The call to learn | Clifford Stoll

Vertaald door: Amer Mohabir Nagekeken door: Els De Keyser

I'm delighted to be here.

Ik ben verheugd hier te zijn.

I'm honored by the invitation, and thanks.

Ik ben vereerd door de uitnodiging, bedankt.

I would love to talk about stuff that I'm interested in,

Ik zou het graag hebben over zaken waar ik geïnteresseerd in ben

but unfortunately, I suspect that what I'm interested in

maar helaas heb ik het vermoeden dat waar ik geïnteresseerd in ben

won't interest many other people.

niet veel anderen zal boeien.

First off, my badge says I'm an astronomer.

Om te beginnen, op mijn kaartje staat dat ik astronoom ben.

I would love to talk about my astronomy,

Ik zou het graag hebben over astronomie,

but I suspect that the number of people who are interested in radiative transfer

maar ik vermoed dat het aantal mensen die geïnteresseerd zijn in stralingsoverdracht

in non-gray atmospheres

in niet-grijze atmosferen

and polarization of light in Jupiter's upper atmosphere

en polarisatie van licht in Jupiters stratosfeer

are the number of people who'd fit in a bus shelter.

de hoeveelheid mensen zijn die in een bushokje passen.

So I'm not going to talk about that.

Dus daar ga ik het niet over hebben.

(Laughter)

(Gelach)

It would be just as much fun

Het zou net zo leuk zijn

to talk about some stuff that happened in 1986 and 1987,

om het te hebben over iets dat gebeurd is in 1986 en 1987,

when a computer hacker is breaking into our systems

toen een computerhacker inbrak in ons systeem

over at Lawrence Berkeley Labs.

bij Lawrence Berkeley Labs.

And I caught the guys,

Ik heb ze betrapt,

and they turned out to be working for what was then the Soviet KGB,

en ze bleken te werken voor de toenmalige Sovjet-KGB,

and stealing information and selling it.

en informatie te stelen en te verkopen.

And I'd love to talk about that -- and it'd be fun --

Ik het daar graag over hebben -- en het zou leuk zijn --

but, 20 years later ...

maar, 20 jaar later...

I find computer security, frankly, to be kind of boring.

vind ik computerbeveiliging, eerlijk gezegd, saai.

It's tedious.

Het is vervelend.

I'm --

Ik...

The first time you do something, it's science.

De eerste keer dat je iets doet, is het wetenschap.

The second time, it's engineering.

De tweede keer is het ingenieurswerk.

A third time, it's just being a technician.

De derde keer ben je gewoon een technicus.

I'm a scientist. Once I do something, I do something else.

Ik ben een wetenschapper. Ik doe iets één keer en ga dan door met iets anders.

So, I'm not going to talk about that.

Dus daar ga ik het niet over hebben.

Nor am I going to talk about what I think are obvious statements from my first book,

Ik ga het ook niet hebben over duidelijke verklaringen uit mijn eerste boek,

"Silicon Snake Oil," or my second book,

Silicon Snake Oil, of mijn tweede boek.

nor am I going to talk about

Ik ga ook niet bespreken

why I believe computers don't belong in schools.

waarom ik vind dat computers niet op school horen.

I feel that there's a massive and bizarre idea going around

Veel mensen hebben het rare idee

that we have to bring more computers into schools.

dat we meer computers op scholen nodig hebben.

My idea is: no! No!

Mijn idee is: Nee! Nee!

Get them out of schools, and keep them out of schools.

Haal ze uit het klaslokaal en hou ze uit scholen.

And I'd love to talk about this,

Ik zou het hier graag over hebben,

but I think the argument is so obvious to anyone who's hung around a fourth grade classroom

maar ik denk dat het al overduidelijk is voor ieder die ooit bij een klas 10-jarigen rondhangt,

that it doesn't need much talking about --

dat het niet nodig is om het daarover te hebben --

but I guess I may be very wrong about that,

maar ik kan het hier ook mis hebben --

and everything else that I've said.

dat geldt voor alles wat ik gezegd heb.

So don't go back and read my dissertation.

Ga dus niet mijn proefschrift lezen.

It probably has lies in it as well.

Daar zitten vast ook leugens in.

Having said that, I outlined my talk about five minutes ago.

Dit gezegd zijnde, de rode draad van mijn presentatie is pas sinds 5 minuten af.

(Laughter)

(Gelach)

And if you look at it over here,

Kijk hier,

the main thing I wrote on my thumb was the future.

het belangrijkste wat ik op mijn duim schreef was de toekomst.

I'm supposed to talk about the future, yes?

Ik moest het over de toekomst moeten hebben, toch?

Oh, right. And my feeling is, asking me to talk about the future is bizarre,

Ik vind dat het bizar is om mij te laten praten over de toekomst,

because I've got gray hair,

omdat ik grijs haar heb.

and so, it's kind of silly for me to talk about the future.

Dus is het een beetje raar voor mij om het over de toekomst te hebben.

In fact, I think that if you really want to know what the future's going to be,

Sterker nog, als je echt zou willen weten hoe de toekomst er uit ziet,

if you really want to know about the future,

als je echt iets wilt weten over de toekomst,

don't ask a technologist, a scientist, a physicist.

vraag het dan niet aan een technoloog, een wetenschapper of een natuurkundige.

No! Don't ask somebody who's writing code.

Nee! Vraag het niet aan iemand die code inklopt.

No, if you want to know what society's going to be like in 20 years,

Nee, als je wil weten hoe de maatschappij zal zijn over 20 jaar,

ask a kindergarten teacher.

vraag het dan aan een kleuterjuf.

They know.

Zij weten het.

In fact, don't ask just any kindergarten teacher,

Eigenlijk, vraag het niet aan eender welke kleuterjuf,

ask an experienced one.

vraag het aan een ervaren juf.

They're the ones who know what society is going to be like in another generation.

Zij weten hoe de maatschappij eruit gaat zien in een volgende generatie.

I don't. Nor, I suspect,

Ik niet. Dat geldt volgens mij ook

do many other people who are talking about what the future will bring.

voor vele andere die vertellen wat de toekomst zal brengen.

Certainly, all of us can imagine these cool new things

Uiteraard kan iedereen toffe nieuwe dingen bedenken

that are going to be there.

die er zullen zijn.

But to me, things aren't the future.

Maar dingen zijn niet de toekomst voor mij.

What I ask myself is, what's society is going to be like,

Ik vraag mezelf af hoe de maatschappij eruit zal zien,

when the kids today are phenomenally good at text messaging

wanneer de jeugd van tegenwoordig uitzonderlijk goed kan sms-en

and spend a huge amount of on-screen time,

en erg lang voor een scherm zitten

but have never gone bowling together?

maar nog nooit samen is gaan bowlen.

Change is happening, and the change that is happening

Er is verandering gaande, en die verandering

is not one that is in software.

zit niet in software.

But that's not what I'm going to talk about.

Maar daar ga ik het niet over hebben.

I'd love to talk about it, it'd be fun,

Daar zou ik het graag over hebben, dat zou leuk zijn,

but I want to talk about what I'm doing now. What am I doing now?

maar ik wil het hebben over waar ik nu mee bezig ben. Wat ben ik aan het doen?

Oh -- the other thing that I think I'd like to talk about

Oh -- het andere waar ik het over wil hebben

is right over here. Right over here.

staat hier. Hier.

Is that visible? What I'd like to talk about is one-sided things.

Is dat zichtbaar? Ik zou het graag hebben over eenzijdige dingen.

I would dearly love to talk about

Ik zou het heel graag hebben over

things that have one side.

dingen met één zijde.

Because I love Mobius loops. I not only love Mobius loops,

Omdat ik van Möbiusbanden hou. Ik hou niet alleen van Möbiusbanden,

but I'm one of the very few people,

maar ik ben een van de weinigen,

if not the only person in the world, that makes Klein bottles.

zo niet de enige persoon in de wereld die Klein-flessen maakt.

Right away, I hope that all of your eyes glaze over.

Ik hoop dat jullie direct perplex staan.

This is a Klein bottle.

Dit is een Klein-fles.

For those of you in the audience who know,

Zij in het publiek die dit kennen,

you roll your eyes and say, yup, I know all about it.

zijn niet onder de indruk en zeggen 'ja, daar weet ik alles van'.

It's one sided. It's a bottle whose inside is its outside.

Het heeft een zijde. Het is een fles waarvan de binnenkant de buitenkant is.

It has zero volume. And it's non-orientable.

Het heeft geen volume en is een niet-oriënteerbaar oppervlak.

It has wonderful properties.

Het heeft geweldige eigenschappen.

If you take two Mobius loops and sew their common edge together,

Wanneer je van twee Möbiusringen de randen aan elkaar naait,

you get one of these, and I make them out of glass.

krijg je zo eentje. Ik maak ze van glas.

And I'd love to talk to you about this,

Ik zou het graag met jullie hierover hebben,

but I don't have much in the way of ... things to say because --

maar ik heb hier niet veel over te vertellen omdat --

(Laughter)

(Gelach)

(Chris Anderson: I've got a cold.)

(Chris Anderson: Ik ben verkouden)

However, the "D" in TED of course stands for design.

Hoewel, de "D" in "TED" staat natuurlijk voor design.

Just two weeks ago I made --

Pas twee weken geleden maakte ik --

you know, I've been making small, medium and big Klein bottles for the trade.

ik maak kleine, middelmatige en grote Klein-flessen voor de verkoop.

But what I've just made --

Maar wat ik pas heb gemaakt --

and I'm delighted to show you, first time in public here.

het is een genoegen dit voor het eerst in het openbaar te laten zien.

This is a Klein bottle wine bottle,

Dit is een Klein-fles wijnfles,

which, although in four dimensions

die in vier dimensies

it shouldn't be able to hold any fluid at all,

geen vocht zou mogen kunnen vasthouden.

it's perfectly capable of doing so

Toch is ze hier prima toe in staat

because our universe has only three spatial dimensions.

omdat ons universum bestaat uit drie ruimtelijke dimensies.

And because our universe is only three spatial dimensions,

En omdat onze universum slechts drie ruimtelijke dimensies heeft,

it can hold fluids.

kan het vloeistof vasthouden.

So it's highly -- that one's the cool one.

Dus het is erg -- dat is de coole.

That was a month of my life.

Dit kostte me een maand van mijn leven.

But although I would love to talk about topology with you, I'm not going to.

Hoewel ik het graag zou willen hebben over topologie, ga ik dat niet doen.

(Laughter)

(Gelach)

Instead, I'm going to mention my mom,

In plaats daarvan, vermeld ik mijn moeder,

who passed away last summer.

die vorige zomer is overleden.

Had collected photographs of me, as mothers will do.

Ze verzamelde foto's van mij, zoals moeders dat vaker doen.

Could somebody put this guy up?

Kan iemand deze jongen laten zien?

And I looked over her album

Ik bekeek haar album

and she had collected a picture of me, standing --

en ze had een foto van mij, staand --

well, sitting -- in 1969, in front of a bunch of dials.

zittend voor een aantal knoppen, in 1969.

And I looked at it, and said, oh my god,

Ik keek er naar, en zei: "O mijn god,

that was me, when I was working at the electronic music studio!

op de foto was ik aan het werk in de elektronische muziekstudio!

As a technician, repairing and maintaining

Als technicus. Ik repareerde en onderhield

the electronic music studio at SUNY Buffalo. And wow!

de elektronische muziekstudio in SUNY Buffalo. En wow!

Way back machine. And I said to myself, oh yeah!

Tijdmachine. En ik zei tegen mezelf, o ja!

And it sent me back.

En het voerde me terug in de tijd.

Soon after that, I found in another picture that she had, a picture of me.

Kort hierna vond ik een andere foto die ze van me had.

This guy over here of course is me.

Deze man hier ben ik.

This man is Robert Moog,

Deze man is Robert Moog,

the inventor of the Moog synthesizer,

De uitvinder van de Moog-synthesizer,

who passed away this past August.

die in augustus is overleden.

Robert Moog was a generous, kind person, extraordinarily competent engineer.

Robert Moog was een gulle, vriendelijke persoon, buitengewoon kundig ingenieur.

A musician who took time from his life to teach me,

Een muzikant die de tijd nam om mij te onderwijzen,

a sophomore, a freshman at SUNY Buffalo.

tweedejaars, eerstejaarsstudent bij SUNY Buffalo.

He'd come up from Trumansburg to teach me

Hij kwam van Trumansburg om me te onderwijzen

not just about the Moog synthesizer, but we'd be sitting there --

niet alleen over de Moog synthesizer, maar we zitten daar --

I'm studying physics at the time. This is 1969, 70, 71.

Ik studeerde natuurkunde in die tijd. Dit is 1969, '70, '71.

We're studying physics, I'm studying physics,

We studeerden natuurkunde, ik studeerde natuurkunde

and he's saying, "That's a good thing to do.

en hij zei: "Dat is goed om te doen.

Don't get caught up in electronic music if you're doing physics."

Niet verstrikt raken in elektronische muziek als je fysica studeert."

Mentoring me. He'd come up and

Hij begeleidde mij. Hij kwam naar me toe

spend hours and hours with me.

en bracht uren en uren met me door.

He wrote a letter of recommendation for me to get into graduate school.

Hij schreef een aanbevelingsbrief voor mij om aangenomen te worden voor de graduate school.

In the background, my bicycle.

Op de achtergrond: mijn fiets.

I realize that this picture was taken at a friend's living room.

Ik besef dat deze foto genomen is in de huiskamer van een vriend.

Bob Moog came by and hauled a whole pile of equipment

Bob Moog kwam langs en droeg een hele stapel apparatuur

to show Greg Flint and I things about this.

om Greg Flint en mij hierover dingen te laten zien.

We sat around talking about Fourier transforms,

We hebben het daar gehad over Fouriertransformaties,

Bessel functions, modulation transfer functions,

Besselfuncties, modulatietransferfuncties

stuff like this.

en meer van dit soort zaken.

Bob's passing this past summer has been a loss to all of us.

Het overlijden van Bob vorige zomer was een groot verlies voor ons allemaal.

Anyone who's a musician has been profoundly influenced by Robert Moog.

Elke muzikant is diep beïnvloed door Robert Moog.

(Applause)

(Applaus)

And I'll just say what I'm about to do. What I'm about to do --

Ik zal gewoon vertellen wat ik zo ga doen. Wat ik ga doen --

I hope you can recognize that there's a distorted sine wave,

Ik hoop dat je de vertekende sinus herkent,

almost a triangular wave upon this Hewlett-Packard oscilloscope.

bijna een driehoekige golf op deze Hewlett-Packard oscilloscoop.

Oh, cool. I can get to this place over here, right?

O cool. Ik kan bij dit plekje hier komen, toch?

Kids. Kids is what I'm going to talk about -- is that okay?

Kinderen is waar ik het over ga hebben -- is dat goed?

It says kids over here, that's what I'd like to talk about.

Hier staat kinderen, daar zou ik het graag over willen hebben.

I've decided that, for me at least,

Ik heb bepaald, voor mezelf in ieder geval,

I don't have a big enough head.

dat mijn hoofd niet groot genoeg is.

So I think locally and I act locally.

Dus ik denk lokaal en ik handel lokaal.

I feel that the best way I can help out anything is to help out very, very locally.

Volgens mij is de beste manier waarop ik kan helpen, erg, erg lokaal.

So Ph.D. this, and degree there, and the yadda yadda.

Bijgevolg: doctoraat dit en diploma dat, en bla bla bla.

I was talking about this stuff to

Ik had het hierover

some schoolteachers about a year ago.

met schooldocenten een jaar geleden.

And one of them, several of them would come up to me and say,

Meerderen van hen kwamen naar me toe en vroegen:

"Well, how come you ain't teaching?"

"Hoe komt het dat je niet doceert?"

And I said, "Well, I've taught graduate --

En ik zei: "Nou, ik heb graduate --

I've had graduate students, I've taught undergraduate classes."

Ik heb graduate-studenten gehad, ik heb undergraduate-klassen gedoceerd."

No, they said, "If you're so into kids and all this stuff,

"Nee," zeiden ze, "als je zo begaan bent met kinderen,

how come you ain't over here on the front lines?

waarom sta je dan niet hier in de frontlinie?

Put your money where you mouth is."

Voeg het daad bij het woord."

Is true. Is true. I teach eighth-grade science four days a week.

Het is waar, het is waar. Ik geef vier dagen in de week les aan 14-jarigen.

Not just showing up every now and then.

Niet zo nu en dan langs komen.

No, no, no, no, no. I take attendance.

Nee, nee, nee, nee, nee. Ik loop de presentielijst door,

I take lunch hour. (Applause)

Ik lunch met ze. (Applaus)

This is not -- no, no, no, this is not claps.

Dit is niet, nee, nee, nee, dit is niet om te klappen.

I strongly suggest that this is a good thing for each of you to do.

Ik adviseer dat jullie dit ook doen, want dat is goed.

Not just show up to class every now and then.

Niet zo nu en dan naar de lessen gaan.

Teach a solid week. Okay, I'm teaching three-quarters time, but good enough.

Maar een volledige week doceren. Ok, ik doceer 75% van een week, maar dat is goed genoeg.

One of the things that I've done for my science students

Een van de dingen die ik voor mijn scholieren heb gedaan,

is to tell them, "Look, I'm going to teach you college-level physics.

is zeggen: "Luister, ik ga jullie fysica leren op universitair niveau.

No calculus, I'll cut out that.

Geen analytische meetkunde, dat haal ik eruit.

You won't need to know trig.

Je hoeft geen trigonometrie te kennen.

But you will need to know eighth-grade algebra,

Maar je zal wel basisalgebra moeten kennen.

and we're going to do serious experiments.

En we gaan serieuze experimenten doen.

None of this open-to-chapter-seven-and-do-all-the-odd-problem-sets.

Geen "sla-hoofdstuk-zeven-open-en-doe-alle-oneven-opdrachten."

We're going to be doing genuine physics."

We gaan echte natuurkunde doen.

And that's one of the things I thought I'd do right now.

Dat is een van de dingen die ik nu ga doe.

(High-pitched tone)

(Hoge toon)

Oh, before I even turn that on,

O, voordat ik dat aanzet,

one of the things that we did about three weeks ago in my class --

een van de dingen die we drie weken geleden hebben gedaan in mijn klas --

this is through the lens, and one of the things we used a lens for

we gebruikten de lens

was to measure the speed of light.

voor het meten van de lichtsnelheid.

My students in El Cerrito -- with my help, of course,

Mijn studenten in El Cerrito -- met mijn hulp natuurlijk,

and with the help of a very beat up oscilloscope --

en met de hulp van een brakke oscilloscoop --

measured the speed of light.

hebben de snelheid van het licht gemeten.

We were off by 25 percent. How many eighth graders do you know of

We zaten er 25 procent naast. Hoeveel 14-jarigen ken je

who have measured the speed of light?

die de snelheid van het licht hebben gemeten?

In addition to that, we've measured the speed of sound.

Daarbij hebben we ook de snelheid van het geluid gemeten.

I'd love to measure the speed of light here.

Ik zou hier heel graag de snelheid van het licht meten.

I was all set to do it and I was thinking, "Aw man,"

Ik was er al helemaal klaar voor. Ik dacht "Man,

I was just going to impose upon the powers that be,

ik ben de machtigen gewoon de baas,

and measure the speed of light.

en meet de snelheid van het licht.

And I'm all set to do it. I'm all set to do it,

Ik was er al helemaal klaar voor,

but then it turns out that to set up here, you have like 10 minutes to set up!

maar dan blijkt dat je maar tien minuten hebt om hier op te bouwen!

And there's no time to do it.

Dus is de tijd te kort.

So, next time, maybe, I'll measure the speed of light!

Dus volgende keer zal ik misschien de snelheid van het licht meten.

But meanwhile, let's measure the speed of sound!

Maar ondertussen gaan we de snelheid van het geluid meten!

Well, the obvious way to measure the speed of sound

De gebruikelijke manier om geluid te meten,

is to bounce sound off something and look at the echo.

is het ergens op te weerkaatsen en naar de echo kijken.

But, probably -- one of my students, Ariel [unclear], said,

Een van mijn studenten, Ariel, zei:

"Could we measure the speed of light using the wave equation?"

"Kunnen we de snelheid van het licht meten aan de hand van de golfvergelijking?"

And all of you know the wave equation is

Jullie weten allemaal wat de golfvergelijking is:

the frequency times the wavelength of any wave ...

de frequentie maal de golflengte van een golf ...

is a constant. When the frequency goes up,

is een constante. Wanneer de frequentie omhoog gaat,

the wavelength comes down. Wavelength goes up,

gaat de golflengte naar beneden. Wanneer de golflengte omhoog gaat,

frequency goes down. So, if we have a wave here --

gaat de frequentie naar beneden. Dus als we een golf hebben --

over here, that's what's interesting --

daar, dat is interessant --

as the pitch goes up, things get closer,

Als de toonhoogte omhoog gaat, gaan dingen dichter naar elkaar,

pitch goes down, things stretch out.

toonhoogte gaat omlaag, en de dingen gaan uit elkaar.

Right? This is simple physics.

Toch? Dit is simpele natuurkunde.

All of you know this from eighth grade, remember?

Dit weten jullie allemaal nog van toen je 14 was, toch?

What they didn't tell you in physics -- in eighth-grade physics --

Wat ze je niet vertelden in natuurkunde voor 14-jarigen --

but they should have, and I wish they had,

maar wat ze je hadden moeten vertellen -- en ik wou dat ze het gedaan hadden--

was that if you multiply the frequency times the wavelength of sound

was dat als je de frequentie vermenigvuldigt met de golflengte van geluid

or light, you get a constant.

of licht, je een constante krijgt.

And that constant is the speed of sound.

Die constante is de snelheid van het geluid.

So, in order to measure the speed of sound,

Om de snelheid van geluid te meten,

all I've got to do is know its frequency. Well, that's easy.

heb ik alleen de frequentie nodig. Nou, dat is makkelijk.

I've got a frequency counter right here.

Ik heb een frequentieteller hier.

Set it up to around A, above A, above A. There's an A, more or less.

Die ingesteld staat rond A boven A boven A. Dat is ongeveer een A.

Now, so I know the frequency.

Dus ik ken de frequentie.

It's 1.76 kilohertz. I measure its wavelength.

Het is 1.76 kilohertz. Ik meet de golflengte.

All I need now is to flip on another beam,

Ik hoef alleen nog maar een ander signaal aan te doen,

and the bottom beam is me talking, right?

en het onderste signaal is mijn stem.

So anytime I talk, you'd see it on the screen.

Dus wanneer ik praat, zie je dat op het scherm.

I'll put it over here, and as I move this away from the source,

Ik begin hier en wanneer ik me van de bron verwijder,

you'll notice the spiral.

zie je de spiraal.

The slinky moves. We're going through different nodes of the wave,

De slinky-achtige bewegingen. We gaan langs verschillende knooppunten van de golf,

coming out this way.

die deze kant op bewegen.

Those of you who are physicists, I hear you rolling your eyes,

Ik hoor de ogen van natuurkundigen onder jullie al rollen,

but bear with me. (Laughter)

maar heb even geduld. (Gelach)

To measure the wavelength,

Om de golflengte te meten,

all I need to do is measure the distance from here --

hoef ik alleen de afstand te meten van hier,

one full wave -- over to here.

een volle golf, tot hier.

From here to here is the wavelength of sound.

Van hier tot hier is de golflengte van het geluid.

So, I'll put a measuring tape here, measuring tape here, move it back over to here.

Dus ik plaats hier een meetlint, en hier, en verplaats dit naar hier.

I've moved the microphone 20 centimeters.

Ik heb de microfoon 20 centimeter verplaatst.

0.2 meters from here, back to here, 20 centimeters.

0.2 meter van hier tot hier, 20 centimeter van daar.

OK, let's go back to Mr. Elmo.

Ok, we gaan weer terug naar de projector.

And we'll say the frequency is 1.76 kilohertz, or 1760.

We zeggen dat de frequentie 1.76 kilohertz is, of 1760.

The wavelength was 0.2 meters.

De golflengte was 0.2 meter.

Let's figure out what this is.

Laten we uitzoeken wat dat is.

(Laughter) (Applause)

(Gelach) (Applaus)

1.76 times 0.2 over here is 352 meters per second.

1.76 maal 0.2 is 352 meter per seconde.

If you look it up in the book, it's really 343.

Als je het opzoekt in het boek is het eigenlijk 343.

But, here with kludgy material, and lousy drink --

Maar hier, met klunzig materiaal en vieze drank --

we've been able to measure the speed of sound to --

waren we in staat om de snelheid van geluid te meten tot --

not bad. Pretty good.

Niet slecht. Best goed.

All of which comes to what I wanted to say.

Dit leidt allemaal naar wat ik eigenlijk kwijt wil.

Go back to this picture of me a million years ago.

We gaan terug naar deze foto van mij, een miljoen jaar geleden.

It was 1971, the Vietnam War was going on,

Het was 1971, de Vietnamoorlog was bezig,

and I'm like, "Oh my God!"

en ik: "O mijn God!"

I'm studying physics: Landau, Lipschitz, Resnick and Halliday.

Ik studeer natuurkunde: Landau, Lipschitz, Resnick en Halliday.

I'm going home for a midterm. A riot's going on on campus.

Ik ga naar huis voor een tentamenweek. Er is een rel bezig op campus.

There's a riot! Hey, Elmo's done: off.

Er is een rel! Hey, de projector is klaar. Uit.

There's a riot going on on campus,

Er is een rel aan de gang op de campus,

and the police are chasing me, right?

en de politie is mij aan het achtervolgen.

I'm walking across campus. Cop comes and looks at me and says,

Ik loop over de campus. Agent ziet me staan en zegt:

"You! You're a student."

"Jij! Jij bent student."

Pulls out a gun. Goes boom!

Hij trekt een wapen. En schiet!

And a tear gas canister the size of a Pepsi can goes by my head. Whoosh!

Een traangasgranaat zo groot als een blik Pepsi schiet voorbij mijn hoofd. Whoosh!

I get a breath of tear gas and I can't breathe.

Ik krijg een hap traangas binnen en ik kan niet meer ademen.

This cop comes after me with a rifle.

De agent komt me achterna met zijn geweer.

He wants to clunk me over the head!

Hij wil me voor de kop slaan!

I'm saying, "I got to clear out of here!"

Ik zeg: "Ik moet hier weg!"

I go running across campus quick as I can. I duck into Hayes Hall.

Dus ik ren zo snel mogelijk dwars over de campus. Ik duik Hayes Hall in.

It's one of these bell-tower buildings.

Het is zo'n klokkentorengebouw.

The cop's chasing me.

De agent achtervolgt me.

Chasing me up the first floor, second floor, third floor.

Volgt me naar de eerste verdieping, tweede verdieping, derde verdieping.

Chases me into this room.

Jaagt me een kamer in.

The entranceway to the bell tower.

Het is de toegangsweg naar de klokkentoren.

I slam the door behind me, climb up,

Ik ram de deur achter me dicht en klim omhoog,

go past this place where I see a pendulum ticking.

voorbij een plek waar ik een slinger zie zwaaien.

And I'm thinking, "Oh yeah,

Ik denk, o ja,

the square root of the length is proportional to its period." (Laughter)

de wortel van de lengte is evenredig aan de periode.

I keep climbing up, go back.

Ik blijf omhoog klimmen, ga een stukje terug.

I go to a place where a dowel splits off.

Ik kom op een plek waar een plug zich afsplitst.

There's a clock, clock, clock, clock.

Er is een klok, klok, klok, klok.

The time's going backwards because I'm inside of it.

De tijd gaat achteruit omdat ik er binnenin zit.

I'm thinking of Lorenz contractions and Einsteinian relativity.

Ik denk aan Lorentzcontractie en Einsteins relativiteit.

I climb up, and there's this place, way in the back,

Ik klim omhoog en er is een plekje helemaal achterin,

that you climb up this wooden ladder.

waar je een houten ladder beklimt.

I pop up the top, and there's a cupola.

Ik doe het luik open en er is een koepel.

A dome, one of these ten-foot domes.

Een koepel, zo'n koepel van drie meter.

I'm looking out and I'm seeing the cops bashing students' heads,

Ik kijk naar buiten en ik zie agenten studenten in elkaar slaan,

shooting tear gas, and watching students throwing bricks.

met traangas schieten, en zie studenten met stenen gooien.

And I'm asking, "What am I doing here? Why am I here?"

Ik vraag mezelf af: "Wat doe ik hier? Waarom ben ik hier?

Then I remember what my English teacher in high school said.

Dan herinner ik me wat mijn Engels leraar ooit zei op de middelbare school,

Namely, that when they cast bells,

namelijk, dat wanneer ze klokken gieten,

they write inscriptions on them.

ze er inscripties in schrijven.

So, I wipe the pigeon manure off one of the bells, and I look at it.

Dus wrijf ik de duivenpoep van een van de klokken en kijk ernaar.

I'm asking myself, "Why am I here?"

Ik vraag mezelf af: "Waarom ben ik hier?"

So, at this time, I'd like to tell you the words inscribed

Ik vertel u graag wat er gegrift is in

upon the Hayes Hall tower bells:

de klokken van de Hayes Hall klokkentoren:

"All truth is one.

"Alle waarheid is een.

In this light, may science and religion endeavor here

Mogen wetenschap en religie, in het licht daarvan, streven

for the steady evolution of mankind, from darkness to light,

naar de gestage evolutie van de mensheid, van duisternis naar licht,

from narrowness to broad-mindedness, from prejudice to tolerance.

van bekrompenheid naar ruimdenkendheid, van vooroordelen naar tolerantie.

It is the voice of life, which calls us to come and learn."

Het is de stem van het leven die ons roept om te leren."

Thank you very much.

Hartelijk bedankt.