The rise and fall of the Mongol Empire - Anne F. Broadbridge

Translator: Teetach Atsawarangsalit Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

It was the largest contiguous land empire in history—

มันเป็นจักรวรรดิบนแผ่นดิน ผืนใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์

stretching from Korea to Ukraine and from Siberia to southern China,

ครอบคลุมจากเกาหลีถึงยูเครน จากไซบีเรียถึงจีนตอนใต้

and was forged on the open plains.

และถูกสร้างขึ้นบนที่ราบเปิด

In the 12th century CE, before the Mongol Empire formed,

ในคริสต์ศตวรรษที่ 12 ก่อนที่จักรวรรดิมองโกลจะถือกำเนิดขึ้น

the East Asian steppe was home to scattered groups of Mongol

ทุ่งหญ้าทางเอเซียตะวันออกคือบ้าน ของกลุ่มชนร่อนเร่เลี้ยงสัตว์ชาวมองโกล

and Turkic pastoral nomads led by Khans.

และเติร์กซึ่งนำโดยข่าน

The people herded sheep, cattle, yaks and camels.

ผู้คนเลี้ยงแกะ วัว จามรี และอูฐ

They lived in felt tents and moved between summer and winter campsites.

พวกเขาอาศัยอยู่ในกระโจมสักหลาดและ เดินทางไปมาระหว่างที่ตั้งในฤดูร้อนและหนาว

Nomadic women held significant authority,

ผู้หญิงกลุ่มชนร่อนเร่มีอำนาจค่อนข้างมาก

managing these migrations, many of the flocks and trade.

คอยดูแลการอพยพ ฝูงสัตว์และการค้าขาย

Meanwhile, men specialized in mounted warfare.

ในขณะที่ผู้ชายมีความเชี่ยวชาญ การทำสงครามบนหลังม้า

These nomadic groups often fought each other.

กลุ่มชนร่อนเร่เหล่านี้ มักจะต่อสู้กันเอง

That was to change under Temujin, who was born into an aristocratic Mongol family.

นั่นเป็นสิ่งที่จะเปลี่ยนไปภายใต้การนำ ของเตมูจิน ซึ่งเกิดในครอบครัวมองโกลชั้นสูง

Despite losing his father at an early age and growing up in poverty,

แม้ว่าจะเสียพ่อไปตั้งแต่ยังเล็ก และเติบโตมากับความยากจน

he quickly rose to power by forging strategic alliances with other leaders.

เขากลับมีอำนาจขึ้นมาได้อย่างรวดเร็ว โดยการใช้ยุทธศาสตร์ผูกมิตรกับผู้นำคนอื่น ๆ

Unlike those khans, Temujin promoted soldiers based on merit

สิ่งที่แตกต่างไปจากข่านคนอื่น ๆ คือ เตมูจินเลื่อนยศทหารตามความดีความชอบ

and distributed spoils evenly among them.

และกระจายสมบัติให้ทหาร อย่างทั่วถึง

His most brilliant move was to scatter the nomads he conquered

วิธีการที่ยอดเยี่ยมที่สุดของเขาคือ การกระจายชนร่อนเร่ที่พิชิตมาได้

among his own soldiers so they couldn't join together against him.

ในทหารของเขาเอง เพื่อที่พวกนี้ จะไม่สามารถรวมกันต่อต้านเขาได้

These innovations made him unstoppable,

นวัตกรรมเหล่านี้ทำให้ ไม่มีใครหยุดยั้งเขาได้

and by 1206, he had united the people of the felt-walled tents

และภายในปี 1206 เขาก็ได้รวม ชนผู้ใช้กระโจมสักหลาดเหล่านี้

and become Chinggis Khan.

และได้เป็นชิงกิสข่าน

The Mongols were shamanists,

ชาวมองโกลเชื่อเรื่องวิญญาณ

believing that the spirits of nature and their ancestors

เชื่อว่าวิญญาณของธรรมชาติ และบรรพบุรุษของพวกเขา

inhabited the world around them.

อยู่ในโลกรอบตัว

Over all arched the Sky god Tenggeri.

เทพเจ้าแห่งท้องฟ้าเตงเกรีอยู่เหนือทุกสิ่ง

Chinggis Khan believed that Tenggeri wanted him to conquer the entire world

ชิงกิสข่านเชื่อว่าเตงเกรี ต้องการให้เขาครองโลกทั้งใบ

in his name.

ในนามของเตงเกรี

With the nomads of the Mongolian plain united,

ด้วยกำลังของชนร่อนเร่แห่งที่ราบมองโกล รวมกันแล้ว

this seemed within reach.

นี่เป็นสิ่งที่เป็นไปได้

Anyone who resisted the Mongols was resisting Tenggeri's will,

ใครก็ตามที่ขัดขวางชาวมองโกล ก็กำลังขัดพระประสงค์ของเตงเกรี

and for this insubordination, had to die.

และด้วยความกระด้างกระเดื่องนี้ ก็สมควรตาย

Under Chinggis Khan,

ภายใต้ชิงกิสข่าน

the Mongols first subdued northern China and the eastern Islamic lands.

ชาวมองโกลได้ปราบจีนตอนเหนือ และดินแดนอิสลามตะวันออกเป็นที่แรก

After his death in 1227,

หลังจากที่เสียชีวิตในปี 1227

the Divine Mandate passed to his family, or the Golden Lineage.

โองการสวรรค์ก็ได้สืบทอดไปยังครอบครัวของเขา หรือที่เรียกว่าสายสกุลทองคำ

In the 1230s, Chinggis Khan's sons and daughters

ในช่วงปี 1230 เหล่าลูกชายและลูกสาว ของชิงกิสข่าน

conquered the Turks of Central Asia and the Russian princes,

ได้เอาชนะชาวเติร์กในเอเชียกลาง และเหล่าเจ้าชายรัสเซีย

then destroyed two European armies in 1241.

จากนั้นก็ได้ทำลายทหารยุโรป ไปสองกองในปี 1241

In the 1250s, the Mongols seized Islamic territory as far as Baghdad,

ในช่วงปี 1250 ชาวมองโกลได้ยึดดินแดน อิสลามไปไกลจนถึงแบกแดด

while in the East their grasp reached southern China by 1279.

ในขณะที่ฝั่งตะวันออก อำนาจพวกเขาได้ปกคลุม ไปจนถึงจีนตอนใต้ภายในปี 1279

Life within the Mongol Empire wasn't just war, pillage and destruction.

ชีวิตในจักรวรรดิมองโกลไม่ได้มีเพียง สงคราม การปล้นสะดม และการทำลาย

Once the Mongols conquered a territory, they left its internal politics alone

เมื่อชาวมองโกลพิชิตดินแดนหนึ่ง ๆ ได้ พวกเขาจะไม่ยุ่งกับการเมืองภายใน

and used local administrators to govern for them.

และใช้ผู้ปกครองท้องถิ่นเพื่อดูแล

The Mongols let all religions flourish, as long as the leaders prayed for them.

ชาวมองโกลให้ทุกศาสนาเติบโตได้ ตราบใดที่เหล่าผู้นำยังสวดภาวนาให้พวกเขา

Although they routinely captured artisans, scholars and engineers,

ถึงแม้ว่าพวกเขาจะจับช่างฝีมือ นักวิชาการ และวิศวกรได้เป็นประจำ

they appreciated what those specialists could do

แต่พวกเขาก็เห็นถึงคุณค่าความสามารถ ของคนเหล่านี้

and forcibly settled them across Asia to continue their work.

และสั่งให้พวกเขากระจายไปทั่วเอเชีย เพื่อทำงานของพวกเขาต่อไป

The most valuable produce in the Empire was gold brocade,

สินค้าที่มีค่ามากที่สุด ในจักรวรรดินี้คือผ้ายกทองคำ

which took silk from China, gold from Tibet and weavers from Baghdad.

ซึ่งใช้ไหมจากจีน ทองจากทิเบต และช่างทอจากแบกแดด

Gold brocade clothed the Mongol rulers, covered their horses

ผ้ายกทองคำใช้ทำเสื้อผ้าของผู้ปกครองมองโกล ใช้คลุมม้าของพวกเขา

and lined their tents.

และบุกระโจมของพวกเขา

The Mongols particularly prized gunpowder technicians from China.

ชาวมองโกลให้คุณค่ากับช่างดินปืน จากจีนเป็นอย่างมาก

With much of Eurasia politically unified, trade flourished along the Silk Road,

เมื่อยูเรเชียเป็นหนึ่งเดียวกันทางการเมือง การค้าขายจึงรุ่งเรืองตลอดเส้นทางสายไหม

helped by an extensive system of horse messengers and relay posts.

โดยได้ความช่วยเหลือจากระบบม้าแจ้งข่าว และสถานีผลัดเปลี่ยนที่กว้างขวาง

Robust trade continued at sea, especially in blue-and-white porcelain,

การค้าขายที่เข้มแข็งยังดำเนินต่อไปทางทะเล โดยเฉพาะเครื่องลายคราม

which combined white pottery from Mongol China with blue dye from Mongol Iran.

ซึ่งเป็นการผสมของเครื่องปั้นดินเผาสีขาว จากจีนกับสีย้อมสีครามจากอิหร่าน

But this was not to last.

แต่ทั้งหมดนี้กลับไม่ได้อยู่ยืนยง

Succession to the Great Khan didn't automatically go to the eldest son,

การสืบทอดตำแหน่งข่าน ไม่ได้สืบทอดไปยังลูกชายคนโตโดยอัตโนมัติ

but rather allowed brothers, uncles and cousins to vie for leadership

แต่ให้พี่น้อง ลุง ลูกพี่ลูกน้อง สู้กันเพื่อแย่งตำแหน่ง

with senior widows acting as regents for their sons.

โดยมีแม่ม่ายอาวุโสทำหน้าที่เป็น ผู้สำเร็จราชการแทนลูกของตน

By the 1260s,

ภายในช่วงปี 1260

Chinggis Khan's grandsons were in a full- blown civil war over inheritance

ลูกหลานของชิงกิสข่านก็ได้ ทำสงครามกันอย่างเต็มรูปแบบเพื่อตำแหน่ง

and fragmented the realm into four separate empires.

และได้แยกดินแดนออกเป็น สี่จักรวรรดิ

In China, Kublai Khan's Yuan Dynasty

ในจีน ราชวงศ์หยวนของกุบไลข่าน

is remembered as a golden age of science and culture.

ได้ถูกจดจำในฐานะยุคทอง ของวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรม

In Iran, the Ilkhanate inaugurated the development

ในอิหร่าน จักรวรรดิข่านอิลได้เริ่ม การพัฒนา

of new monumental architecture and Persian miniature painting.

สถาปัตยกรรมอนุสาวรีย์ และภาพเขียนขนาดเล็กแบบเปอร์เซีย

In Central Asia, the Chagatai Khanate brought forth leaders like Timur

ในเอเชียตอนกลาง จักรวรรดิข่านซากาไต ได้ให้กำเนิดผู้นำ เช่น ตีมูร์

and his descendant Babur, who founded the Mughal Empire in India.

และทายาทของเขา บาบูร์ ผู้สถาปนา จักรวรรดิโมกุลขึ้นในอินเดีย

And in Eastern Europe, the Golden Horde ruled for years

และในยุโรปตะวันออก โกลเดนฮอร์ดปกครองที่นั่นหลายปี

until a trading post named Muscovy grew into a major world power.

จนกระทั่งเมืองค้าขายหลักชื่อมุสโควี เติบโตจนเป็นหนึ่งในมหาอำนาจของโลก

Even though the Empire lasted only a short while,

ถึงแม้ว่าจักรวรรดิมองโกล จะมีอยู่เพียงระยะเวลาสั้น ๆ

the Mongols left a legacy of world- domination that remains unmatched today.

แต่ชาวมองโกลก็ได้ทิ้งตำนานการครองโลกไว้ ซึ่งไม่มีใครเทียบได้จนปัจจุบัน