What happens to your brain during a migraine - Marianne Schwarz

Translator: Anh Phạm Reviewer: Nhị Khánh Trần

A throbbing, pounding headache.

Một cơn đau đầu dữ dội.

Bright zigzagging lines across your field of vision.

Những tia sáng dích dắc trước mắt bạn.

Sensitivity to light, lingering fatigue, disrupted sleep.

Nhạy cảm với ánh sáng, mệt mỏi kéo dài, giấc ngủ bị gián đoạn.

A migraine can include any of these symptoms.

Một cơn đau nửa đầu có thể bao gồm bất cứ triệu chứng nào kể trên.

While an incapacitating headache is one of the most common experiences of migraine,

Đau đầu dữ dội là một trong các biểu hiện thường gặp nhất của chứng bệnh này,

the word “headache” doesn’t really capture the wide array of experiences

tuy nhiên từ “đau đầu” không thể mô tả hết được những trải nghiệm

a migraine can entail.

mà một cơn đau nửa đầu có thể gây ra.

No two are alike, and some don’t even involve a headache.

Không ai giống ai, và một số người còn không đau đầu.

So what then is a migraine? What’s happening in the brain to cause it?

Vậy đau nửa đầu là hiện tượng gì? Thứ gì gây ra hiện tượng này trong bộ não?

To trace a migraine’s anatomy,

Để tìm ra cấu trúc của cơn đau này,

we have to begin in the days and hours leading up to a migraine,

chúng ta phải bắt đầu với những thời điểm dẫn đến cơn đau nửa đầu này,

when people often identify warning signs ranging from fatigue or mood changes,

là khi ta nhận biết được các dấu hiệu cảnh báo như mệt mỏi, thay đổi tâm trạng,

to bursts of yawning, sleep disruption, nausea,

những cơn ngáp bất chợt, giấc ngủ bị gián đoạn, cảm giác nôn nao,

light and sound sensitivity, or even increased thirst.

nhạy cảm với âm thanh và ánh sáng, hoặc kể cả cảm giác khát nước hơn.

These warning signs point to a particular part of the brain:

Những dấu hiệu này hướng đến một vùng của bộ não:

the hypothalamus.

Vùng dưới đồi.

The hypothalamus normally controls the systems behind these symptoms—

Vùng dưới đồi thường kiểm soát các cơ chế từ những triệu chứng này—

our body’s internal hormonal balances, circadian rhythms and water regulation.

sự cân bằng hóc môn cơ thể, nhịp điệu sinh học và điều hòa nước trong cơ thể.

It has wide connections throughout the brain,

Chúng có những liên kết sâu rộng ở khắp bộ não chúng ta,

and is more active than usual in the days before migraine.

và sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn vào những ngày trước cơn đau nửa đầu.

Another common warning sign is the migraine aura,

Một dấu hiện cảnh báo thường gặp là triệu chứng thoáng báo,

which can take the form of transient visual changes,

chúng biểu hiện bằng sự thay đổi thị giác tạm thời,

tingling, or even trouble speaking.

cảm giác kiến bò, hoặc khó khăn khi nói chuyện.

These sensations come from a change in charge across cell membranes

Những hiện tượng này đến từ sự thay đổi điện tích khắp các màng tế bào

that leads to spreading changes in brain activity and blood flow across the brain.

dẫn đến sự thay đổi lớn của hoạt động và dòng máu lưu thông trong não.

We don't know what triggers this change in charge,

Chúng ta không rõ điều gì đã gây ra những thay đổi đó,

but it can spread quickly over the surface of the brain,

Nhưng chúng có thể nhanh chóng lan ra bề mặt của bộ não,

causing different aura symptoms depending on the affected area.

gây ra những triệu chứng thoáng báo tùy vào khu vực bị ảnh hưởng.

If it inches over the visual cortex, for example,

Ví dụ, nếu chúng lan dần sang vỏ não thị giác,

it may cause an image or blind spot to spread over the visual field.

chúng có thể gây ra những hình ảnh hoặc điểm mù lan rộng trong tầm nhìn.

During the headache phase, the trigeminal nerve plays a key role.

Trong giai đoạn bị đau đầu, dây thần kinh sinh ba đóng một vai trò quan trọng.

The trigeminal nerve normally transmits touch, temperature, and other sensations

Dây thần kinh này thường truyền đi cảm giác chạm, nhiệt độ và hiện tượng khác

from the skin to most of the face, part of the scalp,

Từ da đến hầu hết khuôn mặt, một phần da đầu,

and some of the blood vessels and layers covering the cerebral cortex.

một số mạch máu và các lớp bao phủ vỏ đại não.

Once activated, the trigeminal nerve transmits pain signals.

Khi được kích hoạt, dây thần kinh sinh ba sẽ truyền tín hiệu cảm giác đau.

During a migraine, this pain pathway becomes sensitized,

Trong cơn đau nửa đầu, quá trình của các cơn đau trở nên nhạy cảm hơn,

meaning the threshold for provoking pain is lowered.

nghĩa là mức ngưỡng để gây ra cảm giác đau bị hạ thấp hơn.

Sensations that would usually be pain-free,

Các hiện tượng thường không gây cảm giác đau,

such as coughing, bending over, or light and sound, can become painful.

Ví dụ như ho, gập người, hoặc cả âm thanh và ánh sáng cũng có thể trở nên đau đớn.

Migraines are as common as they are diverse,

Những cơn đau nửa đầu vừa phổ biến vừa đa dạng,

affecting as many as 33% of women and 13% of men in their lifetimes.

ảnh hưởng đến 33% phụ nữ và 13% đàn ông.

Still, there’s much we don’t know about them.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa biết về chúng.

We can see that migraine is a neurological disorder

Chúng ta có thể thấy chứng bệnh này là một sự rối loạn thần kinh

affecting multiple parts of the brain—

ảnh hưởng đến nhiều phần của bộ não—

the brainstem, cerebral hemispheres, and the nerves themselves.

thân não, hai nửa bán cầu não, và cả chính những dân thần kinh.

But we don't know for sure what exactly triggers each step,

Nhưng chúng ta không biết liệu thứ gì kích thích từng giai đoạn của chứng bệnh,

why some people get migraines and not others,

tại sao có người bị đau nửa đầu có người lại không bị,

why so many more women do than men,

tại sao phụ nữ mắc bệnh này nhiều hơn đàn ông,

or why people’s migraine patterns sometimes change over their lifetimes.

hay tại sao các dạng đau nửa đầu đôi khi thay đổi trong đời nhiều người.

Hormonal fluctuations are thought to have a role in some of these things:

Sự biến động về hóc môn được cho là có tác động đến điều này:

some women experience a significant reduction in migraine frequency

một số phụ nữ nhận thấy sự giảm rõ rệt của tần suất những cơn đau nửa đầu

after menopause, when sex hormone fluctuations are fewer.

sau tiền mãn kinh, khi những biến động của hóc môn sinh dục trở nên ít hơn.

Meanwhile, just before menopause, these fluctuations increase,

Trong khi đó, trước khi tiền mãn kinh, khi những biến động này tăng lên,

and some women experience worsening or new headaches.

và một số phụ nữ đã bị nặng hơn hoặc có những cơn đau đầu mới.

People with migraines are more likely to suffer from depression,

Những người mắc chứng đau nửa đầu dễ mắc bệnh trầm cảm hơn,

panic disorder, sleep disorders, and strokes, among other illnesses.

rối loạn hoảng sợ, rối loạn giấc ngủ, hay đột quỵ, cùng với những bệnh khác.

The relationship with these diseases is likely complex,

Mối quan hệ giữa những căn bệnh này có vẻ khá phức tạp,

possibly reflecting the effect of migraine on those diseases or vice versa,

có thể hiệu ứng của chứng đau nửa đầu gây ra với các bệnh đó hoặc ngược lại,

or reflecting their shared genetic basis.

hoặc phản ánh cơ sở gen di truyền chung của chúng.

Genetics almost certainly play a role, although with a few exceptions,

Gen di truyền chắc chắn có đóng vai trò, tuy nhiên có một vài ngoại lệ,

there’s no single gene that causes migraines.

mà không có một gen nào có thể gây ra chứng đau nửa đầu.

Certain genes control how easily our brains’ neurons

Một số gen nhất định kiểm soát mức độ mà các nơ-ron thần kinh não bộ

are excited by environmental stimuli and how readily they transmit painful signals.

phản ứng với các kích thích của môi trường và độ sẵn sàng truyền đi tín hiệu cơn đau.

It’s possible that the neurons in the brains of people who experience migraines

Có thể là những nơ-ron thần kinh của não những người bị mắc chứng đau nửa đầu

are more easily triggered by environmental stimuli

dễ bị kích thích hơn bởi những kích thích của môi trường

and less likely to block painful signals.

và không dễ chặn những tin hiệu cơn đau.

While there’s no simple way to explain what happens in our brains

Dù không có lí giải đơn giản về điều đã xảy ra với bộ não chúng ta

with this complex disorder,

với chứng rối loạn phức tạp này,

one thing is for sure: migraine is much more than a headache.

nhưng có thể chắc chắn một điều rằng: đau nửa đầu không chỉ là một cơn đau đầu.