Mysteries of vernacular: Robot - Jessica Oreck and Rachael Teel

Bí ẩn của từ địa phương: Robot - Jessica Oreck và Rachael Teel

Translator: Nhu PHAM Reviewer: Vu-An Phan

Mysteries of vernacular:

Bí ẩn của từ địa phương:

Robot,

Robot,

a machine capable of carrying out

một cỗ máy có khả năng thực hiện

a programmable series of actions.

một loạt hành động có thể được lập trình .

The origin of the word robot

Nguồn gốc của từ robot

dates back more than a thousand years

bắt nguồn từ hơn một nghìn năm về trước

to the era of serfdom in central Europe

vào thời đại của chế độ nông nô tại Trung Âu

when servitude was the currency for rent.

khi phục dịch là cách để trả tiền thuê nhà.

In those days,

Trong những ngày đó,

the Old Church Slavonic word rabota

tiếng Slavơ của Nhà thờ cổ có từ "rabota"

described the forced labor of the people.

mô tả lao động bị cưỡng bức của dân nghèo.

A slight adjustment of spelling,

Một điều chỉnh nhỏ về chính tả,

and rabota became the Czech robota,

và rabota trở thành robota trong tiếng Séc,

which, in addition to defining the toil of the serfs,

theo đó, ngoài việc định nghĩa công việc khó nhọc của những nông nô,

was also used figuratively

nó cũng mang hàm ý ẩn dụ

to describe any kind of hard work or drudgery.

để mô tả các hình thức của công việc khó nhọc hoặc kiếp trâu ngựa.

In 1920, Czech writer Karel Capek published

Năm 1920, nhà văn người Séc Karel Capek đã xuất bản

a science fiction play called "R.U.R.",

một vở kịch khoa học viễn tưởng được gọi là "R.U.R.",

short for "Rossum's Universal Robots."

viết tắt của "Robot của Rossum Universal."

The story featured automated machines

Câu chuyện kể về những cỗ máy tự động

with distinctly human features

với những đặc điểm riêng biệt của con người

that, until they revolt,

nhằm phục vụ cho các nhu cầu của người dân trên Trái Đất

catered to the whims of the people of Earth.

cho đến khi chúng nổi loạn,

Capek originally considered

Capek ban đầu đã xem xét việc

calling these hard-working machines labori

kêu những cỗ máy cần cù này bằng "labori"

from the Latin word for labor,

từ tiếng Latin, có nghĩa là lao động,

but he worried it sounded a bit too scholarly.

nhưng ông ta lo lắng vì nó nghe có vẻ hơi học thuật quá.

He opted, instead, to emphasize their enslaved state

Ông đã chọn, thay vào đó, để nhấn mạnh tình trạng nô lệ của chúng

by naming them roboti,

bằng cách đặt tên cho chúng là roboti,

or robot in English.

hay robot trong tiếng Anh.

"R.U.R." was wildly successful,

"R.U.R." đã thành công vượt trội,

and when it was translated into English in 1923,

và khi nó được dịch sang tiếng Anh vào năm 1923,

the word robot was enthusiastically embraced.

Từ robot được đón nhận rất nhiệt tình.

Though most of today's robots look

Mặc dù hầu hết, đến ngày hôm nay hình dáng của robot

quite different than Capek imagined,

khác xa so với những gì Capek tưởng tượng,

they've become just as popular as he predicted.

chúng đã trở nên phổ biến như ông ta đã dự đoán.

Unlike in "R.U.R.", though,

Mặc dù, không giống như trong "R.U.R.",

our robots haven't risen up against us,

robot của chúng ta đã không nổi dậy chống lại loài người,

and here's hoping it stays that way!

và hy vọng là chúng sẽ mãi như vậy!