The Arctic vs. the Antarctic - Camille Seaman

Kuzey Kutbu'na karşı Güney Kutbu - Camille Seaman

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Sevkan Uzel

On our planet,

Gezegenimiz iki kutup bölgesine sahip:

we have two polar regions:

the Arctic, whose name comes from

İsmi Yunanca Arktikos'tan gelen Kuzey'deki Arktik (Kuzey Kutbu)

the Greek Arktikos, of the North,

and the Antarctic

ve adı Antarktikos'dan gelen, Kuzey'in tam karşısında

from Antarktikos,

opposite of the North.

bulunan Antarktika (Güney Kutbu).

But there's an easier way to remember them

Ancak onları kolayca hatırlamanın bir yolu var:

if you just remember what surrounds them.

Neyin çevrelediğini hatırlamak.

The Arctic, situated in the Northern hemisphere of our planet,

Gezegenimizin Kuzey Yarım Küre'sinde bulunan Arktik

is an ocean entirely surrounded by land.

tamamen karayla çevrili bir okyanustur.

On the other side of the world,

Dünyanın diğer tarafında bulunan Antarktika tamamen okyanus

the Antarctic is a continent

entirely surrounded by ocean.

tarafından çevrelenen bir kıtadır.

So, the Arctic has polar bears but no penguins,

Kuzey Kutbu'nda kutup ayısı vardır; ama penguen yoktur.

and the Antarctic has penguins but no polar bears.

Güney Kutbu'nda ise penguen vardır; ama kutup ayısı yoktur.

Let's talk about the Arctic first.

Önce Kuzey Kutbu'ndan bahsedelim.

The Arctic region consists of a vast, ice-covered ocean

Kuzey Kutup bölgesi ağaçsız, donmuş toprak tabakası ile çevrili olan

surrounded by treeless permafrost.

buzla kaplı büyük bir okyanustan oluşmaktadır.

The area can be defined

Bu alan, Kuzey Kutup Dairesi ile Kuzey Kutbu arasındaki bölge

as the region between the Arctic Circle

and the North Pole.

olarak tanımlanabilir. Eğer Kuzey Kutbu'nda dursaydınız,

If you were to stand at the North Pole,

everywhere you looked, in all directions,

ne yöne bakarsanız bakın, her yön güney olurdu.

would be south.

But standing at the North Pole

Ancak Kuzey Kutbu'nda çok uzun süre durmak zordur.

is difficult to do for very long

because it's in the middle of an ocean,

Çünkü durmadan yer değiştiren,

covered by constantly shifting, frozen sea ice.

donmuş deniz buzuyla çevrili bir okyanusun ortasındadır.

If you were to fall into the water at the North Pole,

Eğer Kuzey Kutbu'nda suya düşseydiniz,

you'd fall into water that's 13,980 feet deep.

13.980 fit (4 km'de fazla) derinlikte bir suya düşmüş olurdunuz.

Above the water, average winter temperatures

Suyun üstünde, kışın ortalama hava sıcaklığı

can be as low as -40 degrees Celsius,

-40 santigrat dereceye kadar düşebilir

and the coldest recorded temperature

ve kaydedilen en düşük sıcaklık ise

is approximately -68 degrees Celsius.

yaklaşık -68 santigrat derecedir.

Despite these incredibly harsh conditions,

Bu inanılmaz zorlu koşullara rağmen, insanlar binlerce yıldır

humans have populated areas in the Arctic

for thousands of years.

Kuzey Kutbu'ndaki alanlara yerleşmiştir.

Life in the Arctic includes organisms living in the ice,

Kuzey Kutbu'ndaki yaşamın içinde, suda yaşayan organizmalar,

zooplankton and phytoplankton,

zooplankton ve fitoplankton,

fish and marine mammals,

balık ve deniz memelileri,

birds,

land animals,

kuşlar,

kara hayvanları,

plants,

and human societies.

bitkiler

ve insan toplulukları bulunmaktadır.

Okay, what about Antarctica?

Peki ya Antarktika?

Antarctica is Earth's southernmost continent,

Antarktika dünyanın en güneyindeki kıtadır

and it contains the geographic South Pole.

ve coğrafik Güney Kutbu oradadır.

It's the fifth largest continent on the planet

Avustralya'nın yaklaşık iki katı büyüklüğünde olup,

at nearly twice the size of Australia.

dünyadaki en büyük beşinci kıtadır.

Almost 98% of Anarctica is covered by ice

Antarktika'nın neredeyse yüzde 98'i en az bir mil

at least one mile in thickness.

kalınlığında olan buzla kaplanmıştır.

Conditions in Antarctica are some of the most extreme

Antraktika tüm dünyadaki en uç hava koşullarından birine sahiptir.

in the entire world.

On average, it's the coldest,

Ortalama olarak, en soğuk,

windiest,

driest continent

en rüzgârlı,

en kuru kıtadır

and has the highest average elevation

ve tüm kıtalar içindeki en yüksek

of all the continents.

ortalama rakıma sahiptir.

You might think that it snows all the time at the Poles,

Kutuplarda durmadan kar yağdığını düşünebilirsiniz;

but Antarctica is so dry,

ama Antarktika çok kurudur;

it's considered a desert

kıyı boyunca sadece

with annual precipitation

200 milimetre ve

of only 200 millimeters along the coast

iç kısımlarda çok daha az yıllık yağış aldığı için

and far less inland.

çöl sayılabilir.

The temperature in Antarctica

Antarktika'daki sıcaklık -89 santigrat dereceye erişmiştir.

has reached -89 degrees Celsius.

Because it's so harsh and hard to get to,

Çok zor koşulları ve erişimi olduğu için

there are no permanent human residents on Antarctica,

Antarktika'da kalıcı insan yerleşimi bulunmamaktadır;

but anywhere from 1,000 to 5,000 people

ancak kıta içerisine dağılmış olan

reside throughout the year

gözlem istasyonlarında

at the research stations scattered across the continent.

yıl boyunca 1.000 ila 5.000 insan yaşar.

Even the most extreme animals fight for survival,

Orada en dayanıklı hayvanlar bile hayatta kalmak için savaşır

and only cold-adapted organisms survive there,

ve sadece soğuğa adapte olmuş organizmalar hayatta kalır.

including many types of algae,

Bunlar birçok tipte su yosunu,

animals,

hayvanlar,

bacteria,

bakteriler,

fungi,

mantarlar,

plants,

bitkiler ve

and protista.

tek hücreli canlılardır.

But why is Antarctica colder than its northern cousin?

Peki neden Antarktika kuzeydeki kuzeninden daha soğuk?

Well, first, much of the continent

Öncelikle, kıtanın büyük bir kısmı

is more than three kilometers above sea level,

deniz seviyesinden üç kilometreden fazla daha yukarıda

and temperature decreases with elevation.

ve rakım arttıkça sıcaklık azalır.

That's why mountaintops have snow on them.

Bu sebeple dağların üzerinde kar vardır.

Second, remember that the Arctic

İkincisi, unutmayın Kuzey Kutbu

is really a frozen ocean.

aslında donmuş bir okyanustur.

The water in the ocean beneath it

Altındaki okyanusun suyu,

is warmer than the frozen ground in the Antarctic,

Antarktika'daki donmuş karadan daha sıcaktır

and that warmth is transferred through the ice pack.

ve bu sıcaklık buz kütlesi ile iletilir.

This prevents temperatures in the Arctic regions

Bu durum Kuzey Kutbu bölgelerindeki sıcaklıkların

from reaching the extremes

Antarktika'nın kara

typical of the land surface of Antarctica.

yüzeyine benzer şekilde aşırı uçlara erişmesini engeller.

Third, the seasons are conspiring against the Antarctic.

Üçüncüsü, Antarktika'da mevsimler aleyhine işler.

During the aphelion in July,

Temmuz'daki günöte sırasında,

when the Earth is the farthest away from the Sun,

yani Dünya güneşten en uzak olduğunda

it also happens to be winter in the Antarctic,

Antarktika'da da kış yaşanmaktadır.

which creates a double-whammy of cold

Bu durum da Güney Kutbu'nda

for the southern pole.

iki kat soğuk yaratır.

But despite being inhospitable,

Yaşanması zor olmasına rağmen,

the North and South Pole are a big reason

Kuzey ve Güney Kutupları gezegenimizin

why our planet is the way it is.

bu şekilde olmasının en büyük nedeni.

Both of our polar regions

Her iki kutup bölgesi de

are very important climate controllers.

çok önemli iklim kontrol edicilerdir.

They help moderate the temperature

Ilıman bölgelerde sıcaklığın

in our temperate zones

yumuşamasına yardımcı olur

and give us stable weather.

ve bize ılıman hava verirler.

As sea ice in the Arctic declines

İklim değişikliği ve küresel ısınma

due to climate change and global warming,

yüzünden Kuzey Kutbu'ndaki deniz buzu

weather around the globe

azaldıkça, dünyadaki iklim

becomes increasing more unstable.

giderek daha değişken hâle gelmektedir.