Julie Taymor: Spider-Man, The Lion King and life on the creative edge

165,044 views ・ 2013-07-31

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Janneke Meijntjes-Lok Nagekeken door: Christel Foncke
00:13
(Music)
0
13889
5939
(Muziek)
00:19
["Oedipus Rex"]
1
19852
3946
('Oedipus Rex')
00:27
["The Lion King"]
2
27397
3208
('The Lion King')
00:34
["Titus"]
3
34485
4432
('Titus')
00:49
["Frida"]
4
49727
5853
('Frida')
01:05
["The Magic Flute"]
5
65751
4474
('The Magic Flute')
01:12
["Across The Universe"]
6
72197
6161
('Across the Universe')
01:27
(Applause)
7
87710
4528
(Applaus)
01:32
Julie Taymor: Thank you. Thank you very much.
8
92262
2183
Julie Taymor: Dankje. Dankjewel.
01:34
That's a few samples of the theater, opera
9
94469
2693
Dat waren een aantal fragmenten uit de theaterstukken, opera's
01:37
and films that I have done over the last 20 years.
10
97186
3318
en films die ik de laatste 20 jaar heb gemaakt.
01:40
But what I'd like to begin with right now
11
100528
2014
Maar waar ik eigenlijk mee wil beginnen,
01:42
is to take you back to a moment
12
102566
1879
is jullie mee te nemen naar een ervaring
01:44
that I went through in Indonesia,
13
104469
2441
die ik in Indonesië had.
01:46
which is a seminal moment in my life
14
106934
2113
Het was een cruciaal moment in mijn leven
01:49
and, like all myths,
15
109071
2056
en zoals met alle mythes,
01:51
these stories need to be retold
16
111151
2231
moeten deze verhalen worden doorverteld,
01:53
and told, lest we forget them.
17
113406
2475
willen we ze niet vergeten.
01:55
And when I'm in the turbulent times, as we know,
18
115905
3000
Op dit moment ga ik door turbulente tijden.
01:58
that I am right now, through the crucible
19
118929
2364
Ik bevind me in de smeltkroes,
02:01
and the fire of transformation,
20
121317
2167
het vuur van de transformatie,
02:03
which is what all of you do, actually.
21
123508
2594
zoals trouwens iedereen.
02:06
Anybody who creates knows there's that point where
22
126126
3100
Iedereen die scheppend werk verricht, kent dat moment waarop
02:09
it hasn't quite become the phoenix or the burnt char.
23
129250
5085
er uit het vuur niet bepaald een feniks is verrezen.
02:14
(Laughter)
24
134359
2074
(Gelach)
02:16
And I am right there on the edge,
25
136457
2881
Precies op die rand zit ik nu,
02:19
which I'll tell you about, another story.
26
139362
1953
maar dat is een verhaal voor later.
02:21
I want to go back to Indonesia
27
141339
1429
Ik wil terug naar Indonesië,
02:22
where I was about 21, 22 years, a long time ago,
28
142792
3660
waar ik 21 of 22 jaar geleden was
02:26
on a fellowship.
29
146476
1200
met een studiebeurs.
02:27
And I found myself, after two years there
30
147700
2906
Na 2 jaar van optreden en leren,
02:30
and performing and learning, on the island of Bali,
31
150630
3325
belandde ik op Bali,
02:33
on the edge of a crater, Gunung Batur.
32
153979
3803
op de rand van een krater, de Gunung Batur.
02:37
And I was in a village where there was
33
157806
2993
Ik was in een dorp, waar een initiatieceremonie
02:40
an initiation ceremony for the young men,
34
160823
2768
voor de jonge mannen aan de gang was,
02:43
a rite of passage.
35
163615
1540
een overgangsritueel,
02:45
Little did I know that it was mine as well.
36
165179
2528
niet-wetend dat het ook het mijne was.
02:47
And as I sat in this temple square
37
167731
2435
Terwijl ik op dat tempelplein zat,
02:50
under this gigantic beringin banyan tree,
38
170190
2976
onder een gigantische waringinboom,
02:53
in the dark, there was no electricity, just the full moon,
39
173190
4813
in het donker - er was geen elektriciteit, alleen het licht van de volle maan,
02:58
down in this empty square,
40
178027
2032
dat op het lege plein scheen -
03:00
and I heard the most beautiful sounds,
41
180083
2126
en ik de prachtigste geluiden hoorde
03:02
like a Charles Ives concert
42
182233
1807
- als een concert van Charles Ives -
03:04
as I listened to the gamelan music
43
184064
2019
terwijl ik luisterde naar de gamelanmuziek
03:06
from all the different villagers that came
44
186107
2025
die gespeeld werd door de dorpelingen, die bijeengekomen waren
03:08
for this once-every-five-years ceremony.
45
188156
3374
voor deze 5-jaarlijkse ceremonie,
03:11
And I thought I was alone in the dark under this tree.
46
191554
3571
was het alsof ik daar alleen was in het donker, onder die boom.
03:15
And all of a sudden, out of the dark,
47
195149
2807
Plotseling zag ik vanuit het donker,
03:17
from the other end of the square,
48
197980
1860
aan de overkant van het plein,
03:19
I saw the glint of mirrors lit by the moon.
49
199864
3884
het licht van de maan weerkaatst in spiegels.
03:23
And these 20 old men who I'd seen before
50
203772
3535
20 oude mannen, die ik al eerder had gezien,
03:27
all of a sudden stood up in these full warrior costumes
51
207331
5278
stonden plotseling op, gekleed in volledige krijgsuitrusting,
03:32
with the headdress and the spears,
52
212633
2461
met hoofdtooien en speren.
03:35
and no one was in the square, and I was hidden in the shadows.
53
215118
4338
Het plein was volkomen leeg en ik zat verborgen in de schaduw.
03:39
No one was there, and they came out,
54
219480
2337
Vanuit het niets kwamen ze naar voren
03:41
and they did this incredible dance.
55
221841
3615
en begonnen een wonderlijke dans:
03:45
"Huhuhuhuhuhuhuhahahahaha."
56
225480
3668
'Huhuhuhuhuhuhuhahahahaha'.
03:49
And they moved their bodies and they came forward,
57
229172
3149
Ze bewogen hun lichamen en kwamen naar voren
03:52
and the lights bounced off these costumes.
58
232345
2778
en het licht weerkaatste op de kostuums.
03:55
And I've been in theater since I was 11 years old,
59
235147
3392
Al vanaf mijn elfde houd ik me bezig
03:58
and performing, creating, and I went,
60
238563
3190
met optreden en theatermaken en ik dacht:
04:01
"Who are they performing for
61
241777
2119
voor wie treden ze op
04:03
with these elaborate costumes,
62
243920
2323
met die rijkgedetailleerde kostuums
04:06
these extraordinary headdresses?"
63
246267
2003
en die uitzonderlijke hoofdbedekkingen?
04:08
And I realized that they were performing for God,
64
248294
4763
Tot ik me realiseerde dat ze optraden voor God,
04:13
whatever that means.
65
253081
2687
wat dat ook moge betekenen.
04:15
But somehow, it didn't matter about the publicity.
66
255792
3564
Maar publiciteit was niet belangrijk,
04:19
There was no money involved.
67
259380
2227
het ging niet om geld,
04:21
It wasn't going to be written down. It was no news.
68
261631
3196
het zou niet in de krant komen. Het was geen nieuws.
04:24
And there were these incredible artists
69
264851
2122
En toch waren dit ongelooflijke kunstenaars.
04:26
that felt for me like an eternity as they performed.
70
266997
3477
Hun optreden leek een eeuwigheid te duren.
04:30
The next moment,
71
270498
2061
Zodra het was afgelopen
04:32
as soon as they finished and disappeared into the shadows,
72
272583
4036
en ze verdwenen waren in de schaduwen,
04:36
a young man with a propane lantern came on,
73
276643
2482
kwam er een jonge man op met een propaanlantaarn.
04:39
hung it up on a tree, set up a curtain.
74
279149
2227
Hij hing hem aan een boom en hing een gordijn op.
04:41
The village square was filled with hundreds of people.
75
281400
3437
Op het dorpsplein verzamelden zich honderden mensen
04:44
And they put on an opera all night long.
76
284861
2514
Er werd een avondvullende opera vertoond.
04:47
Human beings needed the light.
77
287399
2236
De mensen hadden het licht nodig
04:49
They needed the light to see.
78
289659
2613
om het te kunnen zien.
04:52
So what I gained and gathered from this incredible,
79
292296
3624
Wat ik hiervan leerde op dit bijzondere, cruciale moment
04:55
seminal moment in my life as a young artist
80
295944
2588
in mijn leven als jonge kunstenaar,
04:58
was that you must be true
81
298556
3299
was dat je als kunstenaar altijd
05:01
to what you believe as an artist all the way through,
82
301879
4048
trouw moet blijven aan je overtuiging.
05:05
but you also have to be aware
83
305951
3515
Maar je moet je ook bewust zijn
05:09
that the audience is out there in our lives at this time,
84
309490
3465
van de rol van het publiek in ons leven.
05:12
and they also need the light.
85
312979
1381
Zij hebben ook licht nodig.
05:14
And it's this incredible balance
86
314384
2139
Dat is het evenwicht
05:16
that I think that we walk
87
316547
1725
dat we moeten bewaren,
05:18
when we are creating something that is breaking ground,
88
318296
3309
als we iets creëren wat baanbrekend is,
05:21
that's trying to do something you've never seen before,
89
321629
2630
iets proberen te doen wat nog nooit vertoond is.
05:24
that imaginary world
90
324283
1662
Die wereld van verbeelding,
05:25
where you actually don't know where you're going to end up,
91
325969
3353
waarin je niet weet waar je zult uitkomen.
05:29
that's the fine line on the edge of a crater
92
329346
2742
Dat is de dunne lijn op de rand van een krater,
05:32
that I have walked my whole life.
93
332112
2606
waarop ik heel mijn leven gelopen heb.
05:34
What I would like to do now is to tell you
94
334742
2524
Wat ik nu zou willen doen,
05:37
a little bit
95
337290
1782
is jullie iets vertellen
05:39
about how I work. Let's take "The Lion King."
96
339096
2833
over mijn werkwijze. Bijvoorbeeld 'The Lion King'.
05:41
You saw many examples of my work up there,
97
341953
2228
Je zag net veel fragmenten uit mijn werk,
05:44
but it's one that people know.
98
344205
1921
maar dit is iets bekends.
05:46
I start with the notion of the ideograph.
99
346150
2675
Ik begin met het begrip beelddiagram.
05:48
An ideograph is like a brush painting, a Japanese brush painting.
100
348849
3351
Dat is net zoiets als een Japans penseelschilderij.
05:52
Three strokes, you get the whole bamboo forest.
101
352224
3485
Met 3 streken zet je een heel bamboebos neer.
05:55
I go to the concept of "The Lion King"
102
355733
2507
Ik neem het concept van 'The Lion King''
05:58
and I say, "What is the essence of it?
103
358264
2044
en ik zeg: 'Wat is de essentie hiervan?
06:00
What is the abstraction?
104
360332
1612
Wat is de abstractie?
06:01
If I were to reduce this entire story
105
361968
3237
Als ik het hele verhaal in één beeld moest
06:05
into one image, what would it be?"
106
365229
2717
samenvatten, wat zou dat dan zijn?'
06:07
The circle. The circle. It's so obvious.
107
367970
2930
De cirkel natuurlijk.
06:10
The circle of life. The circle of Mufasa's mask.
108
370924
3953
De cirkel van het leven. De cirkel van Mufasa's masker.
06:14
The circle that, when we come to Act II and there's a drought,
109
374901
4516
Als er in de tweede akte sprake is van een droogte,
06:19
how do you express drought?
110
379441
1455
hoe geef je dat vorm?
06:20
It's a circle of silk on the floor
111
380920
3135
Door een cirkel van zijde op de vloer,
06:24
that disappears into the hole in the stage floor.
112
384079
4030
die door een gat in het podium verdwijnt.
06:28
The circle of life comes in the wheels
113
388133
2605
De cirkel van het leven zie je in de
06:30
of the gazelles that leap.
114
390762
2424
wielvormige sprongen van de gazelles.
06:33
And you see the mechanics.
115
393210
1698
En je ziet de mechanica.
06:34
And being a theater person, what I know and love about the theater
116
394932
3354
Wat ik als theatermens zo heerlijk vind aan theater
06:38
is that when the audience comes in
117
398310
1671
is dat het publiek
06:40
and they suspend their disbelief,
118
400005
1770
het ongeloofwaardige accepteert.
06:41
when you see men walking or women walking
119
401799
2811
Als je mannen of vrouwen ziet lopen
06:44
with a platter of grass on their heads,
120
404634
1873
met een schaal met gras op hun hoofd,
06:46
you know it's the savanna.
121
406531
1592
weet je dat je in de savanne bent.
06:48
You don't question that.
122
408147
1520
Daar twijfel je niet aan.
06:49
I love the apparent truth of theater.
123
409691
2460
Ik hou van de schijnbare waarheid van het theater,
06:52
I love that people are willing to fill in the blanks.
124
412175
3573
dat mensen bereid zijn zelf dingen in te vullen.
06:55
The audience is willing to say,
125
415772
1996
Het publiek wil best zeggen:
06:57
"Oh, I know that's not a real sun.
126
417792
2976
'Oh, ik weet wel dat die zon niet echt is.
07:00
You took pieces of sticks.
127
420792
2284
Je hebt stokjes gebruikt.
07:03
You added silk to the bottom.
128
423100
2071
Je hebt zijde op de vloer gelegd.
07:05
You suspended these pieces. You let it fall flat on the floor.
129
425195
3680
Je hebt alles met elkaar verbonden en op de vloer laten vallen
07:08
And as it rises with the strings, I see that it's a sun.
130
428899
4379
en als de touwen het optrekken, zie ik dat het een zon is.
07:13
But the beauty of it is that it's just silk and sticks.
131
433302
4383
Maar het mooie is dat het alleen maar zijde en stokken zijn.
07:17
And in a way, that is what makes it spiritual.
132
437709
4528
Op een bepaalde manier is dat het spirituele.
07:22
That's what moves you.
133
442261
1421
Daardoor raakt het je.
07:23
It's not the actual literal sunrise that's coming.
134
443706
4192
Het is niet de letterlijke zonsopgang,
07:27
It's the art of it.
135
447922
1507
maar de kunstvorm daarvan.
07:29
So in the theater, as much as the story is critical
136
449453
5336
Hoe belangrijk het verhaal,
07:34
and the book and the language,
137
454813
1881
het boek en de taal ook zijn,
07:36
the telling of the story, how it's told,
138
456718
4627
in het theater is de manier waarop het verteld wordt,
07:41
the mechanics, the methods that you use,
139
461369
3594
de methode die je gebruikt,
07:44
is equal to the story itself.
140
464987
2575
net zo belangrijk als het verhaal zelf.
07:47
And I'm one who loves high tech and low tech.
141
467586
3314
Ik hou van zowel simpele als ingewikkelde techniek.
07:50
So I could go from --
142
470924
1775
Straks zal ik jullie bijvoorbeeld
07:52
For instance, I'll show you some "Spider-Man" later,
143
472723
2477
iets laten zien uit 'Spider-Man'.
wonderbaarlijke machines die mensen verplaatsen.
07:55
these incredible machines that move people along.
144
475224
2552
07:57
But the fact is, without the dancer
145
477800
2342
Maar in feite doe je niets zonder de danser,
08:00
who knows how to use his body and swing on those wires,
146
480166
2729
die weet hoe hij zijn lichaam moet bewegen
08:02
it's nothing.
147
482919
1763
en aan die draden moet zwaaien.
08:04
So now I'm going to show you
148
484706
2885
Nu ga ik jullie een paar clips laten zien
08:07
some clips from the other big project of my life this year,
149
487615
4294
uit het andere grote levensproject dat ik dit jaar gemaakt heb,
08:11
"The Tempest."
150
491933
1018
'The Tempest'.
08:12
It's a movie. I did "The Tempest" on a stage three times
151
492975
4069
Het is een film. Ik heb 'The Tempest' sinds 1984 -1986-
08:17
in the theater since 1984, '86,
152
497068
3213
3 keer in het theater uitgevoerd
08:20
and I love the play.
153
500305
2180
en ik vind het een geweldig stuk.
08:22
I did it always with a male Prospero.
154
502509
2502
Ik had altijd een mannelijke Prospero.
08:25
And all of a sudden, I thought,
155
505035
1638
Maar ineens dacht ik:
08:26
"Well, who am I gonna get to play Prospero?
156
506697
2062
wie zal ik nu eens vragen voor de rol van Prospero?
08:28
Why not Helen Mirren? She's a great actor. Why not?"
157
508783
3698
Waarom niet Helen Mirren? Ze is een geweldige actrice.
08:32
And this material really did work for a woman equally as well.
158
512505
3236
Het materiaal was eigenlijk net zo geschikt voor een vrouw.
08:35
So now, let's take a look at some of the images
159
515765
3071
Laten we maar eens kijken naar wat beelden
08:38
from "The Tempest."
160
518860
1969
uit 'The Tempest'.
08:40
(Music)
161
520853
4983
(Muziek)
08:57
(Video) Prospera: Hast thou, spirit, performed to the point the tempest that I bade thee?
162
537220
4239
(Video) Prospera: Geest, is de storm die ik je opdroeg naar mijn wensen uitgevoerd?
Ariël: Ik vloog naar 's konings schip. In elke hut vlamde ik ontzetting.
09:01
Ariel: I boarded the king's ship. In every cabin, I flamed amazement.
163
541483
5508
09:09
Prospera: At first sight, they have changed eyes.
164
549664
2932
Prospera: Hun blikken kruisten elkaar bij 't eerste zien.
09:12
Miranda: Do you love me?
165
552620
1171
Miranda: Hou je van mij?
09:13
Ferdinand: Beyond all limit.
166
553815
1352
Ferdinand: Ver boven al wat op de wereld leeft.
09:15
HM: They are both in either's powers.
167
555191
2568
HM: Ze zijn in elkaars macht.
09:17
Trinculo: Misery acquaints a man with strange bedfellows.
168
557783
5107
Trinculo: De nood bezorgt een mens zonderlinge bedgenoten.
09:22
(Music)
169
562914
3218
(Muziek)
09:26
Looking for business, governor?
170
566156
3453
Op zoek naar actie, baas?
09:29
Caliban: Hast thou not dropped from heaven?
171
569633
2048
Caliban: Zijt gij niet uit de hemel gevallen?
09:31
Stephano: Out of the moon, I do assure thee.
172
571705
2461
Stefano: Ja, van de maan, geloof me.
09:34
Prospera: Caliban!
173
574190
1973
Prospera: Caliban!
09:36
Caliban: This island is mine.
174
576187
2241
Caliban: Dit eiland is van mij.
09:38
Prospera: For this, be sure, tonight thou shalt have cramps.
175
578452
3521
Prospera: Daarvoor word je vannacht door kramp geplaagd.
09:41
Antonio: Here lies your brother no better than the earth he lies upon.
176
581997
3485
Antonio: Daar ligt je broer, niet beter dan de aarde die hem draagt.
09:45
Sebastian: Draw thy sword.
177
585506
1775
Sebastian: Trek je zwaard.
09:47
And I, the king, shall love thee.
178
587305
3585
En ik, de vorst, schenk je mijn gunst.
09:50
Prospera: I will plague them all, even to roaring.
179
590914
5386
Prospera: Allen zal ik kwellen, tot schreeuwens toe.
09:58
Ariel: I have made you mad.
180
598133
4573
Ariël: Ik heb uw toorn gewekt.
10:08
Prospera: We are such stuff as dreams are made on.
181
608874
3021
Propspera: Van dezelfde stof zijn wij als dromen;
10:11
and our little life is rounded with a sleep.
182
611919
4187
en ons kleine leven is door een slaap omringd.
10:16
(Music)
183
616130
5301
(Muziek)
10:21
JT: Okay.
184
621455
2826
J.T.: Oké.
10:24
(Applause)
185
624305
3950
(Applaus)
10:28
So I went from theater, doing "The Tempest"
186
628279
2404
Ik had 'The Tempest' dus al jaren daarvoor
10:30
on the stage in a very low-budget production
187
630707
2300
in het theater gedaan, in een productie met een heel laag budget.
10:33
many years ago,
188
633031
1614
in het theater gedaan, in een productie met een heel laag budget.
10:34
and I love the play, and I also think
189
634669
2421
Ik hou van het stuk en volgens mij
10:37
it's Shakespeare's last play,
190
637114
2000
is het ook Shakespeares laatste.
10:39
and it really lends itself, as you can see, to cinema.
191
639138
3656
Het leent zichzelf, zoals je ziet, heel goed voor film.
10:42
But I'm just going to give you a little example about
192
642818
2524
Ik zal een voorbeeldje geven van hoe je een idee of verhaal
10:45
how one stages it in theater
193
645366
1881
Ik zal een voorbeeldje geven van hoe je een idee of verhaal
10:47
and then how one takes that same idea or story
194
647271
4037
kunt omzetten van toneel naar film.
10:51
and moves it into cinema.
195
651332
2968
kunt omzetten van toneel naar film.
10:54
The ideograph that I talked to you about before,
196
654324
3072
Wat betekent het ideogram van zo even
10:57
what is it for "The Tempest"?
197
657420
2087
voor 'The Tempest'?
10:59
What, if I were to boil it down,
198
659531
2802
Als we het terug zouden brengen
11:02
would be the one image that I could
199
662357
2289
tot één gezichtsbepalend beeld,
11:04
hang my hat on for this?
200
664670
2223
welk beeld zou dat dan zijn?
11:06
And it was the sand castle,
201
666917
2264
Dat was het zandkasteel,
11:09
the idea of nurture versus nature,
202
669205
3116
het idee van samenleving versus natuur.
11:12
that we build these civilizations --
203
672345
2431
We bouwen beschavingen op
11:14
she speaks about it at the end, Helen Mirren's Prospera --
204
674800
2931
- Helen Mirrens Prospera spreekt er aan het eind over -
11:17
we build them, but under nature, under the grand tempest,
205
677755
5449
maar de natuur, de verwoestende storm,
11:23
these cloud-capped towers, these gorgeous palaces will fade
206
683228
5471
zal die 'omwolkte torens', die 'weelderige paleizen'
11:28
and there will -- leave not a rack behind.
207
688723
4199
spoorloos laten verdwijnen.
11:32
So in the theater, I started the play,
208
692946
2605
In het theater begon het stuk
11:35
it was a black sand rake, white cyc,
209
695575
3038
met een zwarte hark tegen een witte achtergrond.
11:38
and there was a little girl, Miranda, on the horizon,
210
698637
2901
Aan de horizon zag je een klein meisje, Miranda,
11:41
building a drip castle, a sand castle.
211
701562
2644
bezig met het bouwen van een zandkasteel.
11:44
And as she was there on the edge of that stage,
212
704230
3416
Ze zat aan de rand van het podium,
11:47
two stagehands all in black
213
707670
3337
met 2 in het zwart geklede toneelknechten,
11:51
with watering cans ran along the top
214
711031
4480
die met gieters water over het zandkasteel
11:55
and started to pour water on the sand castle,
215
715535
4603
begonnen te gieten.
12:00
and the sand castle started to drip and sink,
216
720162
2746
Het zandkasteel begon in te storten,
12:02
but before it did,
217
722932
1375
maar even daarvoor
12:04
the audience saw the black-clad stagehands.
218
724331
4216
had het publiek de toneelknechten gezien.
12:08
The medium was apparent. It was banal. We saw it.
219
728571
4563
Het was duidelijk. Het was banaal. We zagen het.
12:13
But as they started to pour the water,
220
733158
2959
Maar toen ze begonnen met gieten,
12:16
the light changed from showing you the black-clad stagehands
221
736141
3708
verschoof de belichting van de donker-geklede toneelknechten
12:19
to focusing, this rough magic that we do in theater,
222
739873
3290
- de 'grove toverkracht' van het theater -
12:23
it focused right on the water itself.
223
743187
3529
naar het water zelf.
12:26
And all of a sudden, the audience's perspective changes.
224
746740
4198
Plotseling verandert het perspectief van het publiek.
12:30
It becomes something magically large.
225
750962
3482
Het krijgt een magische omvang.
12:34
It becomes the rainstorm.
226
754468
2608
Het wordt de regenstorm.
12:37
The masked actors, the puppeteers, they disappear,
227
757100
3620
De gemaskerde acteurs, de marionettenspelers, verdwijnen
12:40
and the audience makes that leap into this world,
228
760744
3176
en het publiek belandt met een sprong
12:43
into this imaginary world of "The Tempest" actually happening.
229
763944
4299
in de imaginaire wereld van 'The tempest'. Het gebeurt werkelijk.
12:48
Now the difference
230
768267
1405
Het verschil met de film
12:49
when I went and did it in the cinema,
231
769696
2579
die ik daarna maakte over het stuk,
12:52
I started the actual movie
232
772299
2360
is dat de eigenlijke film begint met
12:54
with a close-up of a sand castle, a black sand castle,
233
774683
5258
een close-up van een zwart zandkasteel.
12:59
and what cinema can do is,
234
779965
1814
Bij film kan je gebruik maken
13:01
by using camera, perspective,
235
781803
3432
van een camera, perspectief
13:05
and also long shots and close-ups,
236
785259
2718
en ook lange shots en close-ups.
13:08
it started on a close-up of the sand castle,
237
788001
2295
Het begon met een close-up van het zandkasteel
13:10
and as it pulled away,
238
790320
1859
en terwijl de camera uitzoomde,
13:12
you saw that it was a miniature sitting in the palm
239
792203
3010
zag je dat het een miniatuurkasteeltje was,
13:15
of the girl's hands.
240
795237
1879
in de handpalmen van het meisje.
13:17
And so I could play with the medium,
241
797140
1804
Ik kon dus spelen met het medium
13:18
and why I move from one medium to another
242
798968
2928
en dat is de reden
13:21
is to be able to do this.
243
801920
1459
dat ik steeds van medium verwissel.
13:23
Now I'm going to take you to "Spider-Man."
244
803403
2407
Nu neem ik jullie mee naar 'Spider-Man'.
13:25
(Music)
245
805834
3836
(Muziek)
13:56
(Video) Peter Parker: ♪ Standing on the precipice,
246
836794
2803
(Video) Peter Parker: ♪ Ik sta op de rand van de afgrond,
13:59
I can soar away from this. ♪
247
839621
4455
maar ik kan er hoog overheen vliegen. ♪
14:04
JT: We're trying to do everything in live theater
248
844100
2334
J.T.: In het theater proberen we alles te doen
14:06
that you can't do in two dimensions
249
846458
1895
wat in de 2 dimensies van film en televisie onmogelijk is.
14:08
in film and television.
250
848377
2502
wat in de 2 dimensies van film en televisie onmogelijk is.
14:10
PP: ♪ Rise above yourself and take control. ♪
251
850903
3906
P.P.: Stijg boven jezelf uit en neem het heft in handen.
14:14
George Tsypin: We're looking at New York from a Spider-Man point of view.
252
854833
3477
George Tsypin: We zien New York vanuit een Spider-Manstandpunt.
14:18
Spider Man is not bound by gravity.
253
858334
2121
Spider-Man is niet gebonden aan zwaartekracht.
14:20
Manhattan in the show is not bound by gravity either.
254
860479
3134
In de film is Manhattan daar ook niet aan gebonden.
14:23
PP: ♪ Be yourself and rise above it all. ♪
255
863637
4195
P.P.: Wees jezelf en stijg overal bovenuit.
14:27
Ensemble: ♪ Sock! Pow! ♪
256
867856
4079
Ensemble: Sock! Pow!
14:31
♪ Slam! Scratch! ♪
257
871959
2561
Slam! Scratch!
14:34
Danny Ezralow: I don't want you to even think there's a choreographer.
258
874544
2177
Danny Ezralow: Een choreograaf lijkt er niet aan te pas te komen.
14:36
It's real, what's happening.
259
876745
1102
Wat er gebeurt, is echt.
14:37
I prefer you to see people moving,
260
877871
2849
Ik wil dat jullie mensen zien bewegen
14:40
and you're going, "Whoa, what was that?"
261
880744
2162
en dat jullie reactie is: 'Wow, wat was dat?'
14:42
(Music)
262
882930
12197
(Muziek)
14:55
JT: If I give enough movement in the sculpture,
263
895151
2239
J.T.: Als ik het beeld genoeg beweging meegeef
14:57
and the actor moves their head, you feel like it's alive.
264
897414
2988
en de acteur beweegt het hoofd, dan lijkt het te leven.
15:00
It's really comic book live. It's a comic book coming alive.
265
900426
2926
Het is echt een stripboek dat tot leven komt.
15:03
(Music)
266
903376
7177
(Muziek)
15:10
Bono: They're mythologies.
267
910577
1138
Bono: Het zijn mythologieën.
15:11
They're modern myths, these comic book heroes.
268
911739
3602
Striphelden zijn moderne mythes.
15:15
PP: ♪ They believe. ♪
269
915365
5939
P.P.: Ze geloven.
15:21
(Screams)
270
921328
3653
(Geschreeuw)
15:25
(Music)
271
925005
5518
(Muziek)
15:42
(Applause)
272
942766
2244
(Applaus)
15:45
JT: Ohhhh. What was that?
273
945034
4586
J.T.: Ohhhh. Wat was dat?
15:49
Circus, rock 'n' roll, drama.
274
949644
2247
Circus, rock en roll, drama.
15:51
What the hell are we doing up there on that stage?
275
951915
2818
Waar zijn we in godsnaam mee bezig op dat toneel?
15:54
Well, one last story, very quickly.
276
954757
2638
Vooruit, nog snel een laatste verhaal.
15:57
After I was in that village, I crossed the lake,
277
957419
2846
Nadat ik dat dorp had bezocht, stak ik het meer over
16:00
and I saw that the volcano was erupting
278
960289
3065
en ik zag dat de vulkaan aan de overkant,
16:03
on the other side, Gunung Batur,
279
963378
1729
de Gunung Batur, aan het uitbarsten was.
16:05
and there was a dead volcano next to the live volcano.
280
965131
3061
Naast de dode vulkaan was een levende.
16:08
I didn't think I'd be swallowed by the volcano,
281
968216
2239
Ik was niet bang dat de vulkaan me zou verzwelgen
16:10
and I am here.
282
970479
1320
en ik ben er nog steeds.
16:11
But it's very easy to climb up, is it not?
283
971823
3913
Maar je kunt er makkelijk opklimmen, toch?
16:15
You hold on to the roots,
284
975760
1561
Je houdt je vast aan de wortels,
16:17
you put your foot in the little rocks
285
977345
3176
je zet je voeten op de rotsblokjes
16:20
and climb up there, and you get to the top,
286
980545
2558
en je klimt naar de top.
16:23
and I was with a good friend who was an actor,
287
983127
2266
Ik was samen met een bevriende acteur
16:25
and we said, "Let's go up there.
288
985417
1996
en we zeiden: 'Laten we naar boven klimmen.
16:27
Let's see if we can come close to the edge
289
987437
2024
Eens kijken of we dicht bij de rand
16:29
of that live volcano."
290
989485
2112
van die levende vulkaan kunnen komen.'
16:31
And we climbed up and we got to the very top,
291
991621
2828
We klommen naar boven en we bereikten de top.
16:34
and we're on the edge, on this precipice,
292
994473
2481
Terwijl we aan de rand van de afgrond staan,
16:36
Roland disappears into the sulfur smoke
293
996978
2389
verdwijnt Roland in de zwaveldamp
16:39
at the volcano at the other end,
294
999391
1913
aan de overkant van de vulkaan.
16:41
and I'm up there alone
295
1001328
1818
Daar sta ik dan, alleen
16:43
on this incredible precipice.
296
1003170
2712
voor die onmetelijke afgrond.
16:45
Did you hear the lyrics?
297
1005906
1597
Hoorde je de songtekst?
16:47
I'm on the precipice looking down
298
1007527
2302
Ik sta aan de afgrond en kijk in
16:49
into a dead volcano to my left.
299
1009853
2287
een dode vulkaan links beneden mij.
16:52
To my right is sheer shale. It's coming off.
300
1012164
3804
Rechts van mij enkel losliggend leisteen.
16:55
I'm in thongs and sarongs. It was many years ago.
301
1015992
3744
Ik draag teenslippers en een sarong - het is lang geleden -
16:59
And no hiking boots.
302
1019760
1601
en geen wandelschoenen.
17:01
And he's disappeared, this mad French gypsy actor,
303
1021385
3935
Die gekke Franse zigeuneracteur is verdwenen
17:05
off in the smoke, and I realize,
304
1025344
3280
in de damp en ik besef
17:08
I can't go back the way that I've come. I can't.
305
1028648
3904
dat ik niet dezelfde weg terug kan volgen.
17:12
So I throw away my camera. I throw away my thongs,
306
1032576
4657
Dus gooi ik mijn camera en mijn teenslippers weg
17:17
and I looked at the line straight in front of me,
307
1037257
3205
en ik kijk naar de lijn recht voor me.
17:20
and I got down on all fours like a cat,
308
1040486
3610
Op handen en voeten, als een kat, kwam ik naar beneden,
17:24
and I held with my knees to either side
309
1044119
2998
Ik hield mijn knieën ieder aan een kant
17:27
of this line in front of me,
310
1047142
2369
van die lijn voor me,
17:29
for 30 yards or 30 feet, I don't know.
311
1049535
3018
10 of 30 meter lang, ik weet het niet.
17:32
The wind was massively blowing,
312
1052577
2689
Er stond een harde wind.
17:35
and the only way I could get to the other side
313
1055290
3405
Ik kon enkel aan de overkant komen
17:38
was to look at the line straight in front of me.
314
1058720
2419
door mijn ogen op de lijn recht voor me te houden.
17:41
I know you've all been there.
315
1061163
1979
Jullie weten allemaal hoe dat voelt.
17:43
I'm in the crucible right now.
316
1063166
1949
Op dit moment zit ik in de smeltkroes.
17:45
It's my trial by fire.
317
1065139
1840
Het is mijn vuurdoop.
17:47
It's my company's trials by fire.
318
1067003
2306
De vuurdoop van mijn gezelschap.
17:49
We survive because our theme song is "Rise Above."
319
1069333
4233
We overleven, omdat ons themalied 'Rise above' ('Kom weer boven') heet
17:53
Boy falls from the sky, rise above.
320
1073590
3117
Jongen valt uit de lucht... 'kom weer boven'.
17:56
It's right there in the palm of both of our hands,
321
1076731
2390
Het ligt precies in onze handpalmen,
17:59
of all of my company's hands.
322
1079145
1603
van alle handen van mijn bedrijf.
18:00
I have beautiful collaborators, and we as creators
323
1080772
3544
Ik heb fantastische medewerkers en wat we creëren,
18:04
only get there all together.
324
1084340
1987
is het werk van ons allemaal samen.
18:06
I know you understand that.
325
1086351
2165
Ik weet dat jullie dat begrijpen.
18:08
And you just stay going forward,
326
1088540
2401
Als je maar steeds vooruit blijft gaan,
18:10
and then you see this extraordinary thing
327
1090965
2617
zie je uiteindelijk iets buitengewoons
18:13
in front of your eyes.
328
1093606
1522
voor je ogen opdoemen.
18:15
Thank you.
329
1095152
1276
Dankjewel.
18:16
(Applause)
330
1096452
5447
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7