Did Shakespeare write his plays? - Natalya St. Clair and Aaron Williams

Translator: Da Nguyen Reviewer: Vu-An Phan

"Some are born great,

"Một số người sinh ra đã vĩ đại

some achieve greatness,

một số người vươn tới sự vĩ đại

and others have greatness thrust upon them", quoth William Shakespeare.

còn những người khác được hưởng sự vĩ đại" trích dẫn từ William Shakespeare

Or did he?

Có chắc ông đã viết vậy?

Some people question whether Shakespeare really wrote the works that bear his name,

Một số người thắc mắc liệu Shakespeare có thật sự viết những tác phẩm mang tên ông,

or whether he even existed at all.

hay thậm chí ông có thật hay không.

They speculate that Shakespeare was a pseudonym for another writer,

Họ suy đoán Shakespeare thực chất chỉ là bút danh của một nhà văn khác,

or a group of writers.

hoặc một nhóm các nhà văn.

Proposed candidates for the real Shakespeare

Những người được cho là Shakespeare thật sự

include other famous playwrights, politicians and even some prominent women.

gồm các nhà soạn kịch, các chính khách nổi tiếng và cả một số phụ nữ xuất chúng.

Could it be true that the greatest writer in the English language

Có thể nào nhà văn vĩ đại nhất của ngôn ngữ tiếng Anh

was as fictional as his plays?

lại hư cấu y như những vở kịch của ông ấy?

Most Shakespeare scholars dismiss these theories

Hầu hết các nhà Shakespeare học bác bỏ những giả thuyết này

based on historical and biographical evidence.

dựa trên chứng cớ lịch sử và tiểu sử.

But there is another way to test whether Shakespeare's famous lines

Nhưng vẫn còn một cách khác để kiểm tra những dòng thơ nổi tiếng của Shakespeare

were actually written by someone else.

thực sự có do người khác viết hay không.

Linguistics, the study of language,

Ngôn ngữ học, ngành nghiên cứu về ngôn ngữ

can tell us a great deal about the way we speak and write

có thể cho ta biết nhiều thứ về cách ta viết và nói

by examining syntax, grammar, semantics and vocabulary.

thông qua việc xem xét cú pháp, ngữ pháp, ngữ nghĩa và từ vựng.

And in the late 1800s,

Cuối thế kỷ 19

a Polish philosopher named Wincenty Lutosławski

một nhà triết học người Ba Lan có tên là Wincenty Lutosławski

formalized a method known as stylometry,

thiết lập một phương pháp có tên là xác định phong cách,

applying this knowledge to investigate questions of literary authorship.

áp dụng phương pháp này để nghiên cứu vấn đề quyền tác giả trong văn học.

So how does stylometry work?

Vậy cụ thể phương pháp này như thế nào?

The idea is that each writer's style has certain characteristics

Ý tưởng chính là phong cách mỗi nhà văn có những đặc điểm nhất định

that remain fairly uniform among individual works.

được thể hiện đồng nhất trong những tác phẩm của họ.

Examples of characteristics include average sentence length,

Có thể kể ra những đặc điểm như độ dài trung bình của câu,

the arrangement of words,

cách sắp xếp từ ngữ,

and even the number of occurrences of a particular word.

và thậm chí là số lần lập lại của một từ cụ thể nào đó.

Let's look at use of the word thee and visualize it as a dimension, or axis.

Hãy xem cách sử dụng từ "thee" và hình dung nó như một chiều, hoặc một trục

Each of Shakespeare's works can be placed on that axis,

Có thể đặt mỗi tác phẩm của Shakespeare lên trục đó,

like a data point, based on the number of occurrences of that word.

xem như một điểm dữ liệu, dựa theo số lần lập lại của từ đó.

In statistics, the tightness of these points

Trong thống kê, mức cố định của những điểm này

gives us what is known as the variance, an expected range for our data.

cho ta cái gọi là sự khác nhau, một dãy số liệu bắt buộc phải có.

But, this is only a single characteristic in a very high-dimensional space.

Nhưng, đây chỉ mới là một đặc tính trong một không gian rất đa chiều.

With a clustering tool called Principal Component Analysis,

Nhờ vào một công cụ phân cụm là Phương pháp Phân tích Thành phần chính

we can reduce the multidimensional space into simple principal components

ta có thể rút gọn không gian đa chiều thành những thành tố chính yếu đơn giản

that collectively measure the variance in Shakespeare's works.

giúp đo sự khác nhau một cách toàn diện trong tác phẩm Shakespeare.

We can then test the works of our candidates

Lúc này ta kiểm tra tác phẩm của các đối tượng khác

against those principal components.

dựa vào những thành tố chính yếu đó.

For example,

Ví dụ như,

if enough works of Francis Bacon fall within the Shakespearean variance,

nếu toàn bộ tác phẩm của Francis Bacon rơi vào khác nhau của Shakespeare

that would be pretty strong evidence

thì đó là bằng chứng khá thuyết phục

that Francis Bacon and Shakespeare are actually the same person.

cho thấy Francis Bacon và Shakespeare thực chất chỉ là một người mà thôi.

What did the results show?

Vậy kết quả cho ta thấy điều gì?

Well, the stylometrists who carried this out have concluded

Sau khi tiến hành nghiên cứu, các chuyên gia đã đi đến kết luận

that Shakespeare is none other than Shakespeare.

rằng Shakespeare thực chất không ai khác hơn là Shakespeare.

The Bard is the Bard.

Ông đích thực là thi sĩ vùng Avon.

The pretender's works just don't match up with Shakespeare's signature style.

Tác phẩm của kẻ giả mạo không khớp với phong cách riêng của ông.

However, our intrepid statisticians did find

Tuy nhiên, các nhà thống kê can đảm lại phát hiện ra

some compelling evidence of collaborations.

các bằng chứng rõ nét về sự hợp tác ở đây.

For instance, one recent study concluded

Ví dụ, một nghiên cứu gần đây cho thấy

that Shakespeare worked with playwright Christopher Marlowe on "Henry VI,"

Shakespeare đã hợp tác với nhà soạn kịch Christopher Marlowe để viết "Henry VI,"

parts one and two.

phần một và phần hai.

Shakespeare's identity is only one of the many problems stylometry can resolve.

Phương pháp này không chỉ giải quyết mỗi vấn đề tìm ra bản sắc Shakespeare.

It can help us determine when a work was written,

Nó còn giúp xác định thời gian 1 tác phẩm được viết ra,

whether an ancient text is a forgery,

liệu văn bản cổ nào đó chỉ là đồ giả mạo,

whether a student has committed plagiarism,

liệu sinh viên nào đó có đạo văn không,

or if that email you just received is of a high priority or spam.

hoặc e-mail bạn vừa nhận được là tối quan trọng hay chỉ là thư rác.

And does the timeless poetry of Shakespeare's lines

Và phải chăng những áng thơ bất tử của Shakespeare

just boil down to numbers and statistics?

rốt cuộc chỉ là những con số và thống kê?

Not quite.

Không hẳn là vậy.

Stylometric analysis may reveal what makes Shakespeare's works structurally distinct,

Việc phân tích này giúp nhận dạng cấu trúc đặc trưng trong tác phẩm của ông,

but it cannot capture the beauty of the sentiments and emotions they express,

nhưng không thể nắm bắt vẻ đẹp tác phẩm thể hiện qua cảm xúc và tình cảm,

or why they affect us the way they do.

hoặc tại sao các tác phẩm này ảnh hưởng sâu sắc đến chúng ta

At least, not yet.

Ít ra, tới giờ này là chưa thể làm được.