Mark Plotkin: What the people of the Amazon know that you don’t

Μετάφραση: Lucas Kaimaras Επιμέλεια: Niki Boehm

Now, I'm an ethnobotanist.

Λοιπόν, είμαι εθνοβοτανολόγος.

That's a scientist who works in the rainforest

Δηλαδή, επιστήμονας που δουλεύει σε τροπικό δάσος

to document how people use local plants.

καταγράφοντας τη χρήση των τοπικών φυτών από τους ανθρώπους.

I've been doing this for a long time,

Το κάνω πάρα πολύ καιρό

and I want to tell you,

και θέλω να σας πω ότι

αυτοί οι άνθρωποι γνωρίζουν τα δάση και τα θαυμάσια γιατρικά τους

these people know these forests and these medicinal treasures

better than we do and better than we ever will.

καλύτερα από όσο ήδη ξέρουμε ή πρόκειται ποτέ να μάθουμε.

But also, these cultures,

Επίσης όμως, αυτοί οι πολιτισμοί,

these indigenous cultures,

αυτοί οι αυτόχθονες πολιτισμοί,

are disappearing much faster than the forests themselves.

εξαφανίζονται πολύ πιο γρήγορα από τα ίδια τα δάση.

And the greatest and most endangered species

Και το σπουδαιότερο είδος σε μεγαλύτερο κίνδυνο εξαφάνισης

in the Amazon Rainforest

στα δάση του Αμαζονίου

is not the jaguar,

δεν είναι το τζάγκουαρ,

it's not the harpy eagle,

ή ο αετός άρπυια,

it's the isolated and uncontacted tribes.

είναι οι απομονωμένες και αποκομμένες φυλές.

Now four years ago, I injured my foot in a climbing accident

Πριν τέσσερα χρόνια χτύπησα το πόδι μου σε ορειβατικό ατύχημα

and I went to the doctor.

και πήγα στο γιατρό.

She gave me heat,

Μου έβαλε θερμαντική αλοιφή, ψυκτικό σπρέι,

she gave me cold, aspirin,

μου χορήγησε ασπιρίνη,

narcotic painkillers, anti-inflammatories,

παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη,

cortisone shots.

ενέσεις κορτιζόνης.

It didn't work.

Καμία βελτίωση.

Several months later,

Μετά από μερικούς μήνες,

I was in the northeast Amazon,

ήμουν στον βορειοανατολικό Αμαζόνιο,

walked into a village,

έφτασα σε ένα χωριό

and the shaman said, "You're limping."

και ο σαμάνος είπε «Κουτσαίνεις».

And I'll never forget this as long as I live.

Ποτέ δεν θα το ξεχάσω όσο ζω.

He looked me in the face and he said,

Με κοίταξε στα μάτια και είπε,

"Take off your shoe and give me your machete."

«Βγάλε το παπούτσι σου και δώσε μου τη ματσέτα σου».

(Laughter)

(Γέλια)

He walked over to a palm tree

Πήγε σε ένα φοινικόδενδρο

and carved off a fern,

και έκοψε μια φτέρη,

threw it in the fire,

την έριξε στη φωτιά,

applied it to my foot,

την έβαλε πάνω στο πόδι μου,

threw it in a pot of water,

την έριξε σε ένα μπρίκι με νερό

and had me drink the tea.

και με έβαλε να πιω το τσάι.

The pain disappeared for seven months.

Ο πόνος εξαφανίστηκε για επτά μήνες.

When it came back, I went to see the shaman again.

Όταν επανήλθε, πήγα πάλι στον σαμάνο.

He gave me the same treatment,

Μου έκανε την ίδια θεραπεία

and I've been cured for three years now.

και είμαι μια χαρά εδώ και τρία χρόνια.

Who would you rather be treated by?

Ποιος θα προτιμούσατε να σας περιθάλψει;

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Now, make no mistake — Western medicine

Μην το παρεξηγήσετε όμως, η δυτική ιατρική

is the most successful system of healing ever devised,

είναι το πιο επιτυχημένο σύστημα περίθαλψης που έχει γίνει ποτέ

but there's plenty of holes in it.

αλλά έχει αρκετά κενά.

Where's the cure for breast cancer?

Πού είναι η θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού;

Where's the cure for schizophrenia?

Η θεραπεία για τη σχιζοφρένεια;

Where's the cure for acid reflux?

Για τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;

Where's the cure for insomnia?

Για την αϋπνία;

The fact is that these people

Το γεγονός είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι

can sometimes, sometimes, sometimes

μπορούν κάποιες φορές

cure things we cannot.

να θεραπεύσουν πράγματα που εμείς δεν μπορούμε.

Here you see a medicine man in the northeast Amazon

Εδώ ένας γιατρός φυλής στον βορειοανατολικό Αμαζόνιο

treating leishmaniasis,

περιθάλπει τη λεϊσμανίαση,

a really nasty protozoal disease

μια πραγματικά βαριά πρωτοζωική νόσο

that afflicts 12 million people around the world.

που προσβάλλει 12 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Western treatment are injections of antimony.

Η δυτική θεραπεία είναι ενέσεις αντιμονίου.

They're painful, they're expensive,

Είναι οδυνηρές, είναι ακριβές,

και πιθανότατα δεν κάνουν καλό στην καρδιά σας.

and they're probably not good for your heart;

it's a heavy metal.

Ανήκει στα βαρέα μέταλλα.

This man cures it with three plants from the Amazon Rainforest.

Αυτός ο άνθρωπος τη θεραπεύει με τρία φυτά από το δάσος του Αμαζονίου.

This is the magic frog.

Αυτός είναι ο μαγικός βάτραχος.

My colleague, the late great Loren McIntyre,

Ο συνάδελφός μου, ο εκλιπών διάσημος Λόρεν Μάκινταϊρ,

discoverer of the source lake of the Amazon,

που ανακάλυψε τη λίμνη όπου πηγάζει ο Αμαζόνιος,

Laguna McIntyre in the Peruvian Andes,

τη Λαγκούνα Μάκινταϊρ στις Περουβιανές Άνδεις,

was lost on the Peru-Brazil border about 30 years ago.

χάθηκε στα σύνορα Περού-Βραζιλίας πριν περίπου 30 χρόνια.

He was rescued by a group of isolated Indians called the Matsés.

Διασώθηκε από μια ομάδα απομονωμένων Ινδιάνων που λέγονται Ματσές.

They beckoned for him to follow them into the forest, which he did.

Του έγνεψαν να τους ακολουθήσει στο δάσος, πράγμα που έκανε.

There, they took out palm leaf baskets.

Εκεί έβγαλαν καλάθια από φύλλα φοινικιάς.

There, they took out these green monkey frogs —

Από μέσα έβγαλαν κάτι πράσινους πιθηκοβατράχους,

these are big suckers, they're like this —

είναι τεράστιοι, κάπως έτσι --

and they began licking them.

κι άρχισαν να τους γλείφουν.

It turns out, they're highly hallucinogenic.

Προκύπτει πως είναι άκρως παραισθησιογόνοι.

McIntyre wrote about this and it was read by the editor of High Times magazine.

Ο Μάκινταϊρ έγραψε σχετικά και το διάβασε ο συντάκτης του περιοδικού High Times.

You see that ethnobotanists have friends in all sorts of strange cultures.

Βλέπετε, οι εθνοβοτανολόγοι έχουν φίλους σε κάθε παράξενη κουλτούρα.

This guy decided he would go down to the Amazon and give it a whirl,

Και αυτός αποφάσισε να κατέβει στον Αμαζόνιο να το δοκιμάσει,

or give it a lick, and he did, and he wrote,

ή να το γλύψει κι αυτός, και το έκανε, και έγραψε,

"My blood pressure went through the roof,

«Η πίεσή μου χτύπησε κόκκινο,

I lost full control of my bodily functions,

έχασα εντελώς τον έλεγχο των σωματικών μου λειτουργιών,

I passed out in a heap,

ήμουν κομμάτια και λιποθύμησα,

I woke up in a hammock six hours later,

ξύπνησα σε μια αιώρα έξι ώρες μετά,

felt like God for two days."

ένιωθα σαν θεός για δύο ημέρες».

(Laughter)

(Γέλια)

An Italian chemist read this and said,

Ένας Ιταλός χημικός το διάβασε και είπε,

"I'm not really interested in the theological aspects of the green monkey frog.

«Δεν ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για τη θεολογική πτυχή του πιθηκοβάτραχου.

What's this about the change in blood pressure?"

Τι προκάλεσε την αλλαγή στην αρτηριακή πίεση;»

Now, this is an Italian chemist

Είναι ένας Ιταλός χημικός

who's working on a new treatment for high blood pressure

που ερευνά μια νέα θεραπεία για την υψηλή αρτηριακή πίεση

based on peptides in the skin of the green monkey frog,

με βάση πεπτίδια στο δέρμα του πράσινου πιθηκοβάτραχου,

and other scientists are looking

και άλλοι επιστήμονες ψάχνουν

at a cure for drug-resistant Staph aureus.

για τη θεραπεία κάποιου είδους ανθεκτικού σταφυλόκοκκου.

Θα είναι ειρωνικό αν οι απομονωμένοι Ινδιάνοι και ο μαγικός τους βάτραχος

How ironic if these isolated Indians and their magic frog

prove to be one of the cures.

αποδειχθούν ως μια από τις θεραπείες.

Here's an ayahuasca shaman

Εδώ ένας σαμάνος του βορειοανατολικού Αμαζονίου

in the northwest Amazon, in the middle of a yage ceremony.

στην τελετή παρασκευής του ψυχοτροπικού ποτού γιάχε.

I took him to Los Angeles to meet a foundation officer

Τον πήγα στο Λος Άντζελες για να συναντήσει στέλεχος ιδρύματος

looking for support for monies to protect their culture.

για να βρει οικονομική στήριξη για την προστασία του πολιτισμού τους.

This fellow looked at the medicine man, and he said,

Αυτός ο τύπος κοίταξε τον μάγο της φυλής και είπε,

"You didn't go to medical school, did you?"

«Μάλλον δεν φοίτησες στην Ιατρική, έτσι δεν είναι;»

The shaman said, "No, I did not."

Ο σαμάνος είπε, «Όχι, δεν φοίτησα».

He said, "Well, then what can you know about healing?"

Αυτός είπε, «Τότε, τι μπορεί να ξέρεις για θεραπείες;»

The shaman looked at him and he said,

Ο σαμάνος τον κοίταξε και είπε,

"You know what? If you have an infection, go to a doctor.

«Να σου πω. Αν έχεις κάποια μόλυνση, πήγαινε σε έναν γιατρό.

But many human afflictions are diseases of the heart, the mind and the spirit.

Μα πολλές ανθρώπινες παθήσεις είναι νόσοι της καρδιάς, του μυαλού και του πνεύματος.

Western medicine can't touch those. I cure them."

Η δυτική ιατρική δεν τις αγγίζει. Εγώ τις θεραπεύω».

(Applause)

(Χειροκρότημα)

But all is not rosy in learning from nature about new medicines.

Δεν είναι όλα όμως ρόδινα όταν μαθαίνεις για τα φάρμακα από τη φύση.

This is a viper from Brazil,

Αυτή είναι μια οχιά από τη Βραζιλία,

the venom of which was studied at the Universidade de São Paulo here.

το δηλητήριό της οποίας μελετήθηκε εδώ στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο.

It was later developed into ACE inhibitors.

Αργότερα εξελίχθηκε σε αναστολείς ενζύμου αγγειοτασίνης.

This is a frontline treatment for hypertension.

Είναι θεραπεία πρώτης γραμμής για την υπέρταση.

Hypertension causes over 10 percent

Η υπέρταση προκαλεί πάνω από το 10%

of all deaths on the planet every day.

όλων των θανάτων στον πλανήτη κάθε μέρα.

This is a $4 billion industry

Μια βιομηχανία τεσσάρων δις δολαρίων

based on venom from a Brazilian snake,

βασίζεται στο δηλητήριο ενός βραζιλιάνικου φιδιού

and the Brazilians did not get a nickel.

και οι Βραζιλιάνοι δεν πήραν δεκάρα.

This is not an acceptable way of doing business.

Δεν γίνονται έτσι οι δουλειές.

Το τροπικό δάσος θεωρείται ως η σπουδαιότερη έκφραση της ζωής στη Γη.

The rainforest has been called the greatest expression of life on Earth.

There's a saying in Suriname that I dearly love:

Υπάρχει ένα ρητό στο Σουρινάμ που λατρεύω:

"The rainforests hold answers to questions we have yet to ask."

«Τα τροπικά δάση κρύβουν απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν έχουμε κάνει ακόμα».

But as you all know, it's rapidly disappearing.

Αλλά όπως όλοι γνωρίζετε, εξαφανίζεται με ταχείς ρυθμούς.

Here in Brazil, in the Amazon,

Εδώ στη Βραζιλία, στον Αμαζόνιο,

around the world.

σε όλο τον κόσμο.

I took this picture from a small plane

Τράβηξα αυτή τη φωτογραφία από μικρό αεροπλάνο

flying over the eastern border of the Xingu indigenous reserve

που πέταγε πάνω από τα ανατολικά σύνορα του εθνικού πάρκου Ζίνγκου

in the state of Mato Grosso to the northwest of here.

στην πολιτεία του Μάτο Γκρόσο, στα βορειοδυτικά μας.

The top half of the picture,

Στο πάνω μισό της φωτογραφίας

you see where the Indians live.

βλέπετε πού ζουν οι Ινδιάνοι.

The line through the middle

Η γραμμή στη μέση

is the eastern border of the reserve.

είναι το ανατολικό σύνορο του πάρκου.

Top half Indians, bottom half white guys.

Πάνω μισό Ινδιάνοι, κάτω μισό λευκοί.

Top half wonder drugs,

Πάνω μισό θαυματουργά φάρμακα,

bottom half just a bunch of skinny-ass cows.

κάτω μισό μόνο κάτι ισχνές αγελάδες.

Top half carbon sequestered in the forest where it belongs,

Πάνω μισό ο άνθρακας δεσμεύεται στο δάσος όπου ανήκει,

bottom half carbon in the atmosphere

κάτω μισό ο άνθρακας στην ατμόσφαιρα

where it's driving climate change.

όπου κινεί την κλιματική αλλαγή.

In fact, the number two cause

Στην πραγματικότητα, η δεύτερη αιτία

of carbon being released into the atmosphere

που ο άνθρακας εκλύεται στην ατμόσφαιρα

is forest destruction.

είναι η καταστροφή των δασών.

But in talking about destruction,

Μιλώντας όμως για καταστροφή,

it's important to keep in mind

είναι σημαντικό να θυμόμαστε

that the Amazon is the mightiest landscape of all.

ότι ο Αμαζόνιος είναι η πιο θαυμαστή φύση.

It's a place of beauty and wonder.

Είναι μέρος ομορφιάς και θαυμασμού.

The biggest anteater in the world

Ο μεγαλύτερος μυρμηγκοφάγος του κόσμου

lives in the rain forest,

ζει στα τροπικά δάση

tips the scale at 90 pounds.

και φτάνει τα 41 κιλά.

The goliath bird-eating spider

Η γιγαντιαία αράχνη που τρώει πουλιά

is the world's largest spider.

είναι η μεγαλύτερη του κόσμου.

It's found in the Amazon as well.

Βρίσκεται στον Αμαζόνιο επίσης.

The harpy eagle wingspan is over seven feet.

Το άνοιγμα των φτερών του αετού άρπυια είναι πάνω από 2,13 μέτρα.

And the black cayman —

Και ο μαύρος αλιγάτορας -

these monsters can tip the scale at over half a ton.

αυτά τα τέρατα μπορούν να ξεπεράσουν το μισό τόνο.

They're known to be man-eaters.

Είναι γνωστοί ανθρωποφάγοι.

The anaconda, the largest snake,

Η ανακόντα, το μεγαλύτερο φίδι,

the capybara, the largest rodent.

το καπιμπάρα, το μεγαλύτερο τρωκτικό.

A specimen from here in Brazil

Ένα δείγμα από εδώ στη Βραζιλία

tipped the scale at 201 pounds.

έφτασε τα 91 κιλά.

Let's visit where these creatures live,

Πάμε να δούμε πού ζουν αυτά τα πλάσματα,

the northeast Amazon,

στον βορειονανατολικό Αμαζόνιο,

home to the Akuriyo tribe.

την περιοχή της φυλής Ακούριο.

Uncontacted peoples hold a mystical and iconic role

Οι απομονωμένοι λαοί έχουν έναν μυστικιστικό και συμβολικό ρόλο

in our imagination.

στη φαντασία μας.

These are the people who know nature best.

Είναι οι άνθρωποι που γνωρίζουν τη φύση καλύτερα.

These are the people who truly live

Είναι οι άνθρωποι που ζουν

in total harmony with nature.

σε πλήρη αρμονία με τη φύση.

By our standards, some would dismiss these people as primitive.

Με τα δικά μας μέτρα, κάποιοι θα τους απέρριπταν ως πρωτόγονους.

"They don't know how to make fire,

«Δεν ξέρουν πώς να ανάψουν φωτιά,

or they didn't when they were first contacted."

τουλάχιστον, δεν ήξεραν όταν τους πρωτοβρήκαμε».

But they know the forest far better than we do.

Αλλά ξέρουν το δάσος πολύ καλύτερα από εμάς.

The Akuriyos have 35 words for honey,

Οι Ακούριος έχουν 35 λέξεις για το μέλι

and other Indians look up to them

και οι υπόλοιποι Ινδιάνοι τους εκτιμούν

as being the true masters of the emerald realm.

ως τους πραγματικούς αφέντες του σμαραγδένιου βασιλείου.

Here you see the face of my friend Pohnay.

Εδώ βλέπετε το πρόσωπο του φίλου μου, του Πόνεϊ.

When I was a teenager rocking out

Όταν ήμουν νέος

to the Rolling Stones in my hometown of New Orleans,

φανατικός των Ρόλινγκ Στόουνς στην πατρίδα μου τη Νέα Ορλεάνη,

Pohnay was a forest nomad

ο Πόνεϊ ήταν νομάδας του δάσους

roaming the jungles of the northeast Amazon

που περιπλανιώταν στις ζούγκλες του βορειοανατολικού Αμαζονίου

in a small band, looking for game,

με μια μικρή ομάδα, ψάχνοντας για κυνήγι,

looking for medicinal plants,

ψάχνοντας για ιαματικά φυτά,

looking for a wife,

ψάχνοντας για ταίρι

in other small nomadic bands.

σε άλλες μικρές νομαδικές ομάδες.

But it's people like these

Είναι όμως άνθρωποι σαν αυτούς

that know things that we don't,

που γνωρίζουν πράγματα που εμείς αγνοούμε,

and they have lots of lessons to teach us.

και μπορούν να μας διδάξουν πολλά.

However, if you go into most of the forests of the Amazon,

Ωστόσο, αν πάτε στα περισσότερα δάση του Αμαζονίου,

there are no indigenous peoples.

δεν υπάρχουν αυτόχθονες φυλές.

This is what you find:

Να τι θα βρείτε:

rock carvings which indigenous peoples,

γλυπτά σε πέτρες όπου αυτόχθονες φυλές,

uncontacted peoples, used to sharpen the edge of the stone axe.

απομονωμένες φυλές, ακονίζουν την κόψη του πέτρινου τσεκουριού.

These cultures that once danced,

Αυτοί οι πολιτισμοί που κάποτε χόρευαν,

made love, sang to the gods,

έκαναν έρωτα, υμνούσαν τους θεούς,

worshipped the forest,

λάτρευαν το δάσος,

all that's left is an imprint in stone, as you see here.

το μόνο που απέμεινε από αυτούς είναι ένα αποτύπωμα σε πέτρα, όπως βλέπετε εδώ.

Let's move to the western Amazon,

Ας πάμε στον δυτικό Αμαζόνιο,

which is really the epicenter of isolated peoples.

που είναι όντως το επίκεντρο των απομονωμένων φυλών.

Each of these dots represents

Κάθε μία από αυτές τις κουκκίδες

αντιπροσωπεύει μια μικρή απομονωμένη φυλή

a small, uncontacted tribe,

and the big reveal today is we believe there are 14 or 15 isolated groups

και η αποκάλυψη σήμερα είναι ότι πρέπει να υπάρχουν 14 με 15 απομονωμένες φυλές

in the Colombian Amazon alone.

μόνο στον Αμαζόνιο που βρίσκεται στην Κολομβία.

Why are these people isolated?

Γιατί έχουν απομονωθεί αυτοί οι άνθρωποι;

They know we exist, they know there's an outside world.

Ξέρουν ότι υπάρχουμε, ότι υπάρχει έξω κόσμος.

This is a form of resistance.

Είναι ένα είδος αντίστασης.

They have chosen to remain isolated,

Επέλεξαν να μείνουν απομονωμένοι,

and I think it is their human right to remain so.

και θεωρώ ανθρώπινο δικαίωμά τους το να παραμείνουν έτσι.

Why are these the tribes that hide from man?

Γιατί κρύβονται αυτές οι φυλές από τον άνθρωπο;

Here's why.

Ορίστε γιατί.

Obviously, some of this was set off in 1492.

Προφανώς, κάποια από αυτά ξεκίνησαν το 1492.

But at the turn of the last century

Αλλά στην αλλαγή του προηγούμενου αιώνα

was the rubber trade.

είχαμε το εμπόριο του καουτσούκ.

The demand for natural rubber,

Η ζήτηση για φυσικό καουτσούκ

which came from the Amazon,

από τον Αμαζόνιο

set off the botanical equivalent of a gold rush.

έδωσε έναυσμα στο βοτανικό ισοδύναμο του πυρετού του χρυσού.

Rubber for bicycle tires,

Καουτσούκ για ελαστικά ποδηλάτων,

rubber for automobile tires,

για ελαστικά αυτοκινήτων,

rubber for zeppelins.

για ζέπελιν.

It was a mad race to get that rubber,

Ήταν μια τρελή κούρσα για την εύρεση καουτσούκ

and the man on the left, Julio Arana,

και ο άνθρωπος στα αριστερά, ο Χούλιο Αράνα,

is one of the true thugs of the story.

είναι ένας από τους πραγματικούς κακούργους της ιστορίας.

His people, his company,

Οι άνθρωποί του, η εταιρεία του,

and other companies like them

και άλλες αντίστοιχες εταιρείες

killed, massacred, tortured, butchered Indians

σκότωσαν, σφαγίασαν, βασάνισαν, κατακρεούργησαν Ινδιάνους

like the Witotos you see on the right hand side of the slide.

όπως τους Γουιτότο που βλέπετε στη δεξιά πλευρά της διαφάνειας.

Even today, when people come out of the forest,

Ακόμη και σήμερα, όταν οι άνθρωποι φεύγουν από το δάσος,

the story seldom has a happy ending.

δεν τους βγαίνει σε καλό.

These are Nukaks. They were contacted in the '80s.

Αυτοί είναι Νούκακ. Βρέθηκαν τη δεκαετία του '80.

Within a year, everybody over 40 was dead.

Σε ένα χρόνο, όλοι πάνω από 40 πέθαναν.

And remember, these are preliterate societies.

Θυμηθείτε, είναι κοινότητες χωρίς γραπτή γλώσσα.

The elders are the libraries.

Οι γηραιοί είναι οι βιβλιοθήκες τους.

Every time a shaman dies,

Κάθε φορά που ένας σαμάνος πεθαίνει

it's as if a library has burned down.

είναι σα να καίγεται μια βιβλιοθήκη.

They have been forced off their lands.

Εκδιώχθηκαν βίαια από τα εδάφη τους.

The drug traffickers have taken over the Nukak lands,

Οι έμποροι ναρκωτικών κατέλαβαν τη γη των Νούκακ

and the Nukaks live as beggars

και αυτοί ζουν σαν ζητιάνοι

in public parks in eastern Colombia.

σε δημοτικά πάρκα της ανατολικής Κολομβίας.

From the Nukak lands, I want to take you to the southwest,

Από τη γη των Νούκακ θα σας πάω νοτιοδυτικά,

to the most spectacular landscape in the world:

στην πιο εντυπωσιακή φύση του κόσμου:

Chiribiquete National Park.

στο Εθνικό Πάρκο Τσιριμπικέτε.

It was surrounded by three isolated tribes

Περιστοιχίζεται από τρεις απομονωμένες φυλές

and thanks to the Colombian government and Colombian colleagues,

και χάρις στην κυβέρνηση της Κολομβίας και σε συναδέλφους εκεί

it has now expanded.

τώρα επεκτάθηκε.

It's bigger than the state of Maryland.

Ξεπερνά την πολιτεία του Μέριλαντ.

It is a treasure trove of botanical diversity.

Είναι συσσωρευμένος θησαυρός βοτανικής βιοποικιλότητας.

It was first explored botanically in 1943

Πρώτη φορά ερευνήθηκε βοτανολογικά το 1943

by my mentor, Richard Schultes,

από τον μέντορά μου, τον Ρίτσαρντ Σούλτες,

seen here atop the Bell Mountain,

που εδώ τον βλέπετε στην κορυφή του όρους Μπελ,

the sacred mountains of the Karijonas.

το ιερό βουνό των Καριχόνας.

And let me show you what it looks like today.

Επιτρέψτε μου να σας δείξω πώς είναι σήμερα.

Flying over Chiribiquete,

Πετώντας πάνω από το Τσιριμπικέτε,

realize that these lost world mountains are still lost.

συνειδητοποιούμε ότι τα βουνά παραμένουν χαμένα.

No scientist has been atop them.

Κανείς επιστήμονας δεν τα έχει ανέβει.

In fact, nobody has been atop the Bell Mountain

Κανείς δεν έχει ανέβει στο όρος Μπελ

since Schultes in '43.

μετά τον Σούλτες το '43.

And we'll end up here with the Bell Mountain

Και θα σταματήσουμε εδώ με το όρος Μπελ

just to the east of the picture.

στο ανατολικό μέρος της φωτογραφίας.

Let me show you what it looks like today.

Να σας δείξω πώς είναι σήμερα.

Not only is this a treasure trove of botanical diversity,

Όχι μόνο είναι θησαυροφυλάκιο βιοποικιλότητας,

not only is it home to three isolated tribes,

όχι μόνο στεγάζει τρεις απομονωμένες φυλές,

but it's the greatest treasure trove

αλλά είναι το μεγαλύτερο θησαυροφυλάκιο

of pre-Colombian art in the world:

προκολομβιανής τέχνης στον κόσμο:

over 200,000 paintings.

πάνω από 200.000 πίνακες.

The Dutch scientist Thomas van der Hammen

Ο Ολλανδός επιστήμονας Τόμας βαν ντερ Χάμεν

described this as the Sistine Chapel of the Amazon Rainforest.

το περιέγραψε σαν την Καπέλα Σιξτίνα του τροπικού δάσους του Αμαζονίου.

But move from Chiribiquete down to the southeast,

Φεύγουμε νοτιοανατολικά του Τσιριμπικέτε

again in the Colombian Amazon.

ξανά στον κολομβιανό Αμαζόνιο.

Remember, the Colombian Amazon is bigger than New England.

Έχει έκταση μεγαλύτερη από την περιοχή της Νέας Αγγλίας.

The Amazon's a big forest,

Ο Αμαζόνιος είναι τεράστιο δάσος

and Brazil's got a big part of it,

και η Βραζιλία έχει μεγάλο μέρος του

but not all of it.

αλλά όχι το σύνολο.

Moving down to these two national parks,

Κατεβαίνοντας στα δύο εθνικά πάρκα

Cahuinari and Puré

Καχουινάρι και Πουρέ

in the Colombian Amazon —

στον κολομβιανό Αμαζόνιο

that's the Brazilian border to the right —

- στα δεξιά είναι τα σύνορα με τη Βραζιλία -

it's home to several groups

που φιλοξενούν πολλές ομάδες

of isolated and uncontacted peoples.

απομονωμένων και αποκομμένων φυλών.

To the trained eye, you can look at the roofs

Για κάποιον που ξέρει, βλέποντας τις οροφές

of these malocas, these longhouses,

αυτών των μαλόκας, τις μακριές καλύβες,

and see that there's cultural diversity.

διακρίνεις την πολιτισμική βιοποικιλότητα.

These are, in fact, different tribes.

Ουσιαστικά, είναι διαφορετικές φυλές.

As isolated as these areas are,

Όσο απομονωμένες και να είναι αυτές οι περιοχές,

let me show you how the outside world is crowding in.

θα σας δείξω πώς ο έξω κόσμος συρρέει σε αυτές.

Here we see trade and transport increased in Putumayo.

Εδώ, το εμπόριο και οι μεταφορές αυξάνονται στο Πουτουμάγιο.

With the diminishment of the Civil War in Colombia,

Με τον περιορισμό του εμφυλίου πολέμου στην Κολομβία,

the outside world is showing up.

αρχίζει να εισέρχεται κόσμος από αλλού.

To the north, we have illegal gold mining,

Στα βόρεια έχουμε παράνομη εξόρυξη χρυσού

όπως και στα ανατολικά από τη Βραζιλία.

also from the east, from Brazil.

There's increased hunting and fishing for commercial purposes.

Έχουμε αυξημένη θήρευση και αλιεία για εμπορικούς σκοπούς.

We see illegal logging coming from the south,

Βλέπουμε παράνομη υλοτομία από τα νότια,

and drug runners are trying to move through the park

και οι μεταφορείς ναρκωτικών προσπαθούν μέσω του πάρκου

and get into Brazil.

να φτάσουν στη Βραζιλία.

This, in the past, is why you didn't mess

Γι' αυτό στο παρελθόν δεν έμπλεκες

with isolated Indians.

με τους απομονωμένους Ινδιάνους.

And if it looks like this picture is out of focus

Αν αυτή η φωτογραφία φαίνεται «κουνημένη»

because it was taken in a hurry, here's why.

επειδή τραβήχτηκε βιαστικά, να ο λόγος.

(Laughter)

(Γέλια)

This looks like — (Applause)

Μοιάζει σαν - (Χειροκρότημα)

Μοιάζει με υπόστεγο αεροδρομίου από τον βραζιλιάνικο Αμαζόνιο.

This looks like a hangar from the Brazilian Amazon.

This is an art exhibit in Havana, Cuba.

Είναι έκθεμα τέχνης στην Αβάνα της Κούβας.

A group called Los Carpinteros.

Μια ομάδα που λέγονται Λος Καρπιντέρος.

This is their perception of why you shouldn't mess with uncontacted Indians.

Έτσι αντιλαμβάνονται το γιατί πρέπει ν' αποφεύγεις τους μακρινούς Ινδιάνους.

But the world is changing.

Αλλά ο κόσμος αλλάζει.

These are Mashco-Piros on the Brazil-Peru border

Αυτοί είναι Μάσκο-Πίρος στα σύνορα Περού-Βραζιλίας,

who stumbled out of the jungle

που εγκατέλειψαν τη ζούγκλα

because they were essentially chased out

γιατί βασικά τους εξεδίωξαν

by drug runners and timber people.

έμποροι ναρκωτικών και ξυλοκόποι.

And in Peru, there's a very nasty business.

Και στο Περού υπάρχει και κάτι φοβερό.

It's called human safaris.

Ονομάζεται ανθρώπινο σαφάρι.

They will take you in to isolated groups to take their picture.

Θα σε πάνε σε μακρινές φυλές για να φωτογραφίσεις.

Of course, when you give them clothes, when you give them tools,

Φυσικά δίνοντάς τους ρούχα και εργαλεία,

you also give them diseases.

τους μεταδίδεις επίσης αρρώστειες.

We call these "inhuman safaris."

Το λέμε «απάνθρωπο σαφάρι».

These are Indians again on the Peru border,

Πάλι εδώ, Ινδιάνοι στα σύνορα με το Περού

who were overflown by flights sponsored by missionaries.

που παρατηρήθηκαν από αεροπλάνα ναυλωμένα από ιεραποστολές.

They want to get in there and turn them into Christians.

Θέλουν να πάνε να τους εκχριστιανίσουν.

We know how that turns out.

Ξέρουμε πού καταλήγει αυτό.

What's to be done?

Τι πρέπει να γίνει;

Introduce technology to the contacted tribes,

Δώστε τεχνολογία στις εκπολιτισμένες φυλές,

not the uncontacted tribes,

όχι στις αποκομμένες,

in a culturally sensitive way.

με έναν πολιτισμικά διακριτικό τρόπο.

This is the perfect marriage of ancient shamanic wisdom

Είναι το τέλειο πάντρεμα αρχαίας σοφίας των σαμάνων

and 21st century technology.

και τεχνολογίας του 21ου αιώνα.

We've done this now with over 30 tribes,

Το έχουμε κάνει ήδη σε πάνω από 30 φυλές,

mapped, managed and increased protection

καταγράψαμε, οργανώσαμε και βελτιώσαμε την προστασία

of over 70 million acres of ancestral rainforest.

σε πάνω από 280.000 τετραγωνικά χλμ. πατρογονικού τροπικού δάσους.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

So this allows the Indians to take control

Αυτό επιτρέπει στους Ινδιάνους να μπορούν να έχουν τον έλεγχο

of their environmental and cultural destiny.

του περιβαλλοντικού και πολιτισμικού τους προορισμού.

They also then set up guard houses

Κατόπιν έστησαν και φυλάκια

to keep outsiders out.

για να κρατούν έξω τους ξένους.

These are Indians, trained as indigenous park rangers,

Είναι Ινδιάνοι εκπαιδευμένοι ως αυτόχθονες δασοφύλακες,

patrolling the borders

που περιπολούν τα σύνορα

and keeping the outside world at bay.

και κρατούν τον έξω κόσμο εκτός.

This is a picture of actual contact.

Εδώ είναι μια εικόνα στιγμής επαφής.

These are Chitonahua Indians

Αυτοί είναι Ινδιάνοι Τσιτονάχουα

on the Brazil-Peru border.

στα σύνορα Βραζιλίας-Περού.

They've come out of the jungle

Βγήκαν από τη ζούγκλα

asking for help.

ζητώντας βοήθεια.

They were shot at,

Τους είχαν πυροβολήσει,

their malocas, their longhouses, were burned.

οι μαλόκας, οι καλύβες του, είχαν καεί.

Some of them were massacred.

Κάποιους τους είχαν σφάξει.

Using automatic weapons to slaughter uncontacted peoples

Το να χρησιμοποιείς αυτόματα όπλα για να σκοτώσεις αποκομμένους λαούς

is the single most despicable and disgusting human rights abuse

είναι η πιο απαράδεκτη και αποτρόπαια κατάχρηση ανθρωπίνου δικαιώματος

on our planet today, and it has to stop.

στον πλανήτη μας σήμερα και πρέπει να σταματήσει.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

But let me conclude by saying,

Ας καταλήξω λέγοντας ότι

this work can be spiritually rewarding,

αυτό το έργο μπορεί να αποτελέσει πνευματική επιβράβευση,

but it's difficult and it can be dangerous.

αλλά είναι δύσκολο και μπορεί να αποβεί και επικίνδυνο.

Two colleagues of mine passed away recently

Δύο συνάδελφοί μου απεβίωσαν πρόσφατα

in the crash of a small plane.

σε συντριβή ελαφρού αεροπλάνου.

They were serving the forest

Φρόντιζαν για την προστασία του δάσους

to protect those uncontacted tribes.

και αυτών των αποκομμένων φυλών.

So the question is, in conclusion,

Συμπερασματικά, το ερώτημα είναι

is what the future holds.

τι επιφυλάσσει το μέλλον.

These are the Uray people in Brazil.

Αυτοί είναι από τη φυλή Ουράι στη Βραζιλία.

What does the future hold for them,

Τι επιφυλάσσει το μέλλον γι' αυτούς

and what does the future hold for us?

και τι επιφυλάσσει για εμάς;

Let's think differently.

Ας αλλάξουμε τρόπο σκέψης.

Let's make a better world.

Ας φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο.

If the climate's going to change,

Αν το κλίμα πρόκειται ν' αλλάξει,

let's have a climate that changes for the better rather than the worse.

ας έχουμε κλίμα που αλλάζει προς το καλύτερο παρά προς το χειρότερο.

Let's live on a planet

Ας ζήσουμε σε έναν πλανήτη

full of luxuriant vegetation,

γεμάτο με άφθονη βλάστηση,

in which isolated peoples

στον οποίο οι απομονωμένες φυλές

can remain in isolation,

να μπορούν να μείνουν απομονωμένες,

can maintain that mystery

να μπορούν να διατηρούν το μυστήριο

and that knowledge

και τη γνώση τους

if they so choose.

αν έτσι επιλέγουν.

Let's live in a world

Ας ζήσουμε σ' έναν κόσμο

where the shamans live in these forests

όπου οι σαμάνοι ζουν σε αυτά τα δάση

and heal themselves and us

και θεραπεύουν τους ίδιους και εμάς

with their mystical plants

με τα μυστηριώδη φυτά τους

and their sacred frogs.

και τους ιερούς τους βατράχους.

Thanks again.

Ευχαριστώ και πάλι.

(Χειροκρότημα)

(Applause)