How the Suez Canal changed the world - Lucia Carminati

Çeviri: Ali Eren Kayhan Gözden geçirme: Ozay Ozaydin

In March 2021, fierce winds blew a container ship off course.

Mart 2021′de şiddetli rüzgarlar bir konteyner gemisini rotasından çıkardı.

In most places, this would have caused a minor incident.

Çoğu yerde, bu küçük bir olaya neden olurdu.

But in the Suez Canal, it was a global crisis.

Ancak Süveyş Kanalı’nda küresel bir kriz yaşandı.

This vessel wasn’t just blocking other ships—

Bu gemi sadece diğer gemileri engellemiyordu-

It was obstructing the flow of international trade

Dünyanın en önemli su yollarından biri üzerinden

through one of the world’s most important waterways.

uluslararası ticaretin akışını engelliyordu.

The site of the Suez Canal has been of interest to rulers of this region

Süveyş Kanalı’nın yeri, MÖ 2. binyıla kadar

as far back as the second millennium BCE.

bu bölgenin yöneticilerinin ilgisini çekmiştir.

To move goods between Asia and the Mediterranean basin,

Asya ve Akdeniz havzası arasında mal taşımak için tüccarlar,

traders had to traverse the narrow isthmus separating the Red Sea and the Nile,

Kızıldeniz ve Nil’i ayıran dar kıstağı geçmek,

journeying in camel-bound caravans through the unforgiving desert.

acımasız çölde deveye bağlı kervanlarda yolculuk etmek zorunda kaldılar.

A maritime passage between the Indian Ocean and the Mediterranean Sea

Hint Okyanusu ile Akdeniz arasındaki bir deniz geçişi

would bypass this trip altogether.

bu yolculuğu tamamen atlayacaktır.

And throughout the 16th century,

16. yüzyıl boyunca,

multiple powers attempted to construct such a canal.

birden fazla güç böyle bir kanal inşa etmeye çalıştı.

But their plans were obstructed by cost, political strife,

Ancak planları maliyet, siyasi çekişmeler ve sürekli yer değişen kumlar

and the ever-shifting sands.

tarafından engellendi.

In 1798, interest in building a canal was rekindled,

1798′de bir kanal inşa etme isteği bu kez Avrupa’nın dört bir yanından

this time attracting attention from across Europe.

ilgi görerek yeniden alevlendi.

Over the following decades, individuals from Austria, Italy, Britain, and France

Sonraki on yıllar boyunca Avusturya, İtalya, İngiltere ve Fransa’dan

pitched their plans to Egypt’s rulers.

bireyler planlarını Mısır’ın yöneticilerine sundular.

At the time, Egypt was a territory of the Ottoman Empire,

O zamanlar Mısır, bu önerilere karşı direnen

which was resistant to these proposals.

Osmanlı İmparatorluğu’nun bir toprağıydı.

But Egypt's political and economic autonomy was gradually increasing,

Ancak Mısır’ın siyasi ve ekonomik özerkliği giderek artıyordu ve

and its government was eager to pursue the project.

hükümeti projeyi sürdürmeye hevesliydi.

When Sa’id Pasha came into power in 1854, he approved a plan

Said Paşa 1854′te iktidara geldiğinde, girişimci ve manipülatif

from the enterprising and manipulative French diplomat Ferdinand de Lesseps.

Fransız diplomat Ferdinand de Lesseps’in bir planını onayladı.

Signed in 1854 and 1856, a pair of concessions gave de Lesseps

1854 ve 1856′da imzalanan bir çift imtiyaz,

authority to establish the Suez Canal Company

de Lesseps’e Süveyş Kanalı Şirketi’ni kurma ve

and finance it by selling shares to “capitalists of all nations.”

“bütün ulusların kapitalistlerine” hisse satarak finanse etme yetkisi verdi.

The contracts between Sa’id Pasha and the Canal Company

Said Paşa ile Kanal Şirketi arasındaki sözleşmeler de

also promised a workforce of hundreds of thousands of Egyptian workers.

yüz binlerce Mısırlı işçiden oluşan bir işgücü vaat ediyordu.

Beginning in 1862, about 20,000 laborers were forcibly recruited every month,

1862′den başlayarak, her ay yaklaşık 20.000 işçi, yiyecek veya suya

digging the canal in harsh desert conditions

kolay erişimi olmayan zorlu çöl koşullarında

without easy access to food or water.

kanalı kazarak zorla işe alındı.

Diseases like cholera ran rampant and workers toiled under the threat of whips.

Kolera gibi hastalıklar çok yaygındı ve işçiler kamçı tehdidi altında çalışıyordu.

The estimates of those who died during construction range into the thousands.

İnşaat sırasında ölenlerin sayısı tahminen binlere ulaşıyor.

In 1864, the new Egyptian ruler, Isma’il Pasha,

1864′te Mısır’ın yeni hükümdarı İsmail Paşa,

put an end to the coerced Egyptian labor,

Mısırlıların zorla çalıştırılmasına son verdi,

but he still pressed forward with construction.

ancak yine de inşaata ilerlemeye devam etti.

Foreign workers from all over Europe and the Middle East

Avrupa ve Orta Doğu’nun her yerinden yabancı işçiler,

labored alongside dredgers and bucket excavators

74 milyon metreküp çamuru temizlemek için

to remove 74 million cubic meters of dirt.

tarak makineleri ve kepçeli ekskavatörlerle birlikte çalıştı.

This massive population of workers required infrastructure

Bu muazzam işçi nüfusu, restoranlar, genelevler ve kaçak mallardan oluşan

to deliver drinking water and other supplies,

gelişen bir ekonomiye yol açarak, içme suyu ve diğer malzemeleri

giving rise to a flourishing economy of restaurants, brothels, and smuggled goods.

sağlamak için altyapıya ihtiyaç duyuyordu.

Amidst the bustle were born three new cities with multi-ethnic populations:

Koşuşturmanın ortasında çok etnikli nüfusa sahip üç yeni şehir doğdu:

Port Said on the northern Mediterranean shore,

Kuzey Akdeniz kıyısında Said limanı,

Ismailia on the canal's middle tract,

kanalın orta yolunda İsmailiye ve

and Port Tewfiq, at the southern edge of the canal.

kanalın güney ucunda Tawfik limanı.

The construction site bypassed the Nile and ran directly from Port Said to Suez.

İnşaat alanı Nil’i atladı ve doğrudan Said limanından Süveyş’e ulaştı.

And after years of work, the streams of the two seas finally began merging

Yıllarca süren çalışmaların ardından, iki denizin akarsuları nihayet 1860′ların

in the mid-1860s.

ortalarında birleşmeye başladı.

The finished canal was 164 kilometers long,

Tamamlanmış kanal 164 kilometre uzunluğunda,

with a width of 56 meters at the surface,

yüzeyde 56 metre genişliğindeydi ve

and it was officially inaugurated on November 17th, 1869.

resmi olarak 17 Kasım 1869′da açıldı.

While it struggled financially during its first few years,

İlk birkaç yılında finansal olarak mücadele ederken,

the canal ended up dramatically accelerating global trade.

kanal küresel ticareti önemli ölçüde hızlandırdı.

It also facilitated the migration of numerous marine species,

Aynı zamanda, yerel ekosistemleri ve mutfağı önemli ölçüde değiştirerek

dramatically changing local ecosystems and cuisine.

çok sayıda deniz türünün göçünü kolaylaştırdı.

Over the decades, traffic through the canal grew.

On yıllar boyunca, kanaldan geçen trafik arttı.

But in 1875,

Ancak 1875′te mali sorunlar,

financial issues forced Egypt to sell much of its stock in the Canal Company,

Mısır’ı Kanal Şirketindeki hisselerinin çoğunu satmaya zorladı ve

allowing Britain to take over.

Britanya’nın devralmasına izin verdi.

It was only in 1956 that control of the canal fully reverted to Egypt

Kanalın kontrolü ancak 1956′da Başkan Cemal Abdül Nasır

when it was nationalized by President Gamal Abdel Nasser.

tarafından kamulaştırıldığında tamamen Mısır’a geri döndü.

Bu hamle Mısır ile İngiltere, Fransa ve İsrail arasında

This move sparked a military standoff

between Egypt and Britain, France, and Israel.

askeri bir soğukluğa yol açtı.

But once resolved,

Ancak çözüldüğünde,

it transformed the canal into a major source of Egypt's national revenue

kanalı Mısır’ın ulusal gelirinin önemli bir kaynağına dönüştürdü ve

and helped redeem the canal's imperialist legacy.

kanalın emperyalist mirasının kurtarılmasına yardımcı oldu.

Today, nearly 30% of all global ship traffic passes through the Suez Canal,

Bugün, tüm küresel gemi trafiğinin yaklaşık %30′u Süveyş Kanalı’ndan geçiyor

totaling over 20,000 ships in 2021.

ve sayıları 2021′de toplam 20.000′i aştı.

However, the incident of the Ever Given is a stark reminder

Ancak Ever Given olayı, insan yapımı sistemlerimizin

of just how fragile our manmade systems can be.

ne kadar kırılgan olabileceğinin açık bir hatırlatıcısıdır.