vast vanwege wie we zijn als menselijke wezens.

Ninety-nine percent of us, that is where we are now

99% van ons, daar staan we nu

and it is why we're going to win this.

en dat is waarom we dit gaan overwinnen.

We have everything we need.

We hebben al het nodige.

Some still doubt that we have the will to act,

Sommigen twijfelen nog steeds aan onze wil om te handelen,

but I say the will to act is itself a renewable resource.

maar ik zeg dat de wil om te handelen op zich een hernieuwbare bron is.

Thank you very much.

Hartelijk dank.

(Applause)

(Applaus)

Chris Anderson: You've got this incredible combination of skills.

CA: Je hebt een geweldige combinatie van vaardigheden.

You've got this scientist mind that can understand

Je hebt de geest van een wetenschapper

the full range of issues,

die een hele reeks kwesties begrijpt

and the ability to turn it into the most vivid language.

en de vaardigheid om dit in de meest levendige taal om te zetten.

No one else can do that, that's why you led this thing.

Dat kan niemand anders, daarom leidde je dit ook.

It was amazing to see it 10 years ago, it was amazing to see it now.

Het was geweldig om te zien tien jaar geleden en nog steeds.

Al Gore: Well, you're nice to say that, Chris.

AG: Dat is heel aardig van je, Chris.

But honestly, I have a lot of really good friends

Maar, eerlijk gezegd, heb ik veel goede vrienden

in the scientific community who are incredibly patient

in de wetenschappelijke gemeenschap die uiterst geduldig zijn

and who will sit there and explain this stuff to me

en die dit aan mij uitleggen

over and over and over again

opnieuw en opnieuw

until I can get it into simple enough language

tot ik het in eenvoudige taal kan gieten

that I can understand it.

die ik begrijp.

And that's the key to trying to communicate.

Dat is de sleutel tot een poging tot communicatie.

CA: So, your talk. First part: terrifying,

CA: Je toespraak.

Het eerste deel: beangstigend,

second part: incredibly hopeful.

het tweede deel: ontzettend hoopvol.

How do we know that all those graphs, all that progress, is enough

Hoe weten we of al die grafieken en vooruitgang voldoende zijn

om een oplossing te bieden voor wat je eerst zei?

to solve what you showed in the first part?

AG: I think that the crossing --

AG: Ik denk dat het overschrijden --

you know, I've only been in the business world for 15 years.

weet je, ik maak nog maar 15 jaar deel uit van de zakenwereld.

But one of the things I've learned is that apparently it matters

Een van de dingen die ik heb geleerd is dat het een verschil maakt

if a new product or service is more expensive

of een nieuw product of dienst duurder is

than the incumbent, or cheaper than.

dan het gevestigde, of goedkoper.

Turns out, it makes a difference if it's cheaper than.

Het maakt blijkbaar een verschil als het goedkoper is.

(Laughter)

(Gelach)

And when it crosses that line,

Als die grens overschreden wordt,

then a lot of things really change.

veranderen veel dingen drastisch.

We are regularly surprised by these developments.

We zijn vaak verrast door deze ontwikkelingen.

The late Rudi Dornbusch, the great economist said,

Wijlen Rudi Dornbusch, de grote econoom, zei:

"Things take longer to happen then you think they will,

"Het duurt veel langer dan je denkt voor iets gebeurt,

and then they happen much faster than you thought they could."

maar dan gebeurt het allemaal veel sneller dan je had gedacht."

I really think that's where we are.

Ik denk dat dit is waar we staan.

Some people are using the phrase "The Solar Singularity" now,

Sommigen gebruiken nu de term 'Solar Singularity',

meaning when it gets below the grid parity,

dat wil zeggen wanneer het onder de netpariteit daalt --

unsubsidized in most places,

ongesubsidieerd op de meeste plaatsen --

then it's the default choice.

dan is dat de standaardkeuze.

Now, in one of the presentations yesterday, the jitney thing,

In een van de presentaties gisteren, over het busje,

there is an effort to use regulations to slow this down.

is er een poging tot regelgeving om dit af te remmen.

And I just don't think it's going to work.

Maar ik denk gewoon niet dat het zal lukken.

There's a woman in Atlanta, Debbie Dooley,

Er is een vrouw in Atlanta, Debbie Dooley,

who's the Chairman of the Atlanta Tea Party.

voorzitster van de Atlanta Tea Party.

They enlisted her in this effort to put a tax

Men wilde haar hulp

in een poging zonnepanelen te belasten en te reguleren.

on solar panels and regulations.

And she had just put solar panels on her roof

Ze had net nieuwe zonnepanelen op haar dak

and she didn't understand the request.

en ze begreep het verzoek niet.

(Laughter)

(Gelach)

And so she went and formed an alliance with the Sierra Club

Ze vormde een alliantie met de Sierra Club

and they formed a new organization called the Green Tea Party.

en zij vormden een nieuwe organisatie genaamd de Green Tea Party.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

And they defeated the proposal.

En ze kelderden het voorstel.

So, finally, the answer to your question is,

Dus, het antwoord op je vraag is,

this sounds a little corny and maybe it's a cliché,

het klinkt nogal melig en misschien is het een cliché,

but 10 years ago -- and Christiana referred to this --

maar 10 jaar geleden -- Christiana [Figueres] verwees hiernaar --

there are people in this audience who played an incredibly significant role

er zijn mensen in dit publiek die een belangrijke rol speelden

in generating those exponential curves.

in het genereren van deze exponentiële curves.

And it didn't work out economically for some of them,

Voor sommigen pakte het economisch niet goed uit,

but it kick-started this global revolution.

maar het bracht deze mondiale revolutie op gang.

And what people in this audience do now

En wat mensen in dit publiek nú doen

with the knowledge that we are going to win this.

die weten: we gaan dit winnen.

But it matters a lot how fast we win it.

Maar zeer belangrijk is hoe snel we winnen.

CA: Al Gore, that was incredibly powerful.

CA: Al Gore, dat was bijzonder krachtig.

If this turns out to be the year,

Als dit het jaar blijkt te zijn

that the partisan thing changes,

dat de partijdigheid verandert,

as you said, it's no longer a partisan issue,

zoals je zei, het is niet langer een kwestie van partijdigheid,

but you bring along people from the other side together,

maar jij brengt mensen van beide zijden samen,

backed by science, backed by these kinds of investment opportunities,

gesteund door de wetenschap, door dit soort investeringsmogelijkheden

backed by reason that you win the day --

en door de redenering dat je dit overwint --

boy, that's really exciting.

Dat is echt spannend.

Thank you so much.

Hartelijk bedankt.

AG: Thank you so much for bringing me back to TED.

AG: Bedankt om me weer terug te brengen bij TED.

Thank you!

Bedankt!

(Applause)

(Applaus)