Roy Gould: WorldWide Telescope

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Annemieke Vanlaer

Roy Gould: Less than a year from now,

Roy Gould: Minder dan een jaar vanaf nu

the world is going to celebrate the International Year of Astronomy,

zal de wereld het Internationaal Jaar van de Sterrenkunde vieren,

which marks the 400th anniversary

de 400ste verjaardag

of Galileo's first glimpse of the night sky through a telescope.

van Galileo's eerste blik op de nachtelijke hemel door een telescoop.

In a few months, the world is also going to celebrate

Binnen enkele maanden gaat de wereld ook

the launch of a new invention from Microsoft Research,

de lancering van een nieuwe uitvinding van Microsoft Research vieren,

which I think is going to have as profound an impact

waarvan ik denk dat ze een even grote impact op ons denken

on the way we view the universe as Galileo did four centuries ago.

over het heelal zal hebben als Galileo vier eeuwen geleden teweegbracht.

It's called the WorldWide Telescope,

Ze heet de WorldWide Telescope,

and I want to thank TED and Microsoft for allowing me to bring it to your attention.

en ik bedank TED en Microsoft dat ik ze onder jullie aandacht mag brengen.

And I want to urge you, when you get a chance,

Ik dring er bij jullie op aan om het hier beneden

to give it a closer look at the TED Lab downstairs.

in het TED lab eens nader te gaan bekijken.

The WorldWide Telescope takes the best images

De WorldWide Telescope neemt de beste beelden

from the world's greatest telescopes on Earth and in space,

van de beste telescopen op aarde en in de ruimte,

and has woven them seamlessly

en heeft ze naadloos verweven

to produce a holistic view of the universe.

tot een holistisch beeld van ons heelal.

It's going to change the way we do astronomy,

Het gaat de manier veranderen waarop we aan astronomie doen,

it's going to change the way we teach astronomy

waarop we astronomie onderwijzen

and I think most importantly

en, het belangrijkste denk ik,

it's going to change the way we see ourselves in the universe.

het gaat ons zelfbeeld in het heelal veranderen.

If we were having this TED meeting in our grandparents' day,

Als we deze bijeenkomst zouden gehad hebben in de tijd van onze grootvaders

that might not be so big a claim.

zou dit wat overroepen geweest zijn.

In 1920, for example, you weren't allowed to drink;

In 1920 had je het drankverbod;

if you were a woman, you weren't allowed to vote;

als vrouw mocht je nog niet gaan stemmen.

and if you looked up at the stars and the Milky Way on a summer night,

En als je op een zomernacht naar de sterren en de melkweg keek

what you saw was thought to be the entire universe.

dacht je dat dat het hele universum was.

In fact, the head of Harvard's observatory back then

In feite had het hoofd van de Harvard sterrenwacht toen

gave a great debate in which he argued

net in een groot debat beweerd dat

that the Milky Way Galaxy was the entire universe.

de Melkweg het hele heelal vertegenwoordigde.

Harvard was wrong, big time. (Laughter)

Hij zat ernaast, goed ernaast.

Of course, we know today that galaxies extend far beyond our own galaxy.

Natuurlijk weten wij vandaag dat er buiten onze melkweg nog vele anderen zijn.

We can see all the way out to the edge of the observable universe,

We kunnen kijken tot aan de grenzen van het waarneembare heelal,

all the way back in time,

helemaal terug in de tijd,

almost to the moment of the Big Bang itself.

bijna tot op het ogenblik van de Big Bang zelf.

We can see across the entire spectrum of light,

We maken gebruik van het hele elektromagnetische spectrum

revealing worlds that had previously been invisible.

waardoor we werelden zien die vroeger onzichtbaar waren.

We see these magnificent star nurseries,

We zien prachtige sterrenkwekerijen

where nature has somehow arranged for just the right numbers

waar de natuur op de een of andere manier gezorgd heeft voor de juiste aantallen

and just the right sizes of stars to be born for life to arise.

en afmetingen van sterren om leven te laten ontstaan.

We see alien worlds, we see alien solar systems --

We zien vreemde werelden, vreemde zonnestelsels --

300 now, and still counting --

300 al, en de teller blijft lopen.

and they're not like us.

Ze zijn anders dan dat van ons.

We see black holes at the heart of our galaxy,

We zien zwarte gaten in het hart van onze melkweg

in the Milky Way, and elsewhere in the universe,

en in de rest van het universum,

where time itself seems to stand still.

waar de tijd stil lijkt te staan.

But until now, our view of the universe has been disconnected and fragmented,

Maar ons beeld van het universum was onsamenhangend en gefragmenteerd,

and I think that many of the marvelous stories that nature has to tell us

en ik denk dat vele verhalen van de natuur

have fallen through the cracks. And that's changing.

door de mazen van het net vielen. Nu wordt het anders.

I want to just briefly mention three reasons

Ik geef drie redenen

why my colleagues and I, in astronomy and in education,

waarom mijn collega's en ik in astronomie en onderwijs

are so excited about the WorldWide Telescope

zo opgewonden zijn over de WorldWide Telescope,

and why we think it's truly transformative.

en waarom we denken dat hij alles op zijn kop gaat zetten.

First, it enables you to experience the universe:

Ten eerste laat hij je toe het heelal te ervaren.

the WorldWide Telescope, for me, is a kind of magic carpet

Hij is als een magisch tapijt

that lets you navigate through the universe where you want to go.

waarmee je door het heelal kan vliegen naar waar je maar wil.

Second: you can tour the universe with astronomers as your guides.

Ten tweede kan je rondreizen met sterrenkundigen als gids.

And I'm not talking here about just experts who are telling you what you're seeing,

Daarmee bedoel ik niet experten die je vertellen wat er te zien is,

but really people who are passionate about the various nooks and crannies of the universe,

maar mensen die gepassioneerd zijn door alle hoeken en kantjes van het heelal,

who can share their enthusiasm

die hun enthousiasme kunnen meedelen

and can make the universe a welcoming place.

en van het heelal een uitnodigende plaats maken.

And third, you can create your own tours --

Ten derde, kan je je eigen trips plannen:

you can share them with friends, you can create them with friends --

je kan ze met vrienden delen, je kan ze met vrienden ontwerpen.

and that's the part that I think I'm most excited about

En dat vind ik nou net het leukste onderdeel

because I think that at heart, we are all storytellers.

omdat ik denk dat we diep in ons hart allemaal verhalenvertellers zijn.

And in telling stories,

En door die verhalen te vertellen

each of us is going to understand the universe in our own way.

gaan we allemaal het heelal op onze eigen manier begrijpen.

We're going to have a personal universe.

We gaan een persoonlijk heelal creëren.

I think we're going to see a community of storytellers evolve and emerge.

We zullen een gemeenschap van verhalenvertellers zien opkomen en evolueren.

Before I introduce the person responsible for the WorldWide Telescope,

Voordat ik jullie laat kennismaken met de ontwerper,

I just want to leave you with this brief thought:

wil ik jullie achterlaten met deze korte gedachte.

when I ask people, "How does the night sky make you feel?"

Als ik mensen vraag, "Welke gevoelens maakt de nachtelijke hemel bij je los?"

they often say, "Oh, tiny. I feel tiny and insignificant."

zeggen ze vaak, "Ach, klein. Ik voel me klein en onbetekenend."

Well, our gaze fills the universe.

Wel, onze blik vult het heelal.

And thanks to the creators of the WorldWide Telescope,

En dankzij de ontwerpers van de WorldWide Telescope,

we can now start to have a dialogue with the universe.

kunnen we nu beginnen te dialogeren met het heelal.

I think the WorldWide Telescope will convince you

Ik denk dat de WorldWide Telescope jullie zal overtuigen

that we may be tiny, but we are truly, wonderfully significant.

dat we misschien klein, maar ook waarachtig, wonderlijk, betekenisvol zijn.

Thank you.

Dank u.

(Applause)

(Applaus)

I can't tell you what a privilege it is

Ik heb de grote eer jullie

to introduce Curtis Wong from Microsoft. (Applause)

Curtis Wong van Microsoft voor te stellen.

Curtis Wong: Thank you, Roy.

Curtis Wong: Dank je, Roy.

So, what you're seeing here is a wonderful presentation,

Deze prachtige presentatie

but it's one of the tours.

is een van onze rondleidingen.

And actually this tour is one that was created earlier.

Deze was er een die al eerder was ontworpen.

And the tours are all totally interactive,

Maar ze zijn helemaal interactief,

so that if I were to go somewhere ...

zodat je al reizende

you may be watching a tour and you can pause anywhere along the way,

overal kan pauzeren

pull up other information --

en informatie opvragen.

there are lots of Web and information sources

Op het Web en andere informatiebronnen vind je allerlei

about places you might want to go --

plaatsen waar je naartoe kan.

you can zoom in, you can pull back out.

Je kan inzoomen, uitzoomen --

The whole resources are there available for you.

alle bronnen zijn beschikbaar voor je.

So, Microsoft -- this is a project that -- WorldWide Telescope is dedicated to Jim Gray,

Dit Microsoft project, de WorldWide Telescope, is opgedragen aan Jim Gray,

who's our colleague, and a lot of his work that he did

onze collega, en veel van zijn werk maakte

is really what makes this project possible.

dit project mogelijk.

It's a labor of love for us and our small team,

Het was een hobby voor ons kleine team

and we really hope it will inspire kids to explore and learn about the universe.

en we hopen echt dat het kinderen zal inspireren om het universum te onderzoeken.

So basically, kids of all ages, like us.

Voor kinderen van alle leeftijden, zoals wij.

And so WorldWide Telescope will be available this spring.

WorldWide Telescope zal deze lente beschikbaar worden.

It'll be a free download -- thank you, Craig Mundie --

Je kan hem gratis downloaden. Dank je, Craig Mundie.

and it'll be available at the website WorldWideTelescope.org,

Op de nieuwe website

which is something new.

Worldwidetelescope.org.

And so, what you've seen today

Wat jullie vandaag hebben gezien is slechts een

is less than a fraction of one percent of what is in here,

fractie van één percent van wat er te zien is.

and in the TED Lab, we have a tour

De trip in het TED lab

that was created by a six-year-old named Benjamin

is gemaakt door een zesjarige Benjamin.

that will knock your socks off. (Laughter)

Je zal ervan achterover vallen.

So we'll see you there. Thank you.

Tot ziens daar. Dank je.

(Applause)

(Applaus)