Your brain on video games | Daphne Bavelier

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Hiwa Foundation II Reviewer: Hiwa Foundation

I'm a brain scientist, and as a brain scientist,

من شارەزای بواری مێشکم، وەک شارەزایەکی بواری مێشک

I'm actually interested in how the brain learns,

من بەڕاستی حەزم لەوەیە کە بزانم مێشک چۆن کاردەکات

and I'm especially interested in a possibility of

بەتایبەتی بایەخ بەو ئەگەرە دەدەم کە

making our brains smarter, better and faster.

مێشک زیرەک تر و باشتر و خێراتر بکەین

This is in this context I'm going to tell you

ئەمەیە ناوەڕۆکی ئەوەی کەمن پێتان دەڵێم

about video games. When we say video games,

لەبارەی یارییە ڤیدیۆییەکانە، کاتێک ئێمە دەڵێین یارییە ڤیدیۆییەکان

most of you think about children.

زۆربەمان بیرمان بۆ منداڵان دەچێت

It's true. Ninety percent of children do play video games.

ئەمە ڕاستە، لەسەدا (%٩٠) منداڵان یاری ڤیدیۆیی دەکەن

But let's be frank.

بەڵام با قسە لەڕوو بین

When the kids are in bed, who is in front of the PlayStation?

کاتێک منداڵەکان لەناو جێگای خەوتندان، کێ لەبەردەم پلەی ستەیشنەکەدایە

Most of you. The average age of a gamer is 33 years old,

زۆربەتان، تێکڕای تەمەن بۆ یاریکەر (٣٣) ساڵە

not eight years old, and in fact, if we look

لەڕاستیدا نەک (٨) ساڵ، ئەگەر ئێمە تەماشای

at the projected demographics of video game play,

پڕۆژەی توێژینەوەی سەرژمێری بۆ یارییە ڤیدیۆییەکان بکەین

the video game players of tomorrow are

یاریکەری سبەینێی یارییە ڤیدیۆییەکان

older adults. (Laughter)

گەنجانی کامڵ بوون، پێکەنین

So video [gaming] is pervasive throughout our society.

کەواتە، یارییە ڤیدیۆییەکان لەکۆمەڵگاکەماندا بڵاوبۆتەوە

It is clearly here to stay. It has an amazing impact

ئەوە بەئاسانی دەبینرێت، کاریگەری سەرسوڕهێنەری هەیە

on our everyday life. Consider these statistics

لەسەر ژیانی ڕۆژانەماندا، تەماشای ئەم کارە بکەن

released by Activision. After one month of release

لەلایەن چالاکوانێک بڵاوکراوەتەوە، دوای مانگێک لەبڵاوکردنەوەی

of the game "Call Of Duty: Black Ops," it had been played

یارییەک بەناوی (بانگکردن بۆ ئیش، ئیشی ڕەش) ئەوە بۆ ماوەی

for 68,000 years

٦٨،٠٠٠ هەزار ساڵ لێدراوە

worldwide, right?

لەجیهاندا، وایە؟

Would any of you complain if this was the case

هیچ کەسێکتان ناڕەزایی دەردەبڕێت ئەگەر ئەمە کەیسێک بوایە

about doing linear algebra?

لەبارەی هێڵکاری جەبری؟

So what we are asking in the lab is, how can we leverage that power?

کەواتە، ئەوەی کە لەم تاقیگەدا پرسیارمان دەکرد لەبارەی، چۆن ئەو هێزە زیاتر بەرزبکەینەوە

Now I want to step back a bit.

ئێستا دەمەوێت تۆزێک بگەڕێمەوە بۆ دواوە

I know most of you have had the experience of coming back

ئەزانم زۆرێک لەئێوە شارەزایی ئەوەی هەیە کەدەگەڕێتەوە

home and finding your kids playing these kinds of games.

ماڵەوە، منداڵەکانتان دەبینن ئەو جۆرە یارییانە دەکات

(Shooting noises) The name of the game is to get

دەنگی تەقە کردن، ناو یارییەکەیە

after your enemy zombie bad guys

دوای ئەوەی دوژمنەکەت کەسە خراپەکان دەکوژێت

before they get to you, right?

پێش ئەوەی بگەنە لای تۆ، وایە؟

And I'm almost sure most of you have thought,

من دڵنیام کەزۆربەتان بیرتان کردۆتەوە

"Oh, come on, can't you do something more intelligent

ئۆو، دەی، ناتوانی شتێکی زیرەکانتر بکەی

than shooting at zombies?"

لەوەی کە تەقە لە مردوو دەکەی؟

I'd like you to put this kind of knee-jerk reaction

دەمەوێت ئێوە کاردانەوەی ئەم گەوجانە بخەیتە

in the context of what you would have thought

ناو ئەو ناوەڕۆکەی کە تۆ بیرت لێ دەکردەوە

if you had found your girl playing sudoku

ئەگەر تۆ کچەکەت دۆزییەوە یاریی (سۆدەکۆ) دەکات

or your boy reading Shakespeare. Right?

یان کوڕەکەت کە شکسپیر دەخۆێنێتەوە، وایە؟

Most parents would find that great.

زۆربەی دایکان ئەمەیان بەدڵە

Well, I'm not going to tell you that playing video games

باشە، من ئەوەتان پێناڵێم کە یاری کردن بەو یارییە ڤیدیۆییانە

days in and days out is actually good for your health.

لەدەست پێکردنی ڕۆژ هەتا کۆتایی هاتنی شتێکی باش بوبێت بۆ تەندروستیت

It's not, and binging is never good.

ئەوە باش نیە، دەنگەدەنگ هەرگیز باش نییە

But I'm going to argue that in reasonable doses,

بەڵام، من گفتوگۆی ژەمە دەرمانە گونجاوەکان دەکەم

actually the very game I showed you at the beginning,

لەڕاستیدا ئەو یارییانەی کەلە سەرەتادا نیشانم دان

those action-packed shooter games

ئەو جوڵانە کەیاری گورزە لێدانی تەقەکەرە

have quite powerful effects and positive effects

کاریگەرییەکی زۆر پۆزەتیڤی هەیە

on many different aspects of our behavior.

لەزۆر ڕووی جیاوازەوە لەسەر هەڵسوکەوتمان

There's not one week that goes without some major

هەفتەیەک تێناپەڕێت بەبێ هەندێ

headlines in the media about whether video games are

سەردێڕی سەرەکی لەمیدیاکاندا لەبارەی کە ئایا یارییە ڤیدیۆییەکان

good or bad for you, right? You're all bombarded with that.

بۆتۆ باشە یان خراپە، وایە؟ هەمووتان ڕووبەڕوی ئەوە بونەتەوە

I'd like to put this kind of Friday night bar discussion aside

دەمەوێت باس و خواسی شەوی هەینی لەباڕەکەدا واز لێبهێنم

and get you to actually step into the lab.

وە ئێوە ببەم بۆ تاقیگەکە

What we do in the lab is actually measure directly,

ئەوەی کەلەم تاقیگەدا دەیکەین ئەوەیە کەبەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ

in a quantitative fashion, what is the impact

بەشێوەیەکی باو، کاریگەری

of video games on the brain.

یارییە ڤیدیۆییەکان چی دەبێت لەسەر مێشک

And so I'm going to take a few examples from our work.

من چەند نموونەیەکتان نیشان دەدەم

One first saying that I'm sure you all have heard

یەکەم شت کەمن دڵنیام کە هەمووتان گوێتان لێبووە

is the fact that too much screen time

ئەوەیە کە زۆر تەماشاکردنی شاشە

makes your eyesight worse.

دەبێتە هۆی خراپ بوونی بینین

That's a statement about vision.

ئەوە ڕوون کردنەوەیەکە لەبارەی بینین

There may be vision scientists among you.

لەوانەیە کەسێک شارەزای بینین لەناو ئێوەدا هەبێت

We actually know how to test that statement.

ئێمە بەڕاستی دەزانین کە چۆن ئەو وتەیە هەڵبسەنگێنین

We can step into the lab and measure how good your vision is.

دەتوانین بچین بۆ تاقیگەکە و (بینینت) پێوانە بکەین

Well, guess what? People that don't play a lot

بڵێ چی؟ ئەو کەسانەی زۆر یاری ناکەن

of action games, that don't actually spend a lot of time

بەیاری جوڵە، کە بەڕاستی کاتێکی زۆر بەسەر نابات

in front of screens, have normal, or what we call

لەبەردەم شاشەدا، ئاسایین، یان ئەوەی کە پێی دەڵێن

corrective-to-normal vision. That's okay.

بینین ڕاستی ئاسایی، ئەوە ئاساییە

The issue is what happens with these guys that actually

کێشەکە ئەوەیە کە چی ڕوودەدات لەو کەسانەی کە بەڕاستی

indulge into playing video games like five hours per week,

تێوەگلاون لەیاری کردنی ڤیدیۆیی (٥) کاتژمێر لەهەفتەیەکدا

10 hours per week, 15 hours per week.

١٠کاتژمێر لەهەفتەیەکدا، (١٥) کاتژمێر لەهەفتەیەکدا

By that statement, their vision should be really bad, right?

بەپێی ئەو وتەیە، دەبێت ئاستی بینینتان زۆر خراپ بێت، وایە؟

Guess what? Their vision is really, really good.

دەزانی چی؟ ئاستی بینینیان زۆر زۆر باشە

It's better than those that don't play.

لەوانەیە باشتر بێت کە یاری ناکەن

And it's better in two different ways.

لەڕووی دوو شتی جیاوازەوە باشترە

The first way is that they're actually able to resolve

یەکەمیان ئەوەیە کە لەڕاستیدا ئەوان دەتوانن

small detail in the context of clutter, and though that means

بابەتی شێوازی بچووک چارەسەر بکەن، وە لەڕێگای ئەوەوە

being able to read the fine print on a prescription

دەتوانن ڕاپۆرتی نووسراو بخوێننەوە

rather than using magnifier glasses, you can actually do it

وەک لەوەی چاویلکەی گەورەکردن بەکاربهێنن، دەتوانن ئەوە بکەن

with just your eyesight.

بەتەنها بەچاوەکانت

The other way that they are better is actually being able

ڕێگاکەی تر کە ئەوان باشترن ئەوەیە دەتوانن

to resolve different levels of gray.

چارەسەری ئاستەکانی نادڵنیایی بکەن

Imagine you're driving in a fog. That makes a difference

بهێنە پێش چاوت کە تۆ لەکەشێکی تەماویدا لێدەخوڕیت، ئەوە جیاوازی دروست دەکات

between seeing the car in front of you

لە نێوان کە ئۆتۆمبێلێک ببینیت لەبەردەمتدا

and avoiding the accident, or getting into an accident.

وە خۆت بەدوربگریت لەڕووداو، یان خۆخستنە ناو ڕووداوێکەوە

So we're actually leveraging that work to develop games

لەبەرئەوە، تۆ ئەو ئیشە بەکاردەهێنی بۆ بەرزکردنەوەی یارییەکان

for patients with low vision, and to have an impact

بۆ ئەوانەی کە چاویان کەم دەبینێت و کاریگەری هەبێت

on retraining their brain to see better.

بۆ بەکارهێنانی مێشک یان بۆ بینینی باشتر

Clearly, when it comes to action video games,

بەڕوونی، کاتێک دەگاتە یاری ڤیدیۆ جوڵاوەکان

screen time doesn't make your eyesight worse.

تەماشاکردنی شاشە کارناکاتە سەر خراپ بوونی بینینی چاوەکانت

Another saying that I'm sure you have all heard around:

وتەیەکی تر هەیە کە دڵنیام هەمووتان گوێتان لێبووە

Video games lead to attention problems and greater distractability.

یارییە ڤیدیۆییەکان دەبێتە هۆی کێشە و ناجێگرییەکی زۆر

Okay, we know how to measure attention in the lab.

باشە، دەزانین چۆن ئاگاداری دەپێورێت لە تاقیگەدا

I'm actually going to give you an example of how we do so.

لەڕاستیدا من نموونەیەکتان پێدەڵێم لەسەر ئەوەی کە چۆن ئەوە دەکەن

I'm going to ask you to participate, so you're going to have

من داواتان لێدەکەم بەژداری بکەن، لەبەر ئەوە تۆ پێویستە

to actually play the game with me. I'm going to show you

یاری لەگەڵ من بکەی، من دەمەوێت

colored words. I want you to shout out the color of the ink.

وشەی ڕەنگاوڕەنگتان نیشان بدەم، دەمەوێت ئێوە ڕەنگی مەرەکەب بکەن

Right? So this is the first example.

وایە؟ ئەمە یەکەم نموونەیە

["Chair"]

کورسی

Orange, good. ["Table"] Green.

پرتەقاڵی، باشە، مێزەکە سەوز بێت

["Board"] Audience: Red.Daphne Bavelier: Red.

بۆرد، ئامادەبوان: سور. دافن باڤیلێر: سور

["Horse"] DB: Yellow. Audience: Yellow.

ئەسپ: دافن باڤیلێر: زەرد، ئامادەبووان: زەرد

["Yellow"] DB: Red. Audience: Yellow.

زەرد، دافن باڤیلێر: سور، ئامادەبووان: زەرد

["Blue"] DB: Yellow.

شین، دافن باڤیلێر: زەرد

Okay, you get my point, right? (Laughter)

باشە لەمەبەستەکەی من تێگەیشتن، وایە؟ پێکەنین

You're getting better, but it's hard. Why is it hard?

بەرەو باشتر دەڕۆن، بەڵام ئەمە قورسە، بۆچی قورسە؟

Because I introduced a conflict between

چونکە من کێشەکەم پێناساندن لە نێوان

the word itself and its color.

وشەکە خۆی وە ڕەنگەکەی

How good your attention is determines actually how fast

سەرنجی تۆ چۆنە بۆ دەرخستنی چەند خێرایی

you resolve that conflict, so the young guys here

چارەسەری کێشەکە بکەی، لەبەر ئەوەی ئەو گەنجانەی لێرەن

at the top of their game probably, like, did a little better

لەوانەیە لەبەرزترین ئاستی یاریدابن، وەک ئەوەی تۆزێک پێش ئێستا من کردم

than some of us that are older.

زیاتر لەوانەی کە وەک ئێمە پیرن

What we can show is that when you do this kind of task

ئەوەی کە ئێمە دەتوانین نیشانی بدەین ئەوەیە کاتێک تۆ لەم جۆرە ئیشانە دەکەیت

with people that play a lot of action games,

لەگەڵ ئەو کەسانەی کە زۆر یاری جوڵە دەکەن

they actually resolve the conflict faster.

لەڕاستیدا ئەوان دەتوانن خێراتر کێشەکە چارەسەر بکەن

So clearly playing those action games doesn't lead

بەڕوونی دیارە کە یاری کردنی ئەو جۆرە یاریە جوڵانە نابێتە هۆی

to attention problems.

ڕاکێشانی جوڵەکە

Actually, those action video game players have

لەڕاستیدا، ئەو یاریزانانەی یاری جوڵە دەکەن

many other advantages in terms of attention, and one

زۆر قازانجی تر دەکەن لە ڕووی سەرنج دانەوە، وە یەک

aspect of attention which is also improved for the better

نیشانە لەسەرنج دان ئەوەیە کە گەشەکردن ڕوودەدات بەرەو باشتر

is our ability to track objects around in the world.

ئەوەیە توانامان زیاد دەکات بۆ دواکەوتنی شتەکان لە جیهاندا

This is something we use all the time. When you're driving,

ئەمە شتێکە ئێمە هەموو جارێک بەکاری دەهێنین، کاتێک تۆ ئۆتۆمبێل لێدەخوڕیت

you're tracking, keeping track of the cars around you.

تۆ ئاگاداری، بەردەوام ئاگاداری ئۆتۆمبێلەکانی دەوروبەریت

You're also keeping track of the pedestrian, the running dog,

هەروەها تۆ ئاگاداری پیادەڕەوەکانی، سەگی ڕاکردوو

and that's how you can actually be safe driving, right?

وە بەم شێوەیە دەتوانین لێخوڕینێکی پارێزراوت هەبێت، وایە؟

In the lab, we get people to come to the lab,

لەتاقیگەکەدا، داوا لەخەڵک دەکەین بێت بۆ تاقیگەکە

sit in front of a computer screen, and we give them

لەبەردەم شاشەی کۆمپیوتەرەکەدا دابنیشێت، وە

little tasks that I'm going to get you to do again.

هەندێ نیشانەیان پێدەدەین کە من داواتان لێدەکەم دوبارە ئەنجامی بدەنەوە

You're going to see yellow happy faces

تۆ دەموو چاوی زۆر ڕووخۆشی زەرد دەبینی

and a few sad blue faces. These are children

وە هەندێ دەموو چاوی بێ تاقەتی شین، ئەوانە منداڵن

in the schoolyard in Geneva during a recess

لەحەوشەی قوتابخانەکەدا لەکاتی پێشبڕکێکردن لە جنێف

during the winter. Most kids are happy. It's actually recess.

لەکاتی زستاندا، زۆربەی منداڵەکان دڵخۆشن، بەڕاستی پێشبڕکێیە

But a few kids are sad and blue because they've forgotten their coat.

بەڵام هەندێ لە منداڵەکان دڵ تەنگن و شینن چونکە چاکەتەکانین لەبیرچووە

Everybody begins to move around, and your task

هەمووتان دەست بکەن بە جوڵان، وە ئیشەکانتان

is to keep track of who had a coat at the beginning

ئەوەیە کەدوای ئەو کەسە بکەون کە لە سەرەتادا چاکەتی لەبەر بوو

and who didn't. So I'm just going to show you an example

وە ئەوەی لەبەری نەبوو، من تەنها نموونەیەکتان نیشان دەدەم

where there is only one sad kid. It's easy because you can

کە تەنها یەک منداڵی خەمباری لێیە، ئەوە ئاسانە چونکە تۆ دەتوانی

actually track it with your eyes. You can track,

بەچاو دوای بکەوی، دەتوانین دوای بکەوین

you can track, and then when it stops, and there is

دەتوانی دوای بکەویت، وە کاتێک دەوەستێت، وە

a question mark, and I ask you, did this kid have a coat or not?

نیشانەی پرسیارێکی لێیە، من پرسیارت لێدەکەم، ئایا ئەو منداڵە چاکەتی لەبەر بوو یان نا؟

Was it yellow initially or blue?

ئایا ئەو زەرد بوو یان شین؟

I hear a few yellow. Good. So most of you have a brain. (Laughter)

گوێم لەهەندێ وشەی زەردە، باشە، کەواتە زۆربەتان مێشکتان هەیە، پێکەنین

I'm now going to ask you to do the task, but now with

ئێستا من داواتان لێدەکەم ئیشەکە بکەن، بەڵام لەگەڵ

a little more challenging task. There are going to be

ئیشێکی تا ڕادەیەک قورس، کە بەو شێوەیە دەبێت

three of them that are blue. Don't move your eyes.

سێ دانەیان (شین) دەبێت، چاوتان مەجوڵێنن

Please don't move your eyes. Keep your eyes fixated

تکایە چاوتان مەجوڵێنن، چاوتان لەجێی خۆی مەجوڵینن

and expand, pull your attention. That's the only way

وە گەورەی بکەن، سەرنجی بدەرێ ئەمە تەنها ڕێگەیە

you can actually do it. If you move your eyes, you're doomed.

کەبەڕاستی دەتوانیت بیکەی، ئەگەر چاوت بجوڵێنیت تۆ فەوتاویت

Yellow or blue?

زەرد یان شین؟

Audience: Yellow.DB: Good.

ئامادەبوان: زەرد. دافن باڤلێین: باشە

So your typical normal young adult

کەواتە گەنجێکی ئاسایی وەک تۆ

can have a span of about three or four objects of attention.

دەتوانێت ماوەیەکی هەبێت بۆ سێ یان چوار بابەتی سەرنجدان

That's what we just did. Your action video game player

ئەوەی کە ئێستا کردمان، یاریکەری جوڵەی یاریە ڤیدیۆییەکانە

has a span of about six to seven objects of attention,

ماوەیەکی هەیە بۆ (٦) بۆ (٧) بابەتی سەرنجدان

which is what is shown in this video here.

کە لەم ڤیدیۆییەدا نیشان دەدرێت

That's for you guys, action video game players.

ئەوە بۆ ئێوەیە هاوڕێیان، یاریزانانی یاری ڤیدیۆیی جوڵەکان

A bit more challenging, right? (Laughter)

تاڕادەیەک قورس بوو وایە؟ پێکەنین

Yellow or blue? Blue. We have some people

زەرد یان شین؟ شین، چەند کەسێکمان هەیە

that are serious out there. Yeah. (Laughter)

لەوێوە کە زۆر جدین، بەڵێ، پێکەنین

Good. So in the same way that we actually see

باشە، بەهەمان شێوە کە ئێمە دەیبینین

the effects of video games on people's behavior,

کاریگەری یارییە ڤیدیۆییەکان لەسەر هەڵسوکەوتی خەڵک

we can use brain imaging and look at the impact

دەتوانین وێنەی مێشکمان بەکار بهێنین تەماشای کاریگەرییەکەی

of video games on the brain, and we do find many changes,

یارییە ڤیدیۆییەکان بکەین لەسەر مێشک، وە چەندین جیاوازی دەبینین

but the main changes are actually to the brain networks

بەڵام، گۆڕانکارییە ڕاستەقینەکان ئەوانەن کە بەسەر شەبەکەی مێشک دا دێن

that control attention. So one part is the parietal cortex

کە کۆنتڕۆڵی مێشک دەکات، بەشێکیان بەشی بەرگەکەیەتی

which is very well known to control the orientation of attention.

کەبەوە ناسراوە کە کۆنتڕۆڵی ناساندنی سەرنجدان دەکات

The other one is the frontal lobe, which controls

ئەوەی تریان بەشی پێشەوەیە کە کۆنتڕۆڵی

how we sustain attention, and another one

جێگیرکردنی سەرنجدان دەکات، وە ئەوی تریان

is the anterior cingulate, which controls how we allocate

بەستراوە بە بەشی پێشەوە، کە کۆنتڕۆڵی ئەوە دەکات کە چۆن

and regulate attention and resolve conflict.

وزەی بۆ تەرخان دەکات سەرنجدان ڕێک دەخات و چارەسەری کێشەکە دەکات

Now, when we do brain imaging, we find that all three

ئێستا، کاتێک وێنە دەخەینە مێشکمان، دەبینین کە هەر سێ

of these networks are actually much more efficient

شەبەکەکە لەڕاستیدا زۆرتر چالاکن

in people that play action games.

لەو کەسانەی کە یاری ڤیدیۆیی جوڵە دەکەن

This actually leads me to a rather counterintuitive finding

ئەمە دەمگەیەنێتە دۆزینەوەی داهێنانێکی پێچەوانە

in the literature about technology and the brain.

لە وێژەدا لەبارەی تەکنەلۆژیا و مێشک

You all know about multitasking. You all have been faulty

ئێوە هەمووتان لەبارەی هەمەچەشنەوە دەزانن، هەمیشە ئێوە خەوشدارن

of multitasking when you're driving

بۆ بیرکردنەوەی هەمەلایەنە کاتێک ئۆتۆمبێل لێدەخوڕین

and you pick up your cellphone. Bad idea. Very bad idea.

وە مۆبایلەکەت هەڵدەگریت، فکرەیەکی خراپە، فکرەیەکی زۆر خراپە

Why? Because as your attention shifts to your cell phone,

بۆچی؟ چونکە کاتێک سەرنجت دەچێت بەلای مۆبایلەکەتدا

you are actually losing the capacity to react swiftly

تۆ تواناکانت لەدەست دەدەیت بۆ کاردانەوەی خێرا

to the car braking in front of you, and so you're

بۆ برێکی ئۆتۆمبێلەکە کە لەپێشتەوەیە، بۆیە

much more likely to get engaged into a car accident.

ڕیژەیەکی زۆرە کە تووشی ڕووداوی ئۆتۆمبێل ببیت

Now, we can measure that kind of skills in the lab.

ئێستا، دەتوانین پێوانی ئەو کارامەییە لەتاقیگەکاندا بکەین

We obviously don't ask people to drive around and see

لەڕاستیدا ئێمە پرسیار لەخەڵک ناکەین لێبخوڕن و تەماشا بکات

how many car accidents they have. That would be a little

چەند ڕووداوی ئۆتۆمبێل هەیە، تۆزێک

costly proposition. But we design tasks on the computer

پێشنیارەکە گران دەبێت، بەڵام ئێمە ئیش لەسەر کۆمپیوتەر بکەین

where we can measure, to millisecond accuracy,

کە بتوانین پێوانەی بکەین بۆ هەزارەها خاڵی ڕاست

how good they are at switching from one task to another.

چەندە باش دەبن کاتێک لە کارێکەوە دەگۆڕێت بۆ کارێکی تر

When we do that, we actually find that people

کاتێک ئەوە دەکەین، بەڕاستی ئەو کەسانە دەدۆزینەوە

that play a lot of action games are really, really good.

کە زۆر یاری ڤیدیۆیی جوڵە دەکات زۆر زۆر باشە

They switch really fast, very swiftly. They pay a very small cost.

زۆر بە خێرایی ئاڵوگۆڕدەکەن، زۆر بەخێرایی، نرخێکی زۆر کەمیان لەسەرە

Now I'd like you to remember that result, and put it

دەمەوێت ئەو ئەنجامەتان بیربێت وە بیخەنە

in the context of another group of technology users,

ناو ناوەڕۆکی گروپێکی تری بەکارهێنانی تەکنەلۆژیا

a group which is actually much revered by society,

گروپێک لەلایەن کۆمەڵگاوە ڕێزی لێبگیرێت

which are people that engage in multimedia-tasking.

کە ئەو خەڵکانەن کە هەمە چەشنە بیردەکەنەوە

What is multimedia-tasking? It's the fact that most of us,

بیرکردنەوەی هەمە چەشنی چییە؟ ئەوە ڕاستییەکە کە زۆربەمان

most of our children, are engaged with listening to music

زۆربەی منداڵەکانمان، تێکەڵبوون بە گوێگرتن لە مۆسیقا

at the same time as they're doing search on the web

لەهەمان کاتدا کاتێک گەڕان دەکەن لەوێبەکاندا

at the same time as they're chatting on Facebook with their friends.

لەهەمان کاتدا کاتێک کە قسە دەکەن لە فەیسبووکدا لەگەڵ هاوڕێکانیاندا

That's a multimedia-tasker.

ئەوە کەسێکە کەبیرکردنەوەی هەمە چەشنی هەیە

There was a first study done by colleagues at Stanford

توێژینەوەیەکی سەرەتایی هەیە کە لەلایەن چەند کەسێکەوە لە ستاندفۆرد ئەنجام دراوە

and that we replicated that showed that

کە ئێمە وەڵاممان هەبوو کە ئەوەی نیشاندا

those people that identify as being high multimedia-taskers

ئەو خەڵکانە نیشان بدات کە بیرکردنەوەی هەمە چەشنەیان هەیە

are absolutely abysmal at multitasking.

بەڕاستی بیرکەرەوەیەکی کۆتایی پێ نەهاتووە

When we measure them in the lab, they're really bad.

کاتێک ئەوان پێوانە دەکەین لە تاقیگەدا، بەڕاستی خراپن

Right? So these kinds of results really

وایە؟ ئەو جۆرە ئەنجامانە

makes two main points.

دوو خاڵ دروست دەکات

The first one is that not all media are created equal.

یەکمیان ئەوەیە کەهەموو میدیاکان بەیەکسانی دروست نەبوون

You can't compare the effect of multimedia-tasking

تۆ ناتوانی بەراوردی کاریگەری بیرکردنەوەی هەمەجۆر بکەیت

and the effect of playing action games. They have

بە کاریگەری یاریکردنی یارییە جوڵەکان، ئەوانە

totally different effects on different aspects of cognition,

بەتەواوی کاریگەری جیاوازن لەسەر لای جیاواز لەیەک ڕەگدا

perception and attention.

پێزانین، وە سەرنجدان

Even within video games, I'm telling you right now

هەتا لەگەڵ یارییە ڤیدیۆییەکان، من ئێستا پێتان دەڵێم

about these action-packed video games.

لەبارەی ئەو جوڵانەی لەناو یارییە ڤیدیۆییەکان

Different video games have a different effect on your brains.

یارییە جیاوازەکانی ڤیدیۆیی کاریگەری جیاواز دەکاتە سەر مێشک

So we actually need to step into the lab and really measure

لەبەرئەوە، پێویستە ئێمە بچینە ناو تاقیگەکان و بەڕاستی پێوانەی ئەوە بکەین

what is the effect of each video game.

کە کاریگەری یارییە ڤیدیۆییەکان چیە

The other lesson is that general wisdom carries no weight.

هۆکارەکەی تر ئەوەیە کە زیرەکی هیج کێشێکی نییە

I showed that to you already, like we looked at the fact that

تۆزێک پێش ئێستا ئەوەم نیشاندان کاتێ تەماشای ئەو ڕاستییەمان کرد کە

despite a lot of screen time, those action gamers

سەرەڕای ئەوەی کاتێکی زۆر بەسەر دەبەین لەبەر شاشە، ئەو یاریکەرەی جوڵەکان

have a lot of very good vision, etc.

بینینێکی زۆر باشیان هەیە

Here, what was really striking is that these undergraduates

لێرەدا، ئەوەی کە بەڕاستی گرنگە ئەوەیە کە ئەم قوتابیانە

that actually report engaging in a lot of high

کە ڕاپۆرتی پێکەوەبەستنی زۆرێک لە

multimedia-tasking are convinced they aced the test.

بیری هەمەچەشنەکان ڕازی بوون بەتاقیکردنەوەکە

So you show them their data, you show them they are bad

کەواتە داتاکانی فێربوونیان نیشان دەدەیت، نیشانیان دەدەیت ئەوان خراپن

and they're like, "Not possible." You know, they have

وە ئەوان وەک (مەحاڵە)، دەزانی، ئەوان

this sort of gut feeling that, really, they are doing really, really good.

ئەم جۆرە هەستکردنەیان هەیە، بەڕاستی، ئەوان زۆر زۆر باشن

That's another argument for why we need to step into the lab

ئەمە بابەتێکی ترە کە بۆچی ئێمە بچین بۆ تاقیگەکان

and really measure the impact of technology on the brain.

وە پێوانەی ئەو کاریگەرییەی تەکنەلۆژیا بکەین لەسەر مێشک

Now in a sense, when we think about the effect

ئێستا، بەشێوەیەک کاتێک ئێمە بیر لە کاریگەری

of video games on the brain, it's very similar

یارییە ڤیدیۆییەکان دەکەین لەسەر مێشک، ئەوە زۆر لەیەک دەچن

to the effect of wine on the health.

لەگەڵ کاریگەری شەراب لەسەر تەندروستی

There are some very poor uses of wine. There are some

چەند پێوانەیەکی خراپ بەکارهێنانی شەراب هەیە، چەند

very poor uses of video games. But when consumed

شێوازێکی خراپ بەکارهێنانی یارییەڤیدیۆییەکان هەیە، بەڵام کاتێک

in reasonable doses, and at the right age,

ژەمە دەرمانەکان بەکاردەهێنین، لەتەمەنێکی گونجاودا

wine can be very good for health. There are actually

کە دەبێتە شتێکی باش بۆ تەندروستی، لەڕاستیدا چەندین

specific molecules that have been identified

گەردی تایبەتی هەیە کە دۆزراونەتەوە

in red wine as leading to greater life expectancy.

لەناو شەرابی سووردا کە چاوەڕوان دەکرێت ببێتە هۆکارێکی زۆر باش بۆ ژیان

So it's the same way, like those action video games

ئەوە هەمان ڕێگایە، وەک ئەو یارییە جوڵانەی ڤیدیۆ

have a number of ingredients that are actually really

ئەوە هەمان ڕێگایە، وەک ئەو یارییە جوڵانەی ڤیدیۆ

powerful for brain plasticity, learning, attention,

نەرم کردن، بەهێزکردن، فێربوون، سەرنجدان

vision, etc., and so we need and we're working on

بینینی مێشک، هتد، لەبەر ئەوە پێویستمانە کە کاربکەین لەسەر

understanding what are those active ingredients so that

تێگەیشتنی ئەو شتە چالاکانە هەتا

we can really then leverage them to deliver better games,

ئێمە بتوانین دوایی ئاستی بەرزبکەینەوە بۆ دابین کردنی یاری باشتر

either for education or for rehabilitation of patients.

کەواتە یان بۆ پەروەردە یان بۆ باشتر کردنی تەندروستی

Now because we are interested in having an impact

ئێستا لەبەرئەوەی ئێمە حەزمان لە هەبوونی کاریگەرییە

for education or rehabilitation of patients, we are actually

بۆ پەروەردە و باشتر کردنی تەندروستی نەخۆشەکان، ئێمە

not that interested in how those of you that choose

زۆر حەزمان لەوە نییە کە چۆن ئێوە

to play video games for many hours on end perform.

یاری بە یارییەڤیدیۆییەکان دەکەن بۆ چەند کاتژمێرێک بەبێ کۆتایی

I'm much more interested in taking any of you

من زۆر گرنگی بەوە دەدەم کە یەکێک لە ئێوە ببەم

and showing that by forcing you to play an action game,

وە ئەوەی بەزۆر نیشان بدەم و بەزۆر یاری جوڵەی پێبکەم

I can actually change your vision for the better,

دەتوانم بۆ بینینێکی باشتر بتانگۆڕم

whether you want to play that action game or not, right?

ئایا دەتەوێت یاری جوڵە بکەیت یان نا، وایە؟

That's the point of rehabilitation or education.

ئەوە مەبەستی باشتر کردنی باری تەندروستی و پەروەردەیە

Most of the kids don't go to school saying,

زۆربەی منداڵەکان ناچن بۆ قوتابخانەو بڵێن

"Great, two hours of math!"

زۆرباشە، دوو کاتژمێر بۆ بیرکاری

So that's really the crux of the research, and to do that,

لەبەرئەوە، خاڵی گرنگی لێکۆڵینەوە بۆ ئەنجامدانی ئەوە

we need to go one more step.

پێویستە هەنگاوێکی زیاتر بچینە پێشەوە

And one more step is to do training studies.

هەنگاوی داهاتوو ڕاهێنانە بۆ توێژینەوە

So let me illustrate that step with

ڕێگەم بدەن کە ئەو هەنگاوەتان نیشان بدەم لەگەڵ

a task which is called mental rotation.

مەبەستێک کە خولانەوەیە بەدەوری ئەقڵ دا

Mental rotation is a task where I'm going to ask you,

خولانەوەی ئەقڵ ئەو مەبەستەیە کەمن پرسیارتان لێدەکەم

and again you're going to do the task,

وە دوبارە تۆ مەبەستەکە دەکەیت

to look at this shape. Study it, it's a target shape,

بۆ تەماشاکردنی ئەم شێوەیە، بیخوێنە، شێوەیەکی ئامانجدارە

and I'm going to present to you four different shapes.

من بەنیازی ئەوەم کە چوار جۆری شێوەتان نیشاندەم

One of these four different shapes is actually a rotated

یەکێک لەو چوار شێوەیە

version of this shape. I want you to tell me which one:

وانەی خولانەوەی ئەو شێوەیە، دەمەوێت تۆ پێم بڵێیت کامەیان

the first one, second one, third one or fourth one?

یەکەمیان، دووەمیان، سێیەمیان یان چوارەمیان؟

Okay, I'll help you. Fourth one.

باشە من یارمەتیتان دەدەم، چوارەم دانەیان

One more. Get those brains working. Come on.

دانەیەکی تر مێشکتان بخەنە ئیش، دەی

That's our target shape.

مەبەستەکەمان ئەو شێوەیە

Third. Good! This is hard, right?

سێیەم، باشە، ئەمە قورسە، وایە؟

Like, the reason that I asked you to do that is because

هۆکاری ئەوەی کە من داوام لێکردن ئەوە بکەن چونکە

you really feel your brain cringing, right?

تۆ هەست دەکەیت کە مێشکت وەستاوە، وایە؟

It doesn't really feel like playing mindless action video games.

بەڕاست هەست بەیاری کردنی بێ بایەخی یارییە جوڵەکان ناکات

Well, what we do in these training studies is, people

ئەوەی کە ئێمە دەیکەین لەم ڕاهێنانی توێژینەوەیەدا بریتییە لە خەڵک

come to the lab, they do tasks like this one,

دێت بۆ تاقیگەکان، ئەوان ئیشی وەک ئەمە دەکەن

we then force them to play 10 hours of action games.

دوایی ئێمە زۆریان لێدەکەین کە بۆ (١٠) کاتژمێر یارییە جوڵەکان بکەن

They don't play 10 hours of action games in a row.

ئەوان بۆ (١٠) کاتژمێر یارییە جوڵەکان ناکەن بەدوای یەکدا

They do distributed practice, so little shots of 40 minutes

ئەوان ڕاهێنانەکانیان بەش دەکەن لەبەر ئەوەی (٤٠) خولەک وەربگرن

several days over a period of two weeks.

بۆ چەند ڕۆژێک لە ماوەی دوو هەفتەدا

Then, once they are done with the training, they come back

دوای ئەوە، کاتێک لەڕاهێنانەکانیان تەواو دەبن، دەگەڕێنەوە

a few days later and they are tested again on a similar type

دوای چەند ڕۆژێک، وە بەهەمان شێوە تاقیکردنەوەی

of mental rotation task. So this is work from a colleague

کاری خولانەوەی مێشک دەکەنەوە، ئەمە ئیشێکە لەلایەن هاوڕێکەمەوە

in Toronto. What they showed is that, initially,

لە تۆرۆنتۆ، ئەوەی یەکەم جار نیشانی دا ئەوەیە

you know, subjects perform where they are expected

تۆ دەزانی، کە بابەتەکان جێ بەجێ دەکرێت کاتێک ئەوان چاوەڕوانی

to perform given their age. After two weeks of training

دیاری کردنی تەمەنەکانیان دەکەن، دوای دوو هەفتە لە ڕاهێنان

on action video games, they actually perform better,

لەسەر یاری جوڵەکانی ڤیدیۆ، ئەوان بەرەو باشتر چوون

and the improvement is still there five months after

وە دوای (٧) مانگ هێشتا بەرەو پێش چوون هەبوو

having done the training. That's really, really important.

لەدوای تەواو بوونی ڕاهێنانەکان، بەڕاستی ئەوە زۆر گرنگە

Why? Because I told you we want to use these games

بۆچی؟ چونکە من پێم ووتن کەدەمانەوێت ئەو یارییانە بەکاربهێنین

for education or for rehabilitation. We need to have effects

بۆ پەروەردە و باشترکردنی باری نەخۆش، پێویستە کاریگەری

that are going to be long-lasting.

ماوە درێژمان هەبێت

Now, at this point, a number of you are probably wondering

ئێستا، لەم کاتەدا، لەوانەیە هەندێک لە ئێوە بپرسێت

well, what are you waiting for, to put on the market

باشە، ئێوە چاوەڕێی چین، بۆ خستنە بازاری

a game that would be good for the attention

یارییەک کە بۆ سەرنج ڕاکێشانی

of my grandmother and that she would actually enjoy,

داپیرم باش بێت، وە ئەو خۆشی لەوە ببینێت

or a game that would be great to rehabilitate the vision

یان یارییەکە زۆر باش دەبێت بۆ باشتر کردنی بینینی

of my grandson who has amblyopia, for example?

بۆ نمونە، کوڕەزاکەم کە چاوی باش نابینێت

Well, we're working on it, but here is a challenge.

باشە، ئێمە کاری لەسەر دەکەین، بەڵام ئەمە ناڕەحەتیەکەیە

There are brain scientists like me that are beginning

چەند شارەزای مێشک هەیە وەک من کە لە سەرەتادان

to understand what are the good ingredients in games

بۆ تێگەیشتنی ئەوەی کە چی باشە بۆ باشتر کردنی یارییەکان

to promote positive effects, and that's what I'm going

بۆ بەرزکردنەوەی کاریگەری ئەرێنی، وە ئەوەی من بەتەمام

to call the broccoli side of the equation.

کەلەرم بخەمە ناو پرسیارەکەمەوە

There is an entertainment software industry

کاریگەری دروست کردنی بەرنامەی ڕابواردنی هەیە

which is extremely deft at coming up with

کە بەزۆری کتوپڕە لە دروست بووندا لەگەڵ

appealing products that you can't resist.

داواکاری بۆ بەرهەم کە تۆ ناتوانی دروستی بکەیت

That's the chocolate side of the equation.

ئەوە لایەنی چکلێتی پرسیارەکەیە

The issue is we need to put the two together,

مەبەستەکە ئەوەیە کە پێویستە هەردووکیان بکەین بەیەک

and it's a little bit like with food.

وە تاڕادەیەک لەخواردن دەچێت

Who really wants to eat chocolate-covered broccoli?

کێ دەیەوێت چکلێت کە بە کەلەرم داپۆشراوە بخوات؟

None of you. (Laughter) And you probably have had

هیچ کەسێکتان، پێکەنین، لەوانەیە تۆ ئەو

that feeling, right, picking up an education game

خەیاڵەت هەبووبێ، وایە، یاری پەروەردەییەکان هەڵبژێرە

and sort of feeling, hmm, you know, it's not really fun,

وە تاڕدەیەک هەستی وات هەیە کە بەڕاستی پێکەنیناوی نیە

it's not really engaging. So what we need

بەڕاستی ئەوە پەیوەندارکردنە، کەواتە ئەوەی کە پێویستە

is really a new brand of chocolate, a brand of chocolate

جۆرێکی تازەی چوکلێتە، جۆرێکی تازەی چوکلێتن

that is irresistible, that you really want to play,

کە نکۆڵی لێناکرێت کە تۆ دەتەوێت یاری بکەیت

but that has all the ingredients, the good ingredients

بەڵام ئەمانە هەمووی باشتر کردنە، باشتر کردنێکی باش

that are extracted from the broccoli that you can't recognize

کە لە کەلەرم دەست دەکەوێت کە تۆ نایناسیتەوە

but are still working on your brains. And we're working on it,

بەڵام هێشتا کار لەسەر مێشک دەکەین، ئێمە کاری لەسەر دەکەین

but it takes brain scientists to come and to get together,

بەڵام ئەمە شارەزایانی مێشک کۆدەکاتەوە

people that work in the entertainment software industry,

ئەو خەڵکانەی کە کار لە کارگەی بەرنامە خۆشیەکان دەکات

and publishers, so these are not people that usually

وە بڵاوکەرەوەکان، ئەوان ئەو کەسانە نین کە هەمیشە

meet every day, but it's actually doable,

ڕۆژانە یەکتر ببینن، بەڵام بەڕاستی ئەوە دەکرێت

and we are on the right track.

وە ئێمە لەسەر ڕێگەیەکی ڕاستین

I'd like to leave you with that thought,

دەمەوێت بەو بیرۆکەیە بەجێتان بهێڵم

and thank you for your attention. (Applause)

وە سوپاس بۆ سەرنج دانتان، چەپڵەلێدان

(Applause)

چەپڵە لێدان