This is Sparta: Fierce warriors of the ancient world - Craig Zimmer

3,893,453 views ・ 2016-03-08

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Tarık Gülsunay Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:06
In ancient Greece, violent internal conflict between bordering neighbors
0
6358
4183
Antik Yunan'da, sınır komşuları arasındaki şiddetli çatışmalar
00:10
and war with foreign invaders was a way of life,
1
10541
3929
ve dışarıdan gelen istilacılarla savaşmak bir yaşam biçimiydi
00:14
and Greeks were considered premier warriors.
2
14470
3381
ve en iyi savaşçılar, Yunanlılardı.
00:17
Most Greek city-states surrounded themselves with massive defensive walls
3
17851
4253
Pek çok Yunan şehir devleti, fazladan koruma sağlamak için
sınırlarını devasa surlarla çevrelemişlerdi.
00:22
for added protection.
4
22104
1727
00:23
Sparta in its prime was a different story,
5
23831
3481
En iyi zamanlarındaki Sparta ise bambaşka bir hikâyedir;
00:27
finding walls unnecessary
6
27312
1701
Antik dünyanın en korkulan savaşçılarına sahip olduğunuzda
00:29
when it had an army of the most feared warriors in the ancient world.
7
29013
5097
surlar inşa etmek gereksizdir.
00:34
So what was Sparta doing differently than everyone else
8
34110
3275
Öyleyse Spartalılar böylesine korkutucu askerler yetiştirmek için
00:37
to produce such fierce soldiers?
9
37385
2707
diğerlerinden farklı ne yapıyorlardı?
00:40
To answer that question, we turn to the written accounts of that time.
10
40092
3959
Bu soruyu yanıtlamak için, dönemin yazılı kaynaklarına başvurmamız gerekmektedir.
00:44
There are no surviving written accounts from Spartans themselves,
11
44051
3156
Sparta'da olayları kayıt altına almak yasak olduğundan,
00:47
as it was forbidden for Spartans to keep records,
12
47207
3730
Spartalılara ait bugüne ulaşmış yazılı bir kaynak bulunmamaktadır.
00:50
so we have to rely on those of non-Spartan ancient historians,
13
50937
4315
Bu yüzden, Heredot, Thukididis ve Plutarkhosgibi, Spartalı olmayan
00:55
like Herodotus, Thucydides, and Plutarch.
14
55252
3738
Antik dönem tarih yazarlarına itimat etmek zorundayız.
00:58
These stories may be embellished
15
58990
1641
Bu hikâyeler, Sparta'nın
01:00
and depict Sparta at the apex of its power,
16
60631
3309
en iyi zamanlarını anlatıyor ve gerçeği süslüyor olabilir;
01:03
so take them with a grain of salt.
17
63940
2357
bu yüzden biraz şüpheci yaklaşmak gerekir.
01:06
For Spartans, the purpose for their existence was simple:
18
66297
3858
Spartalılar için varlıklarının amacı basitti:
01:10
to serve Sparta.
19
70155
2028
Sparta'ya hizmet etmek.
01:12
On the day of their birth,
20
72183
1448
Doğdukları gün,
01:13
elder Spartan leaders examined every newborn.
21
73631
3025
yaşlı Sparta liderleri her yenidoğanı incelerdi.
01:16
The strong healthy babies were considered capable of fulfilling this purpose,
22
76656
4480
Güçlü ve sağlıklı bebeklerin bu amaca hizmet edebileceğine inanılırdı
01:21
and the others may have been left on Mount Taygetus to die.
23
81136
4109
ve diğerleri ise Taygetus Dağları'na ölüme terk edilirlerdi.
01:25
Every Spartan, boy or girl, was expected to be physically strong,
24
85245
5197
Erkek ya da kız, her Spartalı'nın fiziksel olarak güçlü
01:30
mentally sharp,
25
90442
1309
zekâ olarak zehir gibi
01:31
and emotionally resilient.
26
91751
1871
ve duygusal olarak dirençli olması beklenir.
01:33
And it was their absolute duty to defend and promote Sparta at all costs.
27
93622
4923
Spartayı ne pahasına olursa olsun savunmak ona katkıda bulunmak mutlak görevleriydi.
01:38
So in the first years of their lives,
28
98545
1838
Çocuklar yaşamlarının ilk yıllarında,
01:40
children were raised to understand that their loyalty belonged first to Sparta,
29
100383
4570
önce Sparta'ya sonra ailelerine olan bağlılıklarını
01:44
and then to family.
30
104953
2926
anlayacak şekilde yetiştirilirlerdi.
01:47
This mindset probably made it easier for the Spartan boys,
31
107879
3090
Bu zihniyete alışmak Spartalı erkek çocuklar için daha kolaydır,
01:50
who upon turning seven, were sent to the agoge,
32
110969
3346
yedi yaşına giren çocuklar, Agoge'ye gönderilir.
01:54
a place with one main purpose:
33
114315
2125
Tek amacı on üç yıl süren sert ve gaddar bir eğitim ile
01:56
to turn a boy into a Spartan warrior
34
116440
2670
çocukları Spartalı savaşçılara dönüştürmek
01:59
through thirteen years of relentless, harsh, and often brutal training.
35
119110
5800
olan bir yer.
02:04
The Spartans prized physical perfection above all else,
36
124910
4090
Spartalılar her şeyden önce fiziksel mükemmelliği yüceltirlerdi
02:09
and so the students spent a great deal of their time learning how to fight.
37
129000
4788
ve böylece öğrenciler zamanlarının büyük kısmında nasıl savaşacaklarını öğrendiler.
02:13
To ensure resilience in battle,
38
133788
1869
Savaşlarda direnci arttırmak için,
02:15
boys were encouraged to fight among themselves,
39
135657
3190
günümüzün aksine, erkek çocukların dövüşmeleri teşvik ediliyordu
02:18
and bullying, unlike today, was acceptable.
40
138847
3860
birbirlerine zorbalık ediyorlardı.
02:22
In order to better prepare the boys for the conditions of war,
41
142707
2925
Çocukları savaş şartlarına hazırlamak için
02:25
the boys were poorly fed,
42
145632
1902
aç bırakıyorlardı ve
02:27
sometimes even going days without eating.
43
147534
2722
bazen günlerce yemek vermiyorlardı.
02:30
They also were given little in the way of clothing
44
150256
2427
Farklı hava koşullarıyla mücadele etmeyi öğrenmeleri için,
02:32
so that they could learn to deal with different temperatures.
45
152683
2864
açıkta bırakıyorlardı.
02:35
Spartan boys were encouraged to steal in order to survive,
46
155547
3799
Spartalı çocuklar hayatta kalmak için hırsızlık yapmaya teşvik edilirdi,
02:39
but if they were caught,
47
159346
1188
eğer yakalanırlarsa
02:40
they would be disciplined,
48
160534
1362
cezalandırılırlardı,
02:41
not because they stole, but because they were caught in the act.
49
161896
4083
çaldıkları için değil, çalarken yakalandıkları için.
02:45
During the annual contest of endurance
50
165979
2159
Her yıl düzenlenen dayanıklılık yarışması sırasında,
02:48
in a religious ritual known as the diamastigosis,
51
168138
2991
Diamastigosis olarak bilinen dini bir ritüelde
02:51
teenage boys were whipped in front of an altar
52
171129
2737
genç erkekler Artemis Orthia Kutsal Alanı'ndaki
02:53
at the Sanctuary of Artemis Orthia.
53
173866
2863
bir sunağın önünde kırbaçlanırlardı.
02:56
It was common for boys to die on the altar of the goddess.
54
176729
3700
Erkeklerin tanrıça uğruna ölmesi yaygındı.
03:00
Fortunately, not everything was as brutal as that.
55
180429
3383
Neyse ki, her şey bunun kadar acımasız değildi.
03:03
Young Spartans were also taught how to read,
56
183812
2640
Ayrıca genç Spartalılara, okuma
03:06
write,
57
186452
830
yazma
03:07
and dance,
58
187282
1253
ve dans öğretiliyordu.
03:08
which taught them graceful control of their movements
59
188535
2486
Bu öğretilenler savaşlarda hareketlerini zarifçe
03:11
and helped them in combat.
60
191021
1740
kontrol etmelerini sağlıyordu.
03:12
While the responsibilities for the girls of Sparta were different,
61
192761
3127
Kızların sorumlulukları sürerken
03:15
the high standards of excellence
62
195888
1699
Sparta'nın yüksek standartları ve
03:17
and expectation to serve Sparta with their lives remained the same.
63
197587
4441
Sparta'ya hayatlarının sonuna dek hizmet etme beklentisi aynı kaldı.
03:22
Spartan girls lived at home with their mothers as they attended school.
64
202028
3381
Spartalı kızlar evde anneleriyle yaşar ve aynı zamanda okula giderlerdi.
03:25
Their curriculum included the arts,
65
205409
2090
Onların müfredatlarında ise sanat,
03:27
music,
66
207499
1069
müzik,
03:28
dance,
67
208568
894
dans,
03:29
reading,
68
209462
776
okuma
03:30
and writing.
69
210238
1221
ve yazma vardı.
03:31
And to stay in peak physical condition, they learned a variety of sports,
70
211459
3801
Ve fiziksel durumlarını zirvede tutmak için çeşitli sporlar öğrenirlerdi,
03:35
such as discus,
71
215260
1250
disk atma,
03:36
javelin,
72
216510
973
mızrak atma
03:37
and horseback riding.
73
217483
1770
ve ata binme gibi.
03:39
In Sparta, it was believed that only strong and capable women
74
219253
3500
Sparta'da, sadece güçlü ve yetenekli kadınların bir gün
03:42
could bear children that would one day become strong and capable warriors.
75
222753
4742
güçlü ve yetenekli savaşçılar olacak çocuklar doğurabileceklerine inanılıyordu.
03:47
To all Spartans, men and women,
76
227495
3121
Erkek ve kadın, tüm Spartalılar için
03:50
perhaps the most important lesson from Spartan school
77
230616
2569
Sparta okulunun belki de en önemli dersi
03:53
was allegiance to Sparta.
78
233185
2288
Sparta'ya olan bağlılıktı.
03:55
To die for their city-state was seen as the completion of one's duty to Sparta.
79
235473
4437
Kişinin şehri uğruna ölmesi, Sparta'ya karşı olan görevinin tamamlanması
03:59
Upon their death,
80
239910
1190
olarak görülüyordu sadece savaşta ölen erkeklere
04:01
only men who died in battle and women who died in childbirth
81
241100
3832
ve doğum yaparken ölen kadınlara
04:04
were given tombstones.
82
244932
2163
mezar taşı dikilirdi.
04:07
In the eyes of their countrymen, both died so that Sparta could live.
83
247095
4369
Çünkü hemşehrilerinin gözünde, her ikisi de Sparta yaşayabilsin diye ölmüştür.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7