Why should you read "Waiting For Godot"? - Iseult Gillespie

Prevodilac: Milenka Okuka Lektor: Ivana Krivokuća

Čovek u ritama, po imenu Estragon,

A shabby man named Estragon,

sedi blizu drveta u sumrak i muči se da skine čizmu.

sits near a tree at dusk and struggles to remove his boot.

He’s soon joined by his friend Vladimir,

Uskoro mu se pridružuje prijatelj Vladimir

who reminds his anxious companion that

koji podseća svog unezverenog prijatelja

da moraju da tu sačekaju nekoga po imenu Godo.

they must wait here for someone called Godot.

So begins a vexing cycle in which the two debate

Time započinje uznemirujući ciklus u kome dvojica raspravljaju

when Godot will come, why they’re waiting,

kada će Godo da stigne, zašto čekaju

and whether they’re even at the right tree.

i da li su uopšte kod pravog drveta.

From here, Waiting for Godot only gets stranger -

Drama „Čekajući Godoa“ nadalje postaje sve čudnija -

but it’s considered a play that changed

međutim, smatra se predstavom koja je izmenila

the face of modern drama.

naličje savremene drame.

Written by Samuel Beckett between 1949 and 1955,

Napisao ju je Semjuel Beket između 1949. i 1955. godine,

it offers a simple but stirring question -

a ona postavlja prosto, ali uzbudljivo pitanje:

what should the characters do?

šta bi likovi trebalo da urade?

Estragon: Don’t let's do anything. It's safer.

Estragon: Ne radimo ništa. Bezbednije je.

Vladimir: Let’s wait and see what he says.

Vladimir: Sačekajmo i vidimo šta će on da kaže.

Estragon: Who?

Estragon: Ko?

Vladimir: Godot.

Vladimir: Godo.

Estragon: Good idea.

Estragon: Dobra ideja.

Such cryptic dialogue and circular reasoning are

Slični šifrovani dijalozi i rasprave koje se vrte u krug

key features of the Theatre of the Absurd,

su glavne karakteristike pozorišta apsurda,

a movement which emerged after the Second World War

pokreta koji se pojavio nakon Drugog svetskog rata

and found artists struggling

i u kom su se zatekli umetnici

koji su se borili da nađu smisao u uništenju.

to find meaning in devastation.

The absurdists deconstructed plot, character and language

Pisci apsurda su dekonstruisali radnju, likove i jezik

to question their meaning and share

kako bi doveli u pitanje njihovo značenje i da bi podelili

their profound uncertainty on stage.

svoju duboku nesigurnost na sceni.

While this may sound grim,

Iako ovo može da zvuči turobno,

the absurd blends its hopelessness with humor.

apsurd stapa bespomoćnost sa humorom.

This is reflected in Beckett’s unique approach

Ovo se odražava u Beketovom jedinstvenom pristupu žanru

to genre in Waiting for Godot,

u knjizi „Čekajući Godoa“,

which he branded “a tragicomedy in two acts."

koju je označio kao „tragikomediju u dva čina“.

Tragically, the characters are locked in an

Likovi su tragično zarobljeni

u egzistencijalnoj zagoneci:

existential conundrum: they wait in vain

čekaju uzalud na nepoznatu ličnost da im da smisao postojanja,

for an unknown figure to give them a sense of purpose,

but their only sense of purpose

ali njihov jedini smisao postojanja potiče iz samog čina čekanja.

comes from the act of waiting,

While they wait, they sink into boredom,

Dok čekaju, padaju u dosadu,

express religious dread and contemplate suicide.

izražavaju religijsku bojazan i razmatraju samoubistvo.

But comically, there is a jagged humor to their predicament,

Međutim, komično je da njihov usud sadrži britak humor,

which comes across in their language and movements.

koji se ispoljava u njihovom jeziku i pokretima.

Their interactions are filled with bizarre wordplay,

Njihove interakcije su ispunjene bizarnim igrama reči,

repetition and double entendres,

ponavljanjima i dvostrukim značenjima,

as well as physical clowning, singing and dancing,

kao i klovnovskim ponašanjem, pevanjem, plesanjem

and frantically swapping their hats.

i mahnitim razmenama šešira.

It’s often unclear whether the audience is supposed to

Često je nejasno da li bi publika trebalo

laugh or cry - or whether Beckett saw

da se smeje ili plače -

i da li je Beket uopšte razlikovao ta dva.

any difference between the two.

Born in Dublin, Beckett studied English,

Rođen u Dablinu, Beket je studirao engleski,

French and Italian before moving to Paris,

francuski i italijanski jezik pre nego što se preselio u Pariz,

where he spent most of his life writing theatre,

gde je proveo veći deo života pišući pozorišne komade,

poetry and prose.

kao i poeziju i prozu.

While Beckett had a lifelong love of language,

Iako je Beket celog života bio zaljubljen u jezik,

he also made space for silence by incorporating gaps,

ostavljao je i prostora za tišinu, uvršćavajući prekide,

pauses and moments of emptiness into his work.

pauze i trenutke praznine u svoja dela.

This was a key feature of his trademark

Ključne osobine njegovog stila

uneven tempo and black humor,

su neujednačen tempo i crni humor,

which became popular throughout the Theatre of the Absurd.

koji su postali popularni u pozorištu apsurda.

He also cultivated a mysterious persona,

Takođe je negovao tajanstvenost u pojavi

and refused to confirm or deny any speculations

i odbijao je da potvrdi ili opovrgne bilo kakva nagađanja

about the meaning of his work.

o značenju svojih dela.

This kept audiences guessing,

Zbog ovoga je publika nagađala

increasing their fascination with his surreal worlds

i time povećavala svoju opčinjenost njegovim nadrealnim svetovima

and enigmatic characters.

i zagonetnim likovima.

The lack of any clear meaning makes Godot

Zbog odsustva bilo kakvog jasnog značenja,

Godo je beskrajno otvoren za tumačenja.

endlessly open to interpretation.

Critics have offered countless readings of the play,

Kritičari su ponudili bezbrojna čitanja drame,

resulting in a cycle of ambiguity and speculation

što je kao rezultat imalo ciklus dvosmislenosti i spekulacija

that mirrors the plot of the drama itself.

koje odražavaju i zaplet same drame.

It's been read as an allegory of the Cold War,

Drama je tumačena kao alegorija na Hladni rat,

the French Resistance,

francuski pokret otpora

and Britain’s colonization of Ireland.

i britansku kolonizaciju Irske.

The dynamic of the two protagonists has

Dinamika između dvojice protagonista

also sparked intense debate.

je takođe pokrenula intenzivne debate.

They’ve been read as survivors of the apocalypse,

Tumačeni su kao preživeli iz apokalipse,

an aging couple, two impotent friends,

ostareli par, dva impotentna prijatelja,

and even as personifications of Freud’s ego and id.

pa čak i kao personifikacije Frojdovog ega i ida.

Famously, Beckett said the only thing he could

Čuvena je Beketova izjava da jedino u šta može da bude siguran

be sure of was that Vladimir and Estragon

je da Vladimir i Estragon

were "wearing bowler hats."

„nose polucilindre“.

Like the critical speculation and maddening plot,

Baš kao nagađanja kritike i sumanuta radnja drame,

their language often goes in circles as the two

jezik likova se često vrti u krug

dok se njih dvojica prepiru i šegače, gube tok misli

bicker and banter, lose their train of thought,

and pick up right where they left off:

i nastavljaju tačno gde su stali.

Vladimir: We could start all over again perhaps

Vladimir: Možda bismo mogli početi ispočetka.

Estragon: That should be easy

Estragon: To bi trebalo da je lako.

Vladimir: It’s the start that’s difficult

Vladimir: Početak je težak.

Estragon: You can start from anything

Estragon: Možeš da počneš odakle god.

Vladimir: Yes, but you have to decide.

Vladimir: Da, ali moraš da odlučiš.

Beckett reminds us that just like our daily lives,

Beket nas podseća da, baš kao i naši svakidašnji životi,

the world onstage doesn’t always make sense.

život na sceni nema uvek smisla.

It can explore both reality and illusion,

On može da istražuje i stvarnost i iluzije,

the familiar and the strange.

poznato i neobično.

And although a tidy narrative still appeals,

I iako je uredno pripovedanje i dalje privlačno,

the best theatre keeps us thinking – and waiting.

najbolje pozorište nas navodi na razmišljanje - i čekanje.