The science of skin color - Angela Koine Flynn

Translator: Hien Ha Reviewer: Anh Pham

When ultraviolet sunlight hits our skin,

Khi tia cực tím tiếp xúc với da chúng ta,

it affects each of us a little differently.

ảnh hưởng của nó đối với mỗi người có một chút khác biệt.

Depending on skin color, it will take only minutes of exposure

Tùy thuộc vào màu da, sẽ chỉ mất vài phút phơi nắng

to turn one person beetroot-pink,

để biến một người thành da màu đỏ củ cải,

while another requires hours to experience the slightest change.

trong khi người khác cần hàng giờ mới có những thay đổi nhỏ nhất.

So what's to account for that difference

Vậy điều gì giải thích cho sự khác biệt đó

and how did our skin come to take on so many different hues to begin with?

và làm thế nào mà da chúng ta có nhiều màu sắc khác nhau như vậy?

Whatever the color,

Bất kể là màu gì,

our skin tells an epic tale of human intrepidness and adaptability,

da chúng ta tiết lộ câu chuyện sử thi về sự dũng cảm và thích nghi của con người

revealing its variance to be a function of biology.

bộc lộ sự khác nhau về chức năng sinh học.

It all centers around melanin,

Tất cả là nhờ melanin,

the pigment that gives skin and hair its color.

là một sắc tố giúp cho da và tóc có màu.

This ingredient comes from skin cells called melanocytes

Thành phần này đến từ tế bào da gọi là tế bào hắc tố

and takes two basic forms.

và có hai dạng cơ bản.

There's eumelanin, which gives rise to a range of brown skin tones,

Một là eumelanin, làm gia tăng tông màu da nâu,

as well as black, brown, and blond hair,

cũng như là tóc đen, nâu và vàng.

and pheomelanin, which causes the reddish browns of freckles and red hair.

và còn lại là pheomelanin, gây nên tàn nhang màu nâu đỏ và tóc đỏ.

But humans weren't always like this.

Nhưng con người không luôn như vậy.

Our varying skin tones were formed by an evolutionary process

Sự biến đổi tông màu da của chúng ta hình thành bởi một quá trình tiến hóa

driven by the Sun.

dẫn dắt bởi Mặt trời.

In began some 50,000 years ago when our ancestors migrated north from Africa

Nó khởi nguồn từ cách đây 50,000 năm khi tổ tiên chúng ta di cư từ Châu Phi

and into Europe and Asia.

sang Châu Âu và Châu Á.

These ancient humans lived between the Equator and the Tropic of Capricorn,

Những người cổ đại này sống giữa khu vực xích đạo và vùng nhiệt đới,

a region saturated by the Sun's UV-carrying rays.

khu vực thấm đẫm tia UV từ mặt trời.

When skin is exposed to UV for long periods of time,

Khi da bị phơi nhiễm bởi tia UV trong một thời gian dài,

the UV light damages the DNA within our cells,

tia UV sẽ phá hủy DNA trong tế bào chúng ta,

and skin starts to burn.

và da bắt đầu bị cháy.

If that damage is severe enough,

Nếu sự phá hủy này đủ lâu,

the cells mutations can lead to melanoma,

các đột biến trong tế bào có thể tạo thành u ác tính,

a deadly cancer that forms in the skin's melanocytes.

một dạng ung thư nguy hiểm được hình thành trong tế bào hắc tố của da.

Sunscreen as we know it today didn't exist 50,000 years ago.

Màng bảo vệ chống nắng ta biết ngày nay đã không tồn tại cách đây 50,000 năm.

So how did our ancestors cope with this onslaught of UV?

Vì vậy làm thế nào tổ tiên chúng ta đương đầu với sự tấn công dữ dội của tia UV?

The key to survival lay in their own personal sunscreen

Chìa khóa sống còn nằm ở lớp màng bảo vệ chống nắng của mỗi người

manufactured beneath the skin: melanin.

được tạo ra bên dưới lớp da: melanin.

The type and amount of melanin in your skin

Loại và hàm lượng melanin trong da bạn

determines whether you'll be more or less protected from the sun.

sẽ quyết định bạn được bảo vệ nhiều hay ít trước mặt trời.

This comes down to the skin's response as sunlight strikes it.

Điều này đến từ đáp ứng của da khi bị tia nắng mặt trời tấn công.

When it's exposed to UV light,

Khi da phơi bày trước tia UV,

that triggers special light-sensitive receptors called rhodopsin,

thì thụ thể đặc biệt nhạy với ánh mặt trời, có tên là rhodopsin,

which stimulate the production of melanin to shield cells from damage.

sẽ kích thích việc sản xuất melanin để tạo ra lớp tế bào bảo vệ khỏi sự phá hủy.

For light-skin people, that extra melanin darkens their skin and produces a tan.

Với người có làn da sáng, lượng melanin tạo thêm này sẽ làm sạm da và tạo màu nâu.

Over the course of generations,

Trải qua nhiều thế hệ,

humans living at the Sun-saturated latitudes in Africa

con người ở khu vực có lượng ánh sáng mặt trời bão hòa ở Châu Phi

adapted to have a higher melanin production threshold

thích nghi để có một lớp bảo vệ sản xuất nhiều melanin

and more eumelanin,

và nhiều eumelanin,

giving skin a darker tone.

dẫn đến da có tông màu sậm hơn.

This built-in sun shield helped protect them from melanoma,

Lớp chắn tạo ra bởi mặt trời này giúp họ bảo vệ khỏi u ác tính,

likely making them evolutionarily fitter

giúp họ khỏe mặt hơn xét về mặt tiến hóa

and capable of passing this useful trait on to new generations.

và có khả năng truyền điều hữu ích này cho các thế hệ con cháu.

But soon, some of our Sun-adapted ancestors migrated northward

Nhưng sau đó, một vài tổ tiên có khả năng chống chịu với mặt trời di cư về phía bắc

out of the tropical zone,

ra khỏi khu vực nhiệt đới,

spreading far and wide across the Earth.

và trải rộng khắp thế giới.

The further north they traveled, the less direct sunshine they saw.

Họ càng đi xa về phía bắc, họ càng có ít tia nắng mặt trời chiếu trực tiếp.

This was a problem because although UV light can damage skin,

Đây là một vấn đề bởi vì mặc dù tia UV có thế phá hủy da,

it also has an important parallel benefit.

nhưng nó có một lợi ích quan trọng đi kèm.

UV helps our bodies produce vitamin D,

Tia UV giúp cơ thể sản xuất vitamin D,

an ingredient that strengthens bones and lets us absorb vital minerals,

một thành phần làm chắc xương và giúp cơ thể hòa tan các khoáng chất thiết yếu,

like calcium, iron, magnesium, phosphate, and zinc.

như canxi, sắt, magiê, phốt phát và kẽm.

Without it, humans experience serious fatigue and weakened bones

Không có nó, con người bị mệt mỏi trầm trọng và yếu xương

that can cause a condition known as rickets.

là nguyên nhân của bệnh còi xương.

For humans whose dark skin effectively blocked whatever sunlight there was,

Những người da sậm màu ngăn chặn hiệu quả bất kể tia nắng mặt trời như thế nào,

vitamin D deficiency would have posed a serious threat in the north.

sự thiếu hụt vitamin D có thể dẫn đến một mối đe dọa nghiêm trọng ở phía bắc.

But some of them happened to produce less melanin.

Nhưng một số người sản xuất ít melanin.

They were exposed to small enough amounts of light that melanoma was less likely,

Họ được phơi bày để một lượng nhỏ vừa đủ ánh sáng mà u ác tính ít hình thành,

and their lighter skin better absorbed the UV light.

và màu da sáng của họ hấp thu tia UV tốt hơn.

So they benefited from vitamin D,

Vì vậy họ nhận được lợi ích từ vitamin D,

developed strong bones,

phát triển xương chắc khỏe,

and survived well enough to produce healthy offspring.

và sống khỏe mạnh để tạo ra con cháu khỏe mạnh.

Over many generations of selection,

Qua nhiều thế hệ chọn lọc,

skin color in those regions gradually lightened.

màu da của những người trong khu vực đó sáng lên dần dần.

As a result of our ancestor's adaptability,

Như là kết quả sự thích nghi từ tổ tiên,

today the planet is full of people with a vast palette of skin colors,

ngày nay con người trên hành tinh chúng ta rất đa dạng các màu da khác nhau,

typically, darker eumelanin-rich skin in the hot, sunny band around the Equator,

điển hình, da sậm màu nhiều eumelanin trong vùng nóng nắng quanh xích đạo,

and increasingly lighter pheomelanin-rich skin shades fanning outwards

và da sáng nhiều pheomelanin gia tăng ở khu vực bên ngoài

as the sunshine dwindles.

khi tia nắng mặt trời yếu dần.

Therefore, skin color is little more than an adaptive trait for living on a rock

Vì vậy, màu da nói lên nhiều điều hơn là điểm thích nghi của vật thể sống

that orbits the Sun.

trên một hòn đá quay xung quanh mặt trời.

It may absorb light,

Nó có thể hấp thụ ánh sáng,

but it certainly does not reflect character.

nhưng tuyệt nhiên không phản ánh tính cách