When are you actually an adult? - Shannon Odell

Çeviri: Aysima Köse Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren

Most countries recognize 18 as the start of adulthood

Çoğu ülke, 18 yaşını yetişkinliğin başı olarak tanımlar

by granting various freedoms and privileges.

ve çeşitli özgürlükler,ayrıcalıklar tanır.

But is age the best way to measure maturity?

Ama yaş, olgunluğu ölçmek için en iyi yöntem midir?

I was born 12:05 AM on November 6th—

6 Kasım saat 00.05′te doğdum,

5 minutes short of being eligible to vote in the election tomorrow.

yarınki seçimde oy kullanmayı 5 dakikayla kaçırdım.

Meanwhile, your big brother— yours truly—

Ama ben, abin, 15 dakika önce doğdum

was born 15 minutes earlier, so I can vote.

ve oy verebiliyorum.

It’s arbitrary and unfair!

Bu haksızlık!

The voting age should be lowered to 16!

Oy kullanma yaşı 16′ya düşürülmeli!

I firmly disagree!

Kesinlikle katılmıyorum!

No way 16-year-olds are mature enough to make decisions with national consequences.

16 yaşındakiler, ulusal sonuçları olan kararlar verecek kadar olgun değil.

I’m eligible and I don’t even know who’s running.

Ben oy verebiliyorum ama adayları bile bilmiyorum.

Meanwhile, I know the candidates inside and out.

Ama ben adayların içini dışını biliyorum.

She's obsessed with politics.

Siyasete kafayı takmış.

Exactly! If 16-year-olds aren’t mature enough to vote,

Aynen öyle! Eğer 16 yaşındakiler oy kullanacak kadar olgun değilse,

then by that same logic, they shouldn’t be allowed to drive.

o zaman aynı mantıkla araba da sürememeliler.

I firmly disagree! I’m an excellent driver!

Kesinlikle katılmıyorum! Ben harika bir şoförüm!

And I’ve never gotten a ticket, unlike some people.

Hiç ceza da yemedim. Birilerinin aksine.

That’s so unfair! That stop sign was hidden by a tree.

Bu haksızlık! Dur levhası ağacın arkasındaydı, görünmüyordu bile.

I think you both make valid points.

Bence ikinizin de haklı olduğu yerler var

And questioning the age limits of adulthood is well warranted.

ve yetişkinliğin yaş sınırını sorgulamak gerekli.

Some countries have lowered the voting age to 16,

Bazı ülkeler oy verme yaşını 16′ya düşürdü

and cultural coming-of-age ceremonies are often celebrated at different ages.

ve kültürel reşit olma seremonileri de değişik yaşlarda yapılıyor.

As there seems to be no consensus on exactly when we reach maturity,

Tam olarak ne zaman olgunluğa ulaştığımıza dair bir fikir birliği bulunmasa da,

perhaps science can give us a clearer answer.

belki bilim bize daha açık bir cevap verebilir.

One way neuroscientists have looked to define adulthood

Nörologlar yetişkinliğe, beynin tamamen gelişmesi olarak bakıyor.

is by when the brain is fully grown.

Brain development involves two trajectories.

Beyin gelişiminde iki yol vardır.

First, there's a reduction in gray matter.

İlki, gri maddenin azalması.

Gray matter consists of cells and connections

Gri madde, kısa mesafede iletişimi sağlayan hücreler ve bağlantılardan oluşur

that facilitate communication at short ranges,

creating dense, information-processing hubs.

bilgiyi işleyen yoğun merkezler yaratır.

While a reduction may seem like a bad thing,

Gri maddenin azalması kötü bir şeymiş gibi görünse de,

what’s happening is a selective pruning.

aslında seçici bir budamadır.

Connections that are used are kept and strengthened,

Kullanılan bağlantılar korunur ve güçlendirilir,

while under-used ones are weeded away,

daha az kullanılanlarsa ayıklanır,

creating a brain that is both fine-tuned to its environment and energy efficient.

böylece iyi ayarlanmış ve verimli bir beyin yaratılır.

This gray matter reduction coincides with an increase in white matter.

Gri maddenin azalması, beyaz maddenin artmasıyla orantılıdır.

White matter refers to connections that are myelinated,

Beyaz madde, miyelinli bağlantılardır,

coated in a layer of insulation,

bir yalıtım katmanıyla kaplanmışlardır,

allowing for fast far-range communication between information hubs.

bilgi merkezleri arasında, uzun mesafede hızlı iletişimi sağlarlar.

For example, these paths connect regions that signal

Örneğin bu yollar; hemen ödüllendirilmenin verdiği keyfi bildiren bölgeyle,

the pleasure of immediate reward with regions that help us plan ahead,

plan yapmamıza yardımcı olan bölge arasındaki bağlantıyı sağlar,

allowing us to make more balanced, forward-thinking decisions.

böylece daha dengeli, ileri görüşlü kararlar veririz.

Imaging studies show that white and gray matter volumes

Görüntüleme çalışmaları gösterdi ki,

ergenlikte beyaz ve gri madde seviyelerinde büyük değişiklikler oluyor

undergo drastic changes during adolescence,

and continuing through your twenties.

ve bu değişim 20′lerinize kadar devam ediyor.

But the brain’s journey is far from finished,

Ama beynin yolculuğu bitmiyor

as various experiences continue to reshape its connections

çünkü hayatınız boyunca çeşitli deneyimler

beynin bağlantılarını yeniden şekillendiriyor.

throughout your lifetime.

So brain structure alone may not give us our answer.

Yani, beynin yapısı tek başına bize bir cevap vermiyor.

Another way scientists have tried to define adulthood

Bilim insanlarının yetişkinliği tanımlamak için kullandığı bir başka yöntem ise

is by measuring cognitive development—

bilişsel gelişimi ölçmek.

when are you able to learn and complete mental tasks

Zihinsel işleri ne zaman yetişkinlerle aynı seviyede

at the same efficiency as older adults?

öğrenip yapabilirsiniz?

By this definition, adulthood may begin as early as 16,

Bu tanıma göre, yetişkinlik 16 yaşında bile başlayabilir,

as teens perform just as well on tests

çünkü gençler de mantık, problem çözme ve eleştirel düşünmenin ölçüldüğü testlerde

that assess reasoning, problem-solving and critical thinking.

yetişkinler kadar iyi performans gösteriyor.

Though capable of making smart, well-informed decisions,

Zekice, bilgili kararlar verebilseler de,

teens may be more susceptible to external pressures.

gençler dış baskılara karşı daha hassas olabilir.

Studies show that when performing risk- taking and self-control related tasks,

Çalışmalar gösteriyor ki, risk alma ve irade gerektiren işler yaparken

18 to 21 year olds behave much like older adults.

18-21 yaş arasındakiler yetişkinler gibi davranıyor.

But when these tests include an emotional element—

Ama bu duruma duygusal bir etmen eklendiğinde,

such as utilizing self-control when identifying fearful faces—

korkunç yüzleri tespit ederken iradeden yararlanmak gibi,

or a social element—

veya sosyal bir etmen eklendiğinde,

such as making a decision in the presence of a friend—

bir arkadaşın yanında karar vermek gibi

different patterns emerge.

farklı davranışlar görülüyor.

Under these influences, 18 to 21 year olds tend to behave more like younger teens,

Bu etkiler altında 18-21 yaş arasındakiler genç gibi davranmaya meyilli oluyor

and their brains show younger-teen-like patterns of activity.

ve beyinleri de genç yapıda aktivite gösteriyor.

In other words, during your teens and early twenties,

Bir başka deyişle, gençlik yıllarınızda ve yirmilerinizin başında,

your brain is wired to place more value and attention

beyniniz sosyal ve duygusal etmenlere daha çok değer yüklüyor.

on social and emotional elements.

This allows emerging adults to better explore their identities

Böylece gençler, kendilerini daha iyi keşfedebiliyor

and connect with others,

ve başkalarıyla bağ kurabiliyorlar.

but may also create more vulnerability to negative peer influence

Ama ayrıca akranlarının olumsuz etkilerine karşı daha savunmasızlar

and rash heat of the moment decisions.

ve düşünmeden karar veriyorlar.

For this reason, many scientists argue that judicial systems

Bu yüzden birçok bilim insanı, çocuk mahkemelerine gençlerin

should expand juvenile courts to include

ve yirmilerinin başlarındakilerin de dahil edilmesi gerektiğini savunuyor

those in their late teens and early twenties,

as current systems fail to recognize

çünkü mevcut sistem,

gençlerin beyinlerinin hala geliştiğini hesaba katmıyor.

how the emerging adult brain is still changing.

So when are you actually an adult?

Peki, ne zaman gerçekten yetişkin olursunuz?

As you can see, there is no exact age or moment

Gördüğünüz gibi, gelişimin belli bir yaşı veya dönemi yok.

in development that we can point to.

Instead, neuroscience suggests that there are waves of maturity.

Hatta nöroloji, olgunluk dalgaları olduğunu öne sürüyor.

As different brain regions and mental abilities mature at different times,

Beynin farklı bölgeleri ve farklı zihinsel beceriler farklı zamanlarda olgunlaşıyor,

so do different adult-like states and behaviors.

aynı şey yetişkin davranışları için de geçerli.

Not everyone will reach each wave of maturity at the same age.

Bir olgunluk dalgasına herkes aynı yaşta ulaşmıyor.

Each person’s journey to adulthood is unique,

Genlere, çevreye ve deneyime bağlı olarak,

influenced by genetics, environment, and experience.

her insanın yetişkinliğe yolculuğu kendine özel.

[Oy verdim.]