3 reasons why we can win the fight against poverty | Andrew Youn

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: Hiwa Foundation II

I've been living in rural East Africa for about 10 years,

نزیکەی ١٠ ساڵ ئەبێت لە دەرەوەی شارەکانی ئەفریقای ڕۆژهەڵات ئەژیم، و

and I want to share a field perspective with you on global poverty.

ئەمەوێت ڕوانگەیەکی مەیدانیتان پێبڵێم لەسەر هەژاری جیهانی.

I believe that the greatest failure of the human race

لەو باوەڕەیام کە گەورەترین شکستی ڕەچەڵەکی مرۆڤایەتی

is the fact that we've left more than one billion of our members behind.

ئەو ڕاستیەیە کە زیاتر لە یەک ملیار لە ئەندامەکانی خۆمان لەدواوە بەجێهێشتووە.

Hungry, extreme poverty:

برسێتی، هەژاری تەواوەتی:

these often seem like gigantic, insurmountable problems,

ئەمانە زۆر جار لە کێشەی گەورە و زەبەلاح ئەچن،

too big to solve.

زۆر گەورەیە چارەسەر بکرێن.

But as a field practitioner,

بەڵام وەک لێکۆڵەرێکی مەیدانی،

I believe these are actually very solvable problems

لەو باوەڕەیام کە ئەمانە بابەتێک بن چارەسەر بکرێن

if we just take the right strategies.

ئەگەر ستراتیجی ڕاست بگرینە بەر.

Archimedes was an ancient Greek thinker,

ئەرخەمیدس زانایەکی یۆنانی کۆن بوو و

and he taught us that if we lean on the right levers,

فێری کردوین ئەگەر بتوانین خۆمان بە نوێڵە ڕاستەکە بەینەوە

we can move the world.

ئەتوانین جیهان بجوڵێنین.

In the fight against extreme poverty, I believe there are three powerful levers

لە شەڕەکەیا دژی ئەوپەڕی هەژاری، لەو باوەڕەیام سێ نوێڵی بەهێز هەبێت

that we can lean on.

بتوانین پاڵی پێوە بەینەوە.

This talk is all about those levers, and why they make poverty

ئەم وتارە هەمووی لەسەر ئەو نوێڵانەیە، و بۆچی وا ئەکەن کە هەژاری

a winnable fight in our lifetimes.

شەڕێک بێت بتوانرێ ببرێتەوە لەم ژیانەماندا.

What is extreme poverty?

ئەوپەڕی هەژاری چییە؟

When I first moved to rural East Africa,

کە یەکەمجار چووم بۆ دەرەوەی شارەکانی ئەفریقای ڕۆژهەڵات،

I stayed overnight with a farm family.

شەوێک لەگەڵ خێزانێکی جوتیار مامەوە.

They were wonderful people.

کەسانێکی باش بوون.

They invited me into their home. We sang songs together

بانگێشتیان کردم بۆناو ماڵەکەیان. پێکەوە گۆرانیمان وت و

and ate a simple dinner.

ئێوارەخوانێکی سادەمان خوارد.

They gave me a blanket to sleep on the floor.

بەتانییەکیان یامێ لەسەر زەوییەکە بنووم.

In the morning, however, there was nothing to eat.

بەڵام بۆ بەیانییەکەی، هیچ نەبوو بخورێت. و

And then at lunchtime, I watched with an increasingly sick feeling

ئینجا بۆ نیوەڕۆ، بە هەستێکی زۆر ناخۆشەوە سەیرم کرد

as the eldest girl in the family cooked porridge as a substitute for lunch.

کاتێک کچە گەورەی خێزانەکە دەستیکرد بە لێنانی تریت وەک جێگرەوەیەکی نانی نیوەڕۆ.

For that meal, every child drank one cup to survive.

بۆ ئەو ژەمە، هەر منداڵێک یەک کوپی خواردەوە بۆ مانەوە. و

And I cannot tell you how ashamed I felt

ناتوانم پێتان بڵێم چەندێک هەستم بە شەرم ئەکرد

when they handed one of those cups to me,

کاتێک یەکێک لەو کوپانەیان یامێ، و

and I knew I had to accept their hospitality.

ئەمزانی کە ئەبێت میواندارییەکەیان قبوڵ بکەم.

Children need food not only to survive but also to grow physically and mentally.

منداڵان پێویستیان بە خواردنە نەک تەنیا بۆ مانەوە بەڵکو بۆ گەشەی جەستەیی و دەروونیش.

Every day they fail to eat, they lose a little bit of their future.

هەر ڕۆژێک کە ناتوانن نان بخۆن، کەمێک لە داهاتوویان لەدەست ئەیەن.

Amongst the extreme poor, one in three children

لەناو هەژارترینەکانا، لە سێ منداڵ منداڵێک

are permanently stunted from a lifetime of not eating enough.

بەشێوەیەکی هەمیشەیی تووشی ئەوە ئەبێت بۆ هەتا هەتایە خواردنی پێویست نەخوات.

When that's combined with poor access to health care,

کاتێک ئەوە یەک ئەگرێت لەگەڵ بەردەستنەبوونی چاودێری پزیشکی،

one in 10 extremely poor children die before they reach age five.

لە ١٠ منداڵی هەژار یەکێکیان پێش تەمەنی پێنج ساڵی ئەمرێت. و

And only one quarter of children complete high school

تەنیا یەک لەسەر چواری منداڵەکان ئامادەیی تەواو ئەکەن

because they lack school fees.

بەهۆی ئەوەی پارەی خوێندنیان پێنادرێت.

Hunger and extreme poverty curb human potential in every possible way.

برسێتی و لێواری هەژاری بەهەموو شێوەیەک زەفەر بە تواناکانی مرۆڤ ئەبەن.

We see ourselves as a thinking, feeling and moral human race,

خۆمان وەک ڕەچەڵەکێک ئەبینین کە بتوانین بیرکەینەوە و هەستمان هەبێت،

but until we solve these problems for all of our members,

بەڵام هەتا ئەوکاتەی چارەسەری ئەم کێشانە ئەکەین بۆ هەموو ئەندامەکانمان،

we fail that standard,

لە ئاست ئەو ستانداردەیا نابین،

because every person on this planet matters.

چونکە هەموو کەسێک لەسەر ئەم هەسارەیە گرنگە.

This child matters.

ئەم منداڵە گرنگە.

These children matter.

ئەم منداڵانە گرنگن.

This girl matters.

ئەم کچە گرنگە.

You know, we see things like this,

ئێمە شتانە ئاوا ئەبینین و

and we're upset by them,

بێتاقەت ئەبین پێیان،

but they seem like such big problems.

بەڵام لە کێشەی گەورە ئەچن.

We don't know how to take effective action.

نازانین چۆن ڕێکاری کاریگەر بگرینە بەر.

But remember our friend Archimedes.

بەڵام ئەرخەمیدسی هاوڕێمانتان بیربێت.

Global poverty has powerful levers.

هەژاری جیهانی نوێڵی بەهێزی هەیە.

It's a problem like any other.

کێشەیەکە وەک هەر کێشەیەکی تر.

I live and work in the field, and as a practitioner,

من لە بوارەکەیا ئەژیم و کار ئەکەم، و وەک کەسێک لە مەیدانەکەیا،

I believe these are very solvable problems.

لەو باوەڕەیام ئەم کێشانە بتوانرێت چارەسەر بکرێن.

So for the next 10 minutes,

بۆیە بۆ ١٠ خولەکی دواتر،

let's not be sad about the state of the world.

با دڵتەنگ نەبین بۆ بارودۆخی جیهان.

Let's engage our brains.

با مێشکی خۆمان بخەینە کار.

Let's engage our collective passion for problem-solving

با بایەخی کۆکراوەی خۆمان بخەینە کار بۆ چارەسەرکردنی کێشە و

and figure out what those levers are.

بزانین ئەو نوێڵانە چین.

Lever number one: most of the world's poor are farmers.

نوێڵی یەکەم: زۆربەی هەژارەکانی جیهان جووتیارن.

Think about how extraordinary this is.

بیر لەوە بکەرەوە ئەمە چەند نائاساییە.

If this picture represents the world's poor,

ئەگەر ئەم وێنەیە هەژاری جیهان نیشان بات،

then more than half engage in farming as a major source of income.

کەواتە زیاتر لە نیوە خەریکی کشتوکاڵن وەک سەرچاوەیەکی سەرەکی داهات.

This gets me really excited.

ئەمەش بەڕاستی هانم ئەیات.

All of these people, one profession.

هەموو ئەم خەڵکە، یەک کارن.

Think how powerful this is.

بیری لێکەنەوە ئەمە چەند بەهێزە.

When farmers become more productive, then more than half the world's poor

کاتێک جوتیارەکان بەرهەمهێنەرتر ئەبن، زیاتر لە نیوەی هەژارەکانی جیهان

earn more money and climb out of poverty.

پارەی زیاتریان دەستئەکەوێت و لە هەژاری دەرئەچن.

And it gets better.

باشتریش ئەبێت.

The product of farming is, of course, food.

بەرهەمی کشتوکاڵی بێگومان خواردنە.

So when farmers become more productive, they earn more food,

بۆیە کاتێک جوتیارەکان بەرهەمهێنەرتر ئەبن، خواردنی زیاتریان دەست ئەکەوێت، و

and they don't just help themselves,

تەنیا یارمەتی خۆیان نایەن بەوە،

but they help to feed healthy communities and thriving economies.

بەڵکو یارمەتی پێدانی خواردن بە کۆمەڵگا تەندروست و ئابوورییە تازەکان ئەیەن.

And when farmers become more productive, they reduce environmental pressure.

کاتێک جوتیارانیش بەرهەمهێنەرتر ئەبن، فشاری ژینگەیی کەم ئەکەنەوە.

We only have two ways we can feed the world:

تەنیا دوو ڕێگامان هەیە بۆ ئەوەی خواردن بە جیهان بەین:

we can either make our existing farmland a lot more productive,

یان ئەوەتا وا لە زەوییە کشتوکاڵییەکانمان بکەین زۆر بەرهەمهێنەرتر بن،

or we can clear cut forest and savannah to make more farmland,

یان ئەتوانین دارستانەکان و ساڤاناکان پڕکەینەوە و بیکەین بە زەوی کشتوکاڵی،

which would be environmentally disastrous.

کە ئەوەش کارەساتە بۆ ژینگە.

Farmers are basically a really important leverage point.

جوتیاران بەڕاستی هێزێکی بەرزکەرەوەی زۆر گرنگن.

When farmers become more productive,

کاتێک جوتیارەکان بەرهەمهێنەرتر ئەبن،

they earn more income, they climb out of poverty,

داهاتی زیاتریان ئەبێت، لە هەژاری یەنە دەرەوە،

they feed their communities and they reduce environmental land pressure.

خواردن ئەیەن بە کۆمەڵگاکانیان و فشاری سەر ژینگەی زەوی کەم ئەکەنەوە.

Farmers stand at the center of the world.

جوتیارەکان لە ناوەڕاستی جیهاندا وەستاون.

And not a farmer like this one,

جوتیارێکی وەک ئەمە نا،

but rather this lady.

بەڵکو زیاتر وەک ئەم خانمە.

Most of the farmers I know are actually women.

زۆربەی جوتیارەکانی ئەیانناسم لە ڕاستیدا ژنن.

Look at the strength and the will radiating from this woman.

سەیری هێز و ورەکە بکە کە لەم ژنە تیشک ئەیاتە دەرەوە.

She is physically strong, mentally tough,

لەڕووی جەستەییەوە بەهێزە، لەڕووی دەروونییەوە خۆڕاگر،

and she will do whatever it takes to earn a better life for her children.

ئەوەی پێویست بێت ئەیکات بۆ ئەوەی ژیانێکی باشتری دەستکەوێت بۆ منداڵەکانی.

If we're going to put the future of humanity in one person's hands,

ئەگەر بمانەوێت داهاتووی مرۆڤایەتی بخەینە دەستی یەک کەسەوە،

then I'm really glad it's her.

ئەوا خۆشحاڵم کە ئەو ئەبێت.

(Applause)

(چەپڵەلێدان)

There's just one problem:

تەنیا یەک کێشە هەیە:

many smallholder farmers lack access to basic tools and knowledge.

چەندین جووتیاری بچووک ئامرازی بناغەیی و زانیارییان لەبەردەستدا نییە.

Currently, they take a little bit of saved food grain from the prior year,

لە ئێستادا، کەمێک لە دانەوێڵە هەڵگیراوەکانی ساڵی پێشوویان ئەهێنن،

they plant it in the ground and they till it with a manual hand hoe.

لە زەوییەکەیا ئەیچێنن و ئینجا بە پاچەکۆڵەیەکی دەستی ئەیکێڵن.

These are tools and techniques that date to the Bronze Age,

ئەمانە ئامراز و تەکنیکن کە ئەگەڕێنەوە بۆ چاخی برۆنز، و

and it's why many farmers are still very poor.

لەبەر ئەوەیە کە هێشتا زۆر جوتیار زۆر هەژارن.

But good news, again.

بەڵام دووبارە هەواڵی خۆش.

Lever number two:

نوێڵی ژمارە دوو:

humanity actually solved the problem of agricultural poverty a century ago.

لە ڕاستیدا مرۆڤایەتی کێشەی هەژاری جوتیاری سەدەیەک لەمەوبەر چارەسەر کرد.

Let me walk you through the three most basic factors in farming.

با بتانگێڕم بەسەر سێ بنچینەترین کارتێکەرەکانی کشتوکاڵی.

First, hybrid seed is created when you cross two seeds together.

یەکەم، تۆوی دووڕەگ کاتێک دروست ئەکرێت کە دوو تۆو ئەیەیت لە یەکتر.

If you naturally pollinate a high-yielding variety

ئەگەر بەشێوەیەکی سرووشتی جۆرێک بپیتێنیت کە بەرهەمی زۆرە

together with a drought-resistant variety,

لەگەڵ جۆرێک کە بەرگەی ووشکی بگرێت،

you get a hybrid that inherits positive traits from both of its parents.

لێکدراوێکت دەست ئەکەوێت کە خەسڵەتە ئەرێنییەکەی هەردووکیانی وەرگرتووە.

Next, conventional fertilizer, if used responsibly,

دواتر، پەینی ئاسایی، ئەگەر بەرپرسیارانە بەکاربهێنرێت،

is environmentally sustainable.

لەڕووی ژینگەییەوە بەرگەگرە.

If you micro-dose just a pinch of fertilizer

ئەگەر بڕی پەینەکە بە وردی دیاریکەیت

to a plant that's taller than I am,

بۆ ڕووەکێک کە لە من درێژترە،

you unlock enormous yield gain.

دووبارە بەرهەمێکی زۆرت ئەبێت.

These are known as farm inputs.

ئەمانە هێزی بزوێنەری کشتوکاڵین.

Farm inputs need to be combined with good practice.

هێزی بزوێنەری کشتوکاڵی یەک بخرێت لەگەڵ کارپێکردنی باش.

When you space your seeds and plant with massive amounts of compost,

کاتێک مەودای نێوان تۆوەکانت باش ئەبێت و لەگەڵ بڕێکی باش پەینی ڕووەکیا ئەڕوێنیت،

farmers multiply their harvests.

جوتیارەکان ئەتوانن بەرهەمیان زیادبکەن.

These proven tools and practices have more than tripled

ئەم ئامراز و کارپێکردنە سەلمێنراوانە توانیویانە

agricultural productivity in every major region of the world,

بەرهەمهێنەری کشتوکاڵی بکەن بە سێ ئەوەنە لە هەموو شوێنە سەرەکییەکانی جیهان،

moving mass numbers of people out of poverty.

خەڵکێکی زۆریشی لە هەژاری دەرهێناوە.

We just haven't finished delivering these things to everybody just yet,

هێشتا تەواو نەبووین لە گەیاندنی ئەم شتانە بۆ هەمووان،

particularly in Sub-Saharan Africa.

بەتایبەتی ناوچەکانی خوار سەحارای ئەفریقا.

So overall, this is amazing news.

بۆیە بەگشتی، ئەمە هەواڵێکی زۆر باشە.

Humanity actually solved agricultural poverty a century ago,

مرۆڤایەتی سەدەیەک لەمەوبەر توانی هەژاری کشتوکاڵی چارەسەرکات،

in theory.

بەشێوەیەکی تیۆری.

We just haven't delivered these things to everybody just yet.

جارێکە ئەم شتانەمان نەگەیاندۆتە هەمووان.

In this century, the reason that people remain poor

لەم سەدەیەیا، هۆکاری ئەوەی خەڵکی هەژار ماوە

is because maybe they live in remote places.

لەبەر ئەوەیە کە لە شوێنە دوورەدەستەکانا ئەژین.

They lack access to these things.

ئەم شتانە بەردەست نییە بۆیان.

Therefore, ending poverty is simply a matter

بۆیە، کۆتاییهێنان بە هەژاری تەنیا مەسەلەی

of delivering proven goods and services to people.

گەیاندنی ئەم شتە سەلمێنراوانە و خزمەتەکانە بە خەڵک.

We don't need more genius types right now.

ئێستا جۆری بلیمەتری ترمان ناوێت.

The humble delivery guy is going to end global poverty in our lifetime.

پیاوە سادەکەی گەیاندن لە تەمەنی خۆماندا کۆتایی بە هەژاری ئەهێنێت.

So these are the three levers,

کەواتە ئەمانە سێ نوێڵەکەن، و

and the most powerful lever is simply delivery.

بەهێزترین نوێڵیش تەنیا گەیاندنە.

Wherever the world's companies, governments and nonprofits

لە هەر شوێنێکا کۆمپانیاکانی جیهان، حکومەتەکان و ڕێکخراوەکان

set up delivery networks for life-improving goods,

تۆڕی گەیاندنیان دانا بۆ گەیاندنی ڕێکاری باشترکردنی ژیان،

we eliminate poverty.

کۆتایی بە هەژاری ئەهێنین.

OK, so that sounds really nice in theory,

باشە، ئەوە لە بیردۆزێکی باش ئەچێت،

but what about in practice?

بەڵام ئەی کارپێکردن؟

What do these delivery networks look like?

ئەو تۆڕانەی گەیاندن لە چی ئەچن؟

I want to share the concrete example that I know best,

ئەمەوێ باسی نموونە کۆنکرێتییەکەم بکەم کە زۆر باش ئەیزانم،

my organization, One Acre Fund.

ڕێکخراوەکەم، کۆمەکی یەک ئەیکەری.

We only serve the farmer,

تەنیا خزمەتی جوتیارەکە ئەکەین و

and our job is to provide her with the tools that she needs to succeed.

کارەکەمان دابینکردنی ئامرازەکانە بۆی کە پێویستێتی بۆ سەرکەوتن.

We start off by delivering farm inputs to really rural places.

دەست ئەکەین بە گەیاندنی هێزی بزوێنەری کێڵگە بۆ ناوچە دوورەدەستەکان.

Now, this may appear initially very challenging,

لەوانەیە لە سەرەتایا ئەمە قورس دەرکەوێت،

but it's pretty possible. Let me show you.

بەڵام ئەکرێت. با نیشانتان بەم.

We buy farm inputs with the combined power of our farmer network,

هێزی بزوێنەری کێڵگە ئەکڕین بە هێزی کۆکراوەی تۆڕی جوتیارەکەمان و

and store it in 20 warehouses like this.

لە ٢٠ گەنجینەی ئاوایا هەڵیئەگرین.

Then, during input delivery, we rent hundreds of 10-ton trucks

ئینجا، لەکاتی گەیاندنی هێزی بزوێنەر، سەدان بارهەڵگری ١٠ تەنی بەکرێ ئەگرین و

and send them out to where farmers are waiting in the field.

ئەیاننێرین بۆ شوێنەکانی جووتیارەکان چاوەڕێئەکەن لە کێڵگەکەیان.

They then get their individual orders and walk it home to their farms.

ئینجا هەر کەسە و شتی خۆی وەر ئەگرێت و ئەیباتەوە بۆ کێڵگەکەی.

It's kind of like Amazon for rural farmers.

بە جۆرێک وەک ئەمازۆن وایە بۆ جوتیاری ناوچە دوورەدەستەکان.

Importantly, realistic delivery also includes finance, a way to pay.

شتێکی گرنگیش، گەیاندنێک کە بکرێت داراییش لەخۆ ئەگرێت، ڕێگایەکی پارەدان.

Farmers pay us little by little over time, covering most of our expenses.

جوتیارەکان بەتێپەڕبوونی کات کەم کەم پارەی تێچوونەکانمان ئەیەنەوە. و

And then we surround all that with training.

ئینجا چواری هەموو ئەوە ئەگرین بە ڕاهێنان پێکردن.

Our rural field officers deliver practical, hands-on training

کارمەندە مەیدانییەکانمان ڕاهێنانی کرداری ئەگەیەنن

to farmers in the field

بە جوتیارەکانی کێڵگەکان

every two weeks.

هەموو دوو هەفتەیەک.

Wherever we deliver our services, farmers use these tools

لە هەر کوێیەک خزمەتەکانمان بگەیەنین، جوتیارەکان ئەم ئامرازانە بەکارئەهێنن

to climb out of poverty.

بۆ دەرچوون لە هەژاری.

This is a farmer in our program, Consolata.

ئەمە جوتیارێکە لە پرۆگرامێکمانا بەناوی کۆنسۆلاتا.

Look at the pride on her face.

سەیری شانازییەکەی سەر ڕووخساری بکەن.

She has achieved a modest prosperity that I believe is the human right

گەشتووە بە بووژانەوەیەکی سادە کە من باوەڕم وایە مافی هەموو مرۆڤێکە

of every hardworking person on the planet.

کە هەوڵ و کۆشش ئەکات لەسەر هەسارەکە.

Today, I'm proud to say that we're serving about 400,000 farmers like Consolata.

ئەمڕۆ، شانازی ئەکەم بە وتنی ئەوەی خزمەتی نزیکەی ٤٠٠ هەزار جوتیاری وەک کۆنسۆلاتا ئەکەین.

(Applause)

(چەپڵەلێدان)

The key to doing this is scalable delivery.

کلیلی ئەنجامدانی ئەمە گەیاندنی مرۆییە.

In any given area, we hire a rural field officer

لە هەر ناوچەیەک، کاربەدەستێکی ناوچەکە بەکرێ ئەگرین

who delivers our services to 200 farmers, on average,

کە بە تێکڕا خزمەتەکانمان ئەگەیەنێت بە ٢٠٠ جوتیار،

with more than 1,000 people living in those families.

کە زیاتر لە ١٠٠٠ کەسیش لەو خێزانانەیا ئەژین.

Today, we have 2,000 of these rural field officers

ئەمڕۆ، ٢٠٠٠ کاربەدەستی ناوچەیی واهیمان هەیە و

growing very quickly.

بەخێرایی ژمارەیان زیاد ئەکات.

This is our delivery army,

ئەمە سوپای گەیاندنەکەمانە، و

and we're just one organization.

تەنیا یەک ڕێکخراوین.

There are many companies, governments and nonprofits

چەندین کۆمپانیا و حکومەت و ڕێکخراوی تر هەن

that have delivery armies just like this.

کە وەک ئێمە سوپای گەیاندنیان هەیە. و

And I believe we stand at a moment in time

لەو باوەڕەیام لە کاتێکاین ئێمە

where collectively, we are capable of delivering farm services to all farmers.

کە پێکەوە هەموومان ئەتوانین خزمەتەکانی کشتوکاڵی بگەیەنینە هەموو جوتیارەکان.

Let me show you how possible this is.

با نیشانتان بەم ئەوە چۆن ئەکرێت.

This is a map of Sub-Saharan Africa,

ئەمە نەخشەی ناوچەی خوار سەحارای ئەفریقایە،

with a map of the United States for scale.

لەگەڵ نەخشەیەکی ئەمریکا بۆ بەراورد.

I chose Sub-Saharan Africa because this is a huge delivery territory.

ناوچەی خوار سەحارای ئەفریقام هەڵبژارد چونکە ئەمە ناوچەیەکی گەورەی گەیاندنە.

It's very challenging.

زۆر جێگەی ململانێیە.

But we analyzed every 50-mile by 50-mile block on the continent,

بەڵام هەر ٥٠ میل بە ٥٠ میلێکمان هەڵسەنگاندووە لەسەر کیشوەرەکە، و

and we found that half of farmers live in just these shaded regions.

ئەوەمان دۆزییەوە کە نیوەی جووتیارەکان تەنیا لەم ناوچانەیا ئەژین کە تاریککراوە.

That's a remarkably small area overall.

ئەوە بەگشتی ناوچەیەکی بچووکە.

If you were to lay these boxes next to each other

ئەگەر بتەوێت ئەم سندووقانە لەلای یەکترەوە دانێیت

within a map of the United States,

لەناو نەخشەیەکی ویلایەتە یەکگرتووەکان،

they would only cover the Eastern United States.

تەنیا ڕۆژهەڵاتی ویلایەتە یەکگرتووەکان دائەپۆشن.

You can order pizza anywhere in this territory

ئەتوانی لە هەر شوێنێکی ئەم ناوچەیە بێت داوای پیتزا بکەیت و

and it'll arrive to your house hot, fresh and delicious.

بە گەرمی و تازەیی و بەتامی ئەگاتە دەستت.

If America can deliver pizza to an area of this size,

ئەگەر ئەمریکا بتوانێت پیتزا بگەیەنێتە ناوچەیەک بەم قەبارەیە،

then Africa's companies, governments and non-profits

ئەوا کۆمپانیا ئەفریقییەکان، حکومەتەکان و ڕێکخراوەکان

can deliver farm services to all of her farmers.

ئەتوانن خزمەتگوزاری کشتوکاڵی بگەیەننە هەموو جوتیارەکانیان.

This is possible.

ئەمە ئەکرێت.

I'm going to wrap up by generalizing beyond just farming.

کارەکە تەواو ئەکەم بە گشتگشیرکردنی بۆ سەروو تەنیا کشتوکاڵیکردن.

In every field of human development,

لە هەموو بوارێکی پەرەسەندنی مرۆڤایەتیدا،

humanity has already invented effective tools to end poverty.

مرۆڤایەتی ئامرازی کاریگەری داهێناوە بۆ کۆتاییهێنان بە هەژاری.

We just need to deliver them.

تەنیا پێویستە بیانگەیەنین.

So again, in every area of human development,

بۆیە دووبارە، لە هەموو بوارەکانی پەرەسەندنی مرۆڤدا،

super-smart people a long time ago invented inexpensive,

خەڵکە زۆر زیرەکەکان ماوەیەکی زۆر لەمەوبەر پەرەیان بە ئامرازی هەرزان، و

highly effective tools.

زۆر کاریگەر یاوە.

Humanity is armed to the teeth

مرۆڤایەتی چەکدارکراوە

with simple, effective solutions to poverty.

بە چارەسەری سادە و کاریگەر بۆ هەژاری.

We just need to deliver these to a pretty small area.

تەنیا ئەوەمان لەسەرە ئەمانە بگەیەنین بۆ ناوچەیەکی بچووک.

Again using the map of Sub-Saharan Africa as an example,

دووبارە بە بەکارهێنانی نەخشەی ناوچەی خوار سەحارای ئەفریقا وەک نموونەیەک،

remember that rural poverty is concentrated in these blue shaded areas.

بیرتان بێت کە هەژاری چڕبۆتەوە لەم ناوچە شینکراوانە.

Urban poverty is even more concentrated, in these green little dots.

هەژاری ناو شارەکان زیاتر چڕبۆتەوە، لەم خاڵە بچووکە سەوزانە.

Again, using a map of the United States for scale,

دووبارە، بە بەکارهێنانی نەخشەیەکی ویلایەتە یەکگرتووەکان بۆ پێوانەیی،

this is what I would call a highly achievable delivery zone.

ئەمەیە کە پێی ئەڵێم ناوچەیەکی پێگەیاندنی بەردەست.

In fact, for the first time in human history,

ڕاستییەکەی، بۆ یەکەم جار لە مێژووی مرۆڤایەتیدا،

we have a vast amount of delivery infrastructure available to us.

بناغەیەکی بنچینەیی گەیاندنی فراوانمان لەبەردەستدایە.

The world's companies, governments and non-profits

کۆمپانیاکانی جیهان، حکومەتەکان و ڕێکخراوەکان

have delivery armies that are fully capable

سوپای گەیاندنیان هەیە کە بە تەواوەتی لە توانایاندایە

of covering this relatively small area.

کار لەسەر ئەم ناوچە بچووکە بکەن.

We just lack the will.

تەنیا ویستنمان کەمە.

If we are willing,

ئەگەر بمانەوێت،

every one of us has a role to play.

هەر یەکێک لە ئێمە ڕۆڵێکی خۆی هەیە بیگێڕێت.

We first need more people to pursue careers in human development,

یەکەم جار پێویستمان بە خەڵکی زیاترە کار بکات لەسەر پەرەسەندنی مرۆیی،

especially if you live in a developing nation.

بەتایبەتی ئەگەر لە وڵاتێکی دواکەوتوودا بژیت.

We need more front line health workers, teachers, farmer trainers,

کارمەندی تەندروستی زیاترمان ئەوێت لەگەڵ مامۆستا، ڕاهێنەری کشتوکاڵی،

sales agents for life-improving goods.

کاربەدەستی فرۆشتن بۆ پێداویستییەکانی ژیان باش ئەکەن.

These are the delivery people that dedicate their careers

ئەمانە کارمەندی گەیاندنن کارەکەیان تەرخانکردووە

to improving the lives of others.

بۆ باشترکردنی ژیانی خەڵکی تر.

But we also need a lot of support roles.

بەڵام پێویستمان بە ڕۆڵی پشتیوانی زۆریشە.

These are roles available at just my organization alone,

ئەمانە ڕۆڵەکانن کە بەتەنیا لە ڕێکخراوەکەی منا بەردەستە، و

and we're just one out of many.

ئێمەش یەکێکین لە چەندین دانە.

This may surprise you, but no matter what your technical specialty,

لەوانەیە ئەمە سەرسام بکات، بەڵام گرنگ نییە پسپۆڕی تەکنیکیت چی بێت،

there is a role for you in this fight.

ڕۆڵێک هەیە بۆت لەم شەڕەیا.

And no matter how logistically possible it is to end poverty,

گرنگیش نییە لەڕووی مرۆییەوە چەندێک بکرێت کۆتایی بە هەژاری بهێنرێت،

we need a lot more resources.

پێویستمان بە سەرچاوەی زۆر زیاترە.

This is our number one constraint.

ئەمە سنووردارکردنی یەکەممانە.

For private investors, we need a big expansion of venture capital,

بۆ وەبەرهێنەرانی کەرتی تایبەت، پێویستمان بە فراوانبوونی سەرکێشیکردنە بە سەرمایە،

private equity, working capital, available in emerging markets.

دادپەروەری دابەشکردن، سەرمایەی کارکردن، بازاڕی هەڵکەوتووی بەردەست.

But there are also limits to what private business can accomplish.

بەڵام هەروەها سنووریش هەیە بۆ ئەوەی بزنسی کەرتی تایبەت پێی ئەکرێت.

Private businesses often struggle to profitably serve the extreme poor,

بزنسەکانی کەرتی تایبەت زۆرجار پەلەقاژێ ئەکەن بۆ خزمەتکردنی زۆر هەژارەکان،

so philanthropy still has a major role to play.

بۆیە هێشتا باشترکردنی ژیانی مرۆڤەکان ڕۆڵێکی سەرەکی هەیە.

Anybody can give, but we need more leadership.

هەرکەسێک بێت ئەتوانێ بدات، بەڵام سەرکردایەتی زیاترمان ئەوێت.

We need more visionary philanthropists

پێویستمان بە کەسانی خێرکەری زیاتر و

and global leaders who will take problems in human development

سەرکردەی جیهانی زیاترە کە بتوانن کێشەکانی پەرەسەندنی مرۆڤ بگرنە دەست و

and lead humanity to wipe them off the face of the planet.

سەرکردایەتی مرۆڤایەتی بکەن بۆ ئەوەی لەسەر ڕووی هەسارەکە نەیانهێڵن.

If you're interested in these ideas, check out this website.

ئەگەر بایەخ بەم بیرۆکانە ئەیەن، سەیری ئەم ماڵپەڕە بکەن.

We need more leaders.

پێویستمان بە سەرکردەی زیاترە.

Humanity has put people on the moon.

مرۆڤایەتی مرۆڤی خستۆتە سەر مانگ.

We've invented supercomputers that fit into our pockets

کۆمپیتەری بەهێز کە جێگەی ئەبێتەوە لەناو گیرفانەکانمان و

and connect us with anybody on the planet.

ئەمانبەستێتەوە بە هەر کەسێکی تر لەسەر هەسارەکە.

We've run marathons at a five-minute mile pace.

ماراسۆنمان کردووە بەخێرایی پێنج خولەک بۆ میلێک.

We are an exceptional people.

کەسانێکی بێوێنەین.

But we've left more than one billion of our members behind.

بەڵام زیاتر لە ملیارێک ئەندامی خۆمان لە دواوە بەجێهێشتووە.

Until every girl like this one has an opportunity

هەتا ئەوکاتەی هەموو کچێکی وەک ئەمە دەرفەتێکی ئەبێت

to earn her full human potential,

بۆ ئەوەی بگاتە توانای مرۆیی تەواوی خۆی،

we have failed to become a truly moral and just human race.

شکستمان هێناوە لەوەی ببین بە ڕەچەڵەکێکی مرۆڤایەتی ڕەوشتی و دادپەروەر.

Logistically speaking, it's incredibly possible

لەڕووی مرۆییەوە قسە بکەین، تەواو دەتوانرێت

to end extreme poverty.

کۆتایی بە هەژاری بهێنرێت.

We just need to deliver proven goods and services

تەنیا ئەوەمان لەسەرە خزمەت و پێداویستییە باشەکان

to everybody.

بگەیەنینە هەمووان.

If we have the will, every one of us has a role to play.

ئەگەر ویستەکەمان هەبێت، هەر یەکێکمان ڕۆڵێکی هەیە بیگێڕێت.

Let's deploy our time, our careers,

با کاتی خۆمان، کارەکەمان،

our collective wealth.

سامانی خۆمان تەرخانکەین.

Let us deliver an end to extreme poverty

با کۆتایی بە هەژاری بێنین

in this lifetime.

لەم ژیانەمانا.

Thank you.

زۆر سوپاس.

(Applause)

(چەپڵەلێدان)