Ethan Nadelmann: Why we need to end the War on Drugs

319,820 views ・ 2014-11-12

TED


Vinsamlega tvísmelltu á enska textann hér að neðan til að spila myndbandið.

Translator: Guðmundur Birkir Guðmundsson Reviewer: Eyrun Sigrunardottir
00:12
What has the War on Drugs done to the world?
0
12761
4214
Hvað hefur Fíkniefnastríðið gert heiminum?
00:16
Look at the murder and mayhem in Mexico,
1
16975
2177
Lítið á morðin og upplausnina í Mexíkó,
Mið-Ameríku og mörgum öðrum heimshlutum,
00:19
Central America, so many other parts of the planet,
2
19152
3847
00:22
the global black market estimated
3
22999
1800
svarti markaðurinn á heimsmælikvarða
00:24
at 300 billion dollars a year,
4
24799
2576
metinn á 300 milljarða bandaríkjadala árlega,
00:27
prisons packed in the United States and elsewhere,
5
27375
3442
fangelsi í Bandaríkjunum yfirfull sem og annars staðar,
00:30
police and military drawn into an unwinnable war
6
30817
2678
lögregla og her dregin í óvinnandi stríð
00:33
that violates basic rights, and ordinary citizens
7
33495
3262
sem brýtur gegn grunnmannréttindum og almennir borgarar
00:36
just hope they don't get caught in the crossfire,
8
36757
2981
bara vona að þeir lendi ekki á milli,
00:39
and meanwhile, more people using
9
39738
2362
á meðan notar fleira fólk
meiri fíkniefni en nokkur tímann áður.
00:42
more drugs than ever.
10
42100
2261
00:44
It's my country's history with alcohol prohibition
11
44361
2295
Þetta er saga lands míns með áfengisbannið
00:46
and Al Capone, times 50.
12
46656
3127
og Al Capone, fimmtíuföld.
00:49
Which is why it's particularly galling to me
13
49783
3553
Þess vegna særir það mig sérstaklega
00:53
as an American that we've been the driving force
14
53336
3129
sem Bandaríkjamann, að við höfum verið drifkrafturinn
00:56
behind this global drug war.
15
56465
2036
bak við hið alþjóðlega fíkniefnastríð.
00:58
Ask why so many countries criminalize
16
58501
2002
Spyrjið hvers vegna svo mörg lönd glæpavæða
01:00
drugs they'd never heard of,
17
60503
1789
fíkniefni sem þau hafa ekki heyrt um,
01:02
why the U.N. drug treaties emphasize
18
62292
3026
hvers vegna sáttmálar Sameinuðu- þjóðanna um fíkniefni
01:05
criminalization over health,
19
65318
2222
leggja áherslu á glæpavæðingu fremur en heilsu,
01:07
even why most of the money worldwide
20
67540
2344
jafnvel hvers vegna fjárveitingar
01:09
for dealing with drug abuse goes not
21
69884
1665
ætlaðar baráttu gegn misnotkun fíkniefna
01:11
to helping agencies but those that punish,
22
71549
2771
renni ekki til hjálparstofnana heldur refsistofnana,
01:14
and you'll find the good old U.S. of A.
23
74320
3319
og þið finnið gamla góða B.N.A.
01:17
Why did we do this?
24
77639
2178
Hvers vegna gerðum við þetta?
01:19
Some people, especially in Latin America,
25
79817
3296
Sumir, sérstaklega íbúar Rómönsku-Ameríku,
telja þetta ekki snúast um fíkniefni.
01:23
think it's not really about drugs.
26
83113
1733
01:24
It's just a subterfuge for advancing
27
84846
2163
Að þetta sé bragð til að greiða fyrir
framgangi pólitískra áhrifa Bandaríkjanna.
01:27
the realpolitik interests of the U.S.
28
87009
3158
Það er þó í grunninn rangt.
01:30
But by and large, that's not it.
29
90167
3363
01:33
We don't want gangsters and guerrillas
30
93530
2913
Við viljum ekki að glæpamenn og skæruliðar,
01:36
funded with illegal drug money
31
96443
2070
fjármagnaðir með ólöglegum fíkniefnapeningum,
01:38
terrorizing and taking over other nations.
32
98513
3116
ógni eða taki yfir aðrar þjóðir.
01:41
No, the fact is, America really is crazy
33
101629
4571
Nei, raunin er að Bandaríkin eru óð
01:46
when it comes to drugs.
34
106200
1840
þegar kemur að fíkniefnum.
Ég meina, það vorum við sem héldum
01:48
I mean, don't forget, we're the ones who thought
35
108040
2160
01:50
that we could prohibit alcohol.
36
110200
1666
að við gætum bannað áfengi.
01:51
So think about our global drug war
37
111866
2283
Hugsið um alþjóðlega fíkniefnastríðið okkar,
01:54
not as any sort of rational policy,
38
114149
2736
ekki sem skynsamlega stefnu,
01:56
but as the international projection
39
116885
2742
heldur sem alþjóðlega vörpun
01:59
of a domestic psychosis.
40
119627
3487
innlendrar geðveilu.
(Lófatak)
02:03
(Applause)
41
123114
3046
En hér eru góðu fréttirnar.
02:06
But here's the good news.
42
126160
1667
02:07
Now it's the Russians leading the Drug War and not us.
43
127827
3293
Nú leiða Rússar Fíkniefnastríðið, ekki við.
Flestir stjórnmálamenn í mínu landi
02:11
Most politicians in my country
44
131120
1580
02:12
want to roll back the Drug War now,
45
132700
1321
vilja nú hætta við Fíkniefnastríðið,
02:14
put fewer people behind bars, not more,
46
134021
2812
fækka fólki í fangelsi, ekki fjölga
02:16
and I'm proud to say as an American
47
136833
2509
og ég get stoltur sagt sem Bandaríkjamaður
að við stöndum nú fremst í heiminum
02:19
that we now lead the world
48
139342
1584
02:20
in reforming marijuana policies.
49
140926
2240
í endurmótun reglna um marijúana.
Það er nú löglegt í læknisfræðilegum
02:23
It's now legal for medical purposes
50
143166
1946
tilgangi í nærri helmingi okkar 50 ríkja.
02:25
in almost half our 50 states,
51
145112
1800
02:26
millions of people can purchase their marijuana,
52
146912
2362
Milljónir manna geta keypt maríjúanað sitt,
02:29
their medicine, in government- licensed dispensaries,
53
149274
2916
lyfin sín, hjá sölustöðum með leyfi frá ríkinu,
02:32
and over half my fellow citizens now say it's time
54
152190
3080
og yfir helmingur samlanda minna telja tíma til kominn
02:35
to legally regulate and tax marijuana
55
155270
2373
að lögleiða og leggja skatta á maríjúana
02:37
more or less like alcohol.
56
157643
1677
svipað og áfengi.
02:39
That's what Colorado and Washington are doing,
57
159320
1967
Það er það sem Colorado og Washington gera,
02:41
and Uruguay, and others are sure to follow.
58
161287
4386
og Úrúgvæ, og önnur lönd eru líkleg til að fylgja eftir.
02:45
So that's what I do:
59
165673
2488
Þetta er það sem ég geri;
vinn að því að enda fíkniefnastríðið.
02:48
work to end the Drug War.
60
168161
3806
02:51
I think it all started growing up
61
171967
2659
Ég held það hafi byrjað í æsku minni
02:54
in a fairly religious, moral family,
62
174626
2579
í nokkuð trúaðri fjölskyldu með siðferðiskennd,
02:57
eldest son of a rabbi,
63
177205
2036
elsti sonur rabbína,
02:59
going off to university where I
64
179241
2171
fór í háskóla þar sem ég
03:01
smoked some marijuana
65
181412
3350
reykti maríjúana
03:04
and I liked it. (Laughter)
66
184762
2218
og líkaði það. (Hlátur)
03:06
And I liked drinking too, but it was obvious
67
186980
2475
Mér líkaði drykkja líka, en það var augljóst
03:09
that alcohol was really the more dangerous of the two,
68
189455
2475
að áfengi var hættulegra af þessu tvennu
03:11
but my friends and I could get busted
69
191930
1687
en við vinirnir gátum verið handteknir
03:13
for smoking a joint.
70
193617
1573
fyrir að reykja jónu.
03:15
Now, that hypocrisy kept bugging me,
71
195190
2559
Þessi hræsni hélt áfram að pirra mig svo ég
03:17
so I wrote my Ph.D dissertation on international drug control.
72
197749
2941
skrifaði doktorsritgerðina mína um alþjóðlega fíkniefnastjórnun.
03:20
I talked my way into the State Department.
73
200690
2490
Ég talaði mig inn í Innanríkisráðuneytið.
03:23
I got a security clearance.
74
203180
1229
Ég fékk öryggisheimild.
03:24
I interviewed hundreds of DEA and other law enforcement agents
75
204409
2964
Ég tók viðtöl við fíkniefna- lögreglumenn og aðra löggæslufulltrúa
03:27
all around Europe and the Americas,
76
207373
2157
í Evrópu og N- og S Ameríku
03:29
and I'd ask them,
77
209530
1231
og ég spurði þá:
03:30
"What do you think the answer is?"
78
210761
2624
„Hvað telur þú vera svarið?“
03:33
Well, in Latin America, they'd say to me,
79
213385
2780
Í Rómönsku-Ameríku sögðu þeir við mig:
„Þú getur ekki stoppað framleiðsluna.
03:36
"You can't really cut off the supply.
80
216165
2815
03:38
The answer lies back in the U.S.,
81
218980
1554
Svarið liggur í Bandaríkjunum,
03:40
in cutting off the demand."
82
220534
1803
í því að draga úr eftirspurninni.“
03:42
So then I go back home and I talk to people
83
222337
2516
Svo ég fer heim og tala við fólkið
03:44
involved in anti-drug efforts there, and they'd say,
84
224853
2600
sem sér um fíkniefnavarnir þar, og það segir:
03:47
"You know, Ethan, you can't really cut off the demand.
85
227453
3228
„Þú veist, Ethan, að þú getur ekki hindrað eftirspurnina.
03:50
The answer lies over there. You've got to cut off the supply."
86
230681
2947
Lausnin er hinu megin. Þú verður að hindra framleiðsluna.“
03:53
Then I'd go and talk to the guys in customs
87
233628
2610
Svo ég fer og tala við tollverðina
03:56
trying to stop drugs at the borders,
88
236238
2362
sem reyna að stoppa fíkniefnin á landamærunum,
03:58
and they'd say, "You're not going to stop it here.
89
238600
3217
og þeir segja: „Þú stoppar þau ekki hérna.
04:01
The answer lies over there,
90
241817
1969
Lausnin er þarna,
04:03
in cutting off supply and demand."
91
243786
2992
í því að draga úr framleiðslu og eftirspurn.“
04:06
And it hit me:
92
246778
1630
Og þá áttaði ég mig á því:
04:08
Everybody involved in this
93
248408
2285
Allir sem taka þátt í þessu
04:10
thought the answer lay in that area
94
250693
2440
telja svarið liggja á því svæði
sem þeir þekkja hvað verst.
04:13
about which they knew the least.
95
253133
3008
Það var þá sem ég byrjaði að lesa allt sem ég gat
04:16
So that's when I started reading everything I could
96
256141
2504
04:18
about psychoactive drugs: the history, the science,
97
258645
2880
um geðvirk lyf: söguna, vísindin,
04:21
the politics, all of it,
98
261525
2105
stjórnmálin, allt um þau,
04:23
and the more one read,
99
263630
2316
og því meira sem maður les,
04:25
the more it hit you how a thoughtful,
100
265946
2542
því betur sér maður hvernig úthugsuð,
04:28
enlightened, intelligent approach took you over here,
101
268488
3364
upplýst, gáfuleg leið leiddi hingað,
04:31
whereas the politics and laws of my country
102
271852
2508
en stjórnmálin og lögin í mínu landi
04:34
were taking you over here.
103
274360
2036
leiddu okkur hingað.
04:36
And that disparity struck me as this incredible
104
276396
3791
Og þessi mismunur blasti við mér sem ótrúlegt
04:40
intellectual and moral puzzle.
105
280187
4167
vitsmunalegt og siðferðislegt púsluspil.
04:46
There's probably never been
106
286385
2026
Það hefur að líkindum aldrei verið til
04:48
a drug-free society.
107
288411
2609
fíkniefnalaust samfélag.
Nánast hvert einasta samfélag
04:51
Virtually every society
108
291020
1750
04:52
has ingested psychoactive substances
109
292770
2401
hefur innbyrt geðvirk efni
til að takast á við sársauka, auka orku, blanda geði,
04:55
to deal with pain, increase our energy, socialize,
110
295171
3615
04:58
even commune with God.
111
298786
2033
jafnvel ná sambandi við Guð.
05:00
Our desire to alter our consciousness
112
300819
2688
Löngun okkar til að breyta hugarástandi okkar
05:03
may be as fundamental as our desires
113
303507
2430
kann að vera jafn djúpstæð og löngun okkar
05:05
for food, companionship and sex.
114
305937
3917
í mat, félagsskap og kynlíf.
05:09
So our true challenge
115
309854
2137
Svo okkar raunverulega áskorun
05:11
is to learn how to live with drugs
116
311991
2880
er að læra hvernig megi lifa með fíkniefnum
05:14
so they cause the least possible harm
117
314871
2756
svo þau valdi sem minnstum skaða
05:17
and in some cases the greatest possible benefit.
118
317627
4213
og í nokkrum tilfellum sem mestum ávinningi.
05:21
I'll tell you something else I learned,
119
321840
2070
Ég skal segja ykkur frá öðru sem ég lærði,
05:23
that the reason some drugs are legal and others not
120
323910
3088
að ástæðan fyrir að sum lyf eru lögleg en önnur ekki
05:26
has almost nothing to do with science or health
121
326998
2958
hef lítið sem ekkert að gera með vísindi eða heilsu
05:29
or the relative risk of drugs,
122
329956
1833
eða áhættu af notkun þeirra,
05:31
and almost everything to do with who uses
123
331789
2396
en mikið að gera með hverjir nota
05:34
and who is perceived to use particular drugs.
124
334185
3128
og hverjir eru taldir nota tiltekin lyf.
05:37
In the late 19th century,
125
337313
2070
Seint á 19. öld,
05:39
when most of the drugs that are now illegal were legal,
126
339383
3340
þegar flest þeirra lyfja sem nú eru ólögleg voru lögleg,
05:42
the principal consumers of opiates in my country
127
342723
2712
voru megin neytendur ópíumefna í mínu landi
05:45
and others were middle-aged white women,
128
345435
3804
og öðrum löndum, miðaldra hvítar konur,
05:49
using them to alleviate aches and pains
129
349239
2359
sem notuðu þau til að lina þjáningar og verki
05:51
when few other analgesics were available.
130
351598
2722
þegar fá önnur verkjalyf voru í boði.
05:54
And nobody thought about criminalizing it back then
131
354320
2161
Engum datt í hug að glæpavæða þau þá
05:56
because nobody wanted to put Grandma behind bars.
132
356481
2997
þar sem enginn vildi setja ömmu í fangelsi.
05:59
But when hundreds of thousands of Chinese
133
359478
2458
En þegar hundruðir þúsunda Kínverja
06:01
started showing up in my country,
134
361936
1789
byrjuðu að flytja til landsins
06:03
working hard on the railroads and the mines
135
363725
2598
og vinna hörðum höndum við járnbrautir og í námum
06:06
and then kicking back in the evening
136
366323
1479
og síðan slaka á um kvöldin
06:07
just like they had in the old country
137
367802
1704
líkt og þeir höfðu gert í gamla landinu
06:09
with a few puffs on that opium pipe,
138
369506
2657
með nokkrum teygum af ópíum pípunni,
þá sástu fyrstu lögin sem bönnuðu fíkniefni
06:12
that's when you saw the first drug prohibition laws
139
372163
2317
06:14
in California and Nevada,
140
374480
1800
í Kaliforníu og Nevada,
drifin áfram af kynþáttafordóma- blöndnum ótta um að Kínverjar
06:16
driven by racist fears of Chinese
141
376280
1878
06:18
transforming white women
142
378158
1836
breyttu hvítum konum
06:19
into opium-addicted sex slaves.
143
379994
3384
í ópíum-háða kynlífsþræla.
06:23
The first cocaine prohibition laws, similarly prompted
144
383378
2835
Fyrstu lögin sem bönnuðu kókaín má einnig rekja til
06:26
by racist fears of black men sniffing that white powder
145
386213
3767
kynþáttafordómablandins ótta við svarta menn að sniffa þetta hvíta duft
06:29
and forgetting their proper place
146
389980
1879
og gleyma sínum rétta stað
06:31
in Southern society.
147
391859
1954
í samfélagi suðurríkjanna.
06:33
And the first marijuana prohibition laws,
148
393813
1983
Og fyrstu lögin til að banna maríjúana,
06:35
all about fears of Mexican migrants
149
395796
2073
voru vegna ótta við Mexíkóska innflytjendur
06:37
in the West and the Southwest.
150
397869
3776
í vestur- og suðvesturríkjunum.
06:41
And what was true in my country,
151
401645
2734
Og það sem var raunin í mínu landi
06:44
is true in so many others as well,
152
404379
2497
er einnig raunin í mörgum öðrum,
06:46
with both the origins of these laws
153
406876
2244
bæði varðandi rætur lagasetningarinnar
og framkvæmd.
06:49
and their implementation.
154
409120
3423
06:52
Put it this way,
155
412543
1617
Segjum sem svo,
og ég ýki bara örlítið:
06:54
and I exaggerate only slightly:
156
414160
2681
06:56
If the principal smokers of cocaine
157
416841
3082
Ef aðalneytendur kókaíns
06:59
were affluent older white men
158
419923
1994
væru vel stæðir eldri hvítir menn
07:01
and the principal consumers of Viagra
159
421917
2989
og aðalneytendur Viagra
07:04
were poor young black men,
160
424906
1894
væru ungir svartir menn,
07:06
then smokable cocaine would be easy to get with a prescription from your doctor
161
426800
3112
væri reykjanlegt kókaín auðveldlega aðgengilegt með lyfseðli frá lækni
07:09
and selling Viagra would get you five to 10 years behind bars.
162
429912
3285
en sala á Viagra myndi kosta þig fimm til tíu ár í fangelsi.
07:13
(Applause)
163
433197
3784
(Lófatak)
07:16
I used to be a professor teaching about this.
164
436981
3854
Ég var áður prófessor sem kenndi þetta.
07:20
Now I'm an activist, a human rights activist,
165
440835
3655
Nú er ég aðgerðarsinni, mannréttindaaðgerðarsinni,
07:24
and what drives me is my shame
166
444490
2761
og það sem drífur mig áfram er skömmin
yfir að tilheyra þessari annars stórkostlegu þjóð
07:27
at living in an otherwise great nation
167
447251
2178
07:29
that has less than five percent of the world's population
168
449429
2783
sem telur innan við fimm prósent íbúa heimsins
07:32
but almost 25 percent of the world's incarcerated population.
169
452212
3628
en nærri fjórðung fanga heimsins.
07:35
It's the people I meet who have lost someone
170
455840
2401
Það er fólkið sem ég hitti sem hefur misst einhvern
07:38
they love to drug-related violence or prison
171
458241
2554
sem það elskar vegna fíkniefnatengds ofbeldis eða í fangelsi
07:40
or overdose or AIDS
172
460795
1462
eða ofskammt eða alnæmi
07:42
because our drug policies emphasize
173
462257
1980
vegna þess að fíkniefnastefna okkar leggur áherslu
07:44
criminalization over health.
174
464237
2024
á glæpavæðingu fremur en heilsu.
07:46
It's good people who have lost their jobs,
175
466261
3229
Það er gott fólk sem hefur misst störf sín,
07:49
their homes, their freedom, even their children
176
469490
3630
heimili sín, frelsi sitt, jafnvel börn sín
til ríkisins, ekki vegna þess að það skaði einhvern
07:53
to the state, not because they hurt anyone
177
473120
3468
07:56
but solely because they chose to use one drug
178
476588
3225
heldur vegna þess að þau völdu að nota ákveðið lyf
07:59
instead of another.
179
479813
3014
frekar en annað.
08:02
So is legalization the answer?
180
482827
4349
Svo, er lögleiðing svarið?
Um það er ég óviss.
08:07
On that, I'm torn:
181
487176
2037
Þrjá daga í viku tel ég svo vera, þrjá daga í viku tel ég svo ekki vera,
08:09
three days a week I think yes, three days a week I think no,
182
489213
3183
08:12
and on Sundays I'm agnostic.
183
492396
2220
á sunnudögum efast ég.
08:14
But since today is Tuesday,
184
494616
2526
En þar sem í dag er þriðjudagur,
leyfi ég mér að segja að það að lögleiða og skattleggja
08:17
let me just say that legally regulating and taxing
185
497142
4702
08:21
most of the drugs that are now criminalized
186
501844
2418
flest þeirra lyfja sem nú eru ólögleg
08:24
would radically reduce the crime, violence,
187
504262
2374
myndi stórminnka glæpina, ofbeldið
08:26
corruption and black markets,
188
506636
1732
spillinguna og svörtu markaðina,
08:28
and the problems of adulterated and unregulated drugs,
189
508368
3037
og vandamálin sem fylgja menguðum og eftirlitslausum lyfjum,
08:31
and improve public safety,
190
511405
1947
og auka öryggi almennings,
08:33
and allow taxpayer resources to be developed
191
513352
2204
og gera mögulega betri nýtingu
08:35
to more useful purposes.
192
515556
2216
á skattfé almennings.
08:37
I mean, look, the markets in marijuana, cocaine,
193
517772
3780
Ég meina, markaðirnir með maríjúana, kókaín,
08:41
heroin and methamphetamine
194
521552
2013
heróín og metamfetamín
08:43
are global commodities markets
195
523565
2565
eru alþjóðlegir vörumarkaðir
líkt og alþjóðlegir markaðir með áfengi, tóbak,
08:46
just like the global markets in alcohol, tobacco,
196
526130
3195
08:49
coffee, sugar, and so many other things.
197
529325
2880
kaffi, sykur og svo margt fleira.
08:52
Where there is a demand,
198
532205
2396
Þar sem er eftirspurn
08:54
there will be a supply.
199
534601
2523
mun verða framboð.
Sláið út einn framleiðanda og annar
08:57
Knock out one source and another
200
537124
2156
08:59
inevitably emerges.
201
539280
1710
mun óhjákvæmilega koma fram.
09:00
People tend to think of prohibition
202
540990
2380
Fólk lítur gjarnan á bann
09:03
as the ultimate form of regulation
203
543370
2498
sem hina endanlegu reglusetningu
09:05
when in fact it represents the abdication of regulation
204
545868
4019
þegar það í raun stendur fyrir endalok reglusetningar
09:09
with criminals filling the void.
205
549887
4017
og glæpamenn taka við.
09:13
Which is why putting criminal laws and police
206
553904
2260
Þess vegna er það að nota refsilöggjöf og lögreglu
til að reyna stjórna
09:16
front and center in trying to control
207
556164
3218
09:19
a dynamic global commodities market
208
559382
3104
síbreytilegum alþjóðlegum vörumarkaði
09:22
is a recipe for disaster.
209
562486
2869
uppskrift að stórslysi.
09:25
And what we really need to do
210
565355
2171
Það sem við raunverulega þurfum að gera
09:27
is to bring the underground drug markets
211
567526
2374
er að draga fíkniefnamarkaði undirheima
09:29
as much as possible aboveground
212
569900
2913
upp á yfirborðið
09:32
and regulate them as intelligently as we can
213
572813
4072
og setja þeim eins skynsamlegar reglur og við getum
09:36
to minimize both the harms of drugs
214
576885
2789
til að lágmarka bæði skaða af fíkniefnunum
09:39
and the harms of prohibitionist policies.
215
579674
3488
og þann skaða sem fylgir bannstefnu.
Þegar kemur að maríjúana þýðir þetta augljóslega
09:43
Now, with marijuana, that obviously means
216
583162
3565
09:46
legally regulating and taxing it like alcohol.
217
586727
2666
löggjöf og skattlagning líkt og á áfengi.
09:49
The benefits of doing so are enormous, the risks minimal.
218
589393
3330
Ávinningurinn af því er gífurlegur og áhættan smávægileg.
09:52
Will more people use marijuana?
219
592723
2711
Munu fleiri nota maríjúana?
09:55
Maybe, but it's not going to be young people,
220
595434
3971
Mögulega, en það verða ekki ungmenni,
09:59
because it's not going to be legalized for them,
221
599405
2002
því það verður ekki lögleitt fyrir þau,
10:01
and quite frankly, they already have
222
601407
1811
og hreint út sagt hafa þau nú þegar
10:03
the best access to marijuana.
223
603218
2036
bestan aðgang að maríjúana.
10:05
I think it's going to be older people.
224
605254
2149
Ég held það muni verða eldra fólk.
10:07
It's going to be people in their 40s and 60s
225
607403
2159
Fólk á fimmtugs-, sjötugs- og
10:09
and 80s who find they prefer a little marijuana
226
609562
3646
níræðisaldri sem kemst að því að það vill frekar smá maríjúana
10:13
to that drink in the evening or the sleeping pill
227
613208
3290
en drykk á kvöldin eða svefntöflu
10:16
or that it helps with their arthritis or diabetes
228
616498
3640
eða að það hjálpi því með liðagigtina eða sykursýkina
eða kryddi jafnvel upp langlíft hjónaband. (Hlátur)
10:20
or maybe helps spice up a long-term marriage. (Laughter)
229
620138
5192
10:25
And that just might be a net public health benefit.
230
625330
3154
Það gæti því á heildina litið bætt heilsu almennings.
10:28
As for the other drugs,
231
628484
2362
Hvað varðar önnur fíkniefni,
10:30
look at Portugal, where nobody goes to jail
232
630846
2621
lítið til Portúgal, þar sem enginn fer í fangelsi
10:33
for possessing drugs,
233
633467
1763
fyrir vörslu fíkniefna,
og stjórnvöld hafa raunverulega ákveðið
10:35
and the government's made a serious commitment
234
635230
1370
10:36
to treating addiction as a health issue.
235
636600
2210
að líta á fíkn sem heilsuvandamál.
10:38
Look at Switzerland, Germany, the Netherlands,
236
638810
1901
Lítið til Sviss, Þýskalands, Hollands,
10:40
Denmark, England, where people who have
237
640711
1946
Danmerkur, Englands, þar sem fólk sem hefur
10:42
been addicted to heroin for many years
238
642657
1901
verið háð heróíni í mörg ár
10:44
and repeatedly tried to quit and failed
239
644558
2306
og marg oft reynt að hætta en ekki tekist það
10:46
can get pharmaceutical heroin and helping services
240
646864
2858
geta fengið heróín og aðstoð
10:49
in medical clinics, and the results are in:
241
649722
3441
á heilsugæslustöðvum og áhrifin eru augljós:
Misnotkun ólöglegra lyfja, sjúkdómum,
10:53
Illegal drug abuse and disease
242
653163
3064
10:56
and overdoses and crime and arrests all go down,
243
656227
4147
ofskömmtum, glæpum og handtökum fækkar,
11:00
health and well-being improve,
244
660374
2149
heilsa og vellíðan aukast,
11:02
taxpayers benefit,
245
662523
1732
skattborgarar græða,
11:04
and many drug users even put their addictions behind them.
246
664255
4150
og margir neytendur jafnvel venjast af fíkniefnunum.
11:08
Look at New Zealand, which recently enacted a law
247
668405
2802
Lítið til Nýja-Sjálands sem lögfesti nýlega
11:11
allowing certain recreational drugs to be sold legally
248
671207
2935
heimild til sölu á ákveðnum upplyftingarlyfjum,
að því gefnu að öryggi þeirra væri staðfest.
11:14
provided their safety had been established.
249
674142
2701
11:16
Look here in Brazil, and some other countries,
250
676843
2699
Lítið hingað til Brasilíu og nokkurra annarra landa
11:19
where a remarkable psychoactive substance,
251
679542
3063
þar sem merkilegt geðvirkt efni,
11:22
ayahuasca, can be legally bought and consumed
252
682605
3225
ayahuasca, getur verið keypt og notað löglega
11:25
provided it's done so within a religious context.
253
685830
3128
svo lengi sem það er vegna trúarathafna.
11:28
Look in Bolivia and Peru,
254
688958
2002
Lítið til Bólivíu og Perú,
11:30
where all sorts of products made from the coca leaf,
255
690960
2789
þar sem margskonar vörur gerðar úr kóka-laufi,
11:33
the source of cocaine,
256
693749
1901
upprunaefnis kókaíns,
11:35
are sold legally over the counter
257
695650
1620
eru seld löglega til almennings
11:37
with no apparent harm to people's public health.
258
697270
3133
án sjáanlegs skaða á heilsu almennings.
11:40
I mean, don't forget, Coca-Cola had cocaine in it until 1900,
259
700403
4036
Ég meina, ekki gleyma að Coca-Cola innihélt kókaín fram til 1900,
11:44
and so far as we know was no more addictive
260
704439
1968
og að við best vitum var ekki meira ávanabindandi
11:46
than Coca-Cola is today.
261
706407
4053
en Coca-Cola í dag.
11:50
Conversely, think about cigarettes:
262
710460
3077
Hugsið hins vegar um sígarettur:
11:53
Nothing can both hook you and kill you like cigarettes.
263
713537
4986
Ekkert getur krækt í þig og drepið þig jafn auðveldlega og sígarettur.
11:58
When researchers ask heroin addicts
264
718523
3064
Þegar rannsakendur spyrja heróínfíkla
12:01
what's the toughest drug to quit, most say cigarettes.
265
721587
3206
hvaða fíkniefni erfiðast er að venja sig af, segja flestir sígarettur.
12:04
Yet in my country and many others,
266
724793
2374
Þrátt fyrir það hefur í mínu landi, sem og öðrum,
12:07
half of all the people who were ever addicted
267
727167
2542
helmingur þeirra sem ánetjast hefur sígarettum,
12:09
to cigarettes have quit
268
729709
1935
hætt að reykja
12:11
without anyone being arrested or put in jail
269
731644
3008
án þess að vera handteknir eða settir í fangelsi
12:14
or sent to a "treatment program"
270
734652
2256
eða sendir í „meðferð“
12:16
by a prosecutor or a judge.
271
736908
1733
af saksóknara eða dómara.
12:18
What did it were higher taxes
272
738641
3296
Það sem dugði voru skattahækkanir,
12:21
and time and place restrictions on sale and use
273
741937
3543
tíma- og staðsetningartakmarkanir á sölu og notkun
12:25
and effective anti-smoking campaigns.
274
745480
3072
og áhrifaríkar herferðir gegn reykingum.
12:28
Now, could we reduce smoking even more
275
748552
3940
Gætum við dregið enn meira úr reykingum
12:32
by making it totally illegal? Probably.
276
752492
4339
með því að banna þær?
Líklega.
12:36
But just imagine the drug war nightmare
277
756831
3611
En ímyndið ykkur fíkniefnastríðs-martröðina
12:40
that would result.
278
760442
3038
sem myndi fylgja.
12:43
So the challenges we face today
279
763480
2283
Svo áskoranir dagsins í dag
12:45
are twofold.
280
765763
1867
eru tvær.
12:47
The first is the policy challenge
281
767630
3015
Fyrri er áskorunin er vandamál við reglubreytingar,
12:50
of designing and implementing alternatives
282
770645
3678
að hanna og koma í framkvæmd öðrum valkostum
12:54
to ineffective prohibitionist policies,
283
774323
2418
en árangurslausri bannstefnu
12:56
even as we need to get better at regulating
284
776741
3420
ásamt því að bæta regluverk í kringum
og lifa með þeim lyfjum sem nú eru lögleg.
13:00
and living with the drugs that are now legal.
285
780161
3669
13:03
But the second challenge is tougher,
286
783830
3361
En seinni áskorunin er erfiðari,
13:07
because it's about us.
287
787191
3611
því hún snýst um okkur.
13:10
The obstacles to reform lie not just out there
288
790802
3488
Hindranir í vegi endurmótunar
13:14
in the power of the prison industrial complex
289
794290
2160
eru ekki bara á vegum fangelsisiðnaðarins
13:16
or other vested interests that want to keep things
290
796450
2204
eða annarra hagsmunaaðila sem vilja halda
13:18
the way they are,
291
798654
1426
hlutunum í núverandi mynd,
heldur innra með okkur öllum.
13:20
but within each and every one of us.
292
800080
3840
13:23
It's our fears and our lack of knowledge
293
803920
4050
Það er ótti okkar og skortur á þekkingu
13:27
and imagination that stands in the way of real reform.
294
807970
6700
og ímyndunarafli sem stendur í vegi raunverulegrar endurmótunar.
13:34
And ultimately, I think that boils down to the kids,
295
814670
4570
Og í grunninn held ég að þetta snúist um krakkana,
13:39
and to every parent's desire to put our baby in a bubble,
296
819240
3745
og þrá allra foreldra til að vernda börn sín,
13:42
and the fear that somehow drugs will pierce that bubble
297
822985
3330
og óttann um að einhvern vegin muni fíkniefni ná til þeirra,
13:46
and put our young ones at risk.
298
826315
1929
og setji börnin okkar í hættu.
13:48
In fact, sometimes it seems like the entire
299
828244
2070
Í rauninni virðist stundum sem
13:50
War on Drugs gets justified
300
830314
1976
að Fíkniefnastríðið sé réttlætt
13:52
as one great big child protection act,
301
832290
3926
sem ein stór barnaverndarlöggjöf,
13:56
which any young person can tell you it's not.
302
836216
3607
sem hvaða unga manneskja sem er, getur sagt ykkur að það er ekki.
13:59
So here's what I say to teenagers.
303
839823
4106
Svo það sem ég segi við unglinga er:
14:03
First, don't do drugs.
304
843929
3686
Í fyrsta lagi, ekki nota fíkniefni.
14:07
Second, don't do drugs.
305
847615
3790
Í öðru lagi, ekki nota fíkniefni.
14:11
Third, if you do do drugs,
306
851405
3420
Í þriðja lagi, ef þú notar fíkniefni,
14:14
there's some things I want you to know,
307
854825
2542
þá eru nokkrir hlutir sem ég vil að þú vitir af,
14:17
because my bottom line as your parent is,
308
857367
4043
því að markmið mitt sem foreldri þitt er,
14:21
come home safely at the end of the night
309
861410
2981
að þú komir heill heim í lok kvölds,
14:24
and grow up and lead a healthy and good adulthood.
310
864391
3533
að þú fáir að fullorðnast og lifa heilbrigðu lífi.
14:27
That's my drug education mantra: Safety first.
311
867924
5613
Það er mín speki við kennslu um fíkniefni: Öryggið á oddinn.
14:33
So this is what I've dedicated my life to,
312
873537
3656
Svo ég hef helgað líf mitt því
14:37
to building an organization and a movement
313
877193
2508
að byggja stofnun og hreyfingu fólks
14:39
of people who believe we need to turn our backs
314
879701
2860
sem trúir því að við þurfum að snúa baki við
14:42
on the failed prohibitions of the past
315
882561
2045
misheppnaðri bannstefnu fortíðarinnar
14:44
and embrace new drug policies grounded in science,
316
884606
2699
og taka opnum örmum lyfjalöggjöf byggðri á vísindum,
14:47
compassion, health and human rights,
317
887305
2941
samúð, heilsu og mannréttindum,
14:50
where people who come from across the political spectrum
318
890246
2638
þar sem fólk með mismunandi stjórnmálaskoðanir
14:52
and every other spectrum as well,
319
892884
1981
og mismunandi bakgrunn,
14:54
where people who love our drugs,
320
894865
1734
þar sem fólk sem elskar fíkniefni,
14:56
people who hate drugs,
321
896599
1339
fólk sem hatar fíkniefni,
14:57
and people who don't give a damn about drugs,
322
897938
2312
og fólki sem er alveg sama um fíkniefni,
15:00
but every one of us believes that this War on Drugs,
323
900250
3434
en öll teljum við að Fíkniefnastríðið,
15:03
this backward, heartless, disastrous War on Drugs,
324
903684
4247
þetta afturhaldssama, hjartalausa og hörmulega Fíkniefnastríð,
15:07
has got to end.
325
907931
3099
þurfi að binda endi á.
Þakka ykkur fyrir.
15:11
Thank you.
326
911030
1843
15:12
(Applause)
327
912873
5007
(Lófatak)
Þakka ykkur, þakka ykkur.
15:27
Thank you. Thank you.
328
927042
2680
15:29
Chris Anderson: Ethan,
329
929722
2221
Chris Anderson: Ethan,
15:31
congrats — quite the reaction.
330
931943
3239
til hamingju - þó nokkuð góð viðbrögð.
15:35
That was a powerful talk.
331
935182
2744
Þetta var áhrifamikill fyrirlestur.
15:37
Not quite a complete standing O, though,
332
937926
3308
Ekki alveg allir sem stóðu upp til að klappa samt,
15:41
and I'm guessing that some people here
333
941234
1687
og ég giska á að nokkrir hér,
15:42
and maybe a few watching online,
334
942921
2266
og mögulega nokkrir sem fylgjast með á netinu,
15:45
maybe someone knows a teenager or a friend
335
945187
4100
þekki ungling eða vin,
15:49
or whatever who got sick,
336
949287
2217
eða einhvern sem veiktist,
15:51
maybe died from some drug overdose.
337
951504
2996
eða jafnvel dó af völdum ofskammts.
15:54
I'm sure you've had these people approach you before.
338
954500
1886
Það fólk hefur líklega nálgast þig áður.
15:56
What do you say to them?
339
956386
2171
Hvað segirðu við það?
15:58
Ethan Nadelmann: Chris, the most amazing thing that's happened of late
340
958557
2182
Ethan: Chris, það merkilegasta sem hefur
16:00
is that I've met a growing number of people
341
960739
2241
gerst nýlega er að ég hef hitt fleiri og fleiri
16:02
who have actually lost a sibling or a child
342
962980
2578
sem hafa misst systkini eða barn
16:05
to a drug overdose,
343
965558
1626
vegna ofskammts,
16:07
and 10 years ago, those people just wanted to say,
344
967184
1976
og fyrir 10 árum, vildu þau bara smala
saman öllum fíkniefnasölunum og skjóta þá
16:09
let's line up all the drug dealers and shoot them
345
969160
1980
til að leysa vandamálið.
16:11
and that will solve it.
346
971140
1341
16:12
And what they've come to understand
347
972481
1295
Það sem þau hafa komist að
16:13
is that the Drug War did nothing to protect their kids.
348
973776
2883
er að Fíkniefnastríðið verndaði börnin þeirra alls ekki.
16:16
If anything, it made it more likely
349
976659
1449
Ef eitthvað jók það líkurnar á
að börnin þeirra lentu í hættu.
16:18
that those kids were put at risk.
350
978108
2102
16:20
And so they're now becoming part of this
351
980210
1610
Svo nú eru þau að verða hluti af
16:21
drug policy reform movement.
352
981820
1875
hreyfingunni til endurmótunar lyfjalöggjafar.
16:23
There's other people who have kids,
353
983695
1690
Það er annað fólk sem á börn,
16:25
one's addicted to alcohol, the other one's addicted to cocaine or heroin,
354
985385
3465
annað barnið er háð áfengi en hitt kókaíni eða heróíni,
16:28
and they ask themselves the question:
355
988850
1428
og það veltir fyrir sér:
16:30
Why does this kid get to take one step at a time
356
990278
2317
Af hverju fær annað barnið að taka eitt skref í einu
16:32
and try to get better
357
992595
1294
í átt til betrunar
16:33
and that one's got to deal with jail
358
993889
1564
en hitt þarf sífellt að takast á við fangelsi
16:35
and police and criminals all the time?
359
995453
2025
lögreglu og glæpamenn?
16:37
So everybody's understanding,
360
997478
1470
Svo allir eru að átta sig á,
16:38
the Drug War's not protecting anybody.
361
998948
2725
að Fíkniefnastríðið verndar ekki nokkurn mann.
16:41
CA: Certainly in the U.S., you've got political gridlock
362
1001673
2081
CA: Sérstaklega í B.N.A. mjakast ekkert áfram
16:43
on most issues.
363
1003754
1395
í flestum pólitískum málum.
Eru raunverulegar líkur á nokkurri
16:45
Is there any realistic chance of anything
364
1005149
1732
16:46
actually shifting on this issue in the next five years?
365
1006881
3346
framför á þessu sviði á næstu fimm árum?
Mér finnst það mjög merkilegt. Ég fæ símtöl
16:50
EN: I'd say it's quite remarkable. I'm getting all these calls
366
1010227
2018
16:52
from journalists now who are saying to me,
367
1012245
1881
frá blaðamönnum sem segja við mig:
„Ethan, svo virðist sem þau einu tvö mál
16:54
"Ethan, it seems like the only two issues
368
1014126
2004
sem miðar eitthvað áfram í bandarískum stjórnmálum,
16:56
advancing politically in America right now
369
1016130
2293
16:58
are marijuana law reform and gay marriage.
370
1018423
2891
séu maríjúana lagabreytingar og hjónabönd samkynhneigðra.
17:01
What are you doing right?"
371
1021314
1577
Hvað ertu að gera rétt?“
17:02
And then you're looking at bipartisanship breaking out
372
1022891
2588
Svo sjáum við samvinnu beggja flokka,
17:05
with, actually, Republicans in the Congress
373
1025479
2292
repúblikanar í þinginu
17:07
and state legislatures allowing bills to be enacted
374
1027771
3069
og á löggjafarþingum ríkja að hleypa í gegn frumvörpum
17:10
with majority Democratic support,
375
1030840
1964
með stuðningi meirihluta demókrata,
17:12
so we've gone from being sort of the third rail,
376
1032804
2516
svo við höfum farið frá því að vera einskonar utangarðsmál,
17:15
the most fearful issue of American politics,
377
1035320
2091
óttalegasta málefni bandarískra stjórnmála,
17:17
to becoming one of the most successful.
378
1037411
2750
yfir í að vera eitt það farsælasta.
Ethan, þakka þér kærlega fyrir mæta á TEDGlobal.
17:20
CA: Ethan, thank you so much for coming to TEDGlobal. EN: Chris, thanks so much.
379
1040161
2183
17:22
CA: Thank you. EN: Thank you. (Applause)
380
1042344
2920
Þakka þér kærlega Chris. Þakka þér. (Lófatak)
Um þessa vefsíðu

Þessi síða mun kynna þér YouTube myndbönd sem eru gagnleg til að læra ensku. Þú munt sjá enskukennslu kennt af fremstu kennurum víðsvegar að úr heiminum. Tvísmelltu á enska textann sem birtist á hverri myndbandssíðu til að spila myndbandið þaðan. Textarnir fletta í takt við spilun myndbandsins. Ef þú hefur einhverjar athugasemdir eða beiðnir, vinsamlegast hafðu samband við okkur með því að nota þetta snertingareyðublað.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7