Test yourself: Can you tell the difference between music and noise? - Hanako Sawada

552,697 views ・ 2023-06-01

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Busra Ozcan Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren
00:07
In 1960, American composer John Cage went on national television
0
7045
5255
1960′da Amerikalı bestekar John Cage
en yeni çalışmasını paylaşmak için ulusal televizyona çıktı.
00:12
to share his latest work.
1
12300
1585
00:14
But rather than employing traditional instruments,
2
14343
2712
Ancak geleneksel müzik aletleri yerine
00:17
Cage appeared surrounded by household clutter,
3
17055
2585
Cage yayına etrafında ev eşyalarıyla;
00:19
including a bathtub, ice cubes, a toy fish, a pressure cooker,
4
19974
4922
küvet, buz küpleri, oyuncak balık, düdüklü tencere,
00:24
a rubber duck, and several radios.
5
24896
2294
plastik ördek ve birkaç radyo ile çıktı.
00:27
Armed with these tools and a stopwatch, he performed “Water Walk,”
6
27774
4379
Bu aletler ve bir kronometre ile “Water Walk” isimli gösterisini sergiledi.
00:32
setting off a series of sounds with a serious expression
7
32945
3254
Büyük bir ciddiyet ve dikkatle
00:36
and incredible precision.
8
36199
1585
bir ses dizisi oluşturdu.
00:38
Some viewers found the performance hysterical,
9
38201
2419
İzleyicilerin bir kısmı gösteriyi çok komik bulurken
00:40
while others thought it was completely absurd.
10
40620
2252
bir kısmı bunun saçmalık olduğunu iddia etti.
00:43
But most people watching likely shared the same question:
11
43623
3336
Fakat izleyen çoğu insan aynı soruyu soruyordu:
00:47
is this even music?
12
47085
1584
“Bu müzik miydi?”
00:50
This question is harder to answer than you might think.
13
50254
2795
Bu soruyu cevaplamak sandığınızdan daha zor.
00:53
What we determine as music often depends on our expectations.
14
53382
3838
Müzik olarak tanımladığımız şey çoğunlukla beklentilerimize göre şekilleniyor.
00:57
For example, imagine you’re in a jazz club listening
15
57428
3295
Mesela bir caz kulubünde olduğunuzu,
borulardan çıkan ritmik klakson seslerini dinlediğinizi hayal edin.
01:00
to the rhythmic honking of horns.
16
60723
1919
01:02
Most people would agree that this is music.
17
62725
2753
Birçok kişi bunun müzik olduğu konusunda hemfikir olacaktır.
01:05
But if you were on the highway hearing the same thing, many would call it noise.
18
65812
4879
Ancak otobanda aynı sesleri duysanız çoğunuz buna gürültü derdi.
Sonuçta araba kornaları enstrüman ve
01:11
After all, car horns aren’t instruments
19
71109
2585
01:13
and these drivers aren’t musicians... right?
20
73694
2962
şoförler de müzisyen değiller, değil mi?
01:16
Expectations like these influence how we categorize everything we hear.
21
76989
4672
Bu tarz beklentiler duyduğumuz şeyleri nasıl sınıflandırdığımızı etkiliyor.
01:21
We typically think something sounds more musical
22
81994
2837
Sıklıkla bilindik kalıplarda düzenlenmiş
01:24
if it uses a recognizable structure or popular sounds
23
84831
3920
popüler sesleri ya da fark edilir bir yapı kullananları
01:28
arranged in well-known patterns.
24
88751
1960
müzik olarak niteliyoruz.
01:30
And even within the realm of music,
25
90837
1876
Ve müziğin kendi dünyasında bile
01:32
we expect certain genres to use specific instruments and harmonies.
26
92713
3754
belli türlerden spesifik enstrüman ve uyumlar kullanmalarını bekliyoruz.
01:36
These expectations are based on existing musical traditions,
27
96676
3753
Bu beklentiler var olan müziksel geleneklere dayanıyor olsa da
01:40
but those traditions aren't set in stone.
28
100680
2419
bu gelenekler değiştirilemez değiller.
01:43
They vary across different cultures and time periods.
29
103391
3003
Bunlar farklı kültür ve zamanlarda değişebilir.
01:46
And in the early 20th century,
30
106519
1877
20. yüzyılın başlarında,
01:48
when many artists were pushing the boundaries of their fields,
31
108396
3003
çoğu sanatçının alanlarının sınırlarını zorladıkları dönemde,
01:51
John Cage wanted to discover what new kinds of music might exist
32
111399
4045
John Cage kısıtlamaların dışında yeni türlerde müzikler
01:55
beyond those constraints.
33
115444
1627
keşfetmek istemişti.
01:57
He began pioneering new instruments that blurred the lines
34
117446
3337
Sanat ve günlük hayat arasındaki keskin çizgileri bulanıklaştıran
02:00
between art and everyday life,
35
120783
2127
yeni enstrümanlara öncülük etti,
02:02
and used surprising objects to reinvent existing instruments.
36
122910
4755
ve halihazırda var olan enstrümanları değişik nesnelerle yeniden oluşturdu.
02:08
He also explored new ways for music to mingle with other art forms.
37
128249
4254
Cage ayrıca müziği diğer sanat türleriyle kaynaştırmanın yollarını aradı.
02:12
He and his creative and romantic partner, Merce Cunningham,
38
132920
3087
O ve onun yaratıcı ve romantik partneri Merce Cunningham..
02:16
held recitals where Cage’s music and Cunningham’s choreography
39
136007
4129
Cage’in müziği ve Cunningham’ın kareografisi
02:20
would be created independently before being performed together.
40
140136
3712
birlikte sergilenmelerinden önce birbirlerinden bağımsız tasarlanmıştı.
02:25
But whatever his approach,
41
145516
1543
Yaklaşımı nasıl olursa olsun Cage,
02:27
Cage gleefully dared listeners to question the boundaries between music and noise,
42
147059
4630
ses ve sessizlik arasındaki sınırlar gibi müzik ve gürültü arasındaki sınırları da
02:31
as well as sound and silence.
43
151689
1960
sorgulamaları için dinleyicileri cesaretlendirdi.
02:33
Perhaps the best example is one of Cage’s most famous compositions—
44
153900
3753
Cage’nin en ünlü bestelerinin belki de en iyi örneği
02:37
a solo piano piece consisting of nothing but musical rests
45
157862
4296
sadece müzikal duraklamalardan oluşan
02:42
for four minutes and 33 seconds.
46
162158
2502
dört dakika 33 saniyelik bir piano bestesidir.
02:45
This wasn’t intended as a prank, but rather, as a question.
47
165286
3545
Bu mizah amaçlanmış bir beste değil
bir sorgulamaydı.
02:48
Could the opening and closing of a piano lid be music?
48
168998
3378
“Piyano kapağını açıp kapamak müzik sayılabilir mı?”
02:52
What about the click of a stopwatch?
49
172668
1919
“Peki bir saatin tiktakları?”
02:54
The rustling, and perhaps even the complaining, of a crowd?
50
174670
3504
“Kalabalığın uğultusu ya da söylenmesi?”
Boş bir tuval karşında duran ressam gibi
02:59
Like the white canvases of his painting peers,
51
179008
3045
Cage, izleyicilerden müzik beklentilerini sorgulamalarını istedi.
03:02
Cage asked the audience to question their expectations about what music was.
52
182053
4254
03:06
And while the piece didn’t evoke the drama of some traditional compositions,
53
186599
3712
Eser geleneksel bestelerin heyecanını yansıtmadığından
03:10
it certainly elicited a strong emotional response.
54
190478
3378
kuşkusuz sert bir duygusal tepkiye neden oldu.
03:14
Cage’s work frequently prioritized these spontaneous, ephemeral experiences
55
194565
5172
Cage’nin çalışmaları çoğunlukla belli, öngörülebilir performanslardansa
03:19
over precise, predictable performances.
56
199737
2711
bu şekilde anlık, kısa süreli deneylere öncelik verdi.
03:22
He even developed processes that left some compositional decisions up to chance.
57
202531
4797
Hatta tesadüfe bırakılmış kompozisyonel süreçler geliştirdi.
03:27
One of his favorite such systems was the I Ching,
58
207536
2837
Onun bu sistemle oluşturduğu en sevdiği çalışması “I Ching”
03:30
an ancient Chinese divination text.
59
210373
2377
kadim bir Çin kehanet kitabıydı.
03:32
Using just a handful of coins,
60
212833
2086
“I Ching” okuyuculara yanlızca bir avuç dolusu bozuklukla
03:34
the I Ching allows readers to produce a pattern of lines
61
214919
3628
sorulara yorumlanabilir yanıtlar veren ve yorumlanabilir kehanetlerde bulunan
03:38
which can be interpreted to answer questions and offer fortunes.
62
218547
3587
çizgisel desenler oluşturma imkanı sunuyordu.
03:42
But Cage adapted these patterns into a series of tables
63
222426
3087
Ancak Cage bu desenleri çeşitli müzikal süreler, tempolar
03:45
that generated different musical durations, tempos, and dynamics.
64
225513
3837
ve dinamiklerin üretildiği bir dizi tablo olarak uyarladı.
03:49
Eventually, he even used early computers to help produce these random parameters.
65
229850
4755
Nihayet ilk dönem bilgisayarları da
bu rastgele parametreleri oluştumak için kullandı.
03:54
For some pieces, Cage went even further,
66
234814
2669
Cage daha da ileri giderek müzisyenlere
03:57
offering musicians incomplete compositions notated with broad instructions,
67
237483
4713
rehberliği yardımıyla spontane olarak bestelenebilecek,
04:02
allowing them to compose on the fly with the help of his guidelines.
68
242196
3629
genel hatlarıyla notaya geçirilmiş, ancak tamamlanmamış besteler teklif etti.
04:07
Some composers rejected Cage's seemingly careless approach.
69
247034
3671
Bazı bestekarlar bunu ciddiyetsiz bir yaklaşım görüp teklifi reddetti.
04:10
They believed it was the composer’s job to organize sound and time
70
250997
3712
Onlara göre özel ve kasti bir amaç ile
04:14
for a specific, intentional purpose.
71
254709
2168
sesi ve zamanı düzenlemek bestekarın işiydi.
04:17
After all, if these strange compositions were music,
72
257086
3545
Neticede eğer bu garip kompozisyon bir müzik olarak görülecekse
04:20
then where do we draw the line?
73
260715
1626
o zaman sınırları nasıl belirleyeceğiz?
04:22
But like a bold explorer, Cage didn't want to be bound by restrictions,
74
262842
4504
Ancak Cage cesur bir kaşif gibi davranıp kısıtlamalara bağlı kalmak
04:27
and he certainly didn't want to follow old rules.
75
267930
2795
ve eski kuralların peşinden gitmek istemedi.
04:30
He dedicated himself to shattering our expectations,
76
270933
3212
O kedisini beklentilerimizi yıkmaya, müzisyenleri ve seyircileri
04:34
creating a series of once in a lifetime experiences
77
274145
3295
beklenmeyene alışmaları konusunda cesaretlendirmeye devam eden
04:37
that continue encouraging musicians and audiences
78
277440
3211
ömürde bir kez görülebilecek
04:40
to embrace the unexpected.
79
280651
2127
deneyimler dizisi oluşturmaya adadı.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7