Maajid Nawaz: A global culture to fight extremism

Translator: Levan Lashauri Reviewer: Tamta Makharadze

Have you ever wondered

დაფიქრებულხართ როდისმე,

why extremism seems to have been on the rise in Muslim-majority countries

რატომ არის ექსტრემიზმი აღმავლობის გზაზე ქვეყნებში მუსლიმური უმრავლესობით

over the course of the last decade?

ბოლო 10 წლის განმავლობაში?

Have you ever wondered

დაფიქრებულხართ როდისმე,

რაგორაა შესაძლებელი ასეთი სიტუაციის შემობრუნება?

how such a situation can be turned around?

Have you ever looked at the Arab uprisings

შეგიხედავთ როდისმე არაბული ამბოხებებისთვის

and thought, "How could we have predicted that?"

და გიფიქრიათ: "ეს როგორ უნდა გვეწინასწარმეტყველა?"

or "How could we have better prepared for that?"

ან "უკეთ როგორ უნდა მოვმზადებულიყავით ამისთვის?"

Well my personal story, my personal journey,

ჩემი პირადი ამბავი, პირადი მოგზაურობა,

what brings me to the TED stage here today,

რომელმაც დღეს TED-ის სცენაზე გამომიყვანა,

is a demonstration of exactly what's been happening

არის ზუსტად იმის დემონსტრირება, თუ რაც ხდება

in Muslim-majority countries

მუსლიმური უმრავლესობის მქონე ქვეყნებში

over the course of the last decades, at least, and beyond.

სულ მცირე ბოლო ათწლეულების განმავლობაში და უფრო მეტისაც.

I want to share some of that story with you,

მინდა ამ ამბის ნაწილიც გაგიზიაროთ,

but also some of my ideas around change

და ზოგიერთი ჩემი მოსაზრებაც ცვლილებებზე

and the role of social movements in creating change

და სოციალური მოძრაობების როლზე ცვლილების გამოწვევაში

in Muslim-majority societies.

საზოგადოებებში მუსლიმური უმრავლესობით.

So let me begin

მაშ, პირველ რიგში

by first of all giving a very, very brief history of time,

თუ ნებას მომცემთ, დავიწყებ ისტორიის

if I may indulge.

ძალიან მოკლე მიმოხილვით.

In medieval societies there were defined allegiances.

შუასაუკუნეების საზოგადოებებში განსაზღვრული იყო კუთვნილებები.

An identity was defined

იდენტობა უპირველესად

primarily by religion.

რელიგიით განისაზღვრებოდა.

And then we moved on into an era in the 19th century

შემდეგ მე-19 საუკუნეში

with the rise of a European nation-state

ევროპული ერ-სახელმწიფოების აღზევებასთან ერთად,

where identities and allegiances were defined

ჩვენ გადავედით ხანაში, სადაც იდენტობები და კუთვნილება

by ethnicity.

ეთნოსით განისაზღვრებოდა.

So identity was primarily defined by ethnicity,

ანუ, იდენტობას უპირველესად ეთნოსი განსაზღვრავდა

and the nation-state reflected that.

და ეს ერ-სახელმწიფოზე აისახებოდა.

In the age of globalization, we moved on.

გლობალიზაციის ხანაში, ჩვენ წინ წავედით.

I call it the era of citizenship --

მე ამას მოქალაქეობის ხანას ვეძახი...

როცა ადამიანები შეიძლება ყოფილიყვნენ მულტი -რასობრივი, მულტი-ეთნიკური წარმომავლობის,

where people could be from multi-racial, multi-ethnic backgrounds,

but all be equal as citizens

მაგრამ ყველა ასევე იყო

in a state.

სახელმწიფოს თანასწორი მოქალაქე.

თქვენ შეიძლება ყოფილიყავით ამერიკელი-იტალიელი; ამერიკელი-ირლანდიელი;

You could be American-Italian; you could be American-Irish;

you could be British-Pakistani.

შეიძლება ყოფილიყავით ბრიტანელი-პაკისტანელი.

But I believe now

მგონია რომ ახლა,

that we're moving into a new age,

ჩვენ ახალ ხანაში შევდივართ.

and that age The New York Times dubbed recently

ამ ხანას "ნიუ იორკ ტაიმსმა" ცოტა ხნის წინ

as "the age of behavior."

"ქცევის ხანა" უწოდა.

How I define the age of behavior

მე ქცევის ხანას განვმარტავ,

is a period of transnational allegiances,

როგორც ტრანსნაციონალური კუთვნილებების პერიოდს,

where identity is defined more so

სადაც იდენტობა უფრო მეტად აზრების

by ideas and narratives.

და ნარატივის მიხედვით განისაზღვრება.

And these ideas and narratives that bump people across borders

ეს აზრები და ნარატივები, რომლებსაც საზღვრებს მიღმა მყოფი ადამიანები აწყდებიან

are increasingly beginning to affect

მზარდ გავლენას ახდენენ

the way in which people behave.

ადამიანთა ქცევაზე.

Now this is not all necessarily good news,

ეს არაა მაინცდამაინც კარგი ამბავი,

because it's also my belief

რადგან ასევე მგონია,

that hatred has gone global

რომ სიძულვილიც გლობალური გახდა,

just as much as love.

ისევე როგორც სიყვარული.

But actually it's my belief

მე მგონია,

that the people who've been truly capitalizing on this age of behavior,

რომ ადამიანები ვინც ნამდვილად ისარგებლა ამჟამინდელი ქცევის ხანით

up until now, up until recent times,

დღემდე, ამ ბოლო დრომდე,

up until the last six months,

ამ ბოლო 6 თვემდე,

the people who have been capitalizing most

ადამიანები ვინც ყველაზე მეტად ისარგებლა

on the age of behavior

ქცევის

and the transnational allegiances,

და ტრანსნაციონალური კუთვნილების ხანაში,

using digital activism

ციფრული აქტივიზმით

and other sorts of borderless technologies,

და სხვა საზღვრებს მიღმა ტექნოლოგიებით,

those who've been benefiting from this

ისინი ვინც ისარგებლა ამით,

have been extremists.

არიან ექსტრემისტები.

And that's something which I'd like to elaborate on.

და ეს არის რაც მინდა განვიხილო.

If we look at Islamists,

თუ ისლამისტებს შევხედავთ,

if we look at the phenomenon

თუ ულტრა-მემარჯვენე ფაშისტების

of far-right fascists,

ფენომენს შევხედავთ,

one thing they've been very good at,

ერთი რამ, რაშიც ისინი ძალიან ძლიერები არიან,

one thing that they've actually been exceeding in,

ერთი რამ, რაშიც ისინი ნამდვილად უპირატესობას ფლობენ,

is communicating across borders,

საზღვრებს მიღმა კომუნიკაციაა,

using technologies to organize themselves,

ტექნოლოგიების გამოყენება თვითორგანიზებისთვის,

to propagate their message

მათი გზავნილის გავრცელებისთვის

and to create truly global phenomena.

და მართლაც, გლობალური ფენომენის შექმნისთვის.

Now I should know,

ეს მე კი უნდა ვიცოდე,

because for 13 years of my life,

რადგან ჩემი ცხოვრების 13 წელი,

I was involved in an extreme Islamist organization.

ექსტრემისტულ ისლამისტურ ორგანიზაციაში ვიყავი ჩართული.

And I was actually a potent force

მე ნამდვილად სერიოზული ძალა ვიყავი,

in spreading ideas across borders,

აზრების საზღვრებს მიღმა გავრცელებაში

and I witnessed the rise of Islamist extremism

და მე მოწმე ვიყავი ისლამური ექსტრემიზმის,

as distinct from Islam the faith,

რომელიც განსხვავდება ისლამური რწმენისგან

and the way in which it influenced my co-religionists

და იმის თუ როგორ ზემოქმედებდა ის ჩემ თანამოძმე მორწმუნეებზე

across the world.

მთელ მსოფლიოში.

And my story, my personal story,

და ჩემი ამბავი, ჩემი პირადი ამბავი,

is truly evidence for the age of behavior

იმ ქცევის ხანის ნამდვილი მტკიცებულებაა,

that I'm attempting to elaborate upon here.

რომელიც მინდა რომ აქ განვიხილო.

I was, by the way -- I'm an Essex lad,

მე, სხვათაშორის... ესექსელი ვარ,

born and raised in Essex in the U.K.

ესექსში, გაერთიანებულ სამეფოში დაბადებულ გაზრდილი.

Anyone who's from England

ნებისმიერი ვინც ინგლისიდანაა

knows the reputation we have from Essex.

იცის რა რეპუტაცია გვაქვს მათ ვინც ესექსიდან ვართ.

But having been born in Essex,

თუმცა, ესექსში დაბადებული,

at the age of 16,

16 წლის ასაკში

I joined an organization.

გავწევრიანდი ორგანიზაციაში.

At the age of 17, I was recruiting people from Cambridge University

17 წლის კემბრიჯის უნივერსიტეტიდან

to this organization.

ხალხს ვაგრვებდი ამ ორგანიზაციისთვის.

At the age of 19,

19 წლის ასაკში

I was on the national leadership of this organization in the U.K.

ამ ორგანიზაციის გაერთიანებული სამეფოს ნაციონალურ მმართველობაში ვიყავი.

At the age of 21, I was co-founding this organization in Pakistan.

21 წლის ასაკში ამ ორგანიზაციის თანადამაარსებელი ვიყავი პაკისტანში.

At the age of 22,

22 წლის ასაკში

I was co-founding this organization in Denmark.

ამ ორგანიზაციის თანადამაარსებელი ვიყავი დანიაში.

By the age of 24,

24 წლისთვის

I found myself convicted in prison in Egypt,

აღმოვჩნდი ეგვიპტის ციხეში,

being blacklisted from three countries in the world

ვიყავი მსოფლიოს სამი ქვეყნის შავ სიაში,

for attempting to overthrow their governments,

მათი მთავრობების გადატრიალების მცდელობისთვის,

being subjected to torture

ვიყავი წამების მსხვერპლი

in Egyptian jails

ეგვიპტის ციხეებში

and sentenced to five years as a prisoner of conscience.

და მომისაჯეს 5 წელი როგორც პოლიტიკურ პატიმარს.

Now that journey,

მაშ, ეს მოგზურობა

and what took me from Essex all the way across the world --

და რამაც ესექსიდან მსოფლიოს გავლით აქამდე მიმიყვანა...

by the way, we were laughing at democratic activists.

სხვათაშორის, ჩვენ დავცინოდით დემოკრატ აქტივისტებს.

We felt they were from the age of yesteryear.

ჩვენ მათ წარსულის გადმონაშთებად მივიჩნევდით.

We felt that they were out of date.

ჩვენ ისინი მოძველებულებად მიგვაჩნდა.

I learned how to use email

იმეილის გამოყენება

from the extremist organization that I used.

ექსტრემისტულ ორგანიზაციაში ვისწავლე.

I learned how to effectively communicate across borders

ვისწავლე ეფექტური კომუნიკაცია საზღვრებს მიღმა,

without being detected.

ისე რომ ვერ გამოვეჭირე.

Eventually I was detected, of course, in Egypt.

საბოლოოდ, რა თქმა უნდა გამომიჭირეს ეგვიპტეში,

But the way in which I learned

მაგრამ ის თუ როგორ ვისწავლე

to use technology to my advantage

ტექნოლოგიის ჩემ სასარგებლოდ გამოყენება,

was because I was within an extremist organization

მოხდა იმიტომ რომ მე ექსტრემისტულ ორგანიზაციაში ვიყავი,

that was forced to think beyond

რომელიც იძულებული იყო

the confines of the nation-state.

ეაზროვნა ერ-სახელმწიფოს საზღვრების ფარგლებს გარეთ.

The age of behavior: where ideas and narratives

ქცევის ხანა: სადაც აზრები და ნარატივები

were increasingly defining behavior

მზარდად განსაზღვრავენ ქცევას,

and identity and allegiances.

იდენტობას და კუთვნილებას.

So as I said, we looked to the status quo

მაშ, როგორც ვთქვი ჩვენ ვუყურებდით ამ სტატუს კვოს

and ridiculed it.

და დავცინოდით მას.

And it's not just Islamist extremists that did this.

და არა მხოლოდ ისლამისტ-ექსტრემისტები იქცეოდნენ ასე,

But even if you look across

არამედ თუ მიმოიხედავთ

the mood music in Europe of late,

და შეხედავთ ბოლო დროის ევროპის განწყობებს,

far-right fascism is also on the rise.

ულტრა-მემარჯვენე ფაშიზმი ასევე მზარდია.

A form of anti-Islam rhetoric

ანტი-ისლამური რიტორიკა

is also on the rise

ასევე აღმავლობაშია

and it's transnational.

და ის ტრანსნაციონალურია.

And the consequences that this is having

და ამის შედეგია ის,

is that it's affecting the political climate

რომ ეს პოლიტიკურ კლიმატს ცვლის

across Europe.

მთელ ევროპაში.

What's actually happening

ის რაც სინამდვილეში ხდება,

is that what were previously localized parochialisms,

არის რაც ადრე ლოკალური, პროვინციული

individual or groupings of extremists

ექსტრემისტი ინდივიდები, ან ჯგუფები იყვნენ,

who were isolated from one another,

რომლებიც ერთმანეთისგან იზოლირებულები იყვნენ,

have become interconnected in a globalized way

ერთმანეთს გლობალურად დაუკავშირდნენ

and have thus become, or are becoming, mainstream.

და ამგვარად გახდნენ მეინსტრიმი,

Because the Internet and connection technologies

რადგან ინტერნეტი და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები,

are connecting them across the world.

მათ მსოფლიოს გარშემო აკავშირებს.

If you look at the rise of far-right fascism across Europe of late,

თუ ულტრა-მემარჯვენე ფაშიზმის აღმავლობას დააკვირდებით ბოლო დროის ევროპაში,

you will see some things that are happening

დაინახავთ მოვლენებს,

that are influencing domestic politics,

რაც საშინაო პოლიტიკაზე ახდენს გავლენას,

yet the phenomenon is transnational.

თუმცა ეს ტრანსნაციონალური მოვლენაა.

In certain countries, mosque minarets are being banned.

ზოგიერთ ქვეყნებში მეჩეთის მიმარეთები იკრძალება.

In others, headscarves are being banned.

სხვაში თავსაბურავები იკრძალება.

In others, kosher and halal meat are being banned,

ზოგში კოშერი და ჰალალი ხორცი იკრძალება,

as we speak.

ამ დროს როცა მე გამოვდივარ.

And on the flip side,

მეორეს მხრივ კი,

we have transnational Islamist extremists

არსებობენ ტრანსნაციონალური ისლამისტ-ექსტრემისტები,

doing the same thing across their own societies.

რომლებიც იგივეს აკეთებენ საკუთარ საზოგადოებებში.

And so they are pockets of parochialism that are being connected

ესენი პროვინციული კერებია, რომლებიც ერთმანეთს უკავშირდება

in a way that makes them feel like they are mainstream.

და ამით იქმნება წარმოდგენა, რომ ეს მეინსტრიმია.

Now that never would have been possible before.

ადრე ეს შეუძლებელი იქნებოდა.

They would have felt isolated,

ისინი იზოლირებულად იგრძნობდნენ თავს,

until these sorts of technologies came around

სანამ მსგავსი ტექნოლოგიები შემოვიდოდა

and connected them in a way

და დააკავშირებდა მათ ისე,

that made them feel part of a larger phenomenon.

რომ თავს დიდი მოვლენის ნაწილად აგრძნობინებდა.

Where does that leave democracy aspirants?

რა ეშველებათ ამ დროს დემოკრატიის მომხრეებს?

Well I believe they're getting left far behind.

მგონი რომ ისინი ძალიან ჩამორჩებიან.

And I'll give you an example here at this stage.

ამის მაგალითს მოგიყვანთ.

If any of you remembers the Christmas Day bomb plot:

თუ რომელიმე თქვენგანს ახსოვს საშობაო ბომბის შეთქმულება:

there's a man called Anwar al-Awlaki.

არსებობს კაცი სახელად ანვარ ალ-ავლაკი.

As an American citizen, ethnically a Yemeni,

ამერიკის მოქალაქე, ეთნიკურად იემენელი,

in hiding currently in Yemen,

ამჟამად იემენშია მალვაში,

who inspired a Nigerian,

მან ნიგერიელი წააქეზა,

son of the head of Nigeria's national bank.

ნიგერიის ეროვნული ბანკის მმართველის ვაჟი.

This Nigerian student studied in London, trained in Yemen,

ეს ნიგერიელი ლონდონში სწავლობდა, წვრთნას იემენში გადიოდა,

boarded a flight in Amsterdam to attack America.

ჩაჯდა თვითმფრინავში ამსტერდამში, რომ ამერიკაზე განეხორციელებინა შეტევა.

In the meanwhile,

ამ დროს

the Old mentality with a capital O,

"ძველი" მენტალობა

was represented by his father, the head of the Nigerian bank,

გამოავლინა მისმა მამამ, ნიგერიული ბანკის მმართველმა,

warning the CIA that his own son was about to attack,

რომელმაც შეატყობინა აშშ-ს დაზვერვას, რომ მისი შვილი ამას აპირებდა

and this warning fell on deaf ears.

და ეს გაფრთხილება არ შეისმინეს.

The Old mentality with a capital O,

"ძველი" მენტალობა,

as represented by the nation-state,

გამოავლინა ერ-სახელმწიფომ,

not yet fully into the age of behavior,

რომელიც ჯერ კიდევ არ შესულა ქცევის ხანაში

not recognizing the power of transnational social movements,

და ვერ გრძნობს ტრანსნაციონალური სოციალური მოძრაობების ძალას.

got left behind.

ის უკან ჩამორჩა

And the Christmas Day bomber almost succeeded

და შობაზე ბომბის აფეთქებით აშშ-ზე შეტევა,

in attacking the United States of America.

თითქმის წარმატებით განხორციელდა.

Again with the example of the far right:

ასევე ულტრა-მემარჯვენეების მაგალითი:

that we find, ironically,

ჩვენ ვხედავთ,

xenophobic nationalists

ქსენოფობ ნაციონალისტებს,

are utilizing the benefits of globalization.

რომლებიც გლობალიზაციით სარგებელობენ.

So why are they succeeding?

მაშ რატომ აღწევენ ისინი წარმატებას?

And why are democracy aspirants falling behind?

და რატომ ჩამორჩებიან დემოკრატიის მომხრეები?

Well we need to understand the power of the social movements who understand this.

ამისთვის ჩვენ სოციალური მოძრაობების ძალა უნდა გავიაზროთ.

And a social movement is comprised, in my view,

ჩემი აზრით სოციალური მოძრაობა შედგება

it's comprised of four main characteristics.

4 ძირითადი მახასიათებლისგან.

It's comprised of ideas and narratives

ის შედგება აზრებისა და ნარატივებისგან

and symbols and leaders.

და სიმბოლოების და ლიდერებისგან

I'll talk you through one example,

ერთი მაგალითი განვიხილოთ

and that's the example that everyone here will be aware of,

და ეს ის მაგალითია, რომელიც აქ ყველასთვის ცნობილია.

and that's the example of Al-Qaeda.

ეს ალ-ქაედას მაგალითია.

If I asked you to think of the ideas of Al-Qaeda,

თუ გკითხავთ ალ-ქაედას აზრების შესახებ,

that's something that comes to your mind immediately.

ისინი ეგრევე მოგდით თავში.

If I ask you to think of their narratives --

თუ მე მათ ნარატივებზე გკითხავთ,

the West being at war with Islam, the need to defend Islam against the West --

დასავლეთს ომი აქვს ისლამთან, დასავლეთისგან ისლამის დაცვაა საჭირო...

these narratives, they come to your mind immediately.

ეს ნარატივები, მყისვე მოგდით თავში.

Incidentally, the difference between ideas and narratives:

სხვათაშორის, სხვაობა აზრებსა და ნარატივებს შორის:

the idea is the cause that one believes in;

აზრი არის ის რისიც ვიღაცას სჯერა

and the narrative is the way to sell that cause --

და ნარატივი ამ რაღაცის გაყიდვის გზაა...

the propaganda, if you like, of the cause.

ამ რაღაცის პროპაგანდა, თუ გნებავთ.

So the ideas and the narratives of Al-Qaeda come to your mind immediately.

მაშ, ალ-ქაედას აზრები და ნარატივები მყისვე მოგდით თავში.

If I ask you to think of their symbols and their leaders,

თუ მე გკითხავთ მათ სიმბოლოებზე და ლიდერებზე,

they come to your mind immediately.

ისინიც მყისვე მოგდით თავში.

One of their leaders was killed in Pakistan recently.

ერთ-ერთი მათი ლიდერი, ცოტა ხნის წინ მოკლეს პაკისტანში.

So these symbols and these leaders

ანუ, სიმბოლოები და ლიდერები

come to your mind immediately.

მყისვე მოგდით თავში.

And that's the power of social movements.

და ეს არის სოციალური მოძრაობების ძალა.

They're transnational, and they bond around these ideas and narratives

ისინი ტრანსნაციონალურია და უკავშირდებიან ამ აზრების და ნარატივების,

and these symbols and these leaders.

სიმბოლოების და ლიდერების გარშემო.

However,

თუმცა,

if I ask your minds to focus currently on Pakistan,

თუ მე გთხოვთ კონცენტრირდეთ პაკისტანზე

and I ask you to think

და გთხოვთ დაფიქრდეთ

of the symbols and the leaders for democracy

დემოკრატიის სიმბოლოებზე და ლიდერებზე

in Pakistan today,

პაკისტანში დღეს,

you'll be hard pressed

თქვენ გაგიჭირდებათ

to think beyond perhaps

ბენაზირ ფხუტოს მკვლელობაზე

the assassination of Benazir Bhutto.

შორს წასვლა.

Which means, by definition,

რაც თავისთავად ნიშნავს,

that particular leader no longer exists.

რომ კონკრეტული ლიდერი აღარ არსებობს.

One of the problems we're facing is, in my view,

ჩემი აზრით, ერთ-ერთი პრობლემა რასაც ვაწყდებით

that there are no globalized,

არის ის რომ არ არსებობს გლობალური

youth-led, grassroots social movements

ახალგაზრდული, სახალხო სოციალური მოძრაობები,

advocating for democratic culture

რომლებიც დემოკრატიულ კულტურას იცავენ

across Muslim-majority societies.

საზოგადოებებში მუსლიმური უმრავლესობით.

There is no equivalent of the Al-Qaeda, without the terrorism,

საზოგადოებებში მუსლიმური უმრავლესობით

for democracy across Muslim-majority societies.

არ არსებობს ალ-ქაედას ექვივალენტი ტერორიზმის გარეშე, დემოკრატიისთვის.

There are no ideas and narratives and leaders and symbols

არ არსებობს აზრები, ნარატივები, ლიდერები და სიმბოლოები,

advocating the democratic culture on the ground.

რომლებიც დემოკრატიულ კულტურას იცავენ ადგილზე.

So that begs the next question.

ამას მივყავართ შემდეგ კითხვამდე.

Why is it that extremist organizations,

რატომაა რომ ეს ექსტრემისტული ორგანიზაციები

whether of the far-right or of the Islamist extremism --

იქნება ეს ულტრა-მემარჯვენეები, თუ ისლამისტ-ექსტრემისტები...

Islamism meaning those who wish to impose

ისლამისტებში ვგულისხმობ იმათ, ვისაც ისლამის გარკვეული ვერსიის

one version of Islam over the rest of society --

თავს მოხვევა უნდა დანარჩენი საზოგადოებისთვის...

why is it that they are succeeding

რატომაა, რომ ისინი წარმატებას აღწევენ

in organizing in a globalized way,

გლობალურ ორგანიზებაში,

whereas those who aspire to democratic culture

მაშინ როცა დემოკრატიის მხარდამჭერები

are falling behind?

ჩამორჩებიან?

And I believe that's for four reasons.

მგონია რომ ეს ოთხი მიზეზის გამოა.

I believe, number one, it's complacency.

ჩემი აზრით, პირველი თვითკმაყოფილებაა.

Because those who aspire to democratic culture

რადგან ისინი ვინც დემოკრატიულ კულტურის მხარდამჭერია

are in power,

ძალაუფლებაში არიან,

or have societies

ან ისეთი საზოგადოებებია,

that are leading globalized, powerful societies,

რომლებიც გლობალურ, ძლევამოსილ საზოგადოებებს

powerful countries.

ძლევამოსილ ქვეყნებს უდგანან სათავეში.

And that level of complacency means

და ამით თვითკმაყოფილება ნიშნავს,

they don't feel the need to advocate for that culture.

რომ ისინი ვერ გრძნობენ ამ კულტურის დაცვის საჭიროებას.

The second, I believe,

მეორე, ვფიქრობ,

is political correctness.

არის პოლიტკორექტულობა.

That we have a hesitation

ის რომ ჩვენ ვყოყმანობთ,

in espousing the universality of democratic culture

დემოკრატიული კულტურა უნივერსალურად მივიღოთ.

because we are associating that --

რადგან ჩვენ ამას ვუკაშირებთ...

we associate believing in the universality of our values --

ჩვენი ღირებულებების უნივერსალურად მიღებას

with extremists.

ექსტრემიზმს ვუკავშირებთ.

Yet actually, whenever we talk about human rights,

არადა, როცა ადამიანის უფლებებზე ვსაუბრობთ,

we do say that human rights are universal.

ჩვენ ვამბობთ, რომ ისინი უნივერსალურია.

But actually going out to propagate that view

თუმცა, ამ მსოფლმხედველობის ღიად გავრცელება

is associated with either neoconservativism

ნეოკონსერვატიზმს,

or with Islamist extremism.

ან ისლამურ ექსტრემიზმს უკავშირდება.

To go around saying that I believe

იაროთ და იძახოთ,

democratic culture is the best that we've arrived at

რომ დემოკრატიული კულტურა არის საუკეთესო რასაც მივაღწიეთ,

as a form of political organizing

როგორც პოლიტიკური ორგანიზების ფორმა,

is associated with extremism.

უკავშირდება ექსტრემიზმს.

And the third,

მესამე,

democratic choice in Muslim-majority societies

დემოკრატიული არჩევანი ისლამური უმრავლესობის საზოგადოებებში

has been relegated to a political choice,

დაყვანილია პოლიტიკური არჩევანის დონეზე.

meaning political parties

ანუ, პოლიტიკური პარტიები

in many of these societies

ბევრ ასეთ საზოგადოებაში,

ask people to vote for them

ხალხს სთხოვენ მათ მისცენ ხმა

as the democratic party,

როგორც დემოკრატიულ პარტიას.

but then the other parties ask them to vote for them

სხვა პარტიები ითხოვენ ხმებს

as the military party --

როგორც სამხედრო პარტია,

wanting to rule by military dictatorship.

რომელსაც სამხედრო დიქტატურით მარვთა სურს.

And then you have a third party saying,

მესამე პარტია კიდევ ამბობს,

"Vote for us; we'll establish a theocracy."

"მოგვეცით ხმა; ჩვენ დავამყარებთ თეოკრატიას."

So democracy has become merely one political choice

ანუ დემოკრატია გახდა მხოლოდ და მხოლოდ პოლიტიკური არჩევანი

among many other forms

მართვის სხვა ფორმებს შორის.

of political choices available in those societies.

რომლებიც ამ საზოგადოებებშია.

And what happens as a result of this

ამის შედეგად ხდება ის,

is, when those parties are elected,

რომ როცა ამ პარტიებს ირჩევენ

and inevitably they fail,

და ისინი გარდაუვლად მარცხს განიცდიან,

or inevitably they make political mistakes,

ან გარდაუვლად უშვებენ პოლიტიკურ შეცდომებს,

democracy takes the blame

მათ პოლიტიკურ შეცდომებში დამნაშავედ

for their political mistakes.

დემოკრატია აღიქმება

And then people say, "We've tried democracy. It doesn't really work.

და შემდეგ ხალხი ამბობს: "ჩვენ ვცადეთ დემოკრატია. ის არ მუშაობს.

Let's bring the military back again."

მოდით, ისევ სამხედრო მმართველობა დავაბრუნოთ"

And the fourth reason, I believe,

და მეოთხე მიზეზი, ჩემი აზრით,

is what I've labeled here on the slide as the ideology of resistance.

არის რასაც მე ამ სლაიდზე წინააღმდეგობის იდეოლოგია დავარქვი.

What I mean by that is,

ამაში იმას ვგულისხმობ,

if the world superpower today was a communist,

რომ თუ მსოფლიოს ზესახელმწიფო კომუნისტური იქნებოდა,

it would be much easier for democracy activists

დემოკრატი აქტივისტებისთვის ბევრად უფრო მარტივი იქნებოდა,

to use democracy activism

დემოკრატიული აქტივიზმის გამოყენება,

as a form of resistance against colonialism,

როგორც წინააღმდეგობის ფორმა კოლონიალიზმის საპირისპიროდ,

than it is today with the world superpower being America,

ვიდრე დღეს, როცა მსოფლიოს ზესახელწმიფო ამერიკაა,

occupying certain lands

რომელსაც რაღაც ტერიტორიები აქვს დაკავებული

and also espousing democratic ideals.

და ასევე დემოკრატიულ აზრებს იზიარებს.

So roughly these four reasons

მაშ, ეს ოთხი მიზეზი

make it a lot more difficult for democratic culture to spread

ართულებს დემოკრატიული კულტურის გავრცელებას,

as a civilizational choice,

როგორც ცივლიზაციური არჩევანი

not merely as a political choice.

და არა როგორც მხოლოდ პოლიტიკური არჩევანი.

When talking about those reasons,

როცა ამ ოთხ მიზეზზე ვსაუბრობთ,

let's break down certain preconceptions.

მოდით გავშალოთ ზოგიერთი წინასწარგაწყობა.

Is it just about grievances?

არის თუ არა ამ ყველაფრის მიზეზი მხოლოდ უკმაყოფილება?

Is it just about a lack of education?

არის თუ არა ამ ყველაფრის მიზეზი მხოლოდ განათლების ნაკლებობა?

Well statistically,

სტატისტიკურად მათ უმრავლესობას,

the majority of those who join extremist organizations are highly educated.

ვინც ექსტრემისტულ ორგანიზაციებში გაწევრიანდა კარგი განათლება აქვს.

Statistically, they are educated, on average,

სტატისტიკურად მათი განათლების საშუალო დონე

above the education levels

დასავლური საზოგადოების

of Western society.

განათლების დონეზე მაღალია.

Anecdotally, we can demonstrate

გამოცდილებიდან შეგვიძლია ვთქვათ,

that if poverty was the only factor,

სიღარიბე რომ იყოს ერთადერთი ფაქტორი,

well Bin Laden is from one of the richest families in Saudi Arabia.

მაშინ ბინ ლადენი ერთ-ერთი უმდიდრესი საუდის არაბეთის ოჯახიდანაა.

His deputy, Ayman al-Zawahiri, was a pediatrician --

მისი მოადგილე, აიმან ალ-ზაუაჰირი, პედიატრი იყო,

not an ill-educated man.

არც ისე გაუნათლებელი.

International aid and development has been going on for years,

საერთაშორისო დახმარება და განვითარება წლების მანძილზე მიმდინარეობს,

but extremism in those societies, in many of those societies,

მაგრამ ექსტრემიზმი ამ საზოგადოებების უმრავლესობაში

has been on the rise.

აღმავლობას განიცდის.

And what I believe is missing

ჩემი აზრით რაც გვაკლია,

is genuine grassroots activism

ჭეშმარიტი სახალხო აქტივიზმია

on the ground,

ადგილზე,

in addition to international aid,

საერთაშორისო დახმარებასთან ერთად,

in addition to education, in addition to health.

განათლებასთან ერთად, ჯანმრთელობასთან ერთად.

Not exclusive to these things, but in addition to them,

არა მათ მაგივრად, არამედ მათთან ერთად

is propagating a genuine demand for democracy on the ground.

დემოკრატიის ჭეშმარიტი მოთხოვნის პროპაგანდა ადგილზე.

And this is where I believe

ეს არის სადაც მგონია,

neoconservatism had it upside-down.

ნეოკონსერვატიზმი უკუღმა მუშაობს.

Neoconservatism had the philosophy

ნეოკონსერვატიზმის ფილოსოფია იყო,

that you go in with a supply-led approach

რომ მიწოდებაა წამყვანი,

to impose democratic values from the top down.

ანუ დემოკრატიული ღირებულებების ზემოდან თავს მოხვევა.

Whereas Islamists and far-right organizations, for decades,

მაშინ როცა ისლამისტი და ულტრა-მემარჯვენე ორგანიზაციები,

have been building demand for their ideology on the grassroots.

ათწლეულებია მათ იდეოლოგიაზე მოთხოვნას სახალხო მოძრაობაზე აგებენ.

They've been building civilizational demand for their values

ისინი მათ ღირებულებებზე ცივილიზაციურ მოთხოვნას

on the grassroots,

აგებენ სახლახო მოძრაობაზე

and we've been seeing those societies slowly transition

და ჩვენ ვხედავთ, რომ ეს საზოგადოებები გარდაიქმნებიან

to societies that are increasingly asking for

საზოგადოებებად, რომლებიც მზარდად ითხოვენ

a form of Islamism.

ისლამიზმის ფორმებს.

Mass movements in Pakistan

არაბული ამბოხებების შემდეგ პაკისტანში

have been represented after the Arab uprisings

მასობრივი მოძრაობები გამოჩნდა,

mainly by organizations

ძირითადად იმ ორგანიზაციებისგან,

claiming for some form of theocracy,

რომლებიც დემოკრატიის ნაცვლად,

rather than for a democratic uprising.

თეოკრატიის რომელიღაც ფორმას ითხოვენ.

Because since pre-partition,

რადგან დაყოფის შემდეგ,

they've been building demand for their ideology on the ground.

ისინი ადგილზე აგებდნენ მოთხოვნას მათ იდეოლოგიაზე.

And what's needed is a genuine transnational

საჭიროა ჭეშმარიტი ტრანსნაციონალური

youth-led movement

ახალგაზრდული მოძრაობა,

that works to actively advocate

რომელიც აქტიურად იცავს

for the democratic culture --

დემოკრატიულ კულტურას,

which is necessarily more

რაც აუცილებლად უფრო მეტია,

than just elections.

ვიდრე მხოლოდ არჩევნები. მაგრამ სიტყვის თავისუფლების გარეშე

But without freedom of speech, you can't have free and fair elections.

ვერ გექნებათ თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნები.

Without human rights, you don't have the protection granted to you to campaign.

ადამიანის უფლებების გარეშე, არ გაქვთ დაცვა კამპანიის ჩატარებისთვის.

Without freedom of belief,

რწმენის თავისუფლების გარეშე,

you don't have the right to join organizations.

არ გაქვთ ორგანზაციებში გაწევრიანების უფლება.

So what's needed is those organizations on the ground

ამიტომ საჭიროა ორგანიზაციები ადგილზე,

advocating for the democratic culture itself

რომლებიც იცავენ თავად დემოკრატიულ კულტურას,

to create the demand on the ground for this culture.

იმისთვის რომ ადგილზე შექმნან ამ კულტურაზე მოთხოვნა.

What that will do

ეს თავიდან აგვაცილებს

is avoid the problem I was talking about earlier,

იმ პრობლემას, რომელზეც ზემოთ გითხარით,

where currently we have political parties presenting democracy

როცა ამჟამად პოლიტიკური პარტიები დემოკრატიას

as merely a political choice in those societies

სთავაობენ როგორც მხოლოდ პოლიტიკურ არჩევანს იმ საზოგადოებებში,

alongside other choices

სხვა არჩევანთან ერთად,

such as military rule and theocracy.

როგორებიცაა სამხედრო მმართველობა და თეოკრატია.

Whereas if we start building this demand on the ground on a civilizational level,

მაშინ როცა, თუ ამ მოთხოვნის აგებას ადგილზე დავიწყებთ,

rather than merely on a political level,

მხოლოდ პოლიტიკურის ნაცვლად, ცივილიზაციის დონეზე...

a level above politics --

პოლიტიკაზე უფრო მაღალ დონეზე...

movements that are not political parties,

მოძრაობები, რომლებიც არ არიან პოლიტიკური პარტიები,

but are rather creating this civilizational demand

არამედ ქმნიან ამ ცივილიზაციურ მოთხოვნას

for this democratic culture.

დემოკრატიული კულტურისთვის,

What we'll have in the end

რასაც ბოლოს მივიღებთ

is this ideal that you see on the slide here --

არის ეს იდეალი, რომელსაც სლაიდზე ხედავთ...

the ideal that people should vote in an existing democracy,

იდეალს, რომ ხალხმა ხმა უნდა მისცეს არსებული დემოკრატიის პირობებში,

not for a democracy.

და არა დემოკრატიას.

But to get to that stage,

ამ ეტაპზე მისასვლელად,

როცა დემოკრატია შეადგენს საზოგადოების ქსოვილს

where democracy builds the fabric of society

და პოლიტკური არჩევანი ამ ქსოვილში ხდება, მემარცხენე, ან მემარჯვენე,

and the political choices within that fabric,

but are certainly not theocratic and military dictatorship --

მაგრამ ის ნამდვილად არ არის თეოკრატია და სამხედრო დიქტატურა.

i.e. you're voting in a democracy,

ანუ, თქვენ ხმას აძლევთ დემოკრატიის პირობებში,

in an existing democracy,

უკვე არსებულ დემოკრატიაში

and that democracy is not merely one of the choices at the ballot box.

და რომ დემოკრატია არაა მხოლოდ ერთ-ერთი პოლიტიკური არჩევანი საარჩევნო ბიულეტენში.

To get to that stage,

ამ ეტაპზე მისასვლელად,

we genuinely need to start building demand

ჩვენ ნამდვილად უნდა დავიწყოთ მოთხოვნის აგება

in those societies on the ground.

იმ საზოგადოებებში ადგილებზე.

Now to conclude, how does that happen?

რომ დავასრულოთ, როგორ ხდება ეს?

Well, Egypt is a good starting point.

ეგვიპტე კარგი იქნებოდა დასაწყისისთვის.

The Arab uprisings have demonstrated that this is already beginning.

არაბულმა ამბოხებებმა დაგვანახა, რომ ეს უკვე იწყება.

But what happened in the Arab uprisings and what happened in Egypt

მაგრამ რაც არაბულ ამბოხებებზე და ეგვიპტეში მოხდა,

was particularly cathartic for me.

კათარზისი იყო განსაკუთრებით ჩემთვის.

What happened there was a political coalition

შედგა პოლიტიკური კოალიცია,

gathered together for a political goal,

რომელიც გაერთიანდა პოლიტიკური მიზნის გარშემო,

and that was to remove the leader.

ლიდერის გადასაყენებლად.

We need to move one step beyond that now.

ჩვენ ახლა ამაზე უფრო შორს წასვლა გვჭირდება.

We need to see how we can help those societies

ჩვენ უნდა ვნახოთ როგორ შევძლებთ ამ საზოგადოებებს დავეხმაოთ

move from political coalitions,

პოლიტიკური კოალიციებიდან,

loosely based political coalitions,

სუსტ ფუნდამენტიანი პოლიტიკური კოალიციებიდან,

to civilizational coalitions

ცივილიზაციურ კოალიციებად გადაიქცნენ,

that are working for the ideals and narratives

რომლებიც მუშაობენ აზრებზე და ნარატივებზე,

of the democratic culture on the ground.

დემოკრატიული კულტურისთვის ადგილზე.

Because it's not enough to remove a leader

ვინაიდან ლიდერის, მმართველის ან დიქტატორის

or ruler or dictator.

გადაყენება საკმარისი არაა.

That doesn't guarantee that what comes next

ეს არ იძლევა იმის გარანტიას, რომ რაც შემდეგ იქნება,

will be a society built on democratic values.

იქნება დემოკრატიულ ღირებულებებზე აგებული საზოგადოება.

But generally, the trends that start in Egypt

ზოგადად კი, ტენდენცია რომელიც ეგვიპტეში დაიწყო

have historically spread across the MENA region,

ისტორიულად გავრცელდა "მენა"-ს რეგიონზე,

the Middle East and North Africa region.

ახლო აღმოსავლეთის და ჩრდილოეთ აფრიკის რეგიონებზე.

So when Arab socialism started in Egypt, it spread across the region.

როცა არაბული სოციალიზმი დაიწყო ეგვიპტეში, ის გავრცელდა რეგიონში.

In the '80s and '90s when Islamism started in the region,

80-იანებში და 90-იანებში, როცა ისლამიზმი დაიწყო რეგიონში,

it spread across the MENA region as a whole.

ის გავრცელდა მთელ "მენა"-ს რეგიონზე

And the aspiration that we have at the moment --

და მისწრაფება, რომელიც ამ მომენტში გვაქვს...

as young Arabs are proving today

როგორც ახალგაზრდა არაბები ადასტურებენ დღეს

and instantly rebranding themselves

და მყისვე ახდენენ საკუთარი თავის გარდაქმნას,

as being prepared to die for more than just terrorism --

რომ მზად არიან მოკვდნენ რაღაც ტერორიზმზე უფრო მეტისთვის...

is that there is a chance

არის ის, რომ არსებობს შანსი,

that democratic culture can start in the region

რომ დემოკრატიული კულტურა შეიძლება დაიწყოს რეგიონში

and spread across to the rest of the countries that are surrounding that.

და გავრცელდეს სხვა გარშემო მყოფ ქვეყნებში.

But that will require

მაგრამ ამას დახმარება დასჭირდება,

helping these societies transition

რომ საზოგადოებების ტრანსფორმაცია მოხდეს,

from having merely political coalitions

მხოლოდ პოლიტიკური კოალიციებიდან

to building genuinely grassroots-based social movements

ჭეშმარიტ სახალხო სოციალური მოძრაობების მშენებლობად,

that advocate for the democratic culture.

რომლებიც დემოკრატიულ კულტურას იცავს.

And we've made a start for that in Pakistan

ჩვენ ეს დავიწყეთ პაკისტანში,

with a movement called Khudi,

მოძრაობით სახელად "ხუდი",

where we are working on the ground to encourage the youth

სადაც ჩვენ ვმუშაობთ ადგილზე ახალგაზრდების წასახალისებლად,

to create genuine buy-in for the democratic culture.

რომ შექმნან ჭეშმარიტი მოთხოვნა დემოკრატიულ კულტურაზე.

And it's with that thought that I'll end.

ამ მოსაზრებით დავასრულებ.

And my time is up, and thank you for your time.

ჩემი დრო ამოიწურა და მადლობა, რომ დრო დამითმეთ

(Applause)

(აპლოდისმენტები)