The Arctic vs. the Antarctic - Camille Seaman

Bắc Cực vs. Nam Cực - Camille Seaman

Translator: Tam Ngoc Nguyen Reviewer: Nhu PHAM

On our planet,

Trên hành tinh của chúng ta,

we have two polar regions:

có 2 vùng cực:

the Arctic, whose name comes from

Bắc Cực (Arctic) ở phía Bắc,

the Greek Arktikos, of the North,

tên có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp Arktikos,

and the Antarctic

và Nam Cực (Antarctic)

from Antarktikos,

có nguồn gốc từ Antarktikos,

opposite of the North.

ở phía Nam.

But there's an easier way to remember them

Nhưng có một cách dễ hơn để ghi nhớ chúng

if you just remember what surrounds them.

nếu chúng ta nhớ cái gì bao quanh chúng.

The Arctic, situated in the Northern hemisphere of our planet,

Bắc Cực, nằm ở Bắc Bán cầu,

is an ocean entirely surrounded by land.

là một đại dương được bao quanh toàn bộ là đất liền.

On the other side of the world,

Còn phía bên kia trái đất,

the Antarctic is a continent

Nam Cực là châu lục

entirely surrounded by ocean.

được bao quanh hoàn toàn là đại dương.

So, the Arctic has polar bears but no penguins,

Vì thế, Bắc Cực có gấu trắng mà không có chim cánh cụt,

and the Antarctic has penguins but no polar bears.

và Nam Cực có chim cánh cụt mà không có gấu trắng.

Let's talk about the Arctic first.

Chúng ta hãy cùng nói về Bắc Cực trước.

The Arctic region consists of a vast, ice-covered ocean

Bắc Cực bao gồm vùng đại dương băng giá rộng lớn

surrounded by treeless permafrost.

bao quanh là tầng đất bị đóng băng vĩnh cửu, không cây cối nào mọc nổi.

The area can be defined

Khu vực này có thể được xem như

as the region between the Arctic Circle

là vùng giữa vành đai Bắc Cực

and the North Pole.

và Cực Bắc.

If you were to stand at the North Pole,

Nếu bạn đứng ở Cực Bắc,

everywhere you looked, in all directions,

dù bạn nhìn về hướng nào

would be south.

cũng đều là hướng Nam cả.

But standing at the North Pole

Nhưng đứng lâu ở Cực Bắc

is difficult to do for very long

không phải là điều dễ dàng

because it's in the middle of an ocean,

vì nó đang ở giữa đại dương,

covered by constantly shifting, frozen sea ice.

bao phủ bởi lớp băng dày đặc và thường di chuyển.

If you were to fall into the water at the North Pole,

Nếu bạn muốn nhúng mình xuống nước ở Cực Bắc,

you'd fall into water that's 13,980 feet deep.

bạn phải xuống dưới độ sâu 13.980 feet.

Above the water, average winter temperatures

Trên mặt nước, nhiệt độ mùa đông trung bình

can be as low as -40 degrees Celsius,

có thể thấp xuống dưới -40 độ C,

and the coldest recorded temperature

và nhiệt độ lạnh nhất ghi nhận được

is approximately -68 degrees Celsius.

là vào khoảng -68 độ C.

Despite these incredibly harsh conditions,

Bất chấp những điều kiện khắc nghiệt này,

humans have populated areas in the Arctic

con người vẫn có khu dân cư ở Bắc Cực

for thousands of years.

hàng ngàn năm nay.

Life in the Arctic includes organisms living in the ice,

Sự sống ở Bắc Cực bao gồm những sinh vật sống trong băng,

zooplankton and phytoplankton,

động thực vật phiêu sinh,

fish and marine mammals,

cá và động vật có vúi dưới nước,

birds,

land animals,

chim,

động vật đất liền,

plants,

and human societies.

thực vật,

và xã hội loài người.

Okay, what about Antarctica?

Vâng, còn ở Nam Cực?

Antarctica is Earth's southernmost continent,

Nam Cực là châu lục nằm ở cực Nam Trái Đất,

and it contains the geographic South Pole.

và bao gồm cả Cực Nam địa lý.

It's the fifth largest continent on the planet

Nó là châu lục rộng thứ 5 thế giới

at nearly twice the size of Australia.

gấp gần 2 lần kích thước của Australia.

Almost 98% of Anarctica is covered by ice

Gần 98% diện tích Nam Cực là băng tuyết

at least one mile in thickness.

dày ít nhất một mile.

Conditions in Antarctica are some of the most extreme

Điều kiện ở Nam Cực được coi là khắc nghiệt nhất

in the entire world.

trên toàn thế giới.

On average, it's the coldest,

Trung bình, đây là châu lục lạnh nhất,

windiest,

driest continent

gió nhiều nhất

khô nhất

and has the highest average elevation

và có độ cao cách mặt nước biển trung bình cao nhất

of all the continents.

trong tất cả các châu lục.

You might think that it snows all the time at the Poles,

Bạn có thể nghĩ rằng tuyết rơi suốt ngày ở hai Cực,

but Antarctica is so dry,

nhưng Nam Cực lại rất khô,

it's considered a desert

nó được coi là sa mạc

with annual precipitation

với lượng mưa trung bình hàng năm

of only 200 millimeters along the coast

chỉ 200 mm dọc bờ biển

and far less inland.

và ít hơn rất nhiều nếu vào trong đất liền.

The temperature in Antarctica

Nhiệt độ ở Nam Cực

has reached -89 degrees Celsius.

có thể đạt đến -89 độ C.

Because it's so harsh and hard to get to,

Vì nó quá khắc nghiệt,

there are no permanent human residents on Antarctica,

nên không có con người sống định cư ở Nam Cực,

but anywhere from 1,000 to 5,000 people

nhưng một vài nơi có khoảng 1000 đến 5000 người

reside throughout the year

sống ở đây

at the research stations scattered across the continent.

tại các trạm nghiên cứu phân bố dọc châu lục.

Even the most extreme animals fight for survival,

Ngay cả những động vật cũng phải đấu tranh sinh tồn,

and only cold-adapted organisms survive there,

và chỉ có những loài thích nghi được cái lạnh mới có thể sống sót ở đây,

including many types of algae,

bao gồm nhiều loài tảo,

animals,

động vật,

bacteria,

vi khuẩn,

fungi,

nấm,

plants,

thực vật,

and protista.

và sinh vật nguyên sinh.

But why is Antarctica colder than its northern cousin?

Nhưng tại sao Nam Cực lại lạnh hơn người anh em phương Bắc?

Well, first, much of the continent

À, trước hết là, phần lớn châu lục này

is more than three kilometers above sea level,

cao hơn mực nước biển trung bình 3 km

and temperature decreases with elevation.

thì nhiệt độ giảm đi cùng với độ cao.

That's why mountaintops have snow on them.

Đó là lý do tại sao trên đỉnh núi thường có tuyết.

Second, remember that the Arctic

Thứ hai, hãy nhớ là Bắc Cực

is really a frozen ocean.

thực ra là một đại dương đóng băng.

The water in the ocean beneath it

Nước ở đại dương ở phía dưới

is warmer than the frozen ground in the Antarctic,

thì ấm hơn bề mặt băng tuyết trên đất liền ở Nam Cực,

and that warmth is transferred through the ice pack.

và nhiệt sẽ được truyền qua lớp băng.

This prevents temperatures in the Arctic regions

Điều này làm cho nhiệt độ ở vùng Bắc Cực

from reaching the extremes

không đạt tới mức cực đại

typical of the land surface of Antarctica.

như bề mặt đất liền ở Nam Cực.

Third, the seasons are conspiring against the Antarctic.

Thứ ba, các mùa đều cùng nhau chống lại Nam Cực.

During the aphelion in July,

Vào khoảng tháng 7,

when the Earth is the farthest away from the Sun,

khi Trái Đất xa Mặt Trời nhất,

it also happens to be winter in the Antarctic,

cũng là mùa đông ở Nam Cực,

which creates a double-whammy of cold

làm cho cực Nam

for the southern pole.

lạnh gấp hai lần.

But despite being inhospitable,

Nhưng dù không là nơi cư trú được,

the North and South Pole are a big reason

nhưng Cực Bắc và Cực Nam đều

why our planet is the way it is.

giúp Trái Đất vận hành theo cách của nó.

Both of our polar regions

Cả hai vùng cực

are very important climate controllers.

đều là những người điều chỉnh khí hậu rất quan trọng.

They help moderate the temperature

Chúng giúp cân đối nhiệt độ

in our temperate zones

trong khoảng nhiệt độ bình thường

and give us stable weather.

và đem đến cho chúng ta khí hậu ổn định.

As sea ice in the Arctic declines

Và khi băng ở Bắc Cực giảm

due to climate change and global warming,

vì biến đổi khí hậu và hiện tượng ấm lên của Trái Đất,

weather around the globe

khí hậu trên Trái Đất

becomes increasing more unstable.

trở nên ngày một bất ổn hơn.