The sound the universe makes | Janna Levin

Μετάφραση: Nikolaos Benias Επιμέλεια: George Loukakis

I want to ask you all to consider for a second

Θέλω να ζητήσω από όλους σας να σκεφτείτε για μια στιγμή

the very simple fact

το πολύ απλό γεγονός

that, by far,

ότι, μακράν,

most of what we know about the universe

τα περισσότερα από όσα γνωρίζουμε για το σύμπαν

comes to us from light.

μας αποκαλύπτονται μέσω του φωτός.

We can stand on the Earth and look up at the night sky

Μπορούμε να είμαστε στη Γη και να κοιτάζουμε ψηλά στο νυχτερινό ουρανό

and see stars with our bare eyes.

και να βλέπουμε αστέρια με γυμνό μάτι.

The Sun burns our peripheral vision.

Ο Ήλιος καίει την περιφερειακή μας όραση,

We see light reflected off the Moon.

βλέπουμε το φως που αντανακλάται στη Σελήνη

And in the time since Galileo pointed that rudimentary telescope

και από τη στιγμή που ο Γαλιλαίος έστρεψε εκείνο το υποτυπώδες τηλεσκόπιο

at the celestial bodies,

στα αστρικά σώματα,

the known universe has come to us through light,

το γνωστό σε εμάς σύμπαν μας έχει έρθει μέσω του φωτός,

across vast eras in cosmic history.

περνώντας πολλές εποχές της κοσμικής ιστορίας.

And with all of our modern telescopes,

Και με όλα τα σύγχρονα τηλεσκόπια,

we've been able to collect

έχουμε μπορέσει να συλλέξουμε

this stunning silent movie of the universe --

αυτή την εκπληκτική βουβή ταινία του σύμπαντος --

these series of snapshots

αυτή τη σειρά από στιγμιότυπα

that go all the way back to the Big Bang.

που φτάνουν πίσω μέχρι τη Μεγάλη Έκρηξη.

And yet, the universe is not a silent movie

Παρόλα αυτά, το σύμπαν δεν είναι βουβός κινηματογράφος,

because the universe isn't silent.

γιατί το σύμπαν δεν είναι σιωπηλό.

I'd like to convince you

Θα ήθελα να σας πείσω

that the universe has a soundtrack

ότι το σύμπαν έχει μια μουσική υπόκρουση

and that soundtrack is played on space itself,

που ακούγεται στο διάστημα.

because space can wobble like a drum.

Γιατί το σύμπαν πάλλεται όπως το τύμπανο.

It can ring out a kind of recording

Μπορεί να εκπέμψει ένα είδος καταγραφής

throughout the universe

σε όλο το σύμπαν

of some of the most dramatic events as they unfold.

μερικών από τα πιο δραματικά γεγονότα, όπως αυτά εξελίσσονται.

Now we'd like to be able to add

Θα θέλαμε να μπορούσαμε να προσθέσουμε

to a kind of glorious visual composition

σε ένα είδος επικής οπτικής σύνθεσης

that we have of the universe --

που έχουμε για το σύμπαν,

a sonic composition.

μια ηχητική σύνθεση.

And while we've never heard the sounds from space,

Και παρόλο που ποτέ δεν έχουμε ακούσει ήχους από το διάστημα,

we really should, in the next few years,

σίγουρα θα μπορέσουμε, τα προσεχή έτη,

start to turn up the volume on what's going on out there.

να αυξήσουμε την ένταση του ήχου για αυτά που συμβαίνουν εκεί έξω.

So in this ambition

Έτσι, με αυτή τη φιλοδοξία

to capture songs from the universe,

να καταγράψουμε ήχους από το σύμπαν,

we turn our focus

γυρνάμε την προσοχή μας

to black holes and the promise they have,

στις μαύρες τρύπες και την προοπτική που έχουν,

because black holes can bang on space-time

γιατί οι μαύρες τρύπες μπορούν να κτυπούν στο χωροχρόνο

like mallets on a drum

όπως οι μπαγκέτες στο τύμπανο

and have a very characteristic song,

και έχουν ένα πολύ χαρακτηριστικό ήχο,

which I'd like to play for you -- some of our predictions

για τον οποίο θα ήθελα να ακούσετε μερικές από τις προβλέψεις μας

for what that song will be like.

για το πως θα είναι αυτός ο ήχος.

Now black holes are dark against a dark sky.

Τώρα, οι μαύρες τρύπες είναι σκοτεινές στον σκοτεινό ουρανό.

We can't see them directly.

Δεν μπορούμε να τις δούμε άμεσα.

They're not brought to us with light, at least not directly.

Η εικόνα τους δεν μας έρχεται μέσω του φωτός, τουλάχιστον όχι άμεσα.

We can see them indirectly,

Μπορούμε να τις δούμε έμμεσα,

because black holes wreak havoc on their environment.

γιατί οι μαύρες τρύπες σπέρνουν τον όλεθρο στον περιβάλλοντα χώρο τους.

They destroy stars around them.

Καταστρέφουν τα άστρα τριγύρω τους.

They churn up debris in their surroundings.

Αναταράσσουν τα συντρίμμια στα περίχωρά τους.

But they won't come to us directly through light.

Αλλά δεν θα τις δούμε κατευθείαν μέσω του φωτός.

We might one day see a shadow

Μπορεί κάποια μέρα να δούμε τη σκιά

a black hole can cast on a very bright background,

μιας μαύρης τρύπας σε ένα πολύ φωτεινό φόντο,

but we haven't yet.

αλλά δεν το έχουμε δει ακόμα.

And yet black holes may be heard

Παρόλα αυτά, οι μαύρες τρύπες μπορούν να ακουστούν,

even if they're not seen,

ακόμα και αν δεν είναι ορατές

and that's because they bang on space-time like a drum.

και αυτό επειδή κτυπούν στο χωροχρόνο όπως ένα τύμπανο.

Now we owe the idea that space can ring like a drum

Οφείλουμε την ιδέα ότι το διάστημα μπορεί να ακούγεται όπως ένα τύμπανο

to Albert Einstein -- to whom we owe so much.

στον Άλμπερτ Αϊνστάιν, στον οποίο χρωστάμε τόσα πολλά.

Einstein realized that if space were empty,

Ο Αϊνστάιν συνειδητοποίησε ότι εάν το διάστημα ήταν κενό,

if the universe were empty,

εάν το σύμπαν ήταν άδειο,

it would be like this picture,

θα ήταν όπως σε αυτή την εικόνα,

except for maybe without the helpful grid drawn on it.

με εξαίρεση, ίσως, το χρήσιμο πλέγμα που είναι ζωγραφισμένο πάνω σε αυτό.

But if we were freely falling through the space,

Αλλά εάν κάναμε μια ελεύθερη πτώση μέσα στο διάστημα,

even without this helpful grid,

ακόμα και χωρίς αυτό το βοηθητικό πλέγμα,

we might be able to paint it ourselves,

θα μπορούσαμε να το ζωγραφίσουμε μόνοι μας,

because we would notice that we traveled along straight lines,

επειδή θα παρατηρούσαμε πως ταξιδέψαμε σε ευθεία γραμμή,

undeflected straight paths

σε μη εκτρεπόμενα ίσια μονοπάτια

through the universe.

μέσα στο σύμπαν.

Einstein also realized --

Ο Αϊνστάιν επίσης συνειδητοποίησε

and this is the real meat of the matter --

-- και αυτή είναι η ουσία του θέματος --

that if you put energy or mass in the universe,

ότι εάν βάλουμε ενέργεια ή μάζα στο σύμπαν,

it would curve space,

θα καμπυλώσει ο χωροχρόνος.

and a freely falling object

Και ένα αντικείμενο σε ελεύθερη πτώση

would pass by, let's say, the Sun

θα περάσει από, ας πούμε, τον Ήλιο

and it would be deflected

και θα εκτραπεί της πορείας του

along the natural curves in the space.

κατά μήκος των φυσικών καμπυλών στο χώρο.

It was Einstein's great general theory of relativity.

Ήταν η περίφημη γενικευμένη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν.

Now even light will be bent by those paths.

Τώρα, ακόμη και το φως μπορεί να καμφθεί από αυτές τις διαδρομές.

And you can be bent so much

Και ένα αντικείμενο μπορεί να καμφθεί τόσο πολύ

that you're caught in orbit around the Sun,

που θα εγκλωβιστεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο,

as the Earth is, or the Moon around the Earth.

όπως είναι η Γη ή η Σελήνη γύρω από τη Γη.

These are the natural curves in space.

Αυτές είναι οι φυσικές καμπύλες στο χώρο.

What Einstein did not realize

Αυτό που ο Αϊνστάιν δεν συνειδητοποίησε

was that, if you took our Sun

ήταν ότι, εάν μπορούσαμε να πάρουμε τον δικό μας Ήλιο

and you crushed it down to six kilometers --

και τον συμπτύξουμε στα έξι χιλιόμετρα --

so you took a million times the mass of the Earth

αν πάρουμε δηλαδή 1.000.000 φορές τη μάζα της Γης

and you crushed it to six kilometers across,

και να την συμπτύξουμε στα έξι χιλιόμετρα,

you would make a black hole,

θα δημιουργούσαμε μια μαύρη τρύπα,

an object so dense

ένα αντικείμενο τόσο πυκνό

that if light veered too close, it would never escape --

όπου εάν το φως στρεφόταν πολύ κοντά, δεν θα ξέφευγε ποτέ --

a dark shadow against the universe.

μια σκοτεινή σκιά στο σύμπαν.

It wasn't Einstein who realized this,

Δεν ήταν ο Αϊνστάιν που το συνειδητοποίησε αυτό,

it was Karl Schwarzschild

ήταν ο Καρλ Σβαρτσάιλντ

who was a German Jew in World War I --

ένας Γερμανοεβραίος που στον Α' ΠΠ,

joined the German army already an accomplished scientist,

κατατάχθηκε στο γερμανικό στρατό ως ήδη καταξιωμένος επιστήμονας,

working on the Russian front.

και πήγε στο Ρωσικό μέτωπο.

I like to imagine Schwarzschild in the war in the trenches

Φαντάζομαι τον Σβαρτσάιλντ στον πόλεμο των χαρακωμάτων

calculating ballistic trajectories for cannon fire,

να υπολογίζει βαλλιστικές τροχιές για πυρά πυροβολικού

and then, in between,

και στο ενδιάμεσο,

calculating Einstein's equations --

να υπολογίζει τις εξισώσεις του Αϊνστάιν --

as you do in the trenches.

όπως θα κάναμε και εμείς στα χαρακώματα.

And he was reading Einstein's recently published

Και διάβαζε την πρόσφατη δημοσίευση του Αϊνστάιν για

general theory of relativity,

τη γενική θεωρία της σχετικότητας

and he was thrilled by this theory.

και ήταν ενθουσιασμένος με αυτή τη θεωρία.

And he quickly surmised

Και υπέδειξε γρήγορα

an exact mathematical solution

μια ακριβής μαθηματική λύση

that described something very extraordinary:

που περιέγραφε κάτι πολύ παράξενο:

curves so strong

καμπύλες τόσο ισχυρές

that space would rain down into them,

στις οποίες ο χώρος θα έπεφτε μέσα σε αυτές,

space itself would curve like a waterfall

ο ίδιος ο χώρος θα καμπυλωνόταν όπως ένας καταρράκτης

flowing down the throat of a hole.

που κατεβαίνει στην είσοδο μιας τρύπας.

And even light could not escape this current.

Και ούτε το φως δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτή τη ροή.

Light would be dragged down the hole

Το φως θα τραβιόταν μέσα στην τρύπα,

as everything else would be,

όπως και όλα τα άλλα,

and all that would be left would be a shadow.

και το μόνο που θα απέμενε θα ήταν μια σκιά.

Now he wrote to Einstein,

Έγραψε λοιπόν στον Αϊνστάιν

and he said, "As you will see,

και του είπε: "Όπως βλέπετε,

the war has been kind to me enough.

ο πόλεμος με ευνόησε αρκετά,

Despite the heavy gunfire,

παρά τον καταιγισμό πυρών.

I've been able to get away from it all

Έχω μπορέσει να απαλλαχθώ πλήρως από αυτόν

and walk through the land of your ideas."

και να βαδίσω στη γη των ιδεών σας."

And Einstein was very impressed with his exact solution,

Και ο Αϊνστάιν εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από την ακριβής λύση του

and I should hope also the dedication of the scientist.

και θα ήθελα να ελπίζω, επίσης, από την αφοσίωσή του ως επιστήμονα.

This is the hardworking scientist under harsh conditions.

Αυτό θα πει σκληρά εργαζόμενος επιστήμονας υπό αντίξοες συνθήκες.

And he took Schwarzschild's idea

Και πήγε την ιδέα του Σβαρτσάιλντ

to the Prussian Academy of Sciences the next week.

στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών την επόμενη εβδομάδα.

But Einstein always thought black holes were a mathematical oddity.

Αλλά ο Αϊνστάιν πάντα πίστευε ότι οι μαύρες τρύπες είναι ένα μαθηματικό παράδοξο.

He did not believe they existed in nature.

Δεν πίστευε ότι υπήρχαν στη φύση.

He thought nature would protect us from their formation.

Πίστευε ότι η φύση θα μας προστάτευε από το σχηματισμό τους.

It was decades

Πέρασαν δεκαετίες

before the term "black hole" was coined

μέχρι να επινοηθεί ο όρος "μαύρη τρύπα"

and people realized

και οι άνθρωποι να συνειδητοποιήσουν

that black holes are real astrophysical objects --

ότι οι μαύρες τρύπες είναι πραγματικά αστροφυσικά αντικείμενα --

in fact they're the death state

στην πραγματικότητα είναι το στάδιο θανάτου

of very massive stars

των υπερμεγέθη άστρων

that collapse catastrophically

που καταρρέουν καταστροφικά

at the end of their lifetime.

στο τέλος της ζωής τους.

Now our Sun will not collapse to a black hole.

Τώρα, ο Ήλιος μας δεν θα καταρρεύσει σε μαύρη τρύπα.

It's actually not massive enough.

Στην πραγματικότητα δεν είναι αρκετά ογκώδης.

But if we did a little thought experiment --

Αλλά, εάν κάναμε ένα μικρό πείραμα

as Einstein was very fond of doing --

-- όπως άρεσε και στον Αϊνστάιν να κάνει --

we could imagine

θα μπορούσαμε να φανταστούμε

putting the Sun crushed down to six kilometers,

τον Ήλιο να συμπτύσσεται στα έξι χιλιόμετρα

and putting a tiny little Earth around it in orbit,

και να βάζαμε μία μικροσκοπική Γη γύρω του σε τροχιά,

maybe 30 kilometers

ίσως 30 χιλιομέτρων

outside of the black-hole sun.

έξω από τον Ήλιο - μαύρη τρύπα.

And it would be self-illuminated,

Και θα ήταν ένα αυτόφωτο σύστημα,

because now the Sun's gone, we have no other source of light --

επειδή τώρα ο Ήλιος δεν υπάρχει, δεν έχουμε άλλη πηγή φωτός --

so let's make our little Earth self-illuminated.

ας κάνουμε λοιπόν τη μικρή μας Γη αυτοφωτούμενη.

And you would realize you could put the Earth in a happy orbit

Και θα διαπιστώνατε ότι θα μπορούσατε να βάλετε τη Γη σε μια ευτυχισμένη τροχιά

even 30 km

ακόμα και 30 χιλιομέτρων

outside of this crushed black hole.

έξω από αυτή τη συνθλιμένη μαύρη τρύπα.

This crushed black hole

Αυτή η συνθλιμένη μαύρη τρύπα

actually would fit inside Manhattan, more or less.

θα μπορούσε στην πραγματικότητα να χωρέσει, πάνω-κάτω, μέσα στο Μανχάταν.

It might spill off into the Hudson a little bit

Μπορεί να υπερχείλιζε λίγο στον ποταμό Χάντσον

before it destroyed the Earth.

πριν καταστρέψει τη Γη.

But basically that's what we're talking about.

Αλλά βασικά για αυτό μιλάμε.

We're talking about an object that you could crush down

Μιλάμε για ένα αντικείμενο που θα μπορούσατε να το συμπτύξετε

to half the square area of Manhattan.

στο ήμισυ της περιοχής του Μανχάταν.

So we move this Earth very close --

Έτσι μετακινούμε τη Γη πολύ κοντά

30 kilometers outside --

-- 30 χιλιόμετρα εκτός --

and we notice it's perfectly fine orbiting around the black hole.

και παρατηρούμε ότι είναι απολύτως εντάξει σε τροχιά γύρω από τη μαύρη τρύπα.

There's a sort of myth

Υπάρχει ένας μύθος

that black holes devour everything in the universe,

ότι οι μαύρες τρύπες καταβροχθίζουν τα πάντα στο σύμπαν,

but you actually have to get very close to fall in.

αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να βρεθείς πολύ κοντά για να πέσεις μέσα.

But what's very impressive is that, from our vantage point,

Αλλά, αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό είναι πως από τη δική μας πλεονεκτική θέση,

we can always see the Earth.

μπορούμε πάντα να βλέπουμε τη Γη.

It cannot hide behind the black hole.

Δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από τη μαύρη τρύπα.

The light from the Earth, some of it falls in,

Το φως από τη Γη, μέρος αυτού πέφτει μέσα,

but some of it gets lensed around and brought back to us.

αλλά μέρος αυτού στρεβλώνεται και επιστρέφει πίσω σε εμάς.

So you can't hide anything behind a black hole.

Έτσι, δεν μπορείτε να κρύψετε τίποτα πίσω από μια μαύρη τρύπα.

If this were Battlestar Galactica

Εάν ήμασταν στο Battlestar Galactica

and you're fighting the Cylons,

και πολεμούσατε τους Σάιλονς,

don't hide behind the black hole.

μην κρυφτείτε πίσω από μια μαύρη τρύπα.

They can see you.

Μπορούν να σας δουν.

Now, our Sun will not collapse to a black hole --

Τώρα, ο Ήλιος μας δεν θα καταρρεύσει σε μια μαύρη τρύπα

it's not massive enough --

-- δεν είναι αρκετά ογκώδης --

but there are tens of thousands of black holes in our galaxy.

αλλά υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες μαύρες τρύπες στο γαλαξία μας.

And if one were to eclipse the Milky Way,

Και αν ήταν κάποια να επισκιάσει το Γαλαξία μας,

this is what it would look like.

έτσι θα έμοιαζε.

We would see a shadow of that black hole

Θα βλέπαμε μια σκιά αυτής της μαύρης τρύπας

against the hundred billion stars

με φόντο τα εκατοντάδες εκατομμυρίων άστρα

in the Milky Way Galaxy and its luminous dust lanes.

του Γαλαξία και των φωτεινών λωρίδων της σκόνης του.

And if we were to fall towards this black hole,

Και αν ήταν να πέσουμε σε αυτή τη μαύρη τρύπα,

we would see all of that light lensed around it,

θα βλέπαμε όλο αυτό το φως στρεβλωμένο γύρω από αυτή,

and we could even start to cross into that shadow

και θα περνούσαμε μέσα σε αυτή τη σκιά

and really not notice that anything dramatic had happened.

χωρίς καν να παρατηρήσουμε ότι κάτι δραματικό είχε συμβεί.

It would be bad if we tried to fire our rockets and get out of there

Θα ήταν κακό εάν προσπαθούσαμε να βγούμε από εκεί με τη χρήση πυραύλων,

because we couldn't,

επειδή δεν θα μπορούσαμε,

anymore than light can escape.

ούτε το φως μπορεί να δραπετεύσει.

But even though the black hole is dark from the outside,

Παρόλο που η μαύρη τρύπα είναι σκοτεινή εξωτερικά,

it's not dark on the inside,

δεν είναι σκοτεινή στο εσωτερικό,

because all of the light from the galaxy can fall in behind us.

επειδή όλο το φως από τον Γαλαξία μπορεί να πέσει μέσα, πίσω μας.

And even though, due to a relativistic effect known as time dilation,

Και παρόλο, λόγω του σχετικιστικού φαινομένου γνωστού ως διαστολή του χρόνου,

our clocks would seem to slow down

που τα ρολόγια μας θα φαίνονταν ότι επιβραδύνουν

relative to galactic time,

σε σχέση με τον γαλαξιακό χρόνο,

it would look as though the evolution of the galaxy

η εξέλιξη του Γαλαξία θα φαινόταν

had been sped up and shot at us,

να επιταχύνει και να έρχεται καταπάνω μας μεμιάς,

right before we were crushed to death by the black hole.

ακριβώς πριν συνθλιφθούμε μέχρι θανάτου από τη μαύρη τρύπα.

It would be like a near-death experience

Θα ήταν σαν μια επιθανάτια εμπειρία

where you see the light at the end of the tunnel,

όπου βλέπεις το φως στην άκρη του τούνελ,

but it's a total death experience.

αλλά είναι μια ολική εμπειρία θανάτου.

(Laughter)

(Γέλια)

And there's no way of telling anybody

Και δεν υπάρχει περίπτωση να μιλήσει κανείς

about the light at the end of the tunnel.

για το φως στο τέλος του τούνελ.

Now we've never seen a shadow like this of a black hole,

Τώρα, δεν έχουμε δει ποτέ καμία σκιά μαύρης τρύπας,

but black holes can be heard,

αλλά οι μαύρες τρύπες μπορούν να ακουστούν,

even if they're not seen.

ακόμα και αν δεν φαίνονται.

Imagine now taking an astrophysically realistic situation --

Φανταστείτε μια αστροφυσικά ρεαλιστική κατάσταση --

imagine two black holes that have lived a long life together.

φανταστείτε δύο μαύρες τρύπες που έχουν ζήσει μια μακρά ζωή μαζί.

Maybe they started as stars

Ίσως ξεκίνησαν ως άστρα

and collapsed to two black holes --

και κατέρρευσαν σε δύο μαύρες τρύπες -

each one 10 times the mass of the Sun.

κάθε μία 10 φορές τη μάζα του Ήλιου.

So now we're going to crush them down to 60 kilometers across.

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να τις συμπτύξουμε στα 60 χιλιόμετρα.

They can be spinning

Μπορούν να περιστρέφονται

hundreds of times a second.

εκατοντάδες φορές το δευτερόλεπτο.

At the end of their lives,

Στο τέλος της ζωής τους,

they're going around each other very near the speed of light.

περιστρέφονται η μία γύρω από την άλλη, σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός.

So they're crossing thousands of kilometers

Διανύουν, λοιπόν, χιλιάδες χιλιόμετρα

in a fraction of a second,

σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου.

and as they do so, they not only curve space,

Και καθώς το κάνουν, όχι μόνο καμπυλώνουν το χώρο,

but they leave behind in their wake

αλλά αφήνουν πίσω στο πέρασμά τους

a ringing of space,

ένα κουδούνισμα στο χώρο,

an actual wave on space-time.

ένα πραγματικό κύμα του χωροχρόνου.

Space squeezes and stretches

Το διάστημα πιέζεται και τεντώνεται

as it emanates out from these black holes

καθώς εκπορεύεται από αυτές τις μαύρες τρύπες

banging on the universe.

ηχώντας στο σύμπαν.

And they travel out into the cosmos

Και ταξιδεύουν έξω στο σύμπαν

at the speed of light.

με την ταχύτητα του φωτός.

This computer simulation

Αυτή η προσομοίωση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή

is due to a relativity group at NASA Goddard.

οφείλεται στην ομάδα σχετικότητας του NASA Goddard.

It took almost 30 years for anyone in the world to crack this problem.

Χρειάστηκαν σχεδόν 30 χρόνια για να λύσουν αυτό το πρόβλημα.

This was one of the groups.

Αυτή ήταν μία από τις ομάδες.

It shows two black holes in orbit around each other,

Δείχνει δύο μαύρες τρύπες σε τροχιά η μία γύρω από την άλλη,

again, with these helpfully painted curves.

ξανά, με αυτές τις χρήσιμες βοηθητικές καμπύλες.

And if you can see -- it's kind of faint --

Και αν μπορείτε να δείτε - είναι κάπως θαμπό -

but if you can see the red waves emanating out,

αλλά εάν μπορείτε να δείτε τα κόκκινα κύματα που εκπέμπονται

those are the gravitational waves.

αυτά είναι τα βαρυτικά κύματα.

They're literally the sounds of space ringing,

Είναι κυριολεκτικά οι ήχοι του διαστήματος

and they will travel out from these black holes at the speed of light

και θα ταξιδέψουν έξω από αυτές τις μαύρες τρύπες με την ταχύτητα του φωτός

as they ring down and coalesce

καθώς ακούγονται και ενώνονται

to one spinning, quiet black hole

σε μια περιστρεφόμενη, ήσυχη μαύρη τρύπα

at the end of the day.

στο τέλος.

If you were standing near enough,

Αν στεκόσασταν αρκετά κοντά,

your ear would resonate

το αυτί σας θα αντηχούσε

with the squeezing and stretching of space.

από τη συμπίεση και τη διαστολή του χώρου.

You would literally hear the sound.

Θα ακούγατε κυριολεκτικά τον ήχο.

Now of course, your head would be squeezed and stretched unhelpfully,

Φυσικά, το κεφάλι σας θα συμπιεζόταν και θα διαστελλόταν ανεπανόρθωτα,

so you might have trouble understanding what's going on.

οπότε θα είχατε πρόβλημα στο να καταλάβετε τι συμβαίνει.

But I'd like to play for you

Αλλά θα ήθελα να παίξω για εσάς

the sound that we predict.

τον ήχο όπως τον έχουμε προβλέψει.

This is from my group --

Αυτό είναι από την ομάδα μου --

a slightly less glamorous computer modeling.

ένα ελαφρώς λιγότερο εντυπωσιακό υπολογιστικό μοντέλο.

Imagine a lighter black hole

Φανταστείτε μια πιο μικρή μαύρη τρύπα

falling into a very heavy black hole.

να πέφτει μέσα σε μια πολύ μεγάλη μαύρη τρύπα.

The sound you're hearing

Ο ήχος που ακούτε

is the light black hole banging on space

είναι από την μικρή μαύρη τρύπα που ηχεί στο χώρο

each time it gets close.

κάθε φορά που πλησιάζει.

If it gets far away, it's a little too quiet.

Εάν απομακρυνθεί αρκετά μακρυά, είναι αρκετά πιο ήσυχη.

But it comes in like a mallet,

Αλλά έρχεται σαν μπαγκέτα

and it literally cracks space,

και κυριολεκτικά σπάει το κενό,

wobbling it like a drum.

κανοντας το να παλλεται σαν τύμπανο.

And we can predict what the sound will be.

Και μπορούμε να προβλέψουμε πως θα είναι ο ήχος.

We know that, as it falls in,

Γνωρίζουμε ότι, καθώς πέφτει μέσα,

it gets faster and it gets louder.

γίνεται γρηγορότερη και εντονότερη.

And eventually,

Και τελικά,

we're going to hear the little guy just fall into the bigger guy.

θα ακούσουμε τη μικρή μαύρη τρύπα να πέφτει μέσα στη μεγάλη.

(Thumping)

(Χτύπημα)

Then it's gone.

Και μετά σταματά.

Now I've never heard it that loud -- it's actually more dramatic.

Ποτέ δεν το είχα ακούσει τόσο δυνατά - είναι πραγματικά πιο δραματικό.

At home it sounds kind of anticlimactic.

Στο σπίτι ακούγεται λίγο απογοητευτικός.

It's sort of like ding, ding, ding.

Κάτι σαν "ντιν", "ντιν", "ντιν".

This is another sound from my group.

Αυτός είναι ένας άλλος ήχος από την ομάδα μου.

No, I'm not showing you any images,

Όχι, δεν σας δείχνω καμία εικόνα,

because black holes don't leave behind

γιατί οι μαύρες τρύπες δεν αφήνουν πίσω

helpful trails of ink,

χρήσιμες διαδρομές μελανιού,

and space is not painted,

και το διάστημα δεν είναι βαμμένο,

showing you the curves.

για να φαίνονται οι καμπύλες.

But if you were to float by in space on a space holiday

Αλλά εάν πρόκειτο να αιωρηθούμε στο κενό κάποια ημέρα

and you heard this,

και ακούγατε αυτό,

you want to get moving.

θα θέλατε να φύγετε.

(Laughter)

(Γέλια)

Want to get away from the sound.

Θα θέλατε να φύγετε μακριά από αυτό τον ήχο.

Both black holes are moving.

Και οι δύο μαύρες τρύπες κινούνται.

Both black holes are getting closer together.

Και οι δύο μαύρες τρύπες πλησιάζουν η μία την άλλη.

In this case, they're both wobbling quite a lot.

Σε αυτή την περίπτωση, και οι δύο πάλλονται αρκετά.

And then they're going to merge.

Και τότε πρόκειται να συγχωνευτούν.

(Thumping)

(Χτύπημα)

Now it's gone.

Όχι, σταμάτησε.

Now that chirp is very characteristic of black holes merging --

Αυτό το τιτίβισμα είναι πολύ χαρακτηριστικό στη συγχώνευση μαύρων τρυπών --

that it chirps up at the end.

το τιτίβισμα στο τέλος.

Now that's our prediction

Τώρα αυτή είναι η πρόβλεψή μας

for what we'll see.

για το τι θα δούμε.

Luckily we're at this safe distance in Long Beach, California.

Ευτυχώς είμαστε σε ασφαλή απόσταση στο Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνια.

And surely, somewhere in the universe

Και σίγουρα, κάπου στο σύμπαν

two black holes have merged.

έχουν συγχωνευτεί δύο μαύρες τρύπες.

And surely, the space around us

Και σίγουρα, ο χώρος γύρω μας

is ringing

"κουδουνίζει"

after traveling maybe a million light years, or a million years,

αφού ταξιδέψει περίπου ένα εκατομμύριο έτη φωτός ή ένα εκατομμύριο χρόνια

at the speed of light to get to us.

με την ταχύτητα του φωτός για να φτάσει σε εμάς.

But the sound is too quiet for any of us to ever hear.

Αλλά ο ήχος είναι πολύ ασθενής για τον οποιονδήποτε από εμάς για να τον ακούσουμε.

There are very industrious experiments being built on Earth --

Υπάρχουν πολλά φιλόπονα πειράματα που ξεκινούν στη Γη

one called LIGO --

-- ένα ονομάζεται LIGO --

which will detect deviations

και θα εντοπίσει αποκλίσεις

in the squeezing and stretching of space

στη συμπίεση και τη διαστολή του χώρου

at less than the fraction of a nucleus of an atom

αποκλίσεις μικρότερες από το κλάσμα του πυρήνα ενός ατόμου

over four kilometers.

στα τέσσερα χιλιόμετρα.

It's a remarkably ambitious experiment,

Είναι ένα εξαιρετικά φιλόδοξο πείραμα

and it's going to be at advanced sensitivity

και πρόκειται να βρίσκεται σε μεγάλη ευαισθησία

within the next few years -- to pick this up.

μέσα στα επόμενα χρόνια, μιας και το ανέφερα.

There's also a mission proposed for space,

Υπάρχει επίσης μια προτεινόμενη αποστολή για το διάστημα,

which hopefully will launch in the next ten years,

η οποία ελπίζουμε ότι θα ξεκινήσει στα επόμενα δέκα χρόνια,

called LISA.

που ονομάζεται LISA.

And LISA will be able to see super-massive black holes --

Το LISA θα είναι σε θέση να παρατηρήσει υπερ-μεγέθεις μαύρες τρύπες --

black holes millions or billions of times

μαύρες τρύπες εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια φορές

the mass of the Sun.

της μάζας του Ήλιου.

In this Hubble image, we see two galaxies.

Σε αυτήν την εικόνα από το Hubble, βλέπουμε δύο γαλαξίες.

They look like they're frozen in some embrace.

Μοιάζουν να έχουν παγώσει σε μία αγκαλιά.

And each one probably harbors

Και ο καθένας πιθανότατα έχει

a super-massive black hole at its core.

μια υπερ-μεγέθη μαύρη τρύπα στον πυρήνα του.

But they're not frozen;

Αλλά δεν είναι παγωμένοι,

they're actually merging.

στην πραγματικότητα συγχωνεύονται.

These two black holes are colliding,

Αυτές οι δύο μαύρες τρύπες συγκρούονται,

and they will merge over a billion-year time scale.

και θα συγχωνευθούν σε χρονική κλίμακα ενός δισεκατομμυρίου χρόνων.

It's beyond our human perception

Είναι πέρα ​​από την ανθρώπινη αντίληψή μας

to pick up a song of that duration.

να καταγράψουμε ένα τραγούδι αυτής της διάρκειας.

But LISA could see the final stages

Αλλά το LISA θα μπορούσε να δει τα τελικά στάδια

of two super-massive black holes

των δύο υπερμεγεθών μαύρων τρυπών

earlier in the universe's history,

νωρίτερα στην ιστορία του σύμπαντος,

the last 15 minutes before they fall together.

τα τελευταία 15 λεπτά πριν ενωθούν μαζί.

And it's not just black holes,

Και δεν είναι μόνο οι μαύρες τρύπες,

but it's also any big disturbance in the universe --

αλλά είναι επίσης κάθε μεγάλη διαταραχή στο σύμπαν --

and the biggest of them all is the Big Bang.

και το μεγαλύτερο από όλα είναι η Μεγάλη Έκρηξη.

When that expression was coined, it was derisive --

Όταν επινοήθηκε αυτή η έκφραση, ήταν ειρωνική

like, "Oh, who would believe in a Big Bang?"

"Ω, ποιος θα πιστέψει στη Μεγάλη Έκρηξη;"

But now it actually might be more technically accurate

Αλλά τώρα, μπορεί να είναι τεχνικά πιο ακριβής,

because it might bang.

λόγω του ότι μπορεί να υπάρχει έκρηξη -

It might make a sound.

θα μπορούσε να κάνει έναν ήχο.

This animation from my friends at Proton Studios

Αυτή η απεικόνιση από τους φίλους μου στην Proton Studios

shows looking at the Big Bang from the outside.

δείχνει τη Μεγάλη Έκρηξη εξωτερικά.

We don't ever want to do that actually. We want to be inside the universe

Στην πραγματικότητα, δεν θέλουμε να την δούμε έτσι. Θέλουμε να είμαστε μέσα στο σύμπαν,

because there's no such thing as standing outside the universe.

γιατί δεν γίνεται να βρισκόμαστε έξω από το σύμπαν.

So imagine you're inside the Big Bang.

Φανταστείτε, λοιπόν, πως είστε μέσα στη Μεγάλη Έκρηξη.

It's everywhere, it's all around you,

Είναι παντού, είναι γύρω σας

and the space is wobbling chaotically.

και ο χώρος ταλαντεύεται χαοτικά.

Fourteen billion years pass

14 δισεκατομμύρια χρόνια περνούν

and this song is still ringing all around us.

και αυτό το τραγούδι ηχεί ακόμα τριγύρω μας.

Galaxies form,

Γαλαξίες δημιουργούνται

and generations of stars form in those galaxies,

και γενιές αστέρων σχηματίζονται σε αυτούς τους γαλαξίες.

and around one star,

Και γύρω από ένα άστρο,

at least one star,

τουλάχιστον ένα άστρο,

is a habitable planet.

υπάρχει ένας κατοικήσιμος πλανήτης.

And here we are frantically building these experiments,

Και εδώ μανιωδώς ασχολούμαστε με αυτά τα πειράματα,

doing these calculations, writing these computer codes.

κάνοντας αυτούς τους υπολογισμούς, γράφοντας κώδικες για ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Imagine a billion years ago,

Φανταστείτε ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν,

two black holes collided.

δύο μαύρες τρύπες συγκρούστηκαν.

That song has been ringing through space

Αυτό το τραγούδι ηχεί στο χώρο

for all that time.

για όλο αυτό το διάστημα.

We weren't even here.

Δεν ήμασταν καν εδώ.

It gets closer and closer --

Πλησιάζει ολοένα και περισσότερο --

40,000 years ago, we're still doing cave paintings.

40.000 χρόνια πριν, ακόμα ζωγραφίζουμε στις σπηλιές.

It's like hurry, build your instruments.

Βιαστείτε, φτιάξτε τα όργανα σας.

It's getting closer and closer, and in 20 ...

Πλησιάζει όλο και κοντύτερα, και το 2000 κάτι,

whatever year it will be

όποια χρονολογία και αν είναι αυτή,

when our detectors are finally at advanced sensitivity --

όταν οι αισθητήρες μας φτάσουν σε προηγμένη ευαισθησία --

we'll build them, we'll turn on the machines

θα τους φτιάξουμε, θα τους ενεργοποιήσουμε

and, bang, we'll catch it -- the first song from space.

και, μπαμ, θα το καταγράψουμε -- το πρώτο τραγούδι από το διάστημα.

If it was the Big Bang we were going to pick up,

Εάν ήταν η Μεγάλη Έκρηξη που θα καταγράφαμε,

it would sound like this.

θα ακουγόταν κάπως έτσι.

(Static) It's a terrible sound.

(λευκός θόρυβος) Είναι ένας απαίσιος ήχος.

It's literally the definition of noise.

Είναι κυριολεκτικά ο ορισμός του θορύβου.

It's white noise; it's such a chaotic ringing.

Είναι λευκός θόρυβος, ένας τόσο χαοτικός ήχος.

But it's around us everywhere, presumably,

Αλλά είναι παντού τριγύρω μας, πιθανώς,

if it hasn't been wiped out

εάν δεν έχει ήδη εξασθενίσει λόγω

by some other process in the universe.

κάποιας άλλης διαδικασίας στο σύμπαν.

And if we pick it up, it will be music to our ears

Και εάν τον καταγράφαμε, θα ήταν ευχής Ευαγγέλιο,

because it will be the quiet echo

γιατί θα είναι η ήσυχη ηχώ

of that moment of our creation,

εκείνης της στιγμής της δημιουργίας μας,

of our observable universe.

του ορατού μας σύμπαντος.

So within the next few years,

Έτσι, μέσα στα επόμενα χρόνια,

we'll be able to turn up the soundtrack a little bit,

θα μπορέσουμε να ανεβάσουμε λίγο την ένταση,

render the universe in audio.

να εντοπίσουμε τον ήχο του σύμπαντος.

But if we detect those earliest moments,

Αλλά εάν εντοπίσουμε αυτές τις πρώιμες στιγμές,

it'll bring us that much closer

θα μας φέρουν τόσο κοντά

to an understanding of the Big Bang,

στην κατανόηση της Μεγάλης Έκρηξης,

which brings us that much closer

που μας φέρνει πολύ πιο κοντά

to asking some of the hardest, most elusive, questions.

στο να κάνουμε μερικές από τις πιο δύσκολες, ασύλληπτες, ερωτήσεις.

If we run the movie of our universe backwards,

Εάν ανατρέξουμε την ταινία του σύμπαντος αντίστροφα,

we know that there was a Big Bang in our past,

γνωρίζουμε ότι υπήρξε η Μεγάλη Έκρηξη στο παρελθόν

and we might even hear the cacophonous sound of it,

και ενδεχομένως να ακούσουμε τον κακόφωνο ήχο της,

but was our Big Bang the only Big Bang?

αλλά ήταν η Μεγάλη μας Έκρηξη η μοναδική Μεγάλη Έκρηξη;

I mean we have to ask, has it happened before?

Αυτό που θέλω να πω είναι, είχε συμβεί ξανά στο παρελθόν;

Will it happen again?

Θα συμβεί ξανά;

I mean, in the spirit of rising to TED's challenge

Εννοώ, στο πνεύμα των υψηλών προκλήσεων του TED για

to reignite wonder,

να αναθερμανθεί η απορία,

we can ask questions, at least for this last minute,

μπορούμε να κάνουμε ερωτήσεις, τουλάχιστον για αυτό το τελευταίο λεπτό,

that honestly might evade us forever.

που ειλικρινά μπορεί να μας διέφευγαν για πάντα.

But we have to ask:

Αλλά, πρέπει να κάνουμε την ερώτηση:

Is it possible that our universe

Είναι δυνατόν το σύμπαν μας

is just a plume off of some greater history?

να είναι μία κηλίδα από μια μεγαλύτερη ιστορία;

Or, is it possible that we're just a branch off of a multiverse --

Ή είναι δυνατόν να είμαστε το κομμάτι ενός πολυσύμπαντος --

each branch with its own Big Bang in its past --

κάθε κλάδος με τη δική του Μεγάλη Έκρηξη στο παρελθόν --

maybe some of them with black holes playing drums,

ίσως μερικά από αυτά να έχουν μαύρες τρύπες που παίζουν τύμπανα,

maybe some without --

άλλα πάλι όχι --

maybe some with sentient life, and maybe some without --

ίσως μερικά με νοήμων ζωή, και άλλα όχι --

not in our past, not in our future,

όχι στο παρελθόν μας, όχι στο μέλλον μας,

but somehow fundamentally connected to us?

αλλά με κάποιο τρόπο ουσιαστικά συνδεδεμένα με εμάς;

So we have to wonder, if there is a multiverse,

Θα πρέπει λοιπόν να αναρωτηθούμε, εάν υπάρχει ένα πολυσύμπαν,

in some other patch of that multiverse,

σε κάποιο άλλο σημείο του πολυσύμπαντος

are there creatures?

υπάρχουν πλάσματα εκεί;

Here's my multiverse creatures.

Αυτά είναι τα πολυσύμπαντα πλάσματά μου.

Are there other creatures in the multiverse,

Υπάρχουν άλλα πλάσματα στο πολυσύμπαν,

wondering about us

που αναρωτιούνται για εμάς

and wondering about their own origins?

και αναρωτιούνται για τη δική τους προέλευση;

And if they are,

Και εάν υπάρχουν,

I can imagine them as we are,

μπορώ να τα φανταστώ σαν εμάς,

calculating, writing computer code,

να υπολογίζουν, να γράφουν κώδικα σε υπολογιστές,

building instruments,

να δημιουργούν όργανα

trying to detect that faintest sound

προσπαθώντας να εντοπίσουν αυτόν τον αμυδρό ήχο

of their origins

της καταγωγής τους

and wondering who else is out there.

και να αναρωτιούνται ποιος άλλος είναι εκεί έξω.

Thank you. Thank you.

Ευχαριστώ. Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)