Why do we dream? - Amy Adkins

8,646,716 views ・ 2015-12-10

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Trinh Le Reviewer: Nguyet Anh Le
00:06
In the third millenium BCE,
0
6643
1769
Thiên niên kỉ thứ ba trước Công nguyên,
00:08
Mesopotamian kings recorded and interpreted their dreams on wax tablets.
1
8412
5394
các vua Lưỡng Hà ghi chép và giải mã các giấc mơ trên bảng sáp.
00:13
A thousand years later,
2
13806
1340
Một ngàn năm sau,
00:15
Ancient Egyptians wrote a dream book
3
15146
2102
người Ai Cập cổ đại viết một cuốn sách giấc mơ
00:17
listing over a hundred common dreams and their meanings.
4
17248
3406
liệt kê hơn một trăm giấc mơ thường thấy và ý nghĩa của chúng.
00:20
And in the years since,
5
20654
1209
Và nhiều năm sau đó,
00:21
we haven't paused in our quest to understand why we dream.
6
21863
3787
chúng ta không ngừng tìm kiếm để hiểu tại sao chúng ta mơ.
00:25
So, after a great deal of scientific research,
7
25650
2471
Sau rất nhiều nghiên cứu khoa học,
00:28
technological advancement,
8
28121
1666
tiến bộ công nghệ,
00:29
and persistence,
9
29787
1218
và sự kiên trì,
00:31
we still don't have any definite answers, but we have some interesting theories.
10
31005
5438
ta vẫn chưa tìm ra câu trả lời cụ thể nhưng lại có một số giả thuyết khá thú vị.
00:36
We dream to fulfill our wishes.
11
36443
4494
Chúng ta mơ để hoàn thành những ước nguyện.
00:40
In the early 1900s,
12
40937
1557
Đầu những năm 1900,
00:42
Sigmund Freud proposed that while all of our dreams, including our nightmares,
13
42494
4018
Sigmund Freud đề xuất rằng tất cả những giấc mơ, kể cả ác mộng,
00:46
are a collection of images from our daily conscious lives,
14
46512
3339
ngoài việc là một tập hợp các hình ảnh từ cuộc sống hàng ngày,
00:49
they also have symbolic meanings,
15
49851
2050
chúng còn có ý nghĩa tượng trưng
00:51
which relate to the fulfillment of our subconscious wishes.
16
51901
3563
liên quan đến việc thực hiện các ước nguyện trong tiềm thức.
00:55
Freud theorized that everything we remember when we wake up from a dream
17
55464
3690
Freud giả thuyết rằng mọi thứ chúng ta nhớ khi chúng ta thức dậy từ một giấc mơ
00:59
is a symbolic representation
18
59154
1896
là một biểu tượng đại diện
01:01
of our unconscious primitive thoughts, urges, and desires.
19
61050
4485
cho những suy nghĩ, thúc giục, và mong muốn trong tiềm thức.
01:05
Freud believed that by analyzing those remembered elements,
20
65535
2954
Freud tin rằng bằng việc phân tích những gì ta nhớ được,
01:08
the unconscious content would be revealed to our conscious mind,
21
68489
3693
những nội dung vô thức sẽ được tiết lộ cho lý trí ý thức của ta,
01:12
and psychological issues stemming from its repression
22
72182
2565
và các vấn đề tâm lý không còn bị chế ngự
01:14
could be addressed and resolved.
23
74747
2868
có thể được nhận biết và giải quyết.
01:17
We dream to remember.
24
77615
3174
Chúng ta mơ để nhớ.
01:20
To increase performance on certain mental tasks,
25
80789
2403
Để tăng hiệu suất cho một số công việc tinh thần nhất định,
01:23
sleep is good,
26
83192
1343
ngủ là tốt,
01:24
but dreaming while sleeping is better.
27
84535
2572
nhưng mơ trong khi ngủ còn tốt hơn.
01:27
In 2010, researchers found
28
87107
1674
Năm 2010, các nhà khoa học khám phá rằng
01:28
that subjects were much better at getting through a complex 3-D maze
29
88781
3986
các đối tượng nghiên cứu tìm đường ra khỏi mê cung 3-D tốt hơn
01:32
if they had napped and dreamed of the maze prior to their second attempt.
30
92767
4709
nếu họ có một giấc ngủ ngắn và mơ về mê cung trước khi nỗ lực thử lần hai.
01:37
In fact, they were up to ten times better at it
31
97476
2497
Thực tế là họ làm tốt gấp mười lần
01:39
than those who only thought of the maze while awake between attempts,
32
99973
4238
hơn những người chỉ nghĩ đến mê cung và thức giữa các lần thử,
01:44
and those who napped but did not dream about the maze.
33
104211
4528
và những người ngủ, nhưng không mơ về mê cung.
01:48
Researchers theorize that certain memory processes
34
108739
2530
Các nhà khoa học giả thiết rằng một số quá trình ghi nhớ nhất định
01:51
can happen only when we are asleep,
35
111269
2132
chỉ có thể xảy ra khi chúng ta ngủ,
01:53
and our dreams are a signal that these processes are taking place.
36
113401
4801
và những giấc mơ là tín hiệu rằng các quá trình này đang xảy ra.
01:58
We dream to forget.
37
118202
4342
Chúng ta mơ để quên.
02:02
There are about 10,000 trillion neural connections
38
122544
2509
Có khoảng 10000 tỷ liên kết nơ-ron
02:05
within the architecture of your brain.
39
125053
2562
trong kiến trúc não bộ của bạn.
02:07
They are created by everything you think and everything you do.
40
127615
3895
Nó được tạo ra bởi những gì bạn nghĩ, và những gì bạn làm.
02:11
A 1983 neurobiological theory of dreaming, called reverse learning,
41
131510
4359
Năm 1983, một giả thuyết sinh học - thần kinh, gọi là học đảo ngược
02:15
holds that while sleeping, and mainly during REM sleep cycles,
42
135869
3621
cho rằng trong khi ngủ, chủ yếu trong chu kỳ giấc ngủ REM,
02:19
your neocortex reviews these neural connections
43
139490
3275
vỏ não của bạn đánh giá các liên kết nơ-ron này
02:22
and dumps the unnecessary ones.
44
142765
2564
và bỏ đi những gì không cần thiết.
02:25
Without this unlearning process,
45
145329
1766
Nếu không có quá trình quên đi những điều đã học,
02:27
which results in your dreams,
46
147095
1829
mà kết quả là giấc mơ của bạn,
02:28
your brain could be overrun by useless connections
47
148924
2699
não bộ sẽ bị quá tải bởi những liên kết vô dụng
02:31
and parasitic thoughts could disrupt the necessary thinking
48
151623
3339
và các suy nghĩ ký sinh có thể gián đoạn những suy nghĩ cần thiết
02:34
you need to do while you're awake.
49
154962
2341
mà bạn cần phải làm khi bạn tỉnh táo.
02:37
We dream to keep our brains working.
50
157303
5512
Chúng ta mơ để giữ bộ não hoạt động.
02:42
The continual activation theory proposes that your dreams result
51
162815
3442
Lý thuyết kích hoạt liên tục đề xuất rằng các giấc mơ là kết quả từ
02:46
from your brain's need to constantly consolidate and create long-term memories
52
166257
5294
việc não cần phải liên tục củng cố và tạo ra những ký ức lâu dài
02:51
in order to function properly.
53
171551
1743
để hoạt động hiệu quả.
02:53
So when external input falls below a certain level,
54
173294
2498
Vì vậy, khi đầu vào bên ngoài xuống thấp dưới một mức nhất định,
02:55
like when you're asleep,
55
175792
1539
như khi ta ngủ,
02:57
your brain automatically triggers
56
177331
1583
não sẽ tự động kích hoạt
02:58
the generation of data from its memory storages,
57
178914
2674
các thế hệ dữ liệu từ kho lưu trữ bộ nhớ,
03:01
which appear to you in the form of the thoughts and feelings
58
181588
2870
xuất hiện dưới hình thức
suy nghĩ và cảm xúc bạn trải nghiệm trong giấc mơ.
03:04
you experience in your dreams.
59
184458
2390
03:06
In other words,
60
186848
876
Nói cách khác,
03:07
your dreams might be a random screen saver your brain turns on
61
187724
3242
giấc mơ là một màn hình chờ ngẫu nhiên mà não bộ bật lên
03:10
so it doesn't completely shut down.
62
190966
3234
để nó không bị ngừng hoàn toàn.
03:14
We dream to rehearse.
63
194200
3945
Chúng ta mơ để diễn tập.
03:18
Dreams involving dangerous and threatening situations are very common,
64
198145
3849
Những giấc mơ liên quan đến tình huống nguy hiểm và bị đe doạ rất phổ biến,
03:21
and the primitive instinct rehearsal theory
65
201994
2078
và giả thuyết diễn tập bản năng nguyên thuỷ
03:24
holds that the content of a dream is significant to its purpose.
66
204072
3718
cho rằng nội dung của một giấc mơ rất quan trọng cho mục đích của nó.
03:27
Whether it's an anxiety-filled night of being chased through the woods by a bear
67
207790
3860
Dù đó là một đêm đầy lo âu bị một con gấu truy đuổi qua rừng
03:31
or fighting off a ninja in a dark alley,
68
211650
2538
hay đánh nhau với ninja trong một con hẻm tối tăm,
03:34
these dreams allow you to practice your fight or flight instincts
69
214188
3469
những giấc mơ này cho phép bạn luyện tập chiến đấu, hay trực giác chiến đấu
03:37
and keep them sharp and dependable in case you'll need them in real life.
70
217657
4063
giữ chúng sắc bén và đáng tin cậy nếu bạn cần chúng trong cuộc sống thực.
03:41
But it doesn't always have to be unpleasant.
71
221720
2227
Nhưng nó không phải lúc nào cũng khó chịu.
03:43
For instance, dreams about your attractive neighbor
72
223947
2441
Ví dụ, mơ về người hàng xóm hấp dẫn của bạn
03:46
could actually give your reproductive instinct some practice, too.
73
226388
4183
có thể cung cấp cho bản năng của bạn một chút thực hành đấy.
03:50
We dream to heal.
74
230571
3941
Chúng ta mơ để chữa lành.
03:54
Stress neurotransmitters in the brain are much less active
75
234512
3274
Các nơ-ron dẫn truyền căng thẳng trong não kém hoạt động hơn
03:57
during the REM stage of sleep,
76
237786
2053
trong giai đoạn REM của giấc ngủ,
03:59
even during dreams of traumatic experiences,
77
239839
2589
ngay cả trong những giấc mơ trải nghiệm đau đớn,
04:02
leading some researchers to theorize
78
242428
1746
dẫn đến việc một số nhà khoa học giả thuyết rằng
04:04
that one purpose of dreaming is to take the edge off painful experiences
79
244174
4458
một mục đích của giấc mơ là mài mòn bớt những kinh nghiệm đau đớn
04:08
to allow for psychological healing.
80
248632
2249
để dành chỗ cho việc chữa lành tâm lý.
04:10
Reviewing traumatic events in your dreams with less mental stress
81
250881
3117
Xem lại những sự kiện đau đớn trong mơ với ít căng thẳng thần kinh
04:13
may grant you a clearer perspective
82
253998
2072
có thể cho bạn một cái nhìn rõ ràng hơn
04:16
and enhanced ability to process them in psychologically healthy ways.
83
256070
4070
và tăng khả năng xử lý chúng một cách lành mạnh về mặt tâm lý.
04:20
People with certain mood disorders and PTSD often have difficulty sleeping,
84
260140
5139
Những người bị rối loạn tâm trạng và PTSD thường bị khó ngủ,
04:25
leading some scientists to believe that lack of dreaming
85
265279
2920
dẫn đến việc một số nhà khoa học tin rằng thiếu những giấc mơ
04:28
may be a contributing factor to their illnesses.
86
268199
4490
có thể là yếu tố liên quan đến bệnh tật của họ.
04:32
We dream to solve problems.
87
272689
4675
Chúng ta mơ để giải quyết các vấn đề.
04:37
Unconstrained by reality and the rules of conventional logic,
88
277364
2899
Không bị giới hạn bởi thực tế và các quy tắc logic thông thường,
04:40
in your dreams, your mind can create limitless scenarios
89
280263
3006
trong giấc mơ, lý trí có thể tạo ra những kịch bản không giới hạn
04:43
to help you grasp problems
90
283269
1987
để giúp bạn nắm bắt vấn đề
04:45
and formulate solutions that you may not consider while awake.
91
285256
4039
và xây dựng giải pháp mà bạn có thể không nghĩ đến khi còn thức.
04:49
John Steinbeck called it the committee of sleep,
92
289295
2232
John Steinbeck gọi nó là uỷ ban thường trực của giấc ngủ
04:51
and research has demonstrated
93
291527
1497
và các nhà khoa học đã chứng minh
04:53
the effectiveness of dreaming on problem solving.
94
293024
3588
hiệu quả của giấc mơ trong giải quyết vấn đề.
04:56
It's also how renowned chemist August Kekule
95
296612
2346
Đó cũng là cách nhà hoá học nổi tiếng August Kekule
04:58
discovered the structure of the benzene molecule,
96
298958
2921
phát hiện ra cấu trúc của phân tử benzen,
05:01
and it's the reason that sometimes the best solution for a problem
97
301879
3301
và nó là lý do mà đôi khi giải pháp tốt nhất cho một vấn đề
05:05
is to sleep on it.
98
305180
1740
là ngủ qua nó.
05:06
And those are just a few of the more prominent theories.
99
306920
3373
Trên đây chỉ là một số trong nhiều giả thuyết nổi bật.
05:10
As technology increases our capability for understanding the brain,
100
310293
3563
Khi công nghệ làm tăng khả năng chúng ta hiểu về não bộ.
05:13
it's possible that one day
101
313856
1641
Có thể một ngày nào đó
05:15
we will discover the definitive reason for them.
102
315497
2562
chúng ta sẽ khám phá ra lý do của những giấc mơ.
05:18
But until that time arrives, we'll just have to keep on dreaming.
103
318059
3883
Nhưng cho đến thời điểm đó, chúng ta chỉ phải tiếp tục mơ thôi.

Original video on YouTube.com
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7