The science of skin color - Angela Koine Flynn

Tłumaczenie: Karolina Birecka Korekta: Rysia Wand

When ultraviolet sunlight hits our skin,

Gdy ultrafioletowe światło słoneczne pada na skórę,

it affects each of us a little differently.

na każdego ma trochę inny wpływ.

Depending on skin color, it will take only minutes of exposure

Zależnie od koloru skóry, czasem wystarczy chwila na słońcu,

to turn one person beetroot-pink,

by ktoś zrobił się różowy jak burak,

while another requires hours to experience the slightest change.

podczas gdy ktoś inny po kilku godzinach zobaczy tylko niewielką różnicę.

So what's to account for that difference

Skąd bierze się ta rozbieżność

and how did our skin come to take on so many different hues to begin with?

i skąd mamy tyle odcieni skóry?

Whatever the color,

Niezależnie od koloru

our skin tells an epic tale of human intrepidness and adaptability,

skóra opowiada epicką historię o ludzkiej odwadze i przystosowaniu

revealing its variance to be a function of biology.

i przedstawia tę różnorodność jako funkcję biologiczną.

It all centers around melanin,

Wszystko kręci się wokół melaniny,

the pigment that gives skin and hair its color.

pigmentu nadającego kolor skórze i włosom.

This ingredient comes from skin cells called melanocytes

Ten składnik pochodzi z komórek skórnych, które nazywają się melanocytami,

and takes two basic forms.

i przyjmuje dwie podstawowe formy.

There's eumelanin, which gives rise to a range of brown skin tones,

Pierwsza to eumelanina, dająca bardziej brązowe barwy skóry,

as well as black, brown, and blond hair,

podobnie jak czarne, brązowe i jasne kolory włosów.

and pheomelanin, which causes the reddish browns of freckles and red hair.

Druga to feomelanina, odpowiedzialna za piegi i rude włosy.

But humans weren't always like this.

Nie zawsze było tyle różnych odcieni skóry.

Our varying skin tones were formed by an evolutionary process

Różne barwy są wynikiem procesu ewolucyjnego,

driven by the Sun.

napędzanego przez Słońce.

In began some 50,000 years ago when our ancestors migrated north from Africa

Ten proces zaczął się 50 000 lat temu, kiedy nasi przodkowie migrowali z Afryki

and into Europe and Asia.

do Europy i Azji.

These ancient humans lived between the Equator and the Tropic of Capricorn,

Mieszkali między równikiem a zwrotnikiem Koziorożca,

a region saturated by the Sun's UV-carrying rays.

na obszarach nasyconych promieniowaniem UV.

When skin is exposed to UV for long periods of time,

Kiedy skóra przez długi czas jest narażona na promieniowanie,

the UV light damages the DNA within our cells,

światło UV niszczy DNA w komórkach,

and skin starts to burn.

i zaczyna parzyć skórę.

If that damage is severe enough,

Jeśli oparzenia są poważne,

the cells mutations can lead to melanoma,

mutacje w komórkach mogą nawet doprowadzić do czerniaka,

a deadly cancer that forms in the skin's melanocytes.

śmiertelnego nowotworu, formowanego w melanocytach.

Sunscreen as we know it today didn't exist 50,000 years ago.

Dzisiejsze kremy do opalania nie istniały 50 000 lat temu.

So how did our ancestors cope with this onslaught of UV?

Jak nasi przodkowie radzili sobie z ciągłym bombardowaniem UV?

The key to survival lay in their own personal sunscreen

Klucz do przetrwania polegał na ich własnym kremie do opalania,

manufactured beneath the skin: melanin.

wytwarzanym pod skórą: melaninie.

The type and amount of melanin in your skin

Rodzaj i ilość melaniny w skórze

determines whether you'll be more or less protected from the sun.

wpływa na to, czy będziesz bardziej, czy mniej chroniony przed słońcem.

This comes down to the skin's response as sunlight strikes it.

Chodzi o reakcję skóry na światło słoneczne.

When it's exposed to UV light,

Pod wpływem promieniowania UV

that triggers special light-sensitive receptors called rhodopsin,

uruchamia się rodopsyna, specjalny światłoczuły receptor,

which stimulate the production of melanin to shield cells from damage.

który stymuluje produkcję melaniny, by chronić komórki przed zniszczeniem.

For light-skin people, that extra melanin darkens their skin and produces a tan.

U osób z jasną skórą, dodatkowa melanina powoduje ściemnienie skóry i opaleniznę.

Over the course of generations,

Na przestrzeni wieków

humans living at the Sun-saturated latitudes in Africa

ludzie żyjący w Afryce, na nasłonecznionych obszarach,

adapted to have a higher melanin production threshold

dostosowali się, produkując więcej melaniny,

and more eumelanin,

i więcej eumelaniny,

giving skin a darker tone.

przez co ich skóra stała się ciemniejsza.

This built-in sun shield helped protect them from melanoma,

Ta wbudowana tarcza chroniła ich przed czerniakiem,

likely making them evolutionarily fitter

dodając przewagi ewolucyjnej

and capable of passing this useful trait on to new generations.

i zdolności przekazywania tej cechy kolejnym pokoleniom.

But soon, some of our Sun-adapted ancestors migrated northward

Niektórzy przystosowani przodkowie przenieśli się jednak na północ,

out of the tropical zone,

z dala od tropikalnych obszarów,

spreading far and wide across the Earth.

rozprzestrzeniając się po całej Ziemi.

The further north they traveled, the less direct sunshine they saw.

Im dalej na północ, tym mniej bezpośredniego promieniowania słonecznego.

This was a problem because although UV light can damage skin,

To był problem, bo choć promieniowanie UV niszczy skórę,

it also has an important parallel benefit.

równocześnie daje pewną ważną korzyść.

UV helps our bodies produce vitamin D,

Promieniowanie UV pomaga ciału wytwarzać witaminę D,

an ingredient that strengthens bones and lets us absorb vital minerals,

składnik wzmacniający kości i pomagający wchłaniać niezbędne minerały,

like calcium, iron, magnesium, phosphate, and zinc.

takie jak wapń, żelazo, magnez, fosforan i cynk.

Without it, humans experience serious fatigue and weakened bones

Jego brak powoduje poważne zmęczenie i osłabienie kości,

that can cause a condition known as rickets.

co może spowodować krzywicę, czyli zapalenie kręgosłupa.

For humans whose dark skin effectively blocked whatever sunlight there was,

Choć ciemna skóra skutecznie zatrzymywała promieniowanie,

vitamin D deficiency would have posed a serious threat in the north.

niedobór witaminy D mógł być poważnym zagrożeniem na północy.

But some of them happened to produce less melanin.

Niektórzy produkowali mniej melaniny.

They were exposed to small enough amounts of light that melanoma was less likely,

Dzięki małej ilości światła nie byli tak narażeni na czerniaka,

and their lighter skin better absorbed the UV light.

a ich jaśniejsza skóra lepiej wchłaniała promienie UV,

So they benefited from vitamin D,

pozwalając odnieść korzyści z witaminy D,

developed strong bones,

jak silne kości,

and survived well enough to produce healthy offspring.

i żyć wystarczająco długo, by doczekać się zdrowego potomstwa.

Over many generations of selection,

Przez wiele pokoleń doboru naturalnego

skin color in those regions gradually lightened.

kolor skóry stopniowo jaśniał w tych regionach.

As a result of our ancestor's adaptability,

W wyniku zdolności przystosowania naszych przodków,

today the planet is full of people with a vast palette of skin colors,

dziś świat jest pełen ludzi o przeróżnych kolorach skóry,

typically, darker eumelanin-rich skin in the hot, sunny band around the Equator,

w okolicach równika, ciemniejszych, bogatych w eumelaninę,

and increasingly lighter pheomelanin-rich skin shades fanning outwards

a im dalej od równika, w regionach o mniejszym nasłonecznieniu.

as the sunshine dwindles.

tym jaśniejszych, bogatych w feomelaninę,

Therefore, skin color is little more than an adaptive trait for living on a rock

Kolor skóry to tylko cecha przystosowawcza

that orbits the Sun.

na skale, która orbituje wokół Słońca.

It may absorb light,

Może wchłaniać światło,

but it certainly does not reflect character.

ale z pewnością nie odzwierciedla charakteru.