Charles Limb: Building the musical muscle

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Christel Foncke

Now when we think of our senses,

Als we aan onze zintuigen denken,

we don't usually think of the reasons

denken we meestal niet aan de redenen

why they probably evolved, from a biological perspective.

waarom ze zich ontwikkeld hebben, biologisch gezien.

We don't really think of the evolutionary need

We denken niet echt aan de evolutionaire nood

to be protected by our senses,

om beschermd te worden door onze zintuigen,

but that's probably why our senses really evolved --

hoewel onze zintuigen zich wellicht daarom ontwikkelden --

to keep us safe, to allow us to live.

om ons veilig te laten leven.

Really when we think of our senses,

Als we aan onze zintuigen denken,

or when we think of the loss of the sense,

of aan het verlies van een zintuig,

we really think about something more like this:

denken we meer aan iets dergelijks:

the ability to touch something luxurious, to taste something delicious,

het vermogen om luxueuze dingen aan te raken, heerlijke dingen te smaken,

to smell something fragrant,

geurige dingen te ruiken,

to see something beautiful.

mooie dingen te zien.

This is what we want out of our senses.

Dat is wat we van onze zintuigen verwachten.

We want beauty; we don't just want function.

We willen schoonheid, niet alleen functie.

And when it comes to sensory restoration,

Als het om herstel van zintuigen gaat,

we're still very far away from being able to provide beauty.

zijn we nog ver van die schoonheid verwijderd.

And that's what I'd like to talk to you a little bit about today.

Daarover wil ik het vandaag kort met jullie hebben.

Likewise for hearing.

Hetzelfde geldt voor het gehoor.

When we think about why we hear,

Als we nadenken over waarom we horen,

we don't often think about the ability to hear an alarm or a siren,

dan denken we niet vaak aan het vermogen om een alarm of sirene te horen,

although clearly that's an important thing.

hoewel dat duidelijk belangrijk is.

Really what we want to hear is music.

Wat we echt willen horen, is muziek.

(Music)

(Muziek)

So many of you know that that's Beethoven's Seventh Symphony.

Velen van jullie weten dat dat de 7de symfonie van Beethoven is.

Many of you know that he was deaf, or near profoundly deaf,

Velen weten dat hij doof was, of bijna stokdoof,

when he wrote that.

toen hij dat schreef.

Now I'd like to impress upon you

Ik zou jullie nu graag laten ervaren

how unusual it is that we can hear music.

hoe ongewoon het is dat we muziek kunnen horen.

Music is just one of the strangest things that there is.

Muziek is één van de vreemdste dingen die er bestaan.

It's acoustic vibrations in the air,

Het zijn akoestische trillingen in de lucht,

little waves of energy in the air that tickle our eardrum.

kleine energiegolven in de lucht die ons trommelvlies raken.

Somehow in tickling our eardrum

Door ons trommelvlies te raken,

that transmits energy down our hearing bones,

geeft dat energie door aan onze gehoorbeentjes,

which get converted to a fluid impulse inside the cochlea

die wordt geconverteerd naar een vloeibare impuls in het slakkenhuis

and then somehow converted into an electrical signal in our auditory nerves

en dan naar een elektrisch signaal in onze gehoorzenuwen

that somehow wind up in our brains

die in ons brein belanden

as a perception of a song or a beautiful piece of music.

als een perceptie van een lied of een mooi stuk muziek.

That process is entirely abstract and very, very unusual.

Dat proces is volledig abstract en heel erg ongewoon.

And we could discuss that topic alone for days

Over dat onderwerp alleen zouden we dagenlang kunnen doorgaan

to really try to figure out, how is it that we hear something that's emotional

om uit te zoeken hoe we iets emotioneels kunnen horen

from something that starts out as a vibration in the air?

op basis van iets dat begint als een trilling in de lucht.

Turns out that if you have hearing loss,

Nu blijkt dat als je gehoorverlies lijdt,

most people that lose their hearing

de meeste mensen

lose it at what's called the cochlea, the inner ear.

het verliezen ter hoogte van het slakkenhuis, het binnenoor.

And it's at the hair cell level that they do this.

Het gebeurt ter hoogte van de trilhaartjes.

Now if you had to pick a sense to lose,

Als je mocht kiezen welk zintuig te verliezen,

I have to be very honest with you

dan moet ik heel eerlijk zijn:

and say, we're better at restoring hearing

we zijn beter in het herstellen van gehoor

than we are at restoring any sense that there is.

dan in het herstellen van enig ander zintuig.

In fact, nothing even actually comes close

Niets komt ook maar in de buurt

to our ability to restore hearing.

van ons vermogen om het gehoor te herstellen.

And as a physician and a surgeon, I can confidently tell my patients

Als dokter en chirurg vertel ik mijn patiënten met vertrouwen

that if you had to pick a sense to lose,

dat als je mocht kiezen welk zintuig te verliezen,

we are the furthest along medically and surgically with hearing.

we het verste staan, medisch en operatief, met het gehoor.

As a musician, I can tell you

Als muzikant kan ik je zeggen

that if I had to have a cochlear implant,

dat ik, als ik een cochleair implantaat zou krijgen,

I'd be heartbroken. I'd just be plainly heartbroken,

er het hart van in zou zijn.

because I know that music would never sound the same to me.

Ik weet dat muziek nooit meer hetzelfde zou klinken.

Now this is a video that I'm going to show you

Ik ga jullie een video tonen

of a girl who's born deaf.

van een meisje dat doof geboren is.

She's in a very supportive environment.

Ze krijgt veel steun van haar omgeving.

Her mother's doing everything she can.

Haar moeder doet wat ze kan.

Okay, play that video please.

Speel die video maar, alsjeblieft.

(Video) Mother: That's an owl.

(Video) Moeder: Dat is een uil.

Owl, yeah.

Uil, ja.

Owl. Owl.

Uil. Uil.

Yeah.

Ja.

Baby. Baby.

Baby. Baby.

You want it?

Wil je die?

(Kiss)

(Kus)

Charles Limb: Now despite everything going for this child

Charles Limb: Ondanks alles wat er voor dit kind gebeurt,

in terms of family support

steun van de familie,

and simple infused learning,

leren dat er met de paplepel wordt ingegoten,

there is a limitation to what a child who's deaf, an infant who was born deaf,

staat er een beperking op wat een doofgeboren kind

has in this world

in deze wereld

in terms of social, educational, vocational opportunities.

aan sociale, onderwijskundige en beroepsmogelijkheden heeft.

I'm not saying that they can't live a beautiful, wonderful life.

Ik zeg niet dat ze geen mooi, geweldig leven kunnen leiden.

I'm saying that they're going to face obstacles

Ik zeg dat ze obstakels zullen tegenkomen

that most people who have normal hearing will not have to face.

die de meeste horende mensen niet tegenkomen.

Now hearing loss and the treatment for hearing loss

Gehoorverlies en zijn behandeling

has really evolved in the past 200 years.

zijn de afgelopen 200 jaar sterk vooruitgegaan.

I mean literally,

Ik bedoel dit letterlijk:

they used to do things like stick ear-shaped objects onto your ears

vroeger plakten ze objecten in de vorm van een oor op je oren

and stick funnels in.

en staken er trechters in.

And that was the best you could do for hearing loss.

Meer kon je niet doen tegen gehoorverlies.

Back then you couldn't even look at the eardrum.

In die tijd kon je het trommelvlies zelfs niet bekijken.

So it's not too surprising

Het is dus geen verrassing

that there were no good treatments for hearing loss.

dat er geen goede behandeling was voor gehoorverlies.

And now today we have the modern multi-channel cochlear implant,

Vandaag hebben we het moderne multikanaal-cochleair implantaat,

which is an outpatient procedure.

een ambulante operatie.

It's surgically placed inside the inner ear.

Het wordt via een operatie in het binnenoor geplaatst.

It takes about an hour and a half to two hours, depending on where it's done,

Het duurt 1,5 tot 2 uur, afhankelijk van waar het gebeurt,

under general anesthesia.

onder algemene verdoving.

And in the end, you achieve something like this

Het resultaat is iets dergelijks:

where an electrode array is inserted inside the cochlea.

een reeks elektroden die in het slakkenhuis worden ingeplant.

Now actually, this is quite crude

Dat is erg ruw

in comparison to our regular inner ear.

in vergelijking met ons gewone binnenoor.

But here is that same girl who is implanted now.

Maar hier zie je hetzelfde meisje, nu met implantaat.

This is her 10 years later.

Dat is ze, 10 jaar later.

And this is a video that was taken

Deze video werd gemaakt door mijn mentor

by my surgical mentor, Dr. John Niparko, who implanted her.

Dr. John Niparko, die het implantaat aanbracht.

If we could play this video please.

Kunnen we deze video afspelen?

(Video) John Niparko: So you've written two books?

(Video) John Niparko: Dus je hebt twee boeken geschreven?

Girl: I have written two books. (Mother: Was the other one a book or a journal entry?)

Meisje: Ik heb twee boeken geschreven (Moeder: Was het tweede een boek of een dagboek?)

Girl: No, the other one was a book. (Mother: Oh, okay.)

Meisje: Nee, het tweede was een boek (Moeder: Oké.)

JN: Well this book has seven chapters,

JN: Dit boek heeft zeven hoofdstukken,

and the last chapter

en het laatste hoofdstuk

is entitled "The Good Things About Being Deaf."

heeft als titel 'De goede dingen van het doof-zijn'.

Do you remember writing that chapter?

Weet je nog dat je dat hoofdstuk schreef?

Girl: Yes I do. I remember writing every chapter.

Meisje: Jazeker. Ik herinner me het schrijven van elk hoofdstuk.

JN: Yeah.

JN: Ja.

Girl: Well sometimes my sister can be kind of annoying.

Meisje: Mijn zus kan soms erg vervelend zijn.

So it comes in handy to not be annoyed by her.

Dan is het handig als ze je niet kan lastigvallen.

JN: I see. And who is that?

JN. Ik snap het. En wie is dat?

Girl: Holly. (JN: Okay.)

Meisje: Holly. (JN: Oké.)

Mother: Her sister. (JN: Her sister.) Girl: My sister.

Moeder: Haar zus. (Meisje: Mijn zus.)

JN: And how can you avoid being annoyed by her?

JN: En hoe vermijd je dat ze je lastigvalt?

Girl: I just take off my CI, and I don't hear anything.

Meisje: Ik zet gewoon mijn implantaat uit, dan hoor ik niets.

(Laughter)

(Gelach)

It comes in handy.

Het is handig.

JN: So you don't want to hear everything that's out there?

JN: Dus je wil niet alles horen?

Girl: No.

Meisje: Nee.

CL: And so she's phenomenal.

CL: Ze is fenomenaal.

And there's no way that you can't look at that as an overwhelming success.

Dat kan je alleen maar een geweldig succes noemen.

It is. It's a huge success story in modern medicine.

Dat is het ook: een succesverhaal van de moderne geneeskunde.

However, despite this incredible facility

Maar los van het ongelooflijke gemak

that some cochlear implant users display with language,

waarmee sommige implantaatgebruikers taal hanteren,

you turn on the radio and all of a sudden they can't hear music almost at all.

als je de radio opzet, horen ze plots bijna geen muziek.

In fact, most implant users really struggle

De meeste implantaatgebruikers vinden het heel lastig

and dislike music because it sounds so bad.

en hebben een hekel aan muziek omdat het zo slecht klinkt.

And so when it comes to this idea

Als het dus aankomt op die idee

of restoring beauty to somebody's life,

van iemand schoonheid terug te geven in zijn leven,

we have a long way to go when it comes to audition.

dan is er nog een lange weg te gaan in verband met het gehoor.

Now there are a lot of reasons for that.

Daar zijn vele redenen voor.

I mentioned earlier the fact

Ik vermeldde eerder al het feit

that music is a different capacity because it's abstract.

dat muziek een ander vermogen is omdat het abstract is.

Language is very different. Language is very precise.

Taal is iets heel anders. Taal is erg precies.

In fact, the whole reason we use it

De reden waarom we het gebruiken

is because it has semantic-specificity.

is omdat het semantisch specifiek is.

When you say a word,

Als je een woord zegt,

what you care is that word was perceived correctly.

gaat het erom dat dat woord correct wordt gepercipieerd.

You don't care that the word sounded pretty

Het gaat er niet om dat het woord goed klonk

when it was spoken.

toen het werd uitgesproken.

Music is entirely different.

Muziek is iets helemaal anders.

When you hear music, if it doesn't sound good, what's the point?

Als je muziek hoort die slecht klinkt, wat heb je er dan aan?

There's really very little point in listening to music

Je hebt niets aan luisteren naar muziek

when it doesn't sound good to you.

die niet goed klinkt voor jou.

The acoustics of music are much harder than those of language.

De akoestiek van muziek is veel lastiger dan die van taal.

And you can see on this figure,

Je ziet op deze grafiek

that the frequency range

dat het frequentie- en decibelspectrum,

and the decibel range, the dynamic range of music

het dynamische spectrum van muziek,

is far more heterogeneous.

veel heterogener is.

So if we had to design a perfect cochlear implant,

Als we een perfect cochleair implantaat zouden ontwerpen,

what we would try to do

zouden we er proberen voor te zorgen

is target it to be able to allow music transmission.

dat het muziektransmissie zou mogelijk maken.

Because I always view music as the pinnacle of hearing.

Want voor mij is muziek het toppunt van horen.

If you can hear music,

Als je muziek kan horen,

you should be able to hear anything.

zou je ongeveer alles moeten kunnen horen.

Now the problems begin first with pitch perception.

Maar het begint met de perceptie van de toonhoogte.

I mean, most of us know that pitch is a fundamental building block of music.

We weten allemaal dat toonhoogte een fundamentele muzikale bouwsteen is.

And without the ability to perceive pitch well,

Zonder het vermogen om toonhoogte correct te ervaren,

music and melody is a very difficult thing to do --

zijn muziek en melodie heel lastig om te doen --

forget about a harmony and things like that.

je kan harmonie en dergelijke wel vergeten.

Now this is a MIDI arrangement of Rachmaninoff's Prelude.

Dit is een MIDI-arrangement van de prelude van Rachmaninoff.

Now if we could just play this.

Kunnen we dit even spelen?

(Music)

(Muziek)

Okay, now if we consider

Als we er nu rekening mee houden

that in a cochlear implant patient

dat voor een patiënt met een cochleair implantaat

pitch perception could be off as much as two octaves,

de ervaring van toonhoogte er tot 2 octaven naast kan zitten,

let's see what happens here

laten we dan even bekijken wat er gebeurt

when we randomize this to within one semitone.

als we er willekeurig een halve toon bij- of afdoen.

We would be thrilled if we had one semitone pitch perception in cochlear implant users.

Het zou geweldig zijn als implantaatgebruikers de toonhoogte op een halve toon na konden horen.

Go ahead and play this one.

Oké, laat maar horen.

(Music)

(Muziek)

Now my goal in showing you that

De reden waarom ik jullie dit laat horen

is to show you that music is not robust to degradation.

is om aan te tonen dat muziek niet bestand is tegen degradatie.

You distort it a little bit, especially in terms of pitch, and you've changed it.

Als je het een beetje verstoort, vooral qua toonhoogte, heb je het veranderd.

And it might be that you kind of like that.

Misschien hou je er wel van.

That's kind of hypnotic.

Het is nogal hypnotisch.

But it certainly wasn't the way the music was intended.

Maar de muziek was zeker niet zo bedoeld.

And you're not hearing the same thing

Je hoort niet hetzelfde

that most people who have normal hearing are hearing.

als wat de meeste mensen horen die normaal horen.

Now the other issue comes with,

Het andere probleem draait om het vermogen

not just the ability to tell pitches apart,

om niet alleen toonhoogtes

but the ability to tell sounds apart.

maar ook geluiden te kunnen onderscheiden.

Most cochlear implant users cannot tell the difference between an instrument.

De meeste implantaatgebruikers kunnen geen onderscheid maken tussen instrumenten.

If we could play these two sound clips in succession.

Kunnen we deze twee stukjes geluid na elkaar spelen?

(Trumpet)

(Trompet)

The trumpet.

De trompet.

And the second one.

En het tweede.

(Violin)

(Viool)

That's a violin.

Dat is een viool.

These have similar wave forms. They're both sustained instruments.

Ze hebben gelijkaardige golven. Het zijn allebei gedragen instrumenten.

Cochlear implant users cannot tell the difference

Implantaatgebruikers merken het verschil

between these instruments.

tussen deze instrumenten niet.

The sound quality, or the sound of the sound

De kwaliteit van het geluid, het geluid van het geluid

is how I like to describe timbre, tone color --

is voor mij het timbre, de toonkleur --

they cannot tell these things whatsoever.

dat kunnen ze helemaal niet benoemen.

This implant is not transmitting

Dit implantaat geeft de kwaliteit niet weer van de muziek,

the quality of music that usually provides things like warmth.

dingen zoals warmte.

Now if you look at the brain of an individual who has a cochlear implant

Als je naar het brein kijkt van een individu met een cochleair implantaat,

and you have them listen to speech,

en je laat ze naar gesproken tekst luisteren,

have them listen to rhythm and have them listen to melody,

naar ritme en naar melodie,

what you find is that the auditory cortex

dan stel je vast dat de auditieve cortex

is the most active during speech.

het actiefst is tijdens het praten.

You would think that because these implants are optimized for speech,

Je zou denken dat dat is omdat deze implantaten

they were designed for speech.

op gesproken tekst zijn afgestemd, ervoor zijn gemaakt.

But actually if you look at melody,

Maar als je melodie bestudeert,

what you find is that there's very little cortical activity

stel je vast dat er heel weinig activiteit in de cortex is,

in implant users compared with normal hearing controls.

bij implantaatgebruikers, in vergelijking met horenden.

So for whatever reason,

Om welke reden dan ook

this implant is not successfully stimulating auditory cortices

slaagt dit implantaat er niet in om auditieve cortices te stimuleren

during melody perception.

tijdens het ervaren van melodie.

Now the next question is,

De volgende vraag is:

well how does it really sound?

hoe klinkt het echt?

Now we've been doing some studies

We hebben wat onderzoek gedaan

to really get a sense of what sound quality is like for these implant users.

om te weten te komen welke klankkwaliteit deze implantaatgebruikers ervaren.

I'm going to play you two clips of Usher,

Ik ga jullie twee clips van Usher laten horen,

one which is normal

een normaal

and one which has almost no high frequencies, almost no low frequencies

en een haast zonder hoge en lage frequenties,

and not even that many mid frequencies.

en met een beperkt aantal middenfrequenties.

Go ahead and play that.

Oké, speel maar af.

(Music)

(Muziek)

(Limited Frequency Music)

(Muziek met beperkte frequenties)

I had patients tell me that those sound the same.

Patiënten vertelden me dat deze twee hetzelfde klonken.

They cannot differentiate sound quality differences

Ze kunnen het verschil in geluidskwaliteit niet maken

between those two clips.

tussen deze twee clips.

Again, we are very, very far away in just getting to where we want to get to.

We zijn nog heel ver verwijderd van ons einddoel.

Now the question comes to mind: Is there any hope?

En dan is de volgende vraag: is er hoop?

And yes, there is hope.

Ja, er is hoop.

Now I don't know if anybody knows who this is.

Ik weet niet of iemand deze persoon kent.

This is ... does somebody know?

Dit is ... weet iemand het?

This is Beethoven.

Dit is Beethoven.

Now why would we know what Beethoven's skull looks like?

Hoe weten we hoe zijn schedel er uitziet?

Because his grave was exhumed.

Omdat hij opgegraven werd.

And it turns out that his temporal bones were harvested when he died

Blijkt dat zijn slaapbeenderen weggenomen werden bij zijn dood

to try to look at the cause of his deafness,

om de oorzaak van zijn doofheid te bestuderen.

which is why he has molding clay

Daarom zit er boetseerklei

and his skull is bulging out on the side there.

en heeft zijn schedel daar een bult opzij.

But Beethoven composed music

Beethoven componeerde muziek

long after he lost his hearing.

lang nadat hij zijn gehoor kwijt was.

What that suggests is that, even in the case of hearing loss,

Dat suggereert dat zelfs na gehoorverlies

the capacity for music remains.

het muzikale vermogen blijft bestaan.

The brains remain hardwired for music.

Het brein behoudt het ingebouwde vermogen tot muziek.

I've been very lucky to work with Dr. David Ryugo

Ik had het geluk om met Dr. David Ryogo te werken.

where I've been working on deaf cats that are white

We werkten met dove katten die wit zijn.

and trying to figure out what happens when we give them cochlear implants.

We proberen uit te vissen wat er gebeurt als we ze een cochleair implantaat geven.

This is a cat that's been trained to respond to a trumpet for food.

Dit is een kat die getraind is om te reageren op een trompet, in ruil voor eten.

(Music)

(Muziek)

Text: Beethoven doesn't excite her.

Tekst: Beethoven windt haar niet op.

(Music)

(Muziek)

The "1812 Overture" isn't worth waking for.

Voor de 'Ouverture 1812' wordt ze niet wakker.

(Trumpet)

(Trompet)

But she jumps to action when called to duty!

Maar ze is meteen paraat als de plicht roept!

(Trumpet)

(Trompet)

CL: Now I'm not suggesting

CL: Ik bedoel daarmee niet

that the cat is hearing that trumpet the way we're hearing it.

dat de kat die trompet hoort zoals wij ze horen.

I'm suggesting that with training

Ik suggereer dat mits training

you can imbue a musical sound with significance,

je een muzikaal geluid een betekenis kan geven,

even in a cat.

zelfs voor een kat.

If we were to direct efforts

Als we onze inspanningen zouden richten

towards training cochlear implant users to hear music --

op het trainen van implantaatgebruikers om muziek te horen --

because right now there's virtually no effort put towards that,

want vandaag wordt daar bijna geen moeite voor gedaan,

no rehabilitative strategies,

er is geen revalidatiestrategie,

very little in the way of technological advances to actually improve music --

geen technologische vooruitgang om muziek te verbeteren --

we would come a long way.

dan zouden we ver geraken.

Now I want to show you one last video.

Ik wil jullie één laatste video tonen.

And this is of a student of mine named Joseph

Die is van een student van mij, Joseph,

who I had the good fortune to work with for three years in my lab.

met wie ik drie jaar mocht samenwerken in mijn lab.

He's deaf, and he learned to play the piano

Hij is doof. Hij leerde piano spelen

after he received the cochlear implant.

nadat hij het implantaat had gekregen.

And here's a video of Joseph.

Hier is een video van Joseph.

(Music)

(Muziek)

(Video) Joseph: I was born in 1986.

(Video) Joseph: Ik ben geboren in 1986.

And at about four months old,

Toen ik ongeveer 4 maanden oud was,

I was diagnosed with profoundly severe hearing loss.

werd vastgesteld dat ik aan zeer ernstig gehoorverlies leed.

Not long after,

Niet lang daarna

I was fitted with hearing aids.

kreeg ik een hoorapparaat.

But although these hearing aids

Hoewel dit toentertijd

were the most powerful hearing aids on the market at the time,

het beste hoorapparaat op de markt was,

they weren't very helpful.

haalde het niet veel uit.

So as a result, I had to rely on lip reading a lot,

Ik moest dus veel beroep doen op liplezen

and I couldn't really hear what people were saying.

en ik kon niet echt horen wat mensen zeiden.

When I was 12 years old,

Toen ik twaalf was,

I was one of the first few people in Singapore

was ik één van de eerste mensen in Singapore

who underwent cochlear implantation.

die een cochleair implantaat kregen.

And not long after I got my cochlear implant,

Niet lang daarna

I started learning how to play piano.

leerde ik piano spelen.

And it was absolutely wonderful.

Dat was echt geweldig.

Since then, I've never looked back.

Sindsdien heb ik niet meer achterom gekeken.

CL: Joseph is phenomenal. He's brilliant.

CL: Joseph is fenomenaal. Hij is briljant.

He is now a medical student at Yale University,

Hij studeert nu geneeskunde aan de universiteit van Yale

and he's contemplating a surgical career --

en wil graag chirurg worden --

one of the first deaf individuals to consider a career in surgery.

één van de eerste doven die dat overweegt.

There are almost no deaf surgeons anywhere.

Je vindt bijna nergens dove chirurgen.

And this is really unheard of stuff, and this is all because of this technology.

Dat is echt ongehoord, en het komt allemaal door die technologie.

And the fact that he can play the piano like that

Dat hij zo piano kan spelen,

is a testament to his brain.

heeft hij aan zijn brein te danken.

Truth of the matter is you can play the piano without a cochlear implant,

De waarheid is dat je piano kan spelen zonder implantaat,

because all you have to do is press the keys at the right time.

want je moet gewoon de toetsen op het juiste moment indrukken.

You don't actually have to hear it.

Je moet het niet echt horen.

I know he doesn't hear well, because I've heard him do Karaoke.

Ik weet dat hij niet goed hoort, want ik heb hem karaoke horen zingen.

(Laughter)

(Gelach)

And it's one of the most awful things --

Dat is echt schrikwekkend slecht --

heartwarming, but awful.

hartverwarmend, maar schrikwekkend slecht.

(Laughter)

(Gelach)

And so there is certainly a lot of hope,

Er is dus zeker veel hoop,

but there's a lot more that needs to be done.

maar er moet nog veel meer gebeuren.

So I just want to conclude with the following words.

Ik wil graag besluiten met de volgende woorden.

When it comes to restoration of hearing,

Als het op gehoorherstel aankomt,

we have certainly come a long way, a remarkably long way.

dan hebben we zeker al een lange weg afgelegd.

And we have a much longer way to go

En we hebben een nog langere weg te gaan

when it comes to the idea of restoring perfect hearing.

als het op perfect gehoorherstel aankomt.

And let me tell you right now,

Ik kan je nu al zeggen

it's fine that we would all be very happy with speech.

dat het oké is dat we ons met praten tevreden stellen.

But I tell you, if we lost our hearing,

Maar als wij ons gehoor zouden verliezen,

if anyone here suddenly lost your hearing,

als iemand hier plots niet meer zou horen,

you would want perfect hearing back.

zou hij prefect gehoorherstel willen.

You wouldn't want decent hearing, you would want perfect hearing.

Je zou niet behoorlijk willen horen, je zou perfect willen horen.

Restoration of basic sensory function is critical.

Het herstel van de basisfunctie van een zintuig is cruciaal.

And I don't mean to understate

Ik wil niet onderschatten

how important it is to restore basic function.

hoe belangrijk dat herstel is.

But it's really restoration of the ability to perceive beauty

Maar het is bij het herstel van het vermogen om schoonheid te ervaren

where we can get inspiring.

dat we inspirerend kunnen zijn.

And I don't think that we should give up on beauty.

We mogen de schoonheid niet opgeven.

And I want to thank you for your time.

Hartelijk dank voor jullie tijd.

(Applause)

(Applaus)