Why do we dream? - Amy Adkins

Translator: Arvind Patil Reviewer: Smita Kantak

In the third millenium BCE,

तीन हजार वर्षापूर्वी ,

Mesopotamian kings recorded and interpreted their dreams on wax tablets.

मेसोपोटामियाच्या राजाने आपल्याला पडलेले स्वप्न त्याच्या अर्थासह नोंदविले.

A thousand years later,

त्यानंतर एक हजार वर्षांनी,

Ancient Egyptians wrote a dream book

जुन्या इजिप्शियन्सनी स्वप्नावर पुस्तक लिहिले.

listing over a hundred common dreams and their meanings.

त्यात शंभरहून अधिक स्वप्नांचा अर्थ लावला होता.

And in the years since,

त्यावेळेपासून,

we haven't paused in our quest to understand why we dream.

आपण आपल्याला पडणाऱ्या स्वप्नाचा अर्थ लावत आहोत.

So, after a great deal of scientific research,

यावर विज्ञानाने बरेच संशोधन केले

technological advancement,

विकसित तंत्रज्ञान

and persistence,

आणि सातत्य

we still don't have any definite answers, but we have some interesting theories.

असूनही अद्याप आपण याचे कारण शोधले नाही, पण त्याबद्दल काही मजेशीर सिद्धांत आहेत.

We dream to fulfill our wishes.

आपल्या इच्छा पूर्ण करण्यासाठी स्वप्ने पडतात.हा एक सिद्धांत आहे

In the early 1900s,

१९००व्या शतकाच्या सुरुवातीस,

Sigmund Freud proposed that while all of our dreams, including our nightmares,

सिग्मंड फ्राइड नुसार आपली स्वप्ने आणि भयानक स्वप्ने

are a collection of images from our daily conscious lives,

हा एक प्रकारचा संग्रह असतो जागेपणीच्या आपल्या अनुभूतीचा.

they also have symbolic meanings,

तरीही त्यांचा अर्थ हा संकेता सारखा असतो.

which relate to the fulfillment of our subconscious wishes.

आपल्या जागृत अवस्थेतील मनातील इच्छापूर्तीशी त्याचा संबंध असतो.

Freud theorized that everything we remember when we wake up from a dream

फ्राइडने सिद्धांत मांडला, स्वप्नातून जागे झाल्यावर आपल्याला जे काही आठवते.

is a symbolic representation

जे एका संकेता प्रमाणे असते.

of our unconscious primitive thoughts, urges, and desires.

आपल्या अबोध मनातील विचार इच्छा अपेक्षाशी ते संबंधित असतात,

Freud believed that by analyzing those remembered elements,

फ्राइडला वाटे, की स्वप्नातील आठवलेल्या बाबींचे

the unconscious content would be revealed to our conscious mind,

विश्लेषण केल्याने अबोध मनातील इच्छा आपल्या बोध मनात शिरतात.

and psychological issues stemming from its repression

आणि त्यांना दडपल्यामुळे उद्भवणाऱ्या

could be addressed and resolved.

मानसिक समस्या शोधून, त्या सोडवता येतात.

We dream to remember.

स्वप्ने आपल्याला स्मरण घडवून देतात.

To increase performance on certain mental tasks,

त्याने आपली मानसिक कार्यक्षमता वाढते.

sleep is good,

झोप ही चांगली बाब आहे.

but dreaming while sleeping is better.

पण स्वप्न पडणे हे त्याहून चांगले आहे.

In 2010, researchers found

२०१०मधील संशोधनानुसार आढळले

that subjects were much better at getting through a complex 3-D maze

एका थ्री डी चक्रव्युहातून तुम्हाला बाहेर पडायचे आहे.

if they had napped and dreamed of the maze prior to their second attempt.

आणि त्यांना जर डुलकी लागली व स्वप्न पडले दुसऱ्या प्रयत्नापूर्वी

In fact, they were up to ten times better at it

तर ते यावेळी १० पट यशस्वी होतील

than those who only thought of the maze while awake between attempts,

ज्यांनी दोन्ही प्रयत्नात केवळ त्यातून बाहेर पडण्याचा फक्त विचारच केला.

and those who napped but did not dream about the maze.

आणि ज्यांना डुलकी लागली पण असे स्वप्न पडले नाही, त्यांच्यापेक्षा.

Researchers theorize that certain memory processes

संशोधकानी सिद्धांत मांडला काही स्मरण प्रक्रिया

can happen only when we are asleep,

फक्त झोपेतच कार्यान्वित होतात.

and our dreams are a signal that these processes are taking place.

आणि स्वप्न हा एक प्रकारचा संदेश असतो या स्मरण प्रक्रिया चालू झाल्याच्या.

We dream to forget.

स्वप्ने विस्मरणही पाडतात.

There are about 10,000 trillion neural connections

१०,००० ट्रीलीयन न्युरोंस

within the architecture of your brain.

मेंदूच्या रचनेत असतात.

They are created by everything you think and everything you do.

त्यांची निर्मिती तुमची कृती व विचार यावर होत असते .

A 1983 neurobiological theory of dreaming, called reverse learning,

१९८३च्या न्युरोजीवविज्ञानच्या सिद्धांतानुसार उलट अध्ययन

holds that while sleeping, and mainly during REM sleep cycles,

घडत असते जेव्हा आपण झोपेच्या स्वप्न पडण्याच्या अवस्थेत(REM ) असतो.

your neocortex reviews these neural connections

मेंदूतील न्युरोकार्टेक्स या न्युरोनच्या जोडणीची पाहणी करतो.

and dumps the unnecessary ones.

आणि अनावश्यक असणारे काढून टाकतो.

Without this unlearning process,

ही उलट अध्ययन प्रक्रिया स्वप्न पाडते.

which results in your dreams,

ती नसती तर

your brain could be overrun by useless connections

तुमचा मेंदू अनावश्यक न्युरोन्सच्या जोडणीने भरला असता.

and parasitic thoughts could disrupt the necessary thinking

आणि जीवघेणे आगंतुक विचाराने तुमची चांगली विचारसरणी बाधित झाली असती.

you need to do while you're awake.

जी तुमच्या जागेपणी असते.

We dream to keep our brains working.

आपला मेंदू तरतरीत ठेवण्यासाठी आपल्याला स्वप्ने पडतात.

The continual activation theory proposes that your dreams result

हा सिद्धांत सांगतो मेंदू तरतरीत ठेवण्यासाठी ही स्वप्ने पडतात,

from your brain's need to constantly consolidate and create long-term memories

त्याने मेंदूला दीर्घकालीन स्मृती जतन करण्याचे सामर्थ्य वाढते.

in order to function properly.

ज्यामुळे तो अधिक कार्यक्षम होतो.

So when external input falls below a certain level,

जेव्हा बाहेरील संकेत एका पातळीपेक्षा कमी होतात,

like when you're asleep,

जसे तुम्हास झोप लागते तेव्हा,

your brain automatically triggers

मेंदू आपोआप क्रियाशील होतो .

the generation of data from its memory storages,

आपल्या स्मृती भांडारातून तो माहिती निर्माण करतो

which appear to you in the form of the thoughts and feelings

जी तुम्हाला विचार वा भावना स्वरुपात जाणवते.

you experience in your dreams.

स्वप्नात तुम्ही ते अनभवू शकता.

In other words,

दुसऱ्या शब्दात ,

your dreams might be a random screen saver your brain turns on

हा एकप्रकारचा स्क्रीन सेव्हर असतो जो झोपेतील मेंदूला ऑन करतो.

so it doesn't completely shut down.

पण तो पूर्णपणे बंद होत नाही .

We dream to rehearse.

स्वप्न आपल्यासाठी सराव असतो .

Dreams involving dangerous and threatening situations are very common,

भयावह व धोकादायक स्वप्ने पडणे ही सामान्य बाब आहे.

and the primitive instinct rehearsal theory

तो सराव आहे प्रामुख्याने मूळ निसर्ग भावनेचा

holds that the content of a dream is significant to its purpose.

स्वप्नातील घटना ही मेंदूच्या कार्यप्रणालीचा भाग आहे

Whether it's an anxiety-filled night of being chased through the woods by a bear

उदा अरण्यात तुम्ही फिरत आहात मागे अस्वल लागले आहे तुम्ही भयभीत झालात .

or fighting off a ninja in a dark alley,

पण लढत आहात अंधारात त्याच्याशी

these dreams allow you to practice your fight or flight instincts

हे स्वप्न तुमची मुकाबला करण्याचा शक्ती वाढविण्याचा सरावच असतो.

and keep them sharp and dependable in case you'll need them in real life.

ज्यायोगे वास्तव जीवनात तुम्हास हा सराव उपयोगी पडेल.

But it doesn't always have to be unpleasant.

पण नेहमीच काही स्वप्ने भयावह नसतात.

For instance, dreams about your attractive neighbor

तुम्हा तुमच्या आकर्षक शेजाऱ्याचे स्वप्न पडते

could actually give your reproductive instinct some practice, too.

ते तुम्हास प्रजनन सुखाचा सराव देणारे असते.

We dream to heal.

बरे होण्यासाठीही आपल्याला स्वप्ने पडतात.

Stress neurotransmitters in the brain are much less active

ताणाची न्युरो ट्रान्समीटर ही कमी क्रियाशील असतात

during the REM stage of sleep,

झोपेच्या REM अवस्थेत

even during dreams of traumatic experiences,

अगदी वेदनामय स्वप्नाच्या अवस्थेतही

leading some researchers to theorize

असा सिद्धांत मांडला जातो

that one purpose of dreaming is to take the edge off painful experiences

की स्वप्नाचा एक हेतू वेदनेची तीव्रता कमी करून

to allow for psychological healing.

मानसिक आराम मिळणे हा असतो.

Reviewing traumatic events in your dreams with less mental stress

स्वप्नात, वेदनेचा अनुभव कमी तणावाखाली असताना आपण अनुभवतो.

may grant you a clearer perspective

त्यामुळे एक स्वच्छ दृष्टिकोन मिळतो.

and enhanced ability to process them in psychologically healthy ways.

त्या वेदनांचा सामना योग्य रीतीने करण्याची मनाची क्षमता वाढते.

People with certain mood disorders and PTSD often have difficulty sleeping,

काही मानसिक अवस्थेत झोप मिळत नाही

leading some scientists to believe that lack of dreaming

शास्त्रज्ञ म्हणतात स्वप्न न पडल्याने

may be a contributing factor to their illnesses.

आजार उद्भवण्याची शक्यता असते.

We dream to solve problems.

स्वप्न आपल्या समस्या सोडविण्यासाठी पडतात.

Unconstrained by reality and the rules of conventional logic,

जे नेहमीचे नियम पळत नाहीत

in your dreams, your mind can create limitless scenarios

स्वप्नात अमर्यादित दृश्ये असू शकतात.

to help you grasp problems

तुम्हाला समस्येचे निदान होण्यासाठी

and formulate solutions that you may not consider while awake.

त्यातच तुम्हाला समस्येची उकल मिळते जी जागेपणी मिळत नाही.

John Steinbeck called it the committee of sleep,

जॉन स्टेइनबेक यास झोपेची समिती म्हणतो

and research has demonstrated

आणि अधिक शोध विशद करतात

the effectiveness of dreaming on problem solving.

स्वप्नांची समस्या सोडण्याच्या सामर्थ्यावर

It's also how renowned chemist August Kekule

सुप्रसिद्ध रसायन शास्त्रज्ञ ऑगस्ट केक्युलीने

discovered the structure of the benzene molecule,

बेन्झींनच्या रेणूंच्या रचनेचे कोडे सोडविले स्वप्नामुळेच.

and it's the reason that sometimes the best solution for a problem

म्हणून म्हणावेसे वाटते सर्वात उत्तम समस्येचे निराकरण होते

is to sleep on it.

झोपल्यावर.

And those are just a few of the more prominent theories.

या काही प्रमुख उपपत्ती आहेत

As technology increases our capability for understanding the brain,

जसजसे तंत्रज्ञान विकसित होईल व आपण मानवी मेंदूबद्दल अधिक जाणू,

it's possible that one day

तेव्हा एकदिवशी शक्य होईल

we will discover the definitive reason for them.

स्वप्नांचा निश्चित अर्थ.

But until that time arrives, we'll just have to keep on dreaming.

तोपर्यंत आपण स्वप्ने पाहू या.