Why do we dream? - Amy Adkins

8,487,929 views ・ 2015-12-10

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Malgorzata Lament Korekta: Maria Jamrozik
00:06
In the third millenium BCE,
0
6643
1769
3 tysiące lat przed naszą erą królowie z Mezopotamii
00:08
Mesopotamian kings recorded and interpreted their dreams on wax tablets.
1
8412
5394
zapisywali i interpretowali swoje sny przy pomocy płyt woskowych.
00:13
A thousand years later,
2
13806
1340
Tysiąc lat później
00:15
Ancient Egyptians wrote a dream book
3
15146
2102
starożytni Egipcjanie stworzyli sennik,
00:17
listing over a hundred common dreams and their meanings.
4
17248
3406
zamieszczając w nim sto najczęstszych snów wraz z ich znaczeniem.
00:20
And in the years since,
5
20654
1209
A od tamtego czasu
00:21
we haven't paused in our quest to understand why we dream.
6
21863
3787
nie zaprzestaliśmy szukać odpowiedzi na pytanie "dlaczego śnimy?"
00:25
So, after a great deal of scientific research,
7
25650
2471
Jednak pomimo olbrzymiej ilości badań naukowych,
00:28
technological advancement,
8
28121
1666
mimo postępu technicznego,
00:29
and persistence,
9
29787
1218
i uporu
00:31
we still don't have any definite answers, but we have some interesting theories.
10
31005
5438
wciąż nie mamy konkretnych odpowiedzi, ale jest kilka ciekawych teorii.
00:36
We dream to fulfill our wishes.
11
36443
4494
Śnimy, by spełniać nasze życzenia.
00:40
In the early 1900s,
12
40937
1557
Na początku XX wieku,
00:42
Sigmund Freud proposed that while all of our dreams, including our nightmares,
13
42494
4018
Zygmunt Freud wysnuł teorię, że wszystkie sny, także koszmary
00:46
are a collection of images from our daily conscious lives,
14
46512
3339
są zbiorem obrazów z życia codziennego,
00:49
they also have symbolic meanings,
15
49851
2050
mają one także symboliczne znaczenie,
00:51
which relate to the fulfillment of our subconscious wishes.
16
51901
3563
które ma związek ze spełnieniem naszych podświadomych życzeń.
00:55
Freud theorized that everything we remember when we wake up from a dream
17
55464
3690
Freud teoretyzował, że wszystko, co pamiętamy po przebudzeniu
00:59
is a symbolic representation
18
59154
1896
poprzez symbole odzwierciedla
01:01
of our unconscious primitive thoughts, urges, and desires.
19
61050
4485
nieświadome, proste myśli, popędy i pragnienia.
01:05
Freud believed that by analyzing those remembered elements,
20
65535
2954
Freud wierzył, że dzięki analizie zapamiętanych fragmentów,
01:08
the unconscious content would be revealed to our conscious mind,
21
68489
3693
nieświadoma zawartość może zostać ujawniona naszej świadomości,
przez co problemy psychologiczne, powstałe przez ich tłumienie,
01:12
and psychological issues stemming from its repression
22
72182
2565
01:14
could be addressed and resolved.
23
74747
2868
mogą zostać rozwiązane.
01:17
We dream to remember.
24
77615
3174
Śnimy, aby pamiętać.
01:20
To increase performance on certain mental tasks,
25
80789
2403
Aby zwiększyć wydajność podczas danych prac umysłowych,
01:23
sleep is good,
26
83192
1343
spanie jest dobre,
01:24
but dreaming while sleeping is better.
27
84535
2572
ale śnienie podczas spania jest lepsze.
01:27
In 2010, researchers found
28
87107
1674
W 2010, badacze odkryli
01:28
that subjects were much better at getting through a complex 3-D maze
29
88781
3986
że badani poradzili sobie dużo lepiej ze skomplikowanym labiryntem 3D
01:32
if they had napped and dreamed of the maze prior to their second attempt.
30
92767
4709
kiedy robili drzemki i śnili o labiryncie przed drugą próbą.
01:37
In fact, they were up to ten times better at it
31
97476
2497
W istocie byli w tym do 10 razy lepsi
01:39
than those who only thought of the maze while awake between attempts,
32
99973
4238
niż ci, którzy tylko myśleli o labiryncie pomiędzy dwoma próbami,
01:44
and those who napped but did not dream about the maze.
33
104211
4528
oraz ci, którzy robili drzemki, ale nie śnili o labiryncie.
01:48
Researchers theorize that certain memory processes
34
108739
2530
Badacze teoretyzowali, że niektóre procesy pamięciowe
01:51
can happen only when we are asleep,
35
111269
2132
mogą zachodzić tylko podczas snu,
01:53
and our dreams are a signal that these processes are taking place.
36
113401
4801
a sny są sygnałem, że te procesy mają miejsce.
01:58
We dream to forget.
37
118202
4342
Śnimy, by zapominać.
02:02
There are about 10,000 trillion neural connections
38
122544
2509
Istnieje około 10 000 bilionów połączeń nerwowych
02:05
within the architecture of your brain.
39
125053
2562
w budowie mózgu.
02:07
They are created by everything you think and everything you do.
40
127615
3895
Powstają na skutek tego, o czym myślisz i co robisz.
02:11
A 1983 neurobiological theory of dreaming, called reverse learning,
41
131510
4359
Neurobiologiczna teoria snu z 1983 roku, nazywana także 'odwróconą nauką',
02:15
holds that while sleeping, and mainly during REM sleep cycles,
42
135869
3621
zakłada, że podczas snu, a szczególnie podczas fazy REM,
02:19
your neocortex reviews these neural connections
43
139490
3275
neokorteks dokonuje przeglądu połączeń nerwowych
02:22
and dumps the unnecessary ones.
44
142765
2564
i odrzuca niepotrzebne.
02:25
Without this unlearning process,
45
145329
1766
Bez tego procesu wyrzucania z pamięci,
02:27
which results in your dreams,
46
147095
1829
czego skutkiem są nasze sny,
02:28
your brain could be overrun by useless connections
47
148924
2699
mózg byłby przepełniony niepotrzebnymi połączeniami,
02:31
and parasitic thoughts could disrupt the necessary thinking
48
151623
3339
a pasożytnicze myśli mogłyby zakłócać koniecznie procesy myślowe,
02:34
you need to do while you're awake.
49
154962
2341
które mają mieć miejsce, gdy nie śpisz.
02:37
We dream to keep our brains working.
50
157303
5512
Śpimy po to, aby mózg dalej pracował.
02:42
The continual activation theory proposes that your dreams result
51
162815
3442
Teoria ciągłej aktywności utrzymuje, że sny pochodzą
02:46
from your brain's need to constantly consolidate and create long-term memories
52
166257
5294
z potrzeby mózgu do ciągłego umacniania i tworzenia pamięci długotrwałej,
02:51
in order to function properly.
53
171551
1743
tak, by funkcjonować właściwie.
02:53
So when external input falls below a certain level,
54
173294
2498
Więc kiedy wkład zewnętrzny spada poniżej jakiegoś poziomu,
02:55
like when you're asleep,
55
175792
1539
tak jak wtedy, gdy śpisz,
02:57
your brain automatically triggers
56
177331
1583
mózg automatycznie uruchamia
02:58
the generation of data from its memory storages,
57
178914
2674
produkowanie danych z 'magazynu pamięci',
03:01
which appear to you in the form of the thoughts and feelings
58
181588
2870
co przejawia się w formie myśli i uczuć,
03:04
you experience in your dreams.
59
184458
2390
których doświadczasz w snach.
03:06
In other words,
60
186848
876
Innymi słowy,
03:07
your dreams might be a random screen saver your brain turns on
61
187724
3242
sny to jakby wygaszacz ekranu, który mózg włącza,
03:10
so it doesn't completely shut down.
62
190966
3234
tak aby całkiem się nie wyłączyć.
03:14
We dream to rehearse.
63
194200
3945
Śnimy, aby ćwiczyć.
03:18
Dreams involving dangerous and threatening situations are very common,
64
198145
3849
Sny o niebezpiecznych, zagrażających sytuacjach są bardzo powszechne,
03:21
and the primitive instinct rehearsal theory
65
201994
2078
a teoria ćwiczenia instynktów pierwotnych zakłada
03:24
holds that the content of a dream is significant to its purpose.
66
204072
3718
że treść snów jest istotna dla ich celowości.
03:27
Whether it's an anxiety-filled night of being chased through the woods by a bear
67
207790
3860
Czy jest to wypełniona niepokojem noc,
kiedy to uciekamy przed niedźwiedziem przez las
03:31
or fighting off a ninja in a dark alley,
68
211650
2538
czy też walczymy z ninją w ciemnej alei,
03:34
these dreams allow you to practice your fight or flight instincts
69
214188
3469
te sny pozwalają nam trenować zdolności walki czy też instynkty walki
03:37
and keep them sharp and dependable in case you'll need them in real life.
70
217657
4063
i sprawiają, że możemy na nich polegać,
jeśli taka sytuacja zdarzy się w prawdziwym życiu.
03:41
But it doesn't always have to be unpleasant.
71
221720
2227
Nie zawsze musi być to nieprzyjemne.
03:43
For instance, dreams about your attractive neighbor
72
223947
2441
Na przykład, sny o naszych atrakcyjnych sąsiadach
03:46
could actually give your reproductive instinct some practice, too.
73
226388
4183
mogą przyczynić się do rozbudzenia naszych instynktów rozrodczych.
03:50
We dream to heal.
74
230571
3941
Śnimy, aby się uzdrawiać.
03:54
Stress neurotransmitters in the brain are much less active
75
234512
3274
Znajdujące się w mózgu neuroprzekaźniki stresu są dużo mniej aktywne
03:57
during the REM stage of sleep,
76
237786
2053
podczas fazy REM,
03:59
even during dreams of traumatic experiences,
77
239839
2589
nawet jeśli śnimy o traumatycznych przeżyciach,
04:02
leading some researchers to theorize
78
242428
1746
przez co niektórzy badacze teoretyzują,
04:04
that one purpose of dreaming is to take the edge off painful experiences
79
244174
4458
że jednym z celów śnienia jest wypieranie bolesnych przeżyć,
04:08
to allow for psychological healing.
80
248632
2249
aby umożliwić poprawę zdrowia psychicznego.
04:10
Reviewing traumatic events in your dreams with less mental stress
81
250881
3117
Wracanie do traumatycznych przeżyć podczas snu, a przez co z mniejszą ilością stresu,
04:13
may grant you a clearer perspective
82
253998
2072
może dać lepszą perspektywę
04:16
and enhanced ability to process them in psychologically healthy ways.
83
256070
4070
i poprawić zdolność przeżywania ich w zdrowszy sposób.
04:20
People with certain mood disorders and PTSD often have difficulty sleeping,
84
260140
5139
Cierpiący na wahania nastrojów lub zespół stresu pourazowego
często mają problemy ze snem,
04:25
leading some scientists to believe that lack of dreaming
85
265279
2920
dlatego naukowcy wierzą, że nie występowanie snów
04:28
may be a contributing factor to their illnesses.
86
268199
4490
może przyczyniać się do powstawania chorób.
04:32
We dream to solve problems.
87
272689
4675
Śnimy, aby rozwiązywać problemy.
Nieograniczony przez rzeczywistość czy logikę konwencjonalną
04:37
Unconstrained by reality and the rules of conventional logic,
88
277364
2899
04:40
in your dreams, your mind can create limitless scenarios
89
280263
3006
Podczas snu mózg może tworzyć niezliczoną ilość scenariuszy
które ułatwiają zrozumienie problemów
04:43
to help you grasp problems
90
283269
1987
04:45
and formulate solutions that you may not consider while awake.
91
285256
4039
i znalezienie rozwiązań, których mogliśmy nie brać pod uwagę wcześniej.
04:49
John Steinbeck called it the committee of sleep,
92
289295
2232
John Steinback nazwał to "komitetem snu",
04:51
and research has demonstrated
93
291527
1497
a badacze przedstawili
04:53
the effectiveness of dreaming on problem solving.
94
293024
3588
efektywny wpływ snu na rozwiązywanie problemów.
04:56
It's also how renowned chemist August Kekule
95
296612
2346
Także w ten sposób znany chemik August Kekule
04:58
discovered the structure of the benzene molecule,
96
298958
2921
odkrył strukturę cząsteczki benzenu,
05:01
and it's the reason that sometimes the best solution for a problem
97
301879
3301
dlatego czasem najlepszym rozwiązaniem problemu
05:05
is to sleep on it.
98
305180
1740
jest "przespanie się" z nim.
05:06
And those are just a few of the more prominent theories.
99
306920
3373
To tylko kilka z wybitnych teorii.
Jako, że technologia podwyższa nasze zdolności rozumienia mózgu
05:10
As technology increases our capability for understanding the brain,
100
310293
3563
możliwe, że pewnego dnia
05:13
it's possible that one day
101
313856
1641
05:15
we will discover the definitive reason for them.
102
315497
2562
odkryjemy konkretną przyczynę snów.
05:18
But until that time arrives, we'll just have to keep on dreaming.
103
318059
3883
A do tego czasu będziemy musieli po prostu śnić dalej.

Original video on YouTube.com
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7