Did Shakespeare write his plays? - Natalya St. Clair and Aaron Williams

999,762 views ・ 2015-02-24

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nisa Bilge Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:06
"Some are born great,
0
6833
1892
"Bazıları büyük doğar,
00:08
some achieve greatness,
1
8725
1895
bazıları büyüklüğe erişir,
00:10
and others have greatness thrust upon them", quoth William Shakespeare.
2
10620
5091
bazılarının ise büyüklük başına konar." dedi William Shakespeare
00:15
Or did he?
3
15711
1590
ya da demedi mi ?
00:17
Some people question whether Shakespeare really wrote the works that bear his name,
4
17301
4668
Bazıları Shakespeare'ın eserlerinin onun olup olmadığını
00:21
or whether he even existed at all.
5
21969
2920
veya tümünün var olup olmadığını sorguluyor.
00:24
They speculate that Shakespeare was a pseudonym for another writer,
6
24889
3920
Başka bir yazarın veya bir grup yazarın Shakespeare rumuzunu
00:28
or a group of writers.
7
28809
1427
kullandığını düşünüyorlar.
00:30
Proposed candidates for the real Shakespeare
8
30236
2112
Ünlü bir oyun yazarı, politikacı ve
00:32
include other famous playwrights, politicians and even some prominent women.
9
32348
5597
hatta meşhur kadınlar gerçek Shakespeare için önerilen adaylar arasında.
00:37
Could it be true that the greatest writer in the English language
10
37945
3491
İngiliz dilindeki en iyi yazarın, oyunları gibi kurmaca
00:41
was as fictional as his plays?
11
41436
3505
olduğu doğru mudur ?
00:44
Most Shakespeare scholars dismiss these theories
12
44941
2926
Çoğu Shakespeare öğrencisi tarihsel ve biyografik
00:47
based on historical and biographical evidence.
13
47867
3572
kanıtlardan yola çıkılan bu teorileri reddediyor.
00:51
But there is another way to test whether Shakespeare's famous lines
14
51439
4075
Fakat Shakespeare'ın başka biri olup olmadığını
00:55
were actually written by someone else.
15
55514
2986
test etmenin diğer bir yolu var.
00:58
Linguistics, the study of language,
16
58500
2189
Dilbilim bize
01:00
can tell us a great deal about the way we speak and write
17
60689
3401
yazmamız ve konuşmamız hakkında güzel bir yol söylüyor;
01:04
by examining syntax, grammar, semantics and vocabulary.
18
64090
5495
söz dizilimini, dil bilgisini, anlamı ve kelimeyi inceleyerek.
01:09
And in the late 1800s,
19
69585
1831
1800'lerin sonlarında,
01:11
a Polish philosopher named Wincenty Lutosławski
20
71416
4031
Wincenty Lutoslawski adındaki lehçe filozofu
01:15
formalized a method known as stylometry,
21
75447
2779
Stylometry (Yazı analizi) olarak bilinen bir yöntem belirledi,
01:18
applying this knowledge to investigate questions of literary authorship.
22
78226
5202
bu bilgiyi uygulayarak edebi yazarlıkla İlgili sorular geliştirdi.
01:23
So how does stylometry work?
23
83428
1967
Peki analizler nasıl işliyor?
01:25
The idea is that each writer's style has certain characteristics
24
85395
3884
Buradaki fikir şu ki her bir yazarın belirli yazma stilleri var
01:29
that remain fairly uniform among individual works.
25
89279
4334
ki bireysel çalışmalar içinde oldukça düzgün kalır.
01:33
Examples of characteristics include average sentence length,
26
93613
3481
Örneğin stil özellikleri ortalama cümle uzunluğunu,
01:37
the arrangement of words,
27
97094
1859
kelime düzenlemesini,
01:38
and even the number of occurrences of a particular word.
28
98953
3534
ve hatta belirli bir kelimenin bulunma sayısını içerir.
01:42
Let's look at use of the word thee and visualize it as a dimension, or axis.
29
102487
5079
Hadi, sen kelimesinin kullanımına ve bunu
bir boyut ya da eksen olarak görselleştirmeye bakalım.
01:47
Each of Shakespeare's works can be placed on that axis,
30
107566
2988
Shakespeare'nin her bir çalışması bu eksen üzerine yerleştirilebilir,
01:50
like a data point, based on the number of occurrences of that word.
31
110554
4114
bu dünyanın oluşumundaki numaralara dayanan veri noktası gibi.
01:54
In statistics, the tightness of these points
32
114668
2567
İstatistiklerde, bu noktaların sıkılığı
01:57
gives us what is known as the variance, an expected range for our data.
33
117235
5263
bize neyin değişiklik olarak bilindiğini, beklenen veri aralığını verir.
02:02
But, this is only a single characteristic in a very high-dimensional space.
34
122498
5497
Ama bu sadece yüksek boyutlu bir boşluktaki tek bir özelliktir.
02:07
With a clustering tool called Principal Component Analysis,
35
127995
3345
Toplama aracıyla birlikte temel bileşen analizi olarak çağırılır.
02:11
we can reduce the multidimensional space into simple principal components
36
131340
4791
Çok boyutlu boşluğu basit temel bileşenlere dönüştürerek azaltabiliriz ki
02:16
that collectively measure the variance in Shakespeare's works.
37
136131
3774
Shakespeare'nin çalışmalarındaki değişiklikleri topluca ölçebilelim.
02:19
We can then test the works of our candidates
38
139905
2491
Sonra bu temel bileşenlere karşı olan adaylarımızın
02:22
against those principal components.
39
142396
2471
çalışmalarını test edebiliriz.
02:24
For example,
40
144867
1188
Örneğin,
02:26
if enough works of Francis Bacon fall within the Shakespearean variance,
41
146055
4339
Eğer Francis Bacon'un yeterli çalışması
Shakespearean'ın değişikliklerinde yer alıyorsa
02:30
that would be pretty strong evidence
42
150394
1869
çok güçlü bir kanıt olabilir
02:32
that Francis Bacon and Shakespeare are actually the same person.
43
152263
4782
ki, Francis Bacon ve Shakespeare'nin aslında aynı kişidir.
02:37
What did the results show?
44
157045
2116
Sonuçlar neyi gösterdi?
02:39
Well, the stylometrists who carried this out have concluded
45
159161
3316
Bunu yürüten analizciler
02:42
that Shakespeare is none other than Shakespeare.
46
162477
4080
Shakespeare Shakespeare'den başkası değil sonucuna vardı.
02:46
The Bard is the Bard.
47
166557
2634
Şair şairdir.
02:49
The pretender's works just don't match up with Shakespeare's signature style.
48
169191
5179
Taliplerin çalışmaları Shakespeare'nin stili ile uyuşmuyor.
02:54
However, our intrepid statisticians did find
49
174370
3272
Ama bizim cesur istatistikçilerimiz
02:57
some compelling evidence of collaborations.
50
177642
3242
bazı işbirliklerini zorlayıcı kanıtlar buldular.
03:00
For instance, one recent study concluded
51
180884
2254
Örneğin, son bir araştırma sonuçlandı ki,
03:03
that Shakespeare worked with playwright Christopher Marlowe on "Henry VI,"
52
183138
5078
Shakespeare ''Henry VI,'' üzerinde oyun yazarı Christopher Marlowe ile çalıştı,
03:08
parts one and two.
53
188216
2408
birinci ve ikinci kısımlarda.
03:10
Shakespeare's identity is only one of the many problems stylometry can resolve.
54
190624
5018
Shakespeare'nin kimliği analizlerin çözebileceği pek çok problemden sadece biri.
03:15
It can help us determine when a work was written,
55
195642
2666
Bu bize çalışmaların ne zaman yazıldığının
03:18
whether an ancient text is a forgery,
56
198308
2732
eski metinin sahte olup olmadığının,
03:21
whether a student has committed plagiarism,
57
201040
2645
bir öğrencinin intihal suçu işleyip işlemediğinın
03:23
or if that email you just received is of a high priority or spam.
58
203685
5335
ya da aldığınız emailin çok önemli
veya gereksiz olup olmadığının belirlenmesinde yardım ediyor.
03:29
And does the timeless poetry of Shakespeare's lines
59
209020
2531
Shakespeare'nin satırlarının sonsuz şiirleri
03:31
just boil down to numbers and statistics?
60
211551
2924
sadece sayılarla ve istatistiklerle özetlenir mi?
03:34
Not quite.
61
214475
1410
Tam olarak değil.
03:35
Stylometric analysis may reveal what makes Shakespeare's works structurally distinct,
62
215885
5015
Analizler Shakespeare'nin çalışmalarının
yapısal olarak farkını neyin yaptığını ortaya çıkarabilir
03:40
but it cannot capture the beauty of the sentiments and emotions they express,
63
220900
4625
ama duyguların güzelliğini ve aktardığı duyguları
03:45
or why they affect us the way they do.
64
225525
2984
veya niye bizi bu yolla etkilediğini yakalayamaz.
03:48
At least, not yet.
65
228509
2317
En azından, henüz değil.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7