Laurie Santos: How monkeys mirror human irrationality

لائوری سانتوز: اقتصاد میون‌وار نامعقول به اندازه‌ی اقتصاد ما

Translator: Mana Ahmady Reviewer: Hedieh B

I want to start my talk today with two observations

من می‌خوام امروز سخن‌ام را با دو مشاهده بر گونه‌های بشری آغاز کنم.

about the human species.

من می‌خوام امروز سخن‌ام را با دو مشاهده بر گونه‌های بشری آغاز کنم.

The first observation is something that you might think is quite obvious,

مشاهده‌ی نخست چیزی‌ست که شاید به نظر شما واضح بیاد،

and that's that our species, Homo sapiens,

و آن این است که گونه‌ی ما، هموسِپین‌ها (انسان اندیشه‌ورز)،

is actually really, really smart --

در واقع بسیار بسیار باهوش‌ست -

like, ridiculously smart --

یعنی، به طور مضحکی باهوش‌ -

like you're all doing things

یعنی اینطور که همه‌تون کارهایی را انجام می‌دید

that no other species on the planet does right now.

که هیچ گونه‌ی دیگری بر روی کره‌ی زمین در حال حاضر نمی‌تونه انجام بده.

And this is, of course,

و البته این، احتمالا نخستین بار نیست که شما به این نتیجه رسیدید.

not the first time you've probably recognized this.

و البته این، احتمالا نخستین بار نیست که شما به این نتیجه رسیدید.

Of course, in addition to being smart, we're also an extremely vain species.

البته، علاوه بر باهوش بودن، ما به شدت گونه‌ی مغروری هستیم.

So we like pointing out the fact that we're smart.

ما می‌خوایم این حقیقت را که باهوشیم تو چشمِ دیگران فرو کنیم.

You know, so I could turn to pretty much any sage

می‌دونید، خب من می‌تونم تقریبا سراغ هر انسان فرزانه‌ای برم

from Shakespeare to Stephen Colbert

از شکسپیر بگیر تا استفان کالبرت

to point out things like the fact that

تا این حقیقت را خاطرنشان کنم که

we're noble in reason and infinite in faculties

ما در استدلال بی‌همتا و در توانایی ذهنی بی‌انتها هستیم

and just kind of awesome-er than anything else on the planet

و وقتی نوبت به امور ذهنی می‌رسه، از هر موجود دیگر کره‌ی زمین فوق‌العاده‌تر از فوق‌العاده‌ایم.

when it comes to all things cerebral.

و وقتی نوبت به امور ذهنی می‌رسه، از هر موجود دیگر کره‌ی زمین فوق‌العاده‌تر از فوق‌العاده‌ایم.

But of course, there's a second observation about the human species

اما مسلما، مشاهده‌ی دیگری هم درباره‌ی گونه‌ی بشر وجود دارد

that I want to focus on a little bit more,

که می‌خوام کمی بیشتر روش متمرکز بشم،

and that's the fact that

و آن این حقیقت‌ست که

even though we're actually really smart, sometimes uniquely smart,

با وجود اینکه در اصل ما بسیار هوشمندیم، و گاهی به طور بی‌مانندی هوشمند،

we can also be incredibly, incredibly dumb

می‌تونیم وقتی نوبت به برخی جنبه‌های تصمیم‌گیری می‌رسه، ناباورانه هالو باشیم.

when it comes to some aspects of our decision making.

می‌تونیم وقتی نوبت به برخی جنبه‌های تصمیم‌گیری می‌رسه، ناباورانه هالو باشیم.

Now I'm seeing lots of smirks out there.

حالا من دارم پوزخندهای زیادی اینجا می‌بینم.

Don't worry, I'm not going to call anyone in particular out

نگران نباشید، من نمی‌خوام به کس خاصی به خاطر اشتباهاتش اشاره کنم.

on any aspects of your own mistakes.

نگران نباشید، من نمی‌خوام به کس خاصی به خاطر اشتباهاتش اشاره کنم.

But of course, just in the last two years

اما مسلما، تنها در دوسال گذشته

we see these unprecedented examples of human ineptitude.

ما نمونه‌های بی‌سابقه‌ای را از ناکارایی بشر دیدیم

And we've watched as the tools we uniquely make

و شاهد بودیم که ابزارهایی که منحصرا ما سازنده‌ی آن هستیم

to pull the resources out of our environment

تا منابع را از محیط زیست‌مان بیرون بکشیم

kind of just blow up in our face.

یه جورایی داره جلوی چشمامون از هم می‌پاشد.

We've watched the financial markets that we uniquely create --

ما شاهد بازارهای مالی که منحصرا ساختیم بوده‌ایم -

these markets that were supposed to be foolproof --

این بازارهایی که قرار بوده خطاناپذیر باشند -

we've watched them kind of collapse before our eyes.

ما شاهد بوده‌ایم که در برابر چشمامون فرو ریختند.

But both of these two embarrassing examples, I think,

اما به نظر من، هر دوی این مثال‌های شرم‌آور،

don't highlight what I think is most embarrassing

نمی‌تونن سرپوش بر چیزی بگذارند که به گمان من شرم‌آورترین چیز درباره‌ی خطاهای بشرست،

about the mistakes that humans make,

نمی‌تونن سرپوش بر چیزی بگذارند که به گمان من شرم‌آورترین چیز درباره‌ی خطاهای بشرست،

which is that we'd like to think that the mistakes we make

و آن اینکه ما ترجیح می‌دیم خیال کنیم که اشتباهاتی که مرتکب می‌شیم

are really just the result of a couple bad apples

واقعا فقط نتیجه‌ی کار یکی دو تا آدم ناباب

or a couple really sort of FAIL Blog-worthy decisions.

یا چند تا تصمیم وبلاگی شکست خورده‌ست.

But it turns out, what social scientists are actually learning

اما با توجه به یافته‌های جامعه‌شناسان، به نظر میاد

is that most of us, when put in certain contexts,

که بیشترِ ما، هنگامی که در بستر مشخصی قرار می‌گیریم،

will actually make very specific mistakes.

مرتکب اشتباهات بسیار مشخصی می‌شویم.

The errors we make are actually predictable.

خطاهایی که می‌کنیم در واقع پیش‌بینی پذیر هستند.

We make them again and again.

ما آنها را دوباره و دوباره انجام می‌دیم.

And they're actually immune to lots of evidence.

و آنها در واقع بر اساس بسیاری مستندات تغییرناپذیرند.

When we get negative feedback,

هنگامی که ما بازخورد منفی دریافت می‌کنیم،

we still, the next time we're face with a certain context,

هنوز، دفعه‌ی بعد که دوباره در معرض همان شرایط قرار می‌گیریم،

tend to make the same errors.

به ارتکاب همان خطاها گرایش داریم.

And so this has been a real puzzle to me

و این واقعا برای من، به عنوان یک پژوهشگر سرشت انسانی یک معما بود.

as a sort of scholar of human nature.

و این واقعا برای من، به عنوان یک پژوهشگر سرشت انسانی یک معما بود.

What I'm most curious about is,

چیزی که بیش از همه دربارش کنجکاوم اینه که،

how is a species that's as smart as we are

چگونه‌است که یک گونه‌ که به اندازه‌ی ما باهوش است

capable of such bad

می‌تواند همواره خطاهایی به این بدی را تا این‌حد مداوم انجام دهد؟

and such consistent errors all the time?

می‌تواند همواره خطاهایی به این بدی را تا این‌حد مداوم انجام دهد؟

You know, we're the smartest thing out there, why can't we figure this out?

می‌دونید، ما باهوش‌ترین چیزی هستیم که وجود داره، چرا نتونیم ازش سر در بیاریم؟

In some sense, where do our mistakes really come from?

به دیگر معنی، اشتباهات ما واقعا از کجا ناشی می‌شه؟

And having thought about this a little bit, I see a couple different possibilities.

با کمی فکر به این موضوع، به دو احتمال رسیدم.

One possibility is, in some sense, it's not really our fault.

یک احتمال اینه که، به عبارتی، این اصلا تقصیر ما نیست.

Because we're a smart species,

چون ما گونه‌‌ی هوشمندی هستیم،

we can actually create all kinds of environments

می‌تونیم در اصل فضاهایی بیافرینیم

that are super, super complicated,

که بسیار بسیار پیچیده هستند،

sometimes too complicated for us to even actually understand,

گاهی آنقدر پیچیده که حتی خودمان نمی‌تونیم درکش کنیم،

even though we've actually created them.

با وجود اینکه خودمان آنها را آفریده‌ایم.

We create financial markets that are super complex.

ما بازارهای مالی را خلق می‌کنیم که به شدت پیچیده هستند.

We create mortgage terms that we can't actually deal with.

ما قراردادهای رهنی ایجاد می‌کنیم که نمی‌تونیم باهاشون دست و پنجه نرم کنیم.

And of course, if we are put in environments where we can't deal with it,

و معلومه، اگر ما در فضایی قرار داده بشیم که نتونیم از پَسِش بر بیایم،

in some sense makes sense that we actually

تا اندازه‌ای منطقی به نظر میاد که ممکنه گند بزنیم.

might mess certain things up.

تا اندازه‌ای منطقی به نظر میاد که ممکنه گند بزنیم.

If this was the case, we'd have a really easy solution

و اگر این درست بود، راه حل بسیار ساده‌ای برای مشکل خطاهای بشری می‌داشتیم.

to the problem of human error.

و اگر این درست بود، راه حل بسیار ساده‌ای برای مشکل خطاهای بشری می‌داشتیم.

We'd actually just say, okay, let's figure out

تنها می‌گفتیم، بیاید ماهیت فن‌آوری‌هایی که نمی‌تونیم از پسشون بربیایم را بفهمیم،

the kinds of technologies we can't deal with,

تنها می‌گفتیم، بیاید ماهیت فن‌آوری‌هایی که نمی‌تونیم از پسشون بربیایم را بفهمیم،

the kinds of environments that are bad --

آن دست از فضاها که نامطلوب هستند -

get rid of those, design things better,

از دستشان خلاص بشیم، چیزها را بهتر طراحی کنیم،

and we should be the noble species

آنوقت باید همان گونه‌ی ارزشمندی بشیم که از خودمان انتظار داریم.

that we expect ourselves to be.

آنوقت باید همان گونه‌ی ارزشمندی بشیم که از خودمان انتظار داریم.

But there's another possibility that I find a little bit more worrying,

اما احتمال دیگری هم وجود داره که به نظر من اندکی نگران‌کننده‌تره،

which is, maybe it's not our environments that are messed up.

این که که شاید محیط رندگی ما آشفته نیست.

Maybe it's actually us that's designed badly.

شاید در واقع این ما هستیم که بد طراحی شدیم.

This is a hint that I've gotten

این اشاره‌ای‌ است که من دریافت کردم

from watching the ways that social scientists have learned about human errors.

از بررسی روش‌هایی که جامعه‌شناسان درباره‌ی خطاهای انسانی دریافته‌اند.

And what we see is that people tend to keep making errors

و آنچه ما می‌بینیم این است که مردم به اشتباه کردن، دقیقا به شیوه‌ی یکسان، دوباره و دوباره ادامه می‌دن.

exactly the same way, over and over again.

و آنچه ما می‌بینیم این است که مردم به اشتباه کردن، دقیقا به شیوه‌ی یکسان، دوباره و دوباره ادامه می‌دن.

It feels like we might almost just be built

انگار احتمال داره که ما فقط ساخته شدیم

to make errors in certain ways.

که اشتباهاتی را به شیوه‌های مشخص مرتکب بشیم.

This is a possibility that I worry a little bit more about,

این احتمالی‌ست که من کمی بیشتر دربارش نگران هستم،

because, if it's us that's messed up,

زیرا، اگر این ما باشیم که گند بالا میاریم،

it's not actually clear how we go about dealing with it.

خیلی معلوم نیست که چطور قراره باهاش دست و پنجه نرم کنیم.

We might just have to accept the fact that we're error prone

تنها باید این حقیقت را بپذیریم که ما مهیای خطا کردن هستیم

and try to design things around it.

و تلاش کنیم با توجه به این بقیه چیزها را طراحی کنیم.

So this is the question my students and I wanted to get at.

خب، این مسئله‌ای بود که من و دانشجویانم می‌خواستیم به آن بپردازیم.

How can we tell the difference between possibility one and possibility two?

چطور می‌تونیم میان احتمال نخست و دوم تمایز قائل بشیم؟

What we need is a population

چیزی که نیاز داریم جمعیت نمونه‌ای است که

that's basically smart, can make lots of decisions,

در اساس باهوش باشند، بتونن تصمیم‌های زیادی بگیرند،

but doesn't have access to any of the systems we have,

اما به هیچ‌یک از سازمان‌هایی که ما داریم دسترسی نداشته باشند،

any of the things that might mess us up --

هیچ‌کدام از آن چیزهایی که ممکن است ما را آشفته کنند -

no human technology, human culture,

هیچ فن‌آوری انسانی، هیچ فرهنگ بشری،

maybe even not human language.

حتی شاید به هیچ زبان انسانی.

And so this is why we turned to these guys here.

برای همین بود که ما به سمت این بروبچه‌ها متمایل شدیم.

These are one of the guys I work with. This is a brown capuchin monkey.

این یکی از بچه‌هایی‌ست که من باهاشون کار می‌کنم. این یک میمون کاپوچین قهوه‌ای‌است.

These guys are New World primates,

اینها از نخستی‌سانان ینگه دنیا هستند،

which means they broke off from the human branch

که یعنی آنها حدود ۳۵ میلیون‌سال پیش از شاخه‌ی بشری جدا افتادند.

about 35 million years ago.

که یعنی آنها حدود ۳۵ میلیون‌سال پیش از شاخه‌ی بشری جدا افتادند.

This means that your great, great, great great, great, great --

این یعنی مادرِ مادرِ مادرِ مادرِ مادرِ مادرِ مادرِ -

with about five million "greats" in there --

با حدود پنج میلیون مادر در این عبارت -

grandmother was probably the same great, great, great, great

مادربزرگتون احتمالا با مادرِ مادرِ مادربزرگِ -با پنج میلیون مادر- هالی یکی‌ست.

grandmother with five million "greats" in there

مادربزرگتون احتمالا با مادرِ مادرِ مادربزرگِ -با پنج میلیون مادر- هالی یکی‌ست.

as Holly up here.

مادربزرگتون احتمالا با مادرِ مادرِ مادربزرگِ -با پنج میلیون مادر- هالی یکی‌ست.

You know, so you can take comfort in the fact that this guy up here is a really really distant,

می‌دونید که، خیالتون راحت باشه که این بچه فامیل خیلی خیلی دور شماست،

but albeit evolutionary, relative.

اما با این وجود یک فامیل تکاملی‌ست.

The good news about Holly though is that

با این همه، خبر خوب درباره‌ی هالی اینه که

she doesn't actually have the same kinds of technologies we do.

او درواقع فن‌آوری‌هایی که ما داریم را در اختیار ندارد.

You know, she's a smart, very cut creature, a primate as well,

می‌دانید، او باهوشه، یک موجود بسیار خوش‌بر و رو، و همچنین یک نخستی‌سان،

but she lacks all the stuff we think might be messing us up.

اما او فاقد همه‌ی چیزهایی‌ست که ممکنه باعث شده باشه که ما گند بزنیم.

So she's the perfect test case.

بنابراین یک مورد آزمایش بی عیب‌ست.

What if we put Holly into the same context as humans?

چی می‌شه اگر هالی را در همان بستری قرار بدیم که انسان‌ها قرار دارند؟

Does she make the same mistakes as us?

آیا همان اشتباهات ما را می‌کند؟

Does she not learn from them? And so on.

آیا او از اشتباهاتش درس نمی‌گیره؟ و همچین چیزهایی.

And so this is the kind of thing we decided to do.

و این کاری بود که تصمیم گرفتیم انجام بدیم.

My students and I got very excited about this a few years ago.

من و دانشجوهام چندسال پیش در این باره بسیار هیجان‌زده بودیم.

We said, all right, let's, you know, throw so problems at Holly,

ما گفتیم، بسیار خوب، بذار هالی را در معرض چند مشکل قرار بدیم،

see if she messes these things up.

و ببینیم که آشفته می‌شه یا نه.

First problem is just, well, where should we start?

مسئله‌ی اول دقیقا این بود که، خب، از کجا شروع کنیم؟

Because, you know, it's great for us, but bad for humans.

چون، می‌دانید، این برای ما عالی‌ست، اما برای انسان بده.

We make a lot of mistakes in a lot of different contexts.

ما اشتباهات زیادی را در بسترهای گوناگون مرتکب می‌شیم.

You know, where are we actually going to start with this?

خب، حالا با این باید از کجا شروع کنیم؟

And because we started this work around the time of the financial collapse,

و چون ما این کار را تقریبا هم‌زمان با بحران اقتصادی آغاز کردیم،

around the time when foreclosures were hitting the news,

زمانی که از دست رفتن وثیقه‌‌های بانکی هر روز در صدر اخبار بود،

we said, hhmm, maybe we should

گفتیم، آها، شاید ما باید

actually start in the financial domain.

در واقع از حیطه‌ی اقتصاد آغاز کنیم.

Maybe we should look at monkey's economic decisions

شاید ما باید تصمیم‌های اقتصادی میمون‌ها را بررسی کنیم

and try to see if they do the same kinds of dumb things that we do.

و ببینیم که آیا آنها همان اشتباه‌های مسخره‌ای را می‌کنند که ما هم می‌کنیم.

Of course, that's when we hit a sort second problem --

البته، این زمانی بود که ما به مشکل دوم برخورده بودیم -

a little bit more methodological --

یک کمی روش‌مند تر -

which is that, maybe you guys don't know,

که عبارت بود از، شاید شماها ندانید،

but monkeys don't actually use money. I know, you haven't met them.

اما میمون‌ها در اصل از پول استفاده نمی‌کنند. می‌دونم، شما تا حالا باهاشون دیدار نداشتید.

But this is why, you know, they're not in the queue behind you

اما به همین دلیل‌ست که، آنها در صف بقالی یا خودپرداز پشت شما نایستادند - آنها از این کارها نمی‌کنند.

at the grocery store or the ATM -- you know, they don't do this stuff.

اما به همین دلیل‌ست که، آنها در صف بقالی یا خودپرداز پشت شما نایستادند - آنها از این کارها نمی‌کنند.

So now we faced, you know, a little bit of a problem here.

پس ما در اینجا یک کمی با مشکل روبرو شدیم.

How are we actually going to ask monkeys about money

چطور می‌خوایم از میمون‌ها درباره‌ی پول بپرسیم

if they don't actually use it?

اگر آنها در اصل ازش استفاده نمی‌کنند؟

So we said, well, maybe we should just, actually just suck it up

پس ما گفتیم، خب، دندان روی جگر می‌گذاریم

and teach monkeys how to use money.

و به میمون‌ها یاد می‌دیم که چطور از پول استفاده کنند.

So that's just what we did.

بنابراین همین کار را کردیم.

What you're looking at over here is actually the first unit that I know of

آنچه شما در اینجا می‌بینید درواقع نخستین واحد ارزی غیر بشری‌ست که می‌شناسم.

of non-human currency.

آنچه شما در اینجا می‌بینید درواقع نخستین واحد ارزی غیر بشری‌ست که می‌شناسم.

We weren't very creative at the time we started these studies,

ما در زمان آغاز این مطالعه خیلی خلاقیت نداشتیم.

so we just called it a token.

بنابراین اسمش را گذاشتیم ژِتون.

But this is the unit of currency that we've taught our monkeys at Yale

اما این واحد ارزی بود که ما به میمون‌‌هامون در دانشگاه ییل آموزش دادیم که

to actually use with humans,

در واقع در تبادل با انسان‌ها ازش استفاده کنند،

to actually buy different pieces of food.

تا در واقع بتونن انواع غذاها را بخرند.

It doesn't look like much -- in fact, it isn't like much.

به نظر نمی‌آمد خیلی - در واقع خیلی شبیه نیست.

Like most of our money, it's just a piece of metal.

شبیه بیشتر پول‌های ما نیست، تنها یک تکه آهن‌ست.

As those of you who've taken currencies home from your trip know,

شماهایی که پس از سفرهاتون ارز به خانه می‌برید می‌دونید که،

once you get home, it's actually pretty useless.

به محضی که برگردید خانه، آن ارز کاملا بی‌مصرف می‌شه.

It was useless to the monkeys at first

این اولش برای میمون‌ها بی‌استفاده بود

before they realized what they could do with it.

پیش از آنکه پی ببرن باهاش چی‌کار می‌تونن بکنن.

When we first gave it to them in their enclosures,

وقتی در آغاز در قفس‌هاشان این را بهشون دادیم،

they actually kind of picked them up, looked at them.

درواقع برش داشتند و بهش خیره شدند.

They were these kind of weird things.

در این حد براشون عجیب بود.

But very quickly, the monkeys realized

اما میمون‌ها به سرعت تشخیص دادند

that they could actually hand these tokens over

که در حقیقت می‌تونن این ژِتون را در ازای غذا به آدم‌ها در آزمایشگاه بدن.

to different humans in the lab for some food.

که در حقیقت می‌تونن این ژِتون را در ازای غذا به آدم‌ها در آزمایشگاه بدن.

And so you see one of our monkeys, Mayday, up here doing this.

و می‌بینید که یکی از میمون‌های ما، می‌دِی، اینجا داره همین‌کار را می‌کند.

This is A and B are kind of the points where she's sort of a little bit

A و B مراحلی هستند که در آنها او تقریبا درباره این‌چیزها کنجکاو بود - چیزی نمی‌دانست.

curious about these things -- doesn't know.

A و B مراحلی هستند که در آنها او تقریبا درباره این‌چیزها کنجکاو بود - چیزی نمی‌دانست.

There's this waiting hand from a human experimenter,

این دستِ منتظرِ یک انسان آزمایشگر است،

and Mayday quickly figures out, apparently the human wants this.

و می‌دی به سرعت فهمید، که ظاهرا انسان از او این را می‌خواد.

Hands it over, and then gets some food.

آن را بهش تحویل می‌ده، و سپس مقداری غذا می‌گیرد.

It turns out not just Mayday, all of our monkeys get good

معلوم شد که نه تنها می‌دی، بلکه همه‌ی میمون‌های ما در تجارت با ژِتون با فروشندگان انسان پیشرفت کردند.

at trading tokens with human salesman.

معلوم شد که نه تنها می‌دی، بلکه همه‌ی میمون‌های ما در تجارت با ژِتون با فروشندگان انسان پیشرفت کردند.

So here's just a quick video of what this looks like.

خب، اینجا یک ویدئوی کوتاه از این جریان داریم.

Here's Mayday. She's going to be trading a token for some food

این می‌دی است. او می‌خواد چند ژِتون برای گرفتن غذا خرج کند

and waiting happily and getting her food.

و با خوشحالی منتظرست که غذا بگیرد.

Here's Felix, I think. He's our alpha male; he's a kind of big guy.

فکر می‌کنم این فلیکس‌ باشه، او قوی‌ترین نر ماست؛ هیکلش خیلی بزرگ‌ست.

But he too waits patiently, gets his food and goes on.

اما او هم با شکیبایی منتظرست، غذاش را می‌گیرد و می‌ره.

So the monkeys get really good at this.

بنابراین میمون‌ها پیشرفت خیلی خوبی داشتند.

They're surprisingly good at this with very little training.

آنها به طور غافلگیرانه‌ای با اندکی تمرین در این پیشرفت کردند.

We just allowed them to pick this up on their own.

ما تنها به آنها اجازه دادیم این را خودشان به عهده بگیرند.

The question is: is this anything like human money?

پرسش اینه که: آیا این چیزی شبیه به پول انسان است؟

Is this a market at all,

آیا این اصلا یک بازار است،

or did we just do a weird psychologist's trick

یا اینکه ما تنها با واداشتن میمون‌ها به انجام این کار یک حقه‌ی عجیب روانشناسی زدیم،

by getting monkeys to do something,

یا اینکه ما تنها با واداشتن میمون‌ها به انجام این کار یک حقه‌ی عجیب روانشناسی زدیم،

looking smart, but not really being smart.

به نظر باهوش میان، اما واقعا هوشمند نیستند.

And so we said, well, what would the monkeys spontaneously do

بنابراین گفتیم، میمون‌ها خودبخود چه کار می‌کنند

if this was really their currency, if they were really using it like money?

اگر این واقعا واحد پول آنها باشه، اگر واقعا از آن به عنوان پول استفاده کنند؟

Well, you might actually imagine them

خب، می‌شه آنها را تصور کنی

to do all the kinds of smart things

که همان کارهای هوشمندانه‌ای را انجام می‌دن

that humans do when they start exchanging money with each other.

که انسان‌ها وقتی شروع به مبادله‌ی پول با یکدیگر کردند، می‌کنند.

You might have them start paying attention to price,

ممکنه بشه آنها را واداشت که به قیمت توجه کنند،

paying attention to how much they buy --

حواسشان باشه که چقدر خرید می‌کنند -

sort of keeping track of their monkey token, as it were.

که حساب پولی که خرج می‌کنند را نگه‌ دارند،

Do the monkeys do anything like this?

آیا میمون‌ها کاری شبیه به این انجام می‌دن؟

And so our monkey marketplace was born.

و به این ترتیب بازرگانی میمون‌ها متولد شد.

The way this works is that

روش کار به این صورت است که

our monkeys normally live in a kind of big zoo social enclosure.

میمون‌های ما معمولا در یک حصار بزرگ مانند باغ‌وحش همزیستی دارند.

When they get a hankering for some treats,

هنگامی‌که هوس چیز خوشمزه‌ای می‌کنند،

we actually allowed them a way out

ما در اصل بهشون اجازه دادیم که بیرون برن

into a little smaller enclosure where they could enter the market.

و وارد محوطه‌ی کوچک‌تری بشن که از آنجا می‌تونن وارد بازار بشن.

Upon entering the market --

به محض ورود به بازار -

it was actually a much more fun market for the monkeys than most human markets

بازار میمون‌‌ها در واقع از خیلی از بازارهای انسانی جذاب‌تر بود

because, as the monkeys entered the door of the market,

چون، به محض ورود میمون‌ها به آستانه‌ی این بازار،

a human would give them a big wallet full of tokens

یک انسان به آنها یک کیف پر از ژِتون می‌ده

so they could actually trade the tokens

بنابراین آنها می‌تونن این پول‌ها را با یکی از دو نفری که اینجا هستند مبادله کنند -

with one of these two guys here --

بنابراین آنها می‌تونن این پول‌ها را با یکی از دو نفری که اینجا هستند مبادله کنند -

two different possible human salesmen

دو امکان متفاوت برای خرید خرت و پرت از دو فروشنده‌ی انسان.

that they could actually buy stuff from.

دو امکان متفاوت برای خرید خرت و پرت از دو فروشنده‌ی انسان.

The salesmen were students from my lab.

این فروشنده‌ها دو تا از دانشجویان آزمایشگاه من بودند.

They dressed differently; they were different people.

آنها لباس‌های متفاوتی می‌پوشیدند؛ آدم‌های متفاوتی بودند.

And over time, they did basically the same thing

و آنها در طی زمان کار مشابهی را تکرار می‌کردند

so the monkeys could learn, you know,

بنابراین میمون‌ها می‌تونستن یاد بگیرن، می‌دانید،

who sold what at what price -- you know, who was reliable, who wasn't, and so on.

این‌که کی چی را به چه قیمتی می‌فروشد - کی قابل اعتماده، کی نیست، و...

And you can see that each of the experimenters

و می‌تونید ببینید که هر کدام از آزمایش‌گرها

is actually holding up a little, yellow food dish.

دراصل یک بشقاب کوچک و زرد غذا به دست دارد.

and that's what the monkey can for a single token.

و این چیزی‌ست که میمون‌ها در ازای یک ژِتون دریافت می‌کنند.

So everything costs one token,

پس همه‌چیز یک ژِتون می‌ارزد،

but as you can see, sometimes tokens buy more than others,

اما همانطور که می‌بینید، گاهی ژِتون‌ها بیش از بقیه اوقات توانایی خرید دارند،

sometimes more grapes than others.

گاهی انگورهای بیشتری می‌ارزند.

So I'll show you a quick video of what this marketplace actually looks like.

‍خب، من به شما یک ویدئوی کوتاه نشان می‌دم تا این دادوستد را از نزدیک ببینید.

Here's a monkey-eye-view. Monkeys are shorter, so it's a little short.

از نگاه یک میمون درستش کردیم. میمون‌ها کوتاه‌ترند، بنابراین بازار هم کوتاه‌تر است.

But here's Honey.

این هانی‌ ست.

She's waiting for the market to open a little impatiently.

او کمی برای باز شدن بازار بیتابی می‌کنه.

All of a sudden the market opens. Here's her choice: one grapes or two grapes.

ناگهان بازار باز می‌شه. انتخابش اینه: یک انگور یا دو انگور.

You can see Honey, very good market economist,

می‌تونید هانی را، که یک اقتصاددان بازاری خیلی خوبه، ببینید،

goes with the guy who gives more.

که سمت کسی می‌ره که بهش انگور بیشتری می‌ده.

She could teach our financial advisers a few things or two.

او می‌تونه به مشاوران مالی یکی-دو چیز یاد بده.

So not just Honey,

نه تنها هانی،

most of the monkeys went with guys who had more.

بلکه بیشتر میمون‌ها به سوی کسی رفتند که بیشتر می‌فروخت.

Most of the monkeys went with guys who had better food.

بیشتر میمون‌ها سراغ کسی رفتند که غذای بهتری داشت.

When we introduced sales, we saw the monkeys paid attention to that.

وقتی حراجی برگزار کردیم، دیدیم که میمون‌ها بهش توجه نشان دادند.

They really cared about their monkey token dollar.

آنها واقعا مراقب ارز میمونی بودند.

The more surprising thing was that when we collaborated with economists

موضوع جالب‌تر اینه که وقتی ما با اقتصاددان‌ها همکاری کردیم

to actually look at the monkeys' data using economic tools,

تا اساسا داده‌های فعالیت میمون‌ها که از ابزارهای اقتصادی استفاده می‌کردند بررسی کنیم،

they basically matched, not just qualitatively,

این داده‌ها نه تنها به صورت کیفی، بلکه از نظر کمّی با فعالیت انسان‌ها در بازار واقعی می‌کردند، منطبق بود.

but quantitatively with what we saw

این داده‌ها نه تنها به صورت کیفی، بلکه از نظر کمّی با فعالیت انسان‌ها در بازار واقعی می‌کردند، منطبق بود.

humans doing in a real market.

این داده‌ها نه تنها به صورت کیفی، بلکه از نظر کمّی با فعالیت انسان‌ها در بازار واقعی، منطبق بود.

So much so that, if you saw the monkeys' numbers,

به اندازه‌ای که، اگر آمار میمون‌ها را می‌دیدید،

you couldn't tell whether they came from a monkey or a human in the same market.

نمی‌تونستید بگید که آیا این در یک بازار مربوط به انسان‌ست یا مربوط به یک میمون.

And what we'd really thought we'd done

و آنچه ما واقعا می‌خواستیم انجام بدیم

is like we'd actually introduced something

این بود که در واقع چیزی را معرفی کنیم

that, at least for the monkeys and us,

که دست‌کم برای میمون‌ها و ما،

works like a real financial currency.

مانند یک ارز مالی، موثر باشه.

Question is: do the monkeys start messing up in the same ways we do?

پرسش اینه: آیا میمون‌‌ها هم شروع به اشتباهاتی می‌کنند که ما مرتکب شدیم؟

Well, we already saw anecdotally a couple of signs that they might.

خب، ما بر اساس یکی- دو نشانه شواهدی داشتیم که ممکنه اینطور باشه.

One thing we never saw in the monkey marketplace

یکی اینکه ما در دادوستد میمون‌ها هیچ مدرکی دال بر پس‌انداز ندیدیم -

was any evidence of saving --

یکی اینکه ما در دادوستد میمون‌ها هیچ مدرکی دال بر پس‌انداز ندیدیم -

you know, just like our own species.

می‌دونید، درست مانند گونه‌ی انسان،

The monkeys entered the market, spent their entire budget

میمون‌ها وارد بازار شدند، همه‌ی دارایی‌شان را خرج کردند،

and then went back to everyone else.

و سپس سراغ همدیگر رفتند.

The other thing we also spontaneously saw,

چیز دیگری که ما به صورت خودجوش مشاهده کردیم،

embarrassingly enough,

و کاملا شرم‌آور بود،

is spontaneous evidence of larceny.

شواهدی مبنی بر دزدی خودانگیخته بود.

The monkeys would rip-off the tokens at every available opportunity --

میمون‌ها ژِتونها را در هرفرصتی که به دست‌می‌آوردند کِش می‌رفتند -

from each other, often from us --

از همدیگر، و اغلب از ما -

you know, things we didn't necessarily think we were introducing,

می‌دانید، چیزهایی که ما فکر نمی‌کردیم ضرورتا پیش بیاد،

but things we spontaneously saw.

اما آنها را به صورت خودانگیخته در میمون‌ها مشاهده کردیم.

So we said, this looks bad.

و گفتیم، این به نظر ناخوشایند میاد.

Can we actually see if the monkeys

آیا می‌تونیم ببینیم که میمون‌ها

are doing exactly the same dumb things as humans do?

دارند دقیقا همان کارهای احمقانه‌ای را می‌کنند که انسان‌ها انجام می‌دن؟

One possibility is just kind of let

یک امکان اینه که ما اجازه بدیم

the monkey financial system play out,

سازمان مالی میمون‌ها تا پایان پیش بره،

you know, see if they start calling us for bailouts in a few years.

می‌دانید، تا ببینیم آیا آنها در عرض چند سال اعلام ورشکستگی می‌کنند.

We were a little impatient so we wanted

ما کمی ناشکیبا بودیم، آنفدر که می‌خواستیم

to sort of speed things up a bit.

کمی به ماجرا سرعت ببخشیم.

So we said, let's actually give the monkeys

بنابراین گفتیم، بذار میمون‌‌ها را با همان مشکلاتی روبرو کنیم

the same kinds of problems

بنابراین گفتیم، بذار میمون‌‌ها را با همان مشکلاتی روبرو کنیم

that humans tend to get wrong

که انسان‌ها در چالش‌های اقتصادی خاص گرایش به انجام‌شان دارند،

in certain kinds of economic challenges,

که انسان‌ها در چالش‌های اقتصادی خاص گرایش به انجام‌شان دارند،

or certain kinds of economic experiments.

یا انواع خاصی از آزمایش‌های اقتصادی.

And so, since the best way to see how people go wrong

و خب، چون بهترین راه برای فهمیدن اینکه چرا آدم‌ها اشتباه می‌کنند

is to actually do it yourself,

اینه که خودت واقعا انجامش بدی،

I'm going to give you guys a quick experiment

من می‌خوام یک آزمایش سریع روی شماها بکنم

to sort of watch your own financial intuitions in action.

تا در عمل به برآورد درستی از غرایز مالی خودتان برسید.

So imagine that right now

بنابراین همین الان تصور کنید

I handed each and every one of you

که من به تک تک شما

a thousand U.S. dollars -- so 10 crisp hundred dollar bills.

هزار دلار آمریکا دادم - ده‌تا اسکناس نوی صد دلاری.

Take these, put it in your wallet

این را می‌گیرید، و در کیف‌پولتان می‌گذارید

and spend a second thinking about what you're going to do with it.

و یک لحظه درباره‌ی این فکر می‌کنید که می‌خواید باهاش چی‌کار کنید.

Because it's yours now; you can buy whatever you want.

چون حالا این مال شماست؛ می‌تونید هر چی که می‌خواید بخرید.

Donate it, take it, and so on.

آن را ببخشید، یا هرکاری.

Sounds great, but you get one more choice to earn a little bit more money.

به نظر عالی میاد، اما شما یک گزینه‌ی دیگر هم دارید که بتونید پول بیشتری در بیارید.

And here's your choice: you can either be risky,

و گزینه‌ی شما اینه: می‌تونید خطر کنید،

in which case I'm going to flip one of these monkey tokens.

در این حالت من می‌خوام با یکی از ژِتون‌های میمون‌ها شیر یا خط بندازم.

If it comes up heads, you're going to get a thousand dollars more.

اگر شیر آمد، هزار دلار بیشتر گیرت میاد.

If it comes up tails, you get nothing.

اگر خط آمد، هیچی دستت را نمی‌گیره.

So it's a chance to get more, but it's pretty risky.

بنابراین یک فرصت‌ست برای اینکه بیشتر به دست بیاری، اما کم و بیش پرمخاطره‌ست.

Your other option is a bit safe. Your just going to get some money for sure.

گزینه‌ی بعدی‌ات مطمئن‌تره. قراره بی‌بروبرگرد مقداری پول گیرت بیاد.

I'm just going to give you 500 bucks.

من قصد دارم بهتون ۵۰۰ چوق بدم.

You can stick it in your wallet and use it immediately.

می‌تونید سریع در کیف پولتان بچپبانید و بلافاصله خرجش کنید.

So see what your intuition is here.

خب ببینید که بینش شما دراین‌باره چیه.

Most people actually go with the play-it-safe option.

بیشتر مردم گزینه‌ی امن‌تر را انتخاب می‌:کنند.

Most people say, why should I be risky when I can get 1,500 dollars for sure?

بیشتر مردم می‌گن، چرا باید خطر کنم وقتی بی‌بروبرگرد ۱٫۵۰۰ دلار گیرم میاد؟

This seems like a good bet. I'm going to go with that.

به نظر قمار خوبی میاد. من می‌خوام این را امتحان کنم.

You might say, eh, that's not really irrational.

ممکنه بگید، خب این خیلی غیر منطقی نیست.

People are a little risk-averse. So what?

مردم کمی ریسک-گریز هستند. خب که چی؟

Well, the "so what?" comes when start thinking

خب، این «خب که چی؟» برمی‌گرده وقتی شروع به فکر کردن به همان مسئله می‌کنی

about the same problem

خب، این «خب که چی؟» برمی‌گرده وقتی شروع به فکر کردن به همان مسئله می‌کنی

set up just a little bit differently.

که حالا فقط کمی دست‌کاری شده.

So now imagine that I give each and every one of you

خب، حالا تصور کنید که من به هرکدام از شما

2,000 dollars -- 20 crisp hundred dollar bills.

۲٫۰۰۰ دلار می‌دم، ۲۰ تا اسکناس نوی صد دلاری.

Now you can buy double to stuff you were going to get before.

حالا قدرت خریدتان نسبت به آنچه که بود دوبرابر بیشتر شده‌‌است.

Think about how you'd feel sticking it in your wallet.

به این فکر کنید که وقتی دارید در کیف پولتان می‌چپانیدش چه احساسی دارید.

And now imagine that I have you make another choice

حالا فکر کنید که من حالا شما را در معرض یک گزینه‌ی دیگر قرار می‌دم

But this time, it's a little bit worse.

اما این بار، کمی بدتر.

Now, you're going to be deciding how you're going to lose money,

حالا شما باید تصمیم بگیرید که چطور این پول را از دست بدید،

but you're going to get the same choice.

اما انتخابتان از همان روند پیش تبعیت می‌کند.

You can either take a risky loss --

می‌تونید برای از دست دادن پولتان خطر کنید -

so I'll flip a coin. If it comes up heads, you're going to actually lose a lot.

بنابراین من یک سکه می‌اندازم، اگر شیر آمد، درواقع کلی پول از دست می‌دید.

If it comes up tails, you lose nothing, you're fine, get to keep the whole thing --

اگر خط آمد، هیچی از دست نمی‌دید، همه چی درسته، می‌تونی همش را نگه‌داری -

or you could play it safe, which means you have to reach back into your wallet

یا اینکه خطر نکنی، که یعنی باید دست کنی تو کیفت

and give me five of those $100 bills, for certain.

و پنج تا از این صد دلاری‌ها را بی برو برگرد به من پس بدی.

And I'm seeing a lot of furrowed brows out there.

حالا دارم کلی پیشانی چین خورده می‌بینم.

So maybe you're having the same intuitions

بنابراین شاید شما هم دریافت مشابهی از موضوعاتی که ما آزمایش کردیم دارید،

as the subjects that were actually tested in this,

بنابراین شاید شما هم دریافت مشابهی از موضوعاتی که ما آزمایش کردیم دارید،

which is when presented with these options,

که هنگام رویارویی با چنین گزینه‌هایی، مردم گزینه‌ی بی‌خطر را انتخاب نمی‌کنند.

people don't choose to play it safe.

که هنگام رویارویی با چنین گزینه‌هایی، مردم گزینه‌ی بی‌خطر را انتخاب نمی‌کنند.

They actually tend to go a little risky.

آنها در اصل به خطرپذیری گرایش پیدا می‌کنند.

The reason this is irrational is that we've given people in both situations

دلیل غیرمنطقی بودن چنین چیزی اینه که ما در هردو موقعیت آدم‌ها را در معرض یک انتخاب قرار دادیم.

the same choice.

دلیل غیرمنطقی بودن چنین چیزی اینه که ما در هردو موقعیت آدم‌ها را در معرض یک انتخاب قرار دادیم.

It's a 50/50 shot of a thousand or 2,000,

یک فرصت پنجاه - پنجاه‌ست که هزارتا داشته باشید یا ۲٫۰۰۰ تا،

or just 1,500 dollars with certainty.

یا اینکه ۱٫۵۰۰ دلار را با اطمینان به جیب بزنید.

But people's intuitions about how much risk to take

اما شهود آدم‌ها برای میزان ریسکی که باید بپذیرند

varies depending on where they started with.

براساس جایی که باهاش شروع کردند فرق می‌کند.

So what's going on?

خب یعنی چه خبره؟

Well, it turns out that this seems to be the result

خب، به نظر میاد که این باید نتیجه‌ی

of at least two biases that we have at the psychological level.

دست‌کم دو محرک باشد که در سطح روانشناسی دارای آنها هستیم.

One is that we have a really hard time thinking in absolute terms.

یکی اینه که ما برامون بسیار سخت‌ست که به طور مطلق و محض فکر کنیم.

You really have to do work to figure out,

باید خیلی تلاش کنید که بتونید سر در بیارید،

well, one option's a thousand, 2,000;

خب، یک گزینه عبارت‌ست از یک دوراهی هزار یا ۲٫۰۰۰؛

one is 1,500.

و دیگری ۱٫۵۰۰ تا.

Instead, we find it very easy to think in very relative terms

به جاش، برامون بسیار آسان‌ست که وقتی گزینه‌ها هربار عوض می‌شن به‌طور نسبی فکر کنیم.

as options change from one time to another.

به جاش، برامون بسیار آسان‌ست که وقتی گزینه‌ها هربار عوض می‌شن به‌طور نسبی فکر کنیم.

So we think of things as, "Oh, I'm going to get more," or "Oh, I'm going to get less."

برای‌همین اینطوری فکر‌ می‌کنیم: «اوه، قراره بیشتر گیرم بیاد،» یا «اوه، قراره کمتر گیرم بیاد.»

This is all well and good, except that

این هیچ ضرری ندارد، جز اینکه

changes in different directions

تغییرات در جنبه‌های گوناگون

actually effect whether or not we think

در واقع بر قضاوت ما، که یک گزینه بده یا خوب، تاثیر می‌گذارن.

options are good or not.

در واقع بر قضاوت ما، که یک گزینه بده یا خوب، تاثیر می‌گذارن.

And this leads to the second bias,

و این ما را به سوی محرک دوم هدایت می‌کنه،

which economists have called loss aversion.

که اقتصاددان‌ها بهش می‌گن زیان-گریزی.

The idea is that we really hate it when things go into the red.

قضیه اینه که ما واقعا از این که اوضاع قاطی بشه متنفریم.

We really hate it when we have to lose out on some money.

ما از اینکه مجبور بشیم پول از دست بدیم واقعا بدمون میاد.

And this means that sometimes we'll actually

و این یعنی ما گاهی اولویت‌هامون را تغییر می‌دیم تا از این اجتناب کنیم.

switch our preferences to avoid this.

و این یعنی ما گاهی اولویت‌هامون را تغییر می‌دیم تا از این اجتناب کنیم.

What you saw in that last scenario is that

آنچه شما در مورد اخیر دیدید اینه که

subjects get risky

سوژه‌های آزمایش ریسک‌پذیر می‌شن

because they want the small shot that there won't be any loss.

چون آنها خواهان آن فرصت نادری هستند که توش چیزی را نبازند.

That means when we're in a risk mindset --

این یعنی وقتی ما در چارچوب فکری خطر کردن هستیم -

excuse me, when we're in a loss mindset,

ببخشید، وقتی در فضای فکری باختن قرار بگیریم،

we actually become more risky,

در واقع خطرپذیرتر می‌شیم،

which can actually be really worrying.

که می‌تونه بسیار نگران‌کننده باشد.

These kinds of things play out in lots of bad ways in humans.

این چیزها نقش مهمی در بسیار روش‌های نادرست انسان بازی می‌کند.

They're why stock investors hold onto losing stocks longer --

این دلیل اینه که چرا سهام‌داران سهام‌های ضررده را بیشتر نگه‌می‌دارند -

because they're evaluating them in relative terms.

چون دارن آنها را به طور نسبی ارزیابی می‌کنند.

They're why people in the housing market refused to sell their house --

این دلیل اینه که مردم در بازار مسکن از فروختن خانه‌هاشون سر باز می‌زنند -

because they don't want to sell at a loss.

چون نمی‌خوان به قیمت کمتر بفروشند.

The question we were interested in

پرسشی که برای ما جالب بود این بود که

is whether the monkeys show the same biases.

آیا میمون‌ها هم همان انگیزه‌ها را از خودشان نشان می‌دن.

If we set up those same scenarios in our little monkey market,

اگر همان شرایط را در بازار کوچک میمون‌ها اجرا کنیم،

would they do the same thing as people?

آنها به عنوان ساکنان بازار چه می‌کردند؟

And so this is what we did, we gave the monkeys choices

خب پس این کاری بود که کردیم، ما به میمون‌ها انتخاب‌‌هایی را واگذار کردیم

between guys who were safe -- they did the same thing every time --

میان کسانی که معامله باهاشون امن بود- همیشه کار یکسانی می‌کردند -

or guys who were risky --

یا افراد پرمخاطره -

they did things differently half the time.

آنها نصف اوقات رَوش‌شون را عوض می‌کردند.

And then we gave them options that were bonuses --

و بهشون گزینه‌هایی پیشنهاد می‌دادند که حاوی پاداش بود -

like you guys did in the first scenario --

مثل شرایط اولی که شما در آن قرار گرفتید -

so they actually have a chance more,

پس آنها در اصل شانس این را داشتند که بیشتر گیرشان بیاد،

or pieces where they were experiencing losses --

یا گاهی از دست دادن را تجربه می‌‌کردند -

they actually thought they were going to get more than they really got.

به آنها آموزش داده شد که که قراره گاهی بیش از حد معمول به دست بیارن.

And so this is what this looks like.

و این چیزی‌ست که رخ داد.

We introduced the monkeys to two new monkey salesmen.

ما آنها را به دو فروشنده‌ی تازه معرفی کردیم.

The guy on the left and right both start with one piece of grape,

افراد راست و چپ هر دو با یک انگور شروع کردند،

so it looks pretty good.

که به نظر مناسب میاد.

But they're going to give the monkeys bonuses.

اما آنها قراره به میمون‌ها پاداش بدن.

The guy on the left is a safe bonus.

فروشنده‌ی سمت چپ یک پاداش‌دهنده‌ی بی‌مخاطره‌ست.

All the time, he adds one, to give the monkeys two.

همیشه، یکی اضافه می‌کنه، و به میمون‌ها دوتا می‌ده.

The guy on the right is actually a risky bonus.

و یاروی سمت چپی یک پاداش‌دهنده‌ی نامطمئن‌ست.

Sometimes the monkeys get no bonus -- so this is a bonus of zero.

گاهی میمون‌ها هیچ پاداشی نمی‌گرفتند - این پاداشِ صفر است.

Sometimes the monkeys get two extra.

و گاهی میمون‌ها دوتا اضافی می‌گرفتند.

For a big bonus, now they get three.

و به عنوان یک پاداش استثنایی، سه تا دریافت می‌کردند.

But this is the same choice you guys just faced.

اما این همان انتخابی‌ست که شماها باهاش روبرو شدید.

Do the monkeys actually want to play it safe

آیا میمون‌ها می‌خوان که در امنیت پیش برن

and then go with the guy who's going to do the same thing on every trial,

و سراغ کسی برن که در هر آزمون همان کار همیشگی را می‌کند،

or do they want to be risky

یا می‌خوان خطر کنند،

and try to get a risky, but big, bonus,

و پاداش نامطمئن، اما بزرگ را دریافت کنند،

but risk the possibility of getting no bonus.

و خطر احتمال دریافت هیچ پاداشی را به جان بخرند.

People here played it safe.

مردم اینجا گزینه‌ی بی‌خطر را انتخاب کردند.

Turns out, the monkeys play it safe too.

معلوم شد، که میمون‌‌ها هم سراغ گزینه‌ی امن رفتند.

Qualitatively and quantitatively,

هم از نظر کمّی و هم کیفی،

they choose exactly the same way as people,

آنها در این آزمایش یکسان دقیقا به همان روشی پیش رفتند که مردم.

when tested in the same thing.

آنها در این آزمایش یکسان دقیقا به همان روشی پیش رفتند که مردم.

You might say, well, maybe the monkeys just don't like risk.

ممکنه بگید، شاید میمون‌ها اصلا ریسک‌پذیر نیستند.

Maybe we should see how they do with losses.

باید ببینیم که با ضررکردن چطور کنار میان.

And so we ran a second version of this.

پس ما نسخه‌ی دوم این آزمایش را اجرا کردیم.

Now, the monkeys meet two guys

حالا، میمون‌ها این دو نفر را ملاقات کردند

who aren't giving them bonuses;

که بهشان پاداش نمی‌دادند؛

they're actually giving them less than they expect.

درواقع کمتر از آنچه انتظار داشتند تحویل می‌دادند.

So they look like they're starting out with a big amount.

خب، شبیه این بود که آنها قصد دادن پاداش زیادی را داشتند.

These are three grapes; the monkey's really psyched for this.

اینجا سه تا انگور هست؛ میمون‌ها واقعا برای این مشتاق بودند.

But now they learn these guys are going to give them less than they expect.

اما کم کم یاد گرفتند که این افراد قراره کمتر از حد انتظار بهشون انگور بدن.

They guy on the left is a safe loss.

فروشنده‌ی سمت چپ ضرر بدون ریسک وارد می‌کند.

Every single time, he's going to take one of these away

هربار، قراره یکی از اینها را کم کند

and give the monkeys just two.

و بهشان تنها دو انگور بده.

the guy on the right is the risky loss.

فروشنده‌ی سمت راست یک زیان ده نامطمئن‌ست.

Sometimes he gives no loss, so the monkeys are really psyched,

گاهی هیچ زیانی وارد نمی‌کند، بنابراین میمون‌ها به شدت ذوق‌زده می‌شن،

but sometimes he actually gives a big loss,

اما گاهی او یک ضرر اساسی بهشان وارد می‌کند،

taking away two to give the monkeys only one.

دو تا کم می‌کند و بهشان تنها یکی می‌ده.

And so what do the monkeys do?

حالا میمون‌ها چه می‌کنند؟

Again, same choice; they can play it safe

دوباره، انتخاب یکسان؛ آنها می‌تونن بازی امن را انتخاب کنند

for always getting two grapes every single time,

تا همیشه دو تا انگور را با اطمینان دریافت کنند،

or they can take a risky bet and choose between one and three.

یا قمار مخاطره‌آمیز را بپذیرند و میان یکی یا سه تا انتخاب کنند.

The remarkable thing to us is that, when you give monkeys this choice,

نکته‌ی قابل توجه اینه که، وقتی به میمون‌ها این گزینه را می‌دی،

they do the same irrational thing that people do.

آنها همان کار غیرمنطقی انسان‌ها را تکرار می‌کنند.

They actually become more risky

آنها بسته به چگونگی شروع آزمایش بیشتر ریسک پذیر می‌شن.

depending on how the experimenters started.

آنها بسته به چگونگی شروع آزمایش بیشتر ریسک پذیر می‌شن.

This is crazy because it suggests that the monkeys too

این دیوانه‌کننده است چون به ما می‌:گه میمون‌ها هم

are evaluating things in relative terms

چیزها را به روش نسبی ارزیابی می‌کنند

and actually treating losses differently than they treat gains.

و در اصل در برابر زیان، جور دیگری نسبت به سود رفتار می‌کنند.

So what does all of this mean?

خب، همه‌ی اینها چه مفهومی داره؟

Well, what we've shown is that, first of all,

خب، آنچه ثابت کردیم اینه که، اول از همه،

we can actually give the monkeys a financial currency,

ما می‌تونیم به میمون‌ها یک ارز مالی تحمیل کنیم،

and they do very similar things with it.

و آنها کارهای بسیار مشابهی را با آن انجام‌ می‌دن.

They do some of the smart things we do,

آنها بعضی کارهای هوشمندانه‌ و بعضی کارهای نه‌چندان خوشایند ما را انجام می‌دن،

some of the kind of not so nice things we do,

آنها بعضی کارهای هوشمندانه‌ و بعضی کارهای نه‌چندان خوشایند ما را انجام می‌دن،

like steal it and so on.

مانند دزدی و غیره.

But they also do some of the irrational things we do.

اما آنها بعضی کارهای غیرمنطقی ما را هم انجام می‌دن.

They systematically get things wrong

آنها درست مانند ما، به صورت سازمان یافته با مسائل به نادرستی برخورد می‌کنند.

and in the same ways that we do.

آنها درست مانند ما، به صورت سازمان یافته با مسائل به نادرستی برخورد می‌کنند.

This is the first take-home message of the Talk,

این نخستین پیام اخلاقی این سخنرانی‌ست،

which is that if you saw the beginning of this and you thought,

که به دردتون می‌خوره اگر، شما در آغاز با خودتون فکر کردید

oh, I'm totally going to go home and hire a capuchin monkey financial adviser.

اوه، من حتما می‌خوام به خونه برم و یک میمون استخدام کنم تا مشاور مالی‌ام بشه.

They're way cuter than the one at ... you know --

آنها از نظرهایی خیلی بامزه‌ترن ... می‌دونید -

Don't do that; they're probably going to be just as dumb

اما این کار را نکنید، آنها هم احتمالا قراره به همان خنگی مشاورِ انسان شما باشن.

as the human one you already have.

اما این کار را نکنید، آنها هم احتمالا قراره به همان خنگی مشاورِ انسان شما باشن.

So, you know, a little bad -- Sorry, sorry, sorry.

خب می‌دونید، ناخوشاینده - متاسفم، خیلی متاسفم.

A little bad for monkey investors.

این کمی برای کسانی که به میمون‌ها امید بسته بودند هم ناامید کننده‌ست.

But of course, you know, the reason you're laughing is bad for humans too.

اما مسلما، دلیل خندیدن شما برای انسان‌ها هم ناخوشاینده.

Because we've answered the question we started out with.

چون ما به پرسشی که با آن گفتگو را آغاز کردیم، پاسخ دادیم.

We wanted to know where these kinds of errors came from.

ما می‌خواستیم بدانیم این خطاها از کجا ناشی می‌شن؟

And we started with the hope that maybe we can

و امیدوار بودیم که شاید بتونیم

sort of tweak our financial institutions,

یه جورایی کارایی سازمان‌های مالی‌مون را بهبود ببخشیم،

tweak our technologies to make ourselves better.

فن‌آوری‌هامون را تغییر بدیم تا خودمان را بهتر کنیم.

But what we've learn is that these biases might be a deeper part of us than that.

اما دریافتیم که این محرک‌ها ممکن‌ست بخش ژرف‌تری از ما باشد.

In fact, they might be due to the very nature

درحقیقت، آنها ممکن‌ست برآمده از خودِ سرشت تاریخ تکاملی ما باشد.

of our evolutionary history.

درحقیقت، آنها ممکن‌ست برآمده از خودِ سرشت تاریخ تکاملی ما باشد.

You know, maybe it's not just humans

می‌دانید، شاید این تنها انسان‌ها نباشند که در این زنجیره‌ی نادانی گرفتارند.

at the right side of this chain that's duncey.

می‌دانید، شاید این تنها انسان‌ها نباشند که در این زنجیره‌ی نادانی گرفتارند.

Maybe it's sort of duncey all the way back.

شاید این یه جور نادانی در تمام تاریخ بوده.

And this, if we believe the capuchin monkey results,

و این، اگر ما نتایج میمون‌های کاپوچین را باور کنیم،

means that these duncey strategies

به این معنی‌ست که همه‌ی این راهبردهای حماقت‌بار

might be 35 million years old.

ممکن‌ست ۳۵ میلیون‌سال قدمت داشته باشد.

That's a long time for a strategy

این زمان طولانی برای یک خطِ مشی‌ست

to potentially get changed around -- really, really old.

که توان تغییر کردن داشته باشد - خیلی خیلی قدیمی.

What do we know about other old strategies like this?

ما درباره‌ی راهبردهای قدیمی مانند این چی می‌دانیم؟

Well, one thing we know is that they tend to be really hard to overcome.

خب، یک چیزی که می‌دانیم اینه که خیلی سخت بشه بهشان چیره شد.

You know, think of our evolutionary predilection

می‌دانید، مثلا به این خواست ذاتی تکاملی‌مون فکر کنید

for eating sweet things, fatty things like cheesecake.

برای خوردن چیزهای شیرین، یا چیزهای چرب مانند چیزکیک.

You can't just shut that off.

شما نمی‌تونید یک‌باره آن را از کار بندازید.

You can't just look at the dessert cart as say, "No, no, no. That looks disgusting to me."

نمی‌تونید یک‌باره به منوی دسر نگاه کنید و بگید: «نه، نه، از این چندشم می‌شه.»

We're just built differently.

ما جور دیگری ساخته شده‌ایم.

We're going to perceive it as a good thing to go after.

ما می‌خوایم به آن به چشم یک چیز خوب نگاه کنیم و آن را دنبال کنیم.

My guess is that the same thing is going to be true

حدس من اینه که همچین چیزی وقتی انسان تصمیم‌های مالی متفاوت می‌گیره هم برقراره.

when humans are perceiving

حدس من اینه که همچین چیزی وقتی انسان تصمیم‌های مالی متفاوت می‌گیره هم برقراره.

different financial decisions.

حدس من اینه که همچین چیزی وقتی انسان تصمیم‌های مالی متفاوت می‌گیره هم برقراره.

When you're watching your stocks plummet into the red,

وقتی می‌بینید سهام‌تان داره ناگهان به نقطه‌ی هشدار سقوط می‌کند،

when you're watching your house price go down,

هنگامی شاهد کاهش قیمت خانه‌تان هستید،

you're not going to be able to see that

شما نمی‌تونید آن را به شیوه‌ای جز از راه تکاملی ببینید.

in anything but old evolutionary terms.

شما نمی‌تونید آن را به شیوه‌ای جز از راه تکاملی ببینید.

This means that the biases

این یعنی محرک‌هایی که سرمایه‌گذاران را وامی‌دارند که بد عمل کنند،

that lead investors to do badly,

این یعنی محرک‌هایی که سرمایه‌گذاران را وامی‌دارند که بد عمل کنند،

that lead to the foreclosure crisis

که بحران دیون بانکی را پدید میارن

are going to be really hard to overcome.

یه جورایی شکست‌ناپذیرند.

So that's the bad news. The question is: is there any good news?

خب این خبر بدی‌ست. سوال اینه: آیا اصلا خبر خوبی وجود داره؟

I'm supposed to be up here telling you the good news.

من قراره قاصد خبرهای خوبی برای شما باشم.

Well, the good news, I think,

خب، خبر خوب، به گمان من،

is what I started with at the beginning of the Talk,

چیزی‌ست که من سخنم را با‌ ‌آن آغاز کردم،

which is that humans are not only smart;

این‌که انسان‌ها تنها باهوش نیستند؛

we're really inspirationally smart

ما واقعا به طور الهام‌بخشی نسبت به دیگر جانداران این قلمرو زیستی هوشمندیم.

to the rest of the animals in the biological kingdom.

ما واقعا به طور الهام‌بخشی نسبت به دیگر جانداران این قلمرو زیستی هوشمندیم.

We're so good at overcoming our biological limitations --

ما در چیره شدن به محدودیت‌های زیستی‌مان بسیار واردیم -

you know, I flew over here in an airplane.

می‌دانید، من با هواپیما به اینجا آمدم.

I didn't have to try to flap my wings.

لازم نبود بال بزنم،

I'm wearing contact lenses now so that I can see all of you.

من از لنز طبی استفاده می‌کنم که بتونم همه‌ی شما را ببینم.

I don't have to rely on my own near-sightedness.

من نیازی ندارم که به نزدیک‌بینی خودم تکیه کنم.

We actually have all of these cases

درواقع همه‌ی ما چنین مواردی داریم

where we overcome our biological limitations

که در آنها بر محدودیت‌‌های زیستی‌مان با فن‌آوری و دیگر ابزارها به آسانی چیره بشیم.

through technology and other means, seemingly pretty easily.

که در آنها بر محدودیت‌‌های زیستی‌مان با فن‌آوری و دیگر ابزارها به آسانی چیره بشیم.

But we have to recognize that we have those limitations.

اما باید تشخیص بدیم که ما دارای این محدودیت‌ها هستیم.

And here's the rub.

و دردسر همین‌جاست.

It was Camus who once said that, "Man is the only species

کامو یک بار درجایی گفت: «بشر تنها گونه‌ای است

who refuses to be what he really is."

که از زیستن آنچه که هست سرباز می‌زند.»

But the irony is that

اما طعنه‌ی روزگار اینجاست که

it might only be in recognizing our limitations

ممکن‌ست تنها با تشخیص محدودیت‌هامان بتونیم بر آنها چیره بشیم.

that we can really actually overcome them.

ممکن‌ست تنها با تشخیص محدودیت‌هامان بتونیم بر آنها چیره بشیم.

The hope is that you all will think about your limitations,

امیدوارم که همه‌ی شما به محدودیت‌‌هاتون فکر کنید،

not necessarily as unovercomable,

نه اینکه ضرورتا آنها را شکست‌ناپذیر بدانید،

but to recognize them, accept them

اما آنها را به رسمیت بشناسید، آنها را بپذیرید

and then use the world of design to actually figure them out.

و سپس از دنیای طراحی سود ببرید تا بتونید براشون راه حل پیدا کنید.

That might be the only way that we will really be able

این شاید تنها راهی باشه که بتونیم با آن به قابلیت‌های انسانی‌مان دست بیابیم

to achieve our own human potential

این شاید تنها راهی باشه که بتونیم با آن به قابلیت‌های انسانی‌مان دست بیابیم

and really be the noble species we hope to all be.

و واقعا گونه‌ی یگانه‌ای بشیم که هممون بهش امید داریم.

Thank you.

سپاسگزارم.

(Applause)

(تشویق)