How America Fails New Parents — and Their Babies | Jessica Shortall | TED Talks

Translator: Aung Min Reviewer: sann tint

What does a working mother look like?

အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေတစ်ယောက်ဘာနဲ့တူလဲ။

If you ask the Internet, this is what you'll be told.

အင်တာနက်ကို မေးရင် ရှင်ကို ဒီလိုပြောလိမ့်မယ်။

Never mind that this is what you'll actually produce

ကလေးကို ရှင့်ပေါင်ပေါ်တင်ပြီး ကွန်ပျူတာနဲ့ အလုပ်လုပ်ရင် ရလာမယ့်ရလဒ်က

if you attempt to work at a computer with a baby on your lap.

ဒါဆိုတာကိုတော့ အရေးမထားပါနဲ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But no, this isn't a working mother.

ဒါပေမဲ့ မဟုတ်ဘူး၊ ဒါ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေ မဟုတ်ဘူး။

You'll notice a theme in these photos. We'll look at a lot of them.

ဒီပုံတွေထဲက အပြင်အဆင်ကို သတိထားမိမှာပါ။ ဒီပုံတွေအများကြီးကြည့်ရအောင်။

That theme is amazing natural lighting,

အဲ့ဒါက ပြီးပြည့်စုံတဲ့ သဘာဝ အလင်းရောင်လေ။

which, as we all know,

ကျွန်မတို့ သိတဲ့အတိုင်း ဒါက

is the hallmark of every American workplace.

အမေရိကန် အလုပ်နေရာရဲ့ ဝိသေသလက္ခဏာပေါ့။

There are thousands of images like these.

ဒီလိုပုံတွေ ထောင်ပေါင်းများစွာရှိပါတယ်။

Just put the term "working mother" into any Google image search engine,

ဓာတ်ပုံ စတော့ဆိုက်မှာ၊ Google ရုပ်ပုံ ရှာဖွေရေးအင်ဂျင်ထဲကို "အလုပ်

stock photo site.

လုပ်နေတဲ့အမေ" ရိုက်လိုက်

They're all over the Internet,

ပုံတွေက အင်တာနက်ပေါ်မှာပါ။

they're topping blog posts and news pieces,

ဘလော့ နဲ့ သတင်းတွေရဲ့ မျက်နှာစာမှာ ရောက်နေပါတယ်။

and I've become kind of obsessed with them and the lie that they tell us

ဒီသတင်းတွေရယ်၊ မုသားစကားတွေရယ်၊ ကျွန်မတို့ကိုပေးတဲ့ စိတ်သက်သာမှုတွေ၊

and the comfort that they give us,

အမေရိကန်မှာ အလုပ်လုပ်နေသူ အမေသစ်တစ်ယောက်ဖြစ်လာရင်

that when it comes to new working motherhood in America,

အရာရာက အဆင်ပြေတယ်ဆိုတာတွေနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး

everything's fine.

ရေးနေကြတာ အများကြီးပါပဲ။

But it's not fine.

ဒါပေမဲ့ အဲလိုကောင်းနေတာ မဟုတ်ဘူး။

As a country, we are sending millions of women back to work

နိုင်ငံတစ်ခုအနေနဲ့ ကျွန်မတို့တွေ နှစ်တိုင်း သန်းပေါင်းများစွာ

every year, incredibly and kind of horrifically soon

အမျိုးသမီးတွေကို ကလေးမွေးပြီးချင်း ဆိုးရွားစွာဘဲ ချက်ချင်း

after they give birth.

အလုပ်ပြန်လုပ်ခိုင်းနေပါတယ်။

That's a moral problem

ဒါက စာရိတ္တပြဿနာပါ။

but today I'm also going to tell you why it's an economic problem.

ဒါပေမဲ့ ဒါက ဘာလို့ စီးပွားရေးပြဿနာ ဖြစ်လဲဆိုတာ ကျွန်မ ပြောပါမယ်။

I got so annoyed and obsessed with the unreality of these images,

ဒီပုံတွေရဲ့ မစစ်မှန်မှုကို ကျွန်မ စွဲလန်းပြီး စိတ်ကုန်လာတယ်။

which look nothing like my life,

အဲဒါတွေက ကျွန်မ ဘဝနဲ့ တခြားစီပဲလေ။

that I recently decided to shoot and star in a parody series of stock photos

ဒါကြောင့် မကြာသေးခင်က သရော်ဓာတ်ပုံတွေ ပါဝင်ရိုက်ကူးဖို့ ကျွန်မဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။

that I hoped the world would start to use

ရှင့်ကလေးရဲ့ အဟာရအရင်းအမြစ်က ရှင့်ကိုယ်မှာ တွယ်ကပ်ရှိနေပေမဲ့

just showing the really awkward reality of going back to work

အလုပ်ကိုပြန်သွားရတဲ့ နားလည်ရ ခဲယဉ်းတဲ့ အဖြစ်မှန်ကို

when your baby's food source is attached to your body.

တစ်ကမ္ဘာလုံးက စသုံးလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

I'm just going to show you two of them.

အဲဒီအထဲက နှစ်ပုံကို ကျွန်မပြမယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Nothing says "Give that girl a promotion" like leaking breast milk

"တင်ပြမှုလုပ်တုန်း အင်္ကျီမှာ နို့စွန်းနေတဲ့ ကောင်မလေးကို

through your dress during a presentation.

ရာထူးတိုးပေးလိုက်စမ်း"

You'll notice that there's no baby in this photo,

ဒီပုံထဲမှာ ကလေးမပါဘူးဆိုတာ ရှင်တို့ သတိထားမိမယ်။

because that's not how this works,

အကြောင်းက အဲလို လုပ်လို့မရဘူးလေ။

not for most working mothers.

အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေအများစုအတွက်ပေါ့။

Did you know, and this will ruin your day,

သိလား။ ဒါက ရှင်တို့ရဲ့ နေ့ကို ဖျက်ဆီးပစ်မှာ။

that every time a toilet is flushed, its contents are aerosolized

အိမ်သာရေလောင်းတိုင်း အိမ်သာရေမှုန်တွေက လေထဲမှာ

and they'll stay airborne for hours?

နာရီအနည်းငယ်ရှိနိုင်တယ် ဆိုတာကိုလေ။

And yet, for many new working mothers,

အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေသစ်တွေအတွက်

this is the only place during the day that they can find to make food

သူတို့ မွေးကင်းစကလေးတွေအတွက် တနေ့အတွင်း အစာပြင်ဆင်ရေး

for their newborn babies.

တစ်ခုတည်းသော နေရာဖြစ်တယ်။

I put these things, a whole dozen of them, into the world.

ကမ္ဘာကို ဒီလိုအရာတွေများစွာတင်ပြပါတယ်။

I wanted to make a point.

ကျွန်မ အဆိုပြုချင်လို့ပါ။

I didn't know what I was also doing was opening a door,

ကျွန်မလုပ်နေတာက တံခါးတစ်ချပ် ဖွင့်ပေးလိုက်တယ်ဆိုတာ မသိခဲ့ပါဘူး။

because now, total strangers from all walks of life

အကြောင်းက လူတန်းစားအလွှာစုံ လုံးဝသူစိမ်းတွေက အချိန်တိုင်း

write to me all the time

ကျွန်မဆီ စာရေးလာကြလို့လေ။

just to tell me what it's like for them to go back to work

ကလေးမွေးပြီး ရက်၊ အပတ်အနည်းငယ် အတွင်း အလုပ်ပြန်လုပ်ရတာ

within days or weeks of having a baby.

ဘယ်လိုလဲဆိုတာ ကျွန်မကို ပြောဖို့ပေါ့။

I'm going to share 10 of their stories with you today.

သူတို့ရဲ့ ပုံပြင်ထဲက ၁၀ ပုဒ် ရှင်တို့ကို ပြောပြမယ်။

They are totally real, some of them are very raw,

လုံးဝ အစစ်မှန်တွေပါ။ တစ်ချို့ဟာတွေက ခံစားချက်ပြင်းပါတယ်။

and not one of them looks anything like this.

အဲဒီအထဲက တစ်ခုမှ ဒါနဲ့ မတူဘူး။

Here's the first.

ဒါက ပထမတစ်ပုဒ်။

"I was an active duty service member at a federal prison.

"ကျွန်မက ဗဟိုအစိုးရ အကျဉ်းဌာနမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးပါ။

I returned to work after the maximum allowed eight weeks for my C-section.

ကျွန်မ ဗိုက်ခွဲမွေးလို့ ခွင့်ပြုထားတဲ့ ၈ ပတ်ပြီး အလုပ်ပြန်လုပ်ပါတယ်။

A male coworker was annoyed that I had been out on 'vacation,'

အမျိုးသား အလုပ်ဖော်တစ်ယောက်က ကျွန်မ "အားလပ်ရက်"ရလို့ ဒေါသဖြစ်ပါတယ်။

so he intentionally opened the door on me while I was pumping breast milk

ဒါကြောင့် ကျွန်မ နို့ညှစ်နေတဲ့အချိန်မှာ တံခါးကို သူ တမင် ဖွင့်လိုက်ပြီး

and stood in the doorway with inmates in the hallway."

တခြားအကျဉ်းသားတွေနဲ့ အတူ တံခါးဝမှာ ရပ်ကြပါတယ်။"

Most of the stories that these women, total strangers, send to me now,

ဒီ ကျွန်မဆီပို့လာတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊ သူစိမ်းတွေရဲ့ ပုံပြင်အများစုဟာ

are not actually even about breastfeeding.

တကယ်တော့ နို့တိုက်တဲ့အကြောင်းတွေ မဟုတ်ပါဘူး။

A woman wrote to me to say,

အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ကျွန်မဆီ စာရေးပါတယ်။

"I gave birth to twins and went back to work after seven unpaid weeks.

"ကျွန်မ အမွှာပူးလေးမွေးပြီး လစာမဲ့ ခွင့် ၇ ပတ်ပြီးနောက် အလုပ်ပြန်ဆင်းပါတယ်။

Emotionally, I was a wreck.

စိတ်ပိုင်းအရ ကျိုးပဲ့ခဲ့ပါတယ်။

Physically, I had a severe hemorrhage during labor, and major tearing,

ရုပ်ပိုင်းအရတော့ ကလေးမွေးနေတုန်း သွေးထွက်လွန်ပြီး အသားပြဲသွားလို့

so I could barely get up, sit or walk.

မထနိုင်၊ မရပ်နိုင်၊ လမ်းမလျှောက်နိုင်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

My employer told me I wasn't allowed to use my available vacation days

ကျွန်မ အလုပ်ရှင်က ကျွန်မရဲ့ ကျန်တဲ့ အားလပ်ရက်တွေသုံးခွင့်မရှိဘူးလို့ ပြောတယ်။

because it was budget season."

အကြောင်းက ဘက်ဂျက်ကာလဖြစ်နေလို့ပါ။"

I've come to believe that we can't look situations like these in the eye

ဒီလိုအခြေအနေတွေကို ကျွန်မတို့ တည့်တိုး မကြည့်ရဲကြဘူး လို့ယုံကြည်လာပါတယ်။

because then we'd be horrified,

ကျွန်မတို့က လန့်ကြမှာလေ။

and if we get horrified then we have to do something about it.

ကျွန်မတို့ လန့်ရင် ကျွန်မတို့က တစ်ခုခုလုပ်ရမှာပေါ့။

So we choose to look at, and believe, this image.

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ဒီပုံကို ကြည့်ပြီး ယုံကြည်ကြတယ်လေ။

I don't really know what's going on in this picture,

ဒီပုံမှာ ဘာဖြစ်နေလဲတော့ ကျွန်မ မသိဘူး။

because I find it weird and slightly creepy.

ဒီပုံ ထူးဆန်းပြီး ကြောက်ဖို့ကောင်းတယ် ထင်လို့ပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Like, what is she doing?

ဆိုပါစို့၊ သူဘာလုပ်နေတာလဲ။

But I know what it tells us.

ဒါပေမဲ့ ဒါက ဘာကိုပြောလဲဆိုတာ ကျွန်မသိပါတယ်။

It tells us that everything's fine.

အရာအားလုံးအဆင်ပြေတယ်လို့ ကျွန်မတို့ကို ပြောနေတာလေ။

This working mother, all working mothers and all of their babies, are fine.

ဒီအလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေ၊ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေအားလုံး၊ ကလေးအားလုံး ကောင်းတယ်ပေါ့။

There's nothing to see here.

ဒီမှာ ဘာမှကြည့်စရာမရှိဘူးပေါ့။

And anyway, women have made a choice,

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်လေ၊ အမျိုးသမီးတွေက ရွေးချယ်မှုတစ်ခု လုပ်ခဲ့တယ်။

so none of it's even our problem.

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ပြဿနာမဟုတ်ဘူးပေါ့။

I want to break this choice thing down into two parts.

ဒီရွေးချယ်မှုကို နှစ်ပိုင်း ခွဲချင်ပါတယ်။

The first choice says that women have chosen to work.

ပထမတစ်ခု - အမျိုးသမီးတွေက အလုပ်လုပ်ဖို့ ရွေးချယ်တာပါ။

So, that's not true.

အဲဒါ မမှန်ပါဘူး။

Today in America, women make up 47 percent of the workforce,

ကနေ့ အမေရိကန်မှာ အမျိုးသမီးတွေက အလုပ်အားရဲ့ ၄၇ ရာခိုင်နှုန်းပါ။

and in 40 percent of American households

အမေရိကန် အိမ်ထောင်စု ၄၀ %

a woman is the sole or primary breadwinner.

အမျိုးသမီးက တစ်ဦးတည်းသော ပိုက်ဆံရှာသူဖြစ်ပါတယ်။

Our paid work is a part, a huge part, of the engine of this economy,

ကျွန်မတို့ရဲ့ လစာရ အလုပ်က ဒီစီးပွား ယန္တာရားရဲ့ အစိတ်အပိုင်းကြီးတစ်ခုပါ။

and it is essential for the engines of our families.

ကျွန်မတို့ မိသားစု ယန္တရားအတွက်လည်း အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။

On a national level, our paid work is not optional.

တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့်မှာ ကျွန်မတို့ လုပ်အားက ရွေးချယ်စရာမဟုတ်ဘူး။

Choice number two says that women are choosing to have babies,

နံပါတ်၂ ပြောတာက အမျိုးသမီးတွေက ကလေးယူဖို့ ရွေးချယ်တာမို့လို့

so women alone should bear the consequences of those choices.

ဒီရွေးချယ်မှုရဲ့ နောက်ဆက်တွဲကို သူတို့ဘဲ ခံယူသင့်တယ်ဆိုတာပါ။

You know, that's one of those things

ဒီလိုအရာတွေက ရှင်သွားလာရင်း ကြားတဲ့အခါ

that when you hear it in passing, can sound correct.

မှန်တယ်လို့ ထင်ရနိုင်တဲ့ အရာတွေထဲက တစ်ခုပါ။

I didn't make you have a baby.

မင်းကို ကလေးရအောင် ငါမလုပ်ဘူး။

I certainly wasn't there when that happened.

မင်းကလေးရတဲ့အချိန် ငါမှ မရှိတာ။

But that stance ignores a fundamental truth,

ဒါပေမဲ့ ဒီလို အမြင်က အခြေခံကျတဲ့ အမှန်တရားကို လျစ်လျူရှုထားပါတယ်။

which is that our procreation on a national scale is not optional.

ဒီနိုင်ငံအဆင့်မှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ကလေး မွေးဖွားမှု ရွေးချယ်စရာမဟုတ်ဘူး။

The babies that women, many of them working women, are having today,

အဲ့အမျိုးသမီးတွေ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ရနေတဲ့ ကလေးတွေက

will one day fill our workforce, protect our shores,

ကျွန်မတို့ လုပ်အားကို ဖြည့်ဆည်းပြီး ကာကွယ်ပါလိမ့်မယ်။

make up our tax base.

ကျွန်မတို့ အခွန်ကို အစားထိုးပေးပါတယ်။

Our procreation on a national scale is not optional.

တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့်မှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ကလေးမွေးမှုက ရွေးချယ်စရာမဟုတ်ဘူး။

These aren't choices.

ဒါတွေက ရွေးချယ်မှုမဟုတ်ဘူး။

We need women to work. We need working women to have babies.

အမျိုးသမီးတွေ အလုပ်လုပ်ဖို့၊ အလုပ် လုပ်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေကလေးယူဖို့ လိုပါတယ်။

So we should make doing those things at the same time

ဒါကြောင့် ဒီလိုတွေ တစ်ချိန်တည်းလုပ်တာ လက်ခံနိုင်အောင်

at least palatable, right?

လုပ်ပေးရမှာ မဟုတ်ဘူးလား။

OK, this is pop quiz time:

ကောင်းပြီ။ အခု အမေးအဖြေ အချိန်ပါ။

what percentage of working women in America do you think

အမေရိကန်မှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမျိုးသမီး ရာခိုင်နှုန်း ဘယ်လောက်

have no access to paid maternity leave?

လစာရ သားဖွားခွင့် မရဘူးလို့ ရှင်တို့ ထင်သလဲ။

88 percent.

၈၈ %။

88 percent of working mothers will not get one minute of paid leave

အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေရဲ့ ၈၈ %က ကလေးမွေးပြီး လစာရ ခွင့်

after they have a baby.

တစ်မိနစ်လေးတောင် မရဘူး။

So now you're thinking about unpaid leave.

အခုလောက်ဆို ရှင်တို့ လစာမဲ့ ခွင့် အကြောင်းကို စဉ်းစားနေလောက်ပြီ။

It exists in America. It's called FMLA. It does not work.

အမေရိကမှာ ဒီလို ရှိနေတာပါ။ FMLA လို့ခေါ်ပါတယ်။ အလုပ်မဖြစ်ပါဘူး။

Because of the way it's structured, all kinds of exceptions,

သူ့ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ခြွင်းချက်များစွာကြောင့်

half of new mothers are ineligible for it.

မိခင်အသစ် တစ်ဝက်လောက်က ခံစားခွင့်မရှိဘူး။

Here's what that looks like.

ဒါကတော့ ဖြစ်ပျက်ပုံပါ။

"We adopted our son.

"ကျွန်မတို့ သားကို မွေးစားခဲ့ပါတယ်။

When I got the call, the day he was born, I had to take off work.

သူ့ကို မွေးတဲ့နေ့ ဖုန်းခေါ်တော့ ကျွန်မ အလုပ်ပျက်ခဲ့ရပါတယ်။

I had not been there long enough to qualify for FMLA,

FMLA ရထိုက်ဖို့အတွက် လုပ်သက်မပြည့်သေးပါဘူး။

so I wasn't eligible for unpaid leave.

ဒါကြောင့် လစာမဲ့ ခွင့် မရခဲ့ပါဘူး။

When I took time off to meet my newborn son,

အလုပ်ပျက်ပြီး ကျွန်မ မွေးကင်းစ သားကို သွားတွေ့တော့

I lost my job."

ကျွန်မ အလုပ်ပြုတ်သွားတယ်။"

These corporate stock photos hide another reality, another layer.

ဒီစတော့ ပုံတွေက နောက်အမှန်တရား၊ နောက် အလွှာတစ်ခုကို ဖုံးကွယ်ထားပါတယ်။

Of those who do have access to just that unpaid leave,

လစာမဲ့ ခွင့်လေးဘဲရတဲ့ သူတွေထဲက

most women can't afford to take much of it at all.

အမျိုးသမီးအများစုက ခွင့်အများကြီး ယူဖို့ မတတ်နိုင်ကြဘူး။

A nurse told me, "I didn't qualify for short-term disability

သူနာပြု တစ်ယောက် ကျွန်မကို ပြောတယ် "ကျွန်မ ယာယီမသန်စွမ်းမှု သတ်မှတ်မခံရဘူး"

because my pregnancy was considered a preexisting condition.

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်မကိုယ်ဝန်က ရှိပြီးသား အခြေအနေအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရလို့ပါ။

We used up all of our tax returns and half of our savings

ကျွန်မရဲ့ လစာမဲ့ ၆ ပတ်သာအတွင်း ပြန်အမ်းအခွန်ငွေအားလုံးနဲ့

during my six unpaid weeks.

စုငွေတစ်ဝက်ကို သုံးလိုက်ပါတယ်။

We just couldn't manage any longer.

ကျွန်မတို့ ဆက်မလုပ်နိုင်တော့ပါဘူး။

Physically it was hard, but emotionally it was worse.

ရုပ်ပိုင်းအရ ခက်ခဲပေမဲ့ စိတ်ပိုင်းအရ ပိုဆိုးပါတယ်။

I struggled for months being away from my son."

ကျွန်မသားနဲ့ ကွဲကွာရတာကို လပေါင်းများစွာ ရုန်းကန်ရပါတယ်။"

So this decision to go back to work so early,

ဒါမို့လို အလုပ်အစောကြီးပြန်လုပ်ဖို့ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကြီးက

it's a rational economic decision driven by family finances,

ဒါက မိသားစုငွေကြေးကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ ကျိုးကြောင်းဆက် စီးပွားရေး ဆုံးဖြတ်ချက်ပါ။

but it's often physically horrific

ဒါပေမဲ့ ရုပ်ပိုင်းအရ ဆိုးရွားပါတယ်။

because putting a human into the world is messy.

ဘာလို့ဆိုတော့ လူတစ်ယောက်ကို မွေးထုတ်လိုက်တာ ရှုပ်ထွေးတယ်လေ။

A waitress told me,

စားပွဲထိုးတစ်ယောက်က ပြောတယ်။

"With my first baby, I was back at work five weeks postpartum.

"ကျွန်မ ပထမကလေးတုန်းက မွေးပြီး ၅ ပတ်နောက် အလုပ်ကို ပြန်ရောက်နေပါပြီ။

With my second, I had to have major surgery after giving birth,

ဒုတိယတစ်ယောက်ကျတော့ ကလေးမွေးပြီး ခွဲစိတ်မှုခံယူရပါတယ်။

so I waited until six weeks to go back.

ဒါကြောင့် အလုပ်ပြန်လုပ်ဖို့ ၆ ပတ်လောက် စောင့်လိုက်ရပါတယ်။

I had third degree tears."

တတိယအဆင့် အသားပြဲမှုရှိခဲ့ပါတယ်။

23 percent of new working mothers in America

အမေရိကန်က အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေ ၂၃ % က

will be back on the job within two weeks of giving birth.

ကလေးမွေးပြီး နှစ်ပတ်အတွင်း အလုပ်ပြန်လုပ်နေကြပါလိမ့်မယ်။

"I worked as a bartender and cook, average of 75 hours a week while pregnant.

"ကျွန်မ ကိုယ်ဝန်နဲ့ တစ်ပတ်ကို ၇၅ နာရီ ဘားထိန်းသူ၊ အချက်အပြုတ်သမ အဖြစ်လုပ်ပါတယ်

I had to return to work before my baby was a month old,

ကျွန်မ ကလေး တစ်လ မပြည့်ခင် အလုပ်ပြန်လုပ်ရပါတယ်။

working 60 hours a week.

တစ်ပတ်ကို နာရီ ၆၀ အလုပ်လုပ်ရင်းပေါ့။

One of my coworkers was only able to afford 10 days off with her baby."

ကျွန်မ အလုပ်ဖော်တစ်ယောက်ဆို သူ့ကလေးအတွက် ခွင့် ၁၀ ရက်ပဲ တတ်နိုင်တာပါ။"

Of course, this isn't just a scenario with economic and physical implications.

ဒါက စီးပွားရေး၊ ရုပ်ပိုင်း ပတ်သတ်မှု ရှိနေတဲ့ ဖြစ်ရပ်မဟုတ်ဘူးပေါ့။

Childbirth is, and always will be, an enormous psychological event.

ကလေးမွေးခြင်းက ကြီးမားတဲ့ စိတ်ပိုင်း ဖြစ်စဉ် ဖြစ်သလို အမြဲဖြစ်နေမှာပါ။

A teacher told me,

ဆရာမ တစ်ယောက် ကျွန်မကို ပြောပြတယ်။

"I returned to work eight weeks after my son was born.

"ကျွန်မ သားလေးမွေးပြီး ၈ ပတ်ပြီးနောက် အလုပ်ပြန်လုပ်ပါတယ်။

I already suffer from anxiety,

ကျွန်မ စိုးရိမ်မှု ခံစားနေရပါပြီ၊

but the panic attacks I had prior to returning to work were unbearable."

ဒါပေမဲ့ အလုပ်ပြန်မဆင်းခင် ရတဲ့ စိတ်ချောက်ချားမှုက မခံနိုင်အောင်ပါဘဲ"

Statistically speaking,

စာရင်းအင်းနဲ့ ပြောရရင်

the shorter a woman's leave after having a baby,

ကလေးမွေးပြီး အမျိုးသမီးတစ်ဦးရဲ့ ခွင့်ရက်ကတိုလေ

the more likely she will be to suffer from postpartum mood disorders

စိတ်ကျရောဂါ၊ စိတ်ပူရောဂါလို စိတ်ရောဂါတွေရဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေ

like depression and anxiety,

ပိုများလေပါပဲ။

and among many potential consequences of those disorders,

ဒီရောဂါတွေရဲ့ နောက်ဆက်တွဲများစွာထဲကမှ

suicide is the second most common cause of death

ကိုယ့်ကိုသတ်သေခြင်းက အမျိုးသမီးရဲ့ ကလေးမွေးပြီးပထမနှစ်အတွင်း

in a woman's first year postpartum.

သေရတဲ့ ဒုတိယ အကြောင်းအရင်းဖြစ်တယ်။

Heads up that this next story --

နောက်ပုံပြင်အတွက် သတိ။

I've never met this woman, but I find it hard to get through.

ဒီအမျိုးသမီးကို ကျွန်မ မမြင်ဖူးဘူး ဒါပေမဲ့ ကျွန်မအတွက် ဒါက ခံစားရခက်တယ်။

"I feel tremendous grief and rage that I lost an essential,

"ကျွန်မရဲ့ သားလေးနဲ့ အတူ နေဖို့ အရေးပါ၊ အစားမထိုးနိုင်၊ ဖွံ့ဖြိုးတဲ့အချိန်လေးကို

irreplaceable and formative time with my son.

ဆုံးရှုံးရလို့ ဒေါသ ပူဆွေးမှုကို အတိုင်းမသိ ခံစားရပါတယ်။

Labor and delivery left me feeling absolutely broken.

ကလေးမွေးဖွားခြင်းကြောင့် ကျွန်မ လုံးဝ စိတ်ပင်ပန်းရပါပြီ။

For months, all I remember is the screaming: colic, they said.

လပေါင်းများစွာ ကျွန်မ မှတ်မိတာက ကလေး အော်သံပါ။ ကလေး လေနာတာလို့ပြောပါတယ်။

On the inside, I was drowning.

စိတ်ထဲမှာတော့ မွန်းကြပ်နေပါပြီ။

Every morning, I asked myself how much longer I could do it.

မနက်တိုင်း ဘယ်လောက်ကြာ ဆက်လုပ်နိုင်မလဲလို့ ကျွန်မကိုယ့်ကိုပြန်မေးပါတယ်။

I was allowed to bring my baby to work.

အလုပ်ကို ကလေးခေါ်လာခွင့်တော့ ရှိပါတယ်။

I closed my office door while I rocked and shushed

ကျွန်မ ဒုက္ခမရောက်အောင် အော်တာ ရပ်ဖို့ သူ့ကို လှုပ်ပေး၊ ချော့သိပ်၊

and begged him to stop screaming so I wouldn't get in trouble.

တောင်းဆိုတုန်း ရုံးခန်းတံခါးကို ပိတ်ထားရပါတယ်။

I hid behind that office door every damn day

နေ့တိုင်း ရုံးတံခါးနောက်ကွယ်မှာ ပုန်းပြီး

and cried while he screamed.

သူ အော်တာနဲ့ အမျှ ငိုနေမိပါတယ်။

I cried in the bathroom while I washed out the pump equipment.

သန့်စင်ခန်းထဲမှာ နို့ညစ်ကိရိယာကို ဆေးတုန်း ကျွန်မ ငိုပါတယ်။

Every day, I cried all the way to work and all the way home again.

နေ့စဉ် အလုပ်သွားချိန်၊ အိမ်ပြန်ချိန် လမ်းတစ်လျှောက် ကျွန်မ ငိုတယ်။

I promised my boss that the work I didn't get done during the day,

နေ့မှာ မပြီးတဲ့အလုပ်တွေကို ည အိမ်မှာ ပြီးအောင်လုပ်မယ်လို့

I'd make up at night from home.

ကျွန်မ အကြီးအကဲကို ကတိပေးရပါတယ်။

I thought, there's just something wrong with me that I can't swing this."

ကျွန်မထင်တာ ဒါကို မပြီးနိုင်တာ ကျွန်မနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး တစ်ခုခုမှားနေလို့ပေါ့။"

So those are the mothers.

ဒါဆို အဲဒါတွေက အမေတွေပေါ့နော်။

What of the babies?

ကလေးတွေကော။

As a country, do we care about the millions of babies

နိုင်ငံတစ်ခုအနေနဲ့ နှစ်တိုင်း အလုပ်လုပ်တဲ့အမေမွေးတဲ့

born every year to working mothers?

ကလေး သန်းပေါင်းများစွာကို ဂရုစိုက်ကြလား။

I say we don't,

ဂရုမစိုက်ဘူးလို့ ပြောမယ်။

not until they're of working and tax-paying and military-serving age.

သူတို့ အလုပ်မလုပ်ခင်၊ အခွန်မဆောင်ခင် စစ်မှုမထမ်းခင်အထိပေါ့။

We tell them we'll see them in 18 years,

၁၈ နှစ်မှတွေ့မယ်လို့ ကျွန်မတို့ ပြောတယ်။

and getting there is kind of on them.

အဲကို သွားတာ သူတို့ရဲ့ တာဝန်လိုပေါ့။

One of the reasons I know this is that babies whose mothers

ကျွန်မသိတဲ့ အကြောင်းအရင်းတစ်ခုကတော့ အမေနဲ့ အိမ်မှာ အတူ

have 12 or more weeks at home with them

၁၂ ပတ်နဲ့ အထက်နေရတဲ့ ကလေးတွေက

are more likely to get their vaccinations and their well checks in their first year,

ပထမနှစ်အတွင်း ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီး ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။

so those babies are more protected from deadly and disabling diseases.

ဒါကြောင့်အဲ့ကလေးတွေက သေစေတဲ့၊ ဆိုးရွားတဲ့ ရောဂါတွေ ကင်းဝေးပါတယ်။

But those things are hidden behind images like this.

ဒါပေမဲ့ အဲလိုအရာတွေက ဒီလိုပုံ နောက်ကွယ်မှာ ပုန်းကွယ်နေတတ်ပါတယ်။

America has a message for new mothers who work and for their babies.

အမေသစ်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေအတွက် အမေရိကက အမှာစကားတစ်ခုရှိပါတယ်။

Whatever time you get together, you should be grateful for it,

မင်းတို့ အတူတူနေရတဲ့ အချိန်တွေအတွက် မင်းတို့ ကျေးဇူးသိတတ်သင့်တယ်။

and you're an inconvenience

ပြီးရင် မင်းတို့က စီးပွားရေးအတွက်ကော၊

to the economy and to your employers.

မင်းတို့ အလုပ်ရှင်အတွက်ပါ အဆင်မပြေမှုတစ်ခုဘဲ။

That narrative of gratitude runs through a lot of the stories I hear.

ဒီလို ကျေးဇူးတရားတင်ပြမှုမျိုးကို ကျွန်မ ကြားရတဲ့ ပုံပြင်တွေထဲမှာ မြင်နေရပါတယ်။

A woman told me,

အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ပြောတာပါ။

"I went back at eight weeks after my C-section

"ဗိုက်ခွဲမွေးပြီး ၈ ပတ်မှာ အလုပ်လုပ်ရပါတယ်။

because my husband was out of work.

ကျွန်မ ယောက်ျားက အလုပ်မရှိလို့ပါ။။

Without me, my daughter had failure to thrive.

ကျွန်မ မရှိတော့ ကျွန်မ သမီးက ချူချာလာပါတယ်။

She wouldn't take a bottle.

နို့လည်း မစို့ဘူး။

She started losing weight.

သူ စ ပိန်လာပါတယ်။

Thankfully, my manager was very understanding.

ကံကောင်းစွာဘဲ ကျွန်မ မန်နေဂျာက နားလည်ပေးတတ်ပါတယ်။

He let my mom bring my baby,

ကလေးကို နို့တိုက်လို့ရအောင်

who was on oxygen and a monitor,

အောက်စီဂျင်စက်နဲ့ မော်နီတာနဲ့ ကျွန်မအမေကို

four times a shift so I could nurse her."

တစ်ဂျူတီကို လေးကြိမ် ကလေး ခေါ်လာခွင့်ပေးတယ်။"

There's a little club of countries in the world

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အမေသစ်တွေကို လစာရ ခွင့်

that offer no national paid leave to new mothers.

မပေးတဲ့ နိုင်ငံ တစ်စုရှိပါတယ်။

Care to guess who they are?

သူတို့ဘယ်သူလဲဆိုတာ ခန့်မှန်းချင်လား။

The first eight make up eight million in total population.

ပထမ ၈ ခုက လူဦးရေ ၈ သန်းပါဝင်ပါတယ်။

They are Papua New Guinea, Suriname and the tiny island nations

သူတို့ကတော့ Papua New Guinea၊ Suriname၊ Micronesia ကျွန်းစု

of Micronesia, Marshall Islands, Nauru, Niue, Palau and Tonga.

Marshall ကျွန်းစု၊ Nauru၊ Niue၊ Palau နှင့် Tongaပါ။

Number nine is the United States of America,

နံပါတ် ၉ ကတော့ လူဦးရေ သန်း ၃၂၀ နဲ့

with 320 million people.

အမေရိကဖြစ်ပါတယ်။

Oh, that's it.

အို ဒါပဲ။

That's the end of the list.

ဒီစာရင်းရဲ့ အဆုံးပဲ။

Every other economy on the planet

ကမ္ဘာပေါ်က တစ်ခြားနိုင်ငံတွေက

has found a way to make some level of national paid leave work

နိုင်ငံ့အနာဂတ် ဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေတဲ့ လူတွေအတွက် လစာရ ခွင့်ကို ပေးဖို့

for the people doing the work of the future of those countries,

နည်းတစ်ခုခုကို စီစဉ်ပေးထားကြတယ်။

but we say, "We couldn't possibly do that."

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ကျတော့ "ဒီလို လုပ်လို့ မရဘူးလေ"လို့ ပြောကြတယ်။

We say that the market will solve this problem,

စျေးကွက်က ဒီပြဿနာကို ရှင်းလိမ့်မယ် ဆိုပြီးပြောကြတယ်။

and then we cheer when corporations offer even more paid leave to the women

အဖွဲ့အစည်းတွေက ပညာအတတ်ဆုံး လစာအကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးတွေကို

who are already the highest-educated and highest-paid among us.

လစာရ ခွင့် ပိုပေးတော့ ကျွန်မတို့ ဂုဏ်ယူကြတယ်။

Remember that 88 percent?

အဲ ၈၈ % ကို မှတ်မိသေးလား။

Those middle- and low-income women are not going to participate in that.

အလယ်တန်းစား၊ အောက်ခြေတန်းစား အမျိုးသမီးတွေက အဲထဲမှာ ပါမှာ မဟုတ်ဘူး။

We know that there are staggering economic, financial, physical

ဒီလမ်းစဉ်အတွက် ကြီးမားတဲ့ စီးပွားရေး၊ ငွေကြေးရေး၊ ရုပ်နဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ

and emotional costs to this approach.

တန်ကြေးတွေရှိတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိတယ်။

We have decided -- decided, not an accident,

ကျွန်မတို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ ဆုံးဖြတ်တာနော်။ မတော်တဆ မဟုတ်ဘူး။

to pass these costs directly on to working mothers and their babies.

ဒီတန်ကြေးတွေကို အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေနဲ့ သူတို့ကလေးဆီ တိုက်ရိုက် ပေးဆပ်ဖို့ပေါ့။

We know the price tag is higher for low-income women,

ဝင်ငွေနည်းအမျိုးသမီးတွေအတွက် တန်ကြေးပိုမြင့်တာ သိတယ်၊

therefore disproportionately for women of color.

ဒါကြောင့် လူဖြူမဟုတ်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေအတွက် အဆမတန်ပေါ့။

We pass them on anyway.

သူတို့ဆီ ပေးဆပ်လိုက်တာပါပဲလေ။

All of this is to America's shame.

ဒါအားလုံး အမေရိကအတွက် ရှက်စရာပါ။

But it's also to America's risk.

ဒါပေမဲ့ ဒါက အမေရိကအတွက် ဆုံးရှုံးစရာလည်းဖြစ်တယ်။

Because what would happen

အကြောင်းက ဒီ ကလေးယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက

if all of these individual so-called choices to have babies

ကလေးမယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေဖြစ်သွားရင်

started to turn into individual choices not to have babies.

ဘာတွေဖြစ်မလဲ။

One woman told me,

အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ပြောတယ်။

"New motherhood is hard. It shouldn't be traumatic.

"အမေသစ် ဘဝက ခက်ခဲတယ်။ ဒီလောက်ထိ စိတ်မဖိစီးသင့်ဘူး။

When we talk about expanding our family now,

ကျွန်မတို့ မိသားစုတိုးချဲ့တဲ့အကြောင်း ပြောတဲ့အခါ

we focus on how much time I would have to care for myself and a new baby.

ကျွန်မကိုယ့်ကိုနဲ့ ကလေးကို ဂရုစိုက်ဖို့ အချိန်ဘယ်လောက်ရှိတာကို အာရုံစိုက်ပါတယ်။

If we were to have to do it again the same way as with our first,

ကျွန်မတို့ ပထမကလေးတုန်းကလို ပြန်လုပ်ရမယ်ဆိုရင်

we might stick with one kid."

ကလေးတစ်ယောက်နဲ့ဘဲ တော်ပါပြီ။"

The birthrate needed in America to keep the population stable

အမေရိကမှာ လူဦးရေတည်ငြိမ်အောင် ထိန်းဖို့ မွေးနှုန်းက

is 2.1 live births per woman.

အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကို ကလေး ၂.၁ ယောက်နှုန်းပါ။

In America today, we are at 1.86.

ယနေ့ အမေရိကမှာ ကျွန်မတို့က ၁.၈၆ ဘဲ ရှိပါသေးတယ်။

We need women to have babies,

အမျိုးသမီးတွေ ကလေးမွေးဖို့လိုပါတယ်။

and we are actively disincentivizing working women from doing that.

ပြီးရင် အမျိုးသမီးတွေ ကလေးမယူဖို့ ကျွန်မတို့ တက်ကြွစွာ ဟန့်တားနေပါတယ်။

What would happen to work force, to innovation, to GDP,

အလုပ်အားတွေ၊ ဆန်းသစ်ပြောင်းလဲမှုတွေ၊ GDP တွေ ဘာဖြစ်သွားမလဲ။

if one by one, the working mothers of this country were to decide

ဒီနိုင်ငံက အလုပ်လုပ်တဲ့ အမေတွေ တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် ဒါကို နောက်တစ်ခါ

that they can't bear to do this thing more than once?

ဆက်မလုပ်နိုင်တော့ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ရင်ပေါ့။

I'm here today with only one idea worth spreading,

ဝေမျှဖို့ကောင်းတဲ့ စိတ်ကူးတစ်ခုနဲ့ ကျွန်မ ဒီကို ရောက်နေတာပါ။

and you've guessed what it is.

ဘာလဲဆိုတာ ရှင်တို့ ခန့်မှန်းပြီးလောက်ပြီ။

It is long since time for the most powerful country on Earth

ကမ္ဘာပေါ်က အင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံက နိုင်ငံ့ အနာဂတ် တာဝန်ထမ်းနေတဲ့သူတွေ၊

to offer national paid leave

နိုင်ငံ့အနာဂတ် ကလေးတွေအတွက်

to the people doing the work of the future of this country

တစ်နိုင်ငံလုံးအဆင့် လစာရ ခွင့်ပေးသင့်တာ

and to the babies who represent that future.

ကြာလှပါပြီ။

Childbirth is a public good.

ကလေးမွေးဖွားခြင်းက လူထုကောင်းကျိုးတစ်ခုပါ။

This leave should be state-subsidized.

ဒီ ခွင့်ကို ပြည်နယ်အဆင့် ထောက်ပံ့ကြေးပေးသင့်တယ်။

It should have no exceptions for small businesses,

ခြွင်းချက်တွေမရှိသင့်ဘူး။ လုပ်ငန်းသေးတွေ၊

length of employment or entrepreneurs.

အလုပ်ခန့်အပ်မှု၊ လုပ်ငန်း အချိန်တစ်ခုအတွက်ပေါ့။

It should be able to be shared between partners.

အိမ်ထောင်ဖက် နှစ်ယောက်ကြား ဝေမျှနိုင်ရပါမယ်။

I've talked today a lot about mothers,

ဒီနေ့ အမေတွေအကြောင်း ကျွန်မ ပြောပြီးပြီ။

but co-parents matter on so many levels.

ဒါပေမဲ့ မိဘကို ကူပေးမှုကလည်း အဆင့်တိုင်းမှာ အရေးကြီတယ်။

Not one more woman should have to go back to work

ဘယ်အမျိုးသမီးကမှ သွေးဆင်းတုန်း၊ ထောနင်းထောနင်း သွားနေရတုန်း

while she is hobbling and bleeding.

အလုပ်ပြန် လုပ်စရာ မလိုရဘူး။

Not one more family should have to drain their savings account

ဘယ်မိသားစုကမှ အနားယူ ဖြေဖျောက်ဖို့နဲ့ စုစည်းဖို့ ရက်လေးတွေ ရဖို့

to buy a few days of rest and recovery and bonding.

စုငွေတွေကို အကုန်ခံစရာမလိုရဘူး။

Not one more fragile infant

မိဘတွေက မွေးကင်းစ အထူးကြပ်မတ် ကုသဆောင်မှာ

should have to go directly from the incubator to day care

ထိုင်ရင်း သူတို့ရဲ့ မရှိရှိတဲ့ အချိန်ကို သုံးလိုက်ရလို့

because his parents have used up all of their meager time

ဘယ်နုနယ်တဲ့ကလေးကမှ အနွေးပေးစက်ကနေ ကလေးထိန်းကျောင်းကို

sitting in the NICU.

တိုက်ရိုက် သွားစရာမလိုရဘူး။

Not one more working family should be told that the collision

ဘယ်အလုပ်လုပ်နေတဲ့ မိသားစုကမှ သူတို့ရဲ့ အလုပ်ကွဲလွဲမှု၊

of their work, their needed work and their needed parenthood,

သူတို့ရဲ လိုအပ်တဲ့ အလုပ်နဲ့ ကလေးထိန်းကျောင်းမှုက သူတို့ရဲ့

is their problem alone.

ပြဿနာဆိုတာ အပြောခံစရာမလိုရဘူး။

The catch is that when this is happening to a new family, it is consuming,

မကောင်းတာတစ်ခုက မိသားစုသစ်မှာ ဒါဖြစ်တဲ့အခါ အကုန်အကျများတယ်။

and a family with a new baby is more financially vulnerable

ကလေးသစ်နဲ့ မိသားစုက အရင်တုန်းကထက်

than they've ever been before,

ငွေကြေးအရ အားနည်းပါတယ်။

so that new mother cannot afford to speak up on her own behalf.

ဒါကြောင့် အမေသစ်က သူ့အတွက် ဖွင့်ဟပြောဖို့ မတတ်နိုင်ဘူး။

But all of us have voices.

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ အားလုံး ပြောဆိုခွင့်ရှိတယ်။

I am done, done having babies,

ကျွန်မတော့ ကလေးယူပြီးသွားပြီ။

and you might be pre-baby,

ရှင်တို့ကတော့ ကလေးယူတော့မယ်။

you might be post-baby,

ကလေးယူပြီးပြီ

you might be no baby.

ဒါမှမဟုတ် ကလေးမယူဘူး။

It should not matter.

ကိစ္စမရှိသင့်ပါဘူး။

We have to stop framing this as a mother's issue,

ဒါကို အမေတစ်ယောက်ပြဿနာ၊ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ပြဿနာလို

or even a women's issue.

ဘောင်ခတ်နေတာမျိုးရပ်သင့်ပြီ။

This is an American issue.

ဒါက အမေရိကန် ပြဿနာပါ။

We need to stop buying the lie that these images tell us.

ကျွန်မတို့ကို ဒီပုံတွေပြောတဲ့ မုသားတွေကို ယုံတာရပ်ဖို့ လိုပါတယ်။

We need to stop being comforted by them.

သူတို့ ရဲ့ ဖျောင်းဖျမှုကို ရပ်ဖို့လိုပါတယ်။

We need to question why we're told that this can't work

ကမ္ဘာအနှံ နေရာတိုင်း အလုပ်ဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ

when we see it work everywhere all over the world.

ဘာလို့ ဒါက မရလဲဆိုတာ မေးခွန်းထုတ်ဖို့ လိုပါတယ်။

We need to recognize that this American reality

ဒီ အမေရိကန် အမှန်တရားက ကျွန်မတို့အတွက် ဂုဏ်ညိုနွမ်းမှု၊

is to our dishonor and to our peril.

အန္တရာယ်ဆိုတာ အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုပါတယ်။

Because this is not,

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒါက

this is not,

ဒါက

and this is not what a working mother looks like.

ဒါက အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေ တစ်ယောက်နဲ့ မတူလို့ပါ။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)