How small are we in the scale of the universe? - Alex Hofeldt

Evrenin ölçeğine göre ne kadar küçüğüz? - Alex Hofeldt

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Suleyman Cengiz

In the winter of 1995,

1995 yılının kışında, bilim adamları

scientists pointed the Hubble Telescope at an area of the sky near the Big Dipper,

gökyüzünde Büyükayı'nın yanında bir yere, Hubble Teleskobu'nu çevirdiler;

a spot that was dark and out of the way of light pollution from surrounding stars.

orası karanlıktı ve etraftaki yıldızların ışık kirliliğinden uzaktaydı.

The location was apparently empty, and the whole endeavor was risky.

Konum boş gibi görünüyordu ve tüm çaba, risk altındaydı.

What, if anything, was going to show up?

Eğer bir şey varsa, o neydi?

Over ten consecutive days,

Birbirini izleyen on gün boyunca,

the telescope took close to 150 hours of exposure of that same area.

teleskop aynı alanın ışığını 150 saat boyunca izledi.

And what came back was nothing short of spectacular:

Ortaya çıkan şey ise, mükemmellikten başka hiçbir şey değildi:

an image of over 1,500 distinct galaxies

Evrenin küçük bir parçasında parıldayan yaklaşık 1500 adet

glimmering in a tiny sliver of the universe.

belirgin galaksinin görüntüsü.

Now, let's take a step back to understand the scale of this image.

Şimdi, bu görüntünün ölçeğini anlamak için, bir adım geri gidelim.

If you were to take a ballpoint pen

Elinize bir tükenmez kalem alırsanız

and hold it at arm's length in front of the night sky,

ve gökyüzüne doğru kol hizanızda tutarak

focusing on its very tip,

en ucuna odaklanırsanız,

that is what the Hubble Telescope captured in its first Deep Field image.

Hubble Teleskobu'nun ilk Derin Alan görüntüsünde yakaladığı şeyi görürsünüz.

In other words,

Diğer bir deyişle,

those 3,000 galaxies were seen in just a tiny speck of the universe,

bu 3000 galaksi, evrenin ufak bir parçasında görünür,

approximately one two-millionth of the night sky.

yani gece gökyüzünün ortalama iki milyonda biri kadarında.

To put all this in perspective,

Bunları perspektife yerleştirmek istersek,

the average human measures about 1.7 meters.

ortalama bir insan yaklaşık 1,7 metre boyundadır.

With Earth's diameter at 12,700 kilometers,

Dünyanın 12.700 kilometrelik çapı ile,

that's nearly 7.5 million humans lined up head to toe.

baştan aşağıya sıralanmış ortalama 7,5 milyon insan eder.

The Apollo 8 astronauts flew a distance of 380,000 kilometers to the moon.

Apollo 8 astronotları aya 380.000 kilometrelik bir yol kat ettiler.

And our relatively small Sun has a diameter of about 1.4 million kilometers,

Nispeten küçük Güneşimizin de ortalama 1,4 milyon kilometre çapı vardır

or 110 times the Earth's diameter.

ya da Dünya'nın çapının 110 katı kadar.

A step further,

Bir adım ötesinde

the Milky Way holds somewhere between 100 to 400 billion stars,

Samanyolu'nda, Güneş de dâhil olmak üzere 100 ila 400 milyar

including our Sun.

yıldız vardır.

And each glowing dot of a galaxy captured in the Deep Field image

Derin alan görüntüsündeki bir galaksinin her parıldayan noktasında da

contains billions of stars at the very least.

en az milyarlarca yıldız vardır.

Almost a decade after taking the Deep Field image,

Derin alan görüntüsünün çekiminden neredeyse on yıl sonra

scientists adjusted the optics on the Hubble Telescope

bilim adamları Hubble Teleskobu'ndaki optiklerini ayarladı

and took another long exposure over a period of about four months.

ve dört aylık bir süreçte diğer bir uzun pozlama çektiler.

This time, they observed 10,000 galaxies.

Bu kez, 10.000 galaksi gözlemlediler.

Half of these galaxies have since been analyzed more clearly

Bu galaksilerin yarısı, aşırı Derin Alan görüntüsü veya XDF olarak

in what's known as the eXtreme Deep Field image,

bilinen şeyde, daha net bir şekilde

or XDF.

incelendi.

By combining over ten years of photographs,

On yıllık fotoğrafların birleşimi ile XDF, galaksileri

the XDF shows galaxies so distant

öyle uzakta gösterdi ki

that they're only one ten-billionth the brightness

insan gözü onların parlaklığının yalnızca on milyarda birini

that the human eye can perceive.

algılayabiliyor.

So, what can we learn about the universe from the Deep Field images?

Peki Derin Alan görüntülerinden evren hakkında ne öğrenebiliriz?

In a study of the universe, space and time are inextricably linked.

Bir evren incelemesinde, uzay ve zaman, ayrılmaz biçimde birbirine bağlıdır.

That's because of the finite speed of light.

Bunun nedeni ışığın sınırlı hızıdır.

So the Deep Field images are like time machines to the ancient universe.

Yani Derin Alan görüntüleri, antik evrene giden zaman makineleri gibidir.

They reach so far into space and time

Uzay ve zamanda öyle uzağa ulaşırlar ki

that we can observe galaxies that existed over 13 billion years ago.

13 milyar yıl önce var olmuş galaksileri inceleyebiliriz.

This means we're looking at the universe as it was

Bu, evrenin Büyük Patlama'dan sonra bir milyar yıldan

less than a billion years after the Big Bang,

daha az süre önceki hâline bakıyoruz demektir ve bu da,

and it allows scientists to research galaxies in their infancy.

bilim adamlarının galaksileri bebeklik dönemlerinde araştırmalarını sağlar.

The Deep Field images have also shown that the universe is homogeneous.

Derin Alan görüntüleri ayrıca evrenin homojen olduğunu göstermiştir.

That is, images taken at different spots in the sky look similar.

Yani, farklı noktalarda çekilmiş gökyüzü görüntüleri birbirine benziyor.

That's incredible when we think about how vast the universe is.

Evrenin ne kadar büyük olduğunu düşündüğümüzde bu inanılmaz.

Why would we expect it to be the same across such huge distances?

Böyle büyük mesafeler arasında neden aynı olmalarını bekleriz ki?

On the scale of a galaxy, let alone the universe,

Evreni bir kenara bırakın, bir galaksinin ölçeğine göre

we're smaller than we can readily comprehend,

rahatlıkla kavrayabildiğimizden çok daha küçüğüz,

but we do have the capacity to wonder,

fakat merak etme, sorgulama,

to question,

keşfetme,

to explore,

inceleme

to investigate,

ve hayal etme

and to imagine.

kapasitesine sahibiz.

So the next time you stand gazing up at the night sky,

Bir daha gece gökyüzüne baktığınızda,

take a moment to think about the enormity of what is beyond your vision,

yıldızlar arasındaki karanlık alanlarda, görüşünüzün ötesindeki şeylerin

out in the dark spaces between the stars.

büyüklüğünü düşünmek için zaman ayırın.