Why should you read "Waiting For Godot"? - Iseult Gillespie

Translator: Diep Le Reviewer: Hung Tran Phi

Một gã ăn mặc xoàng xĩnh tên Estragon,

A shabby man named Estragon,

sits near a tree at dusk and struggles to remove his boot.

ngồi dưới gốc cây trong buổi chiều tà và vật vã tháo ủng.

He’s soon joined by his friend Vladimir,

Người bạn Vladimir của gã,

who reminds his anxious companion that

tới và nhắc nhở bạn hiền đang lo âu của mình

they must wait here for someone called Godot.

rằng họ phải đợi một người tên Godot.

So begins a vexing cycle in which the two debate

Thế là bắt đầu một cuộc tranh luận không có hồi kết rằng

when Godot will come, why they’re waiting,

khi nào Godot đến, sao phải đợi hắn ta,

and whether they’re even at the right tree.

hay liệu họ có đang ở đúng gốc cây không.

From here, Waiting for Godot only gets stranger -

Từ đây, vở kịch "Chờ đợi Godot" ngày càng trở nên lạ lùng -

but it’s considered a play that changed

nhưng nó được đánh giá là vở kịch đã thay đổi

the face of modern drama.

bộ mặt của kịch hiện đại.

Written by Samuel Beckett between 1949 and 1955,

Được chắp bút bởi Samuel Beckett giữa những năm 1949 và 1955,

it offers a simple but stirring question -

nó đặt ra một câu hỏi đơn giản nhưng khuấy động -

what should the characters do?

các nhân vật nên làm gì?

Estragon: Don’t let's do anything. It's safer.

Estragon: Đừng làm gì cả. Thế an toàn hơn.

Vladimir: Let’s wait and see what he says.

Vladimir: Hãy chờ xem anh ta sẽ nói gì?

Estragon: Who?

Estragon: Ai?

Vladimir: Godot.

Vladimir: Thì Godot ấy.

Estragon: Good idea.

Estragon: Ý hay đấy.

Such cryptic dialogue and circular reasoning are

Những đoạn hội thoại khó hiểu và kiểu lập luận vòng vo

key features of the Theatre of the Absurd,

chính là điểm nhấn của thể loại Kịch phi lý,

a movement which emerged after the Second World War

một khái niệm được hình thành ngay sau Thế chiến thứ hai

and found artists struggling

và khiến các nghệ sĩ chật vật

to find meaning in devastation.

để tìm ra ý nghĩa trong vô vọng.

The absurdists deconstructed plot, character and language

Kịch phi lý không có cốt truyện, nhân vật và ngôn ngữ đối thoại

to question their meaning and share

để đặt nghi vấn về ý nghĩa của chúng

their profound uncertainty on stage.

và nêu lên sự bất định sâu sắc trên sân khấu.

While this may sound grim,

Trong khi điều này có vẻ chắc chắn,

the absurd blends its hopelessness with humor.

sự vô lí lại được xây dựng theo lối hài hước.

This is reflected in Beckett’s unique approach

Điều này được thể hiện trong cách tiếp cận độc đáo của Beckett

to genre in Waiting for Godot,

để viết nên vở "Chờ đợi Godot",

which he branded “a tragicomedy in two acts."

thể loại mà ông gọi là "Bi kịch mang tính chất trào lộng".

Tragically, the characters are locked in an

Nghịch lí thay, các nhân vật bị dính vào

existential conundrum: they wait in vain

một câu hỏi hóc búa muôn thuở: chờ đợi trong vô vọng

for an unknown figure to give them a sense of purpose,

một người lạ mặt để cho họ một mục đích,

but their only sense of purpose

nhưng mục đích duy nhất của họ

comes from the act of waiting,

lại đến từ việc chờ đợi.

While they wait, they sink into boredom,

Khi chờ đợi, họ chìm ngập trong buồn bực,

express religious dread and contemplate suicide.

nỗi sợ tâm linh và còn nghĩ đến tự sát.

But comically, there is a jagged humor to their predicament,

Nực cười thay, có một sự hài hước xảy ra đối với họ,

which comes across in their language and movements.

thể hiện qua ngôn ngữ và hành động.

Their interactions are filled with bizarre wordplay,

Sự tương tác giữa họ là những cách chơi chữ kì dị,

repetition and double entendres,

lặp từ và lộng ngữ,

as well as physical clowning, singing and dancing,

cũng như hài hình thể, hát, nhảy,

and frantically swapping their hats.

và liên tục đổi mũ cho nhau.

It’s often unclear whether the audience is supposed to

Thật khó để biết rằng

laugh or cry - or whether Beckett saw

khán giả sắp cười hay khóc - hay Beckett có thấy

any difference between the two.

điều gì khác biệt giữa hai việc đó.

Born in Dublin, Beckett studied English,

Sinh ra tại Dublin, Beckett học tiếng Anh,

French and Italian before moving to Paris,

tiếng Pháp và tiếng Ý trước khi đến Paris,

where he spent most of his life writing theatre,

nơi ông dành phần lớn cuộc đời

poetry and prose.

để viết kịch, thơ và văn xuôi.

While Beckett had a lifelong love of language,

Dù có một tình yêu trường tồn với ngôn ngữ,

he also made space for silence by incorporating gaps,

ông vẫn tạo ra nhiều khoảng lặng bằng những gián đoạn chặt chẽ,

pauses and moments of emptiness into his work.

khoảng dừng và tĩnh lặng trong các tác phẩm của mình.

This was a key feature of his trademark

Đây chính là mấu chốt trong dấu ấn của ông

uneven tempo and black humor,

với nhịp độ ngắt quãng và khiếu hài hước kì lạ,

which became popular throughout the Theatre of the Absurd.

đã trở nên phổ biến trong thể loại Kịch phi lý.

He also cultivated a mysterious persona,

Ông cũng xây dựng một nhân vật bí ẩn,

and refused to confirm or deny any speculations

và từ chối xác nhận hay phủ nhận bất cứ một suy đoán nào

about the meaning of his work.

về ý nghĩa tác phẩm của mình.

This kept audiences guessing,

Điều này khiến khán giả tò mò,

increasing their fascination with his surreal worlds

làm tăng sự thích thú của họ với thế giới siêu thực

and enigmatic characters.

và các nhân vật bí ẩn của ông.

The lack of any clear meaning makes Godot

Sự thiếu rõ ràng trong ý nghĩa khiến cho Godot

endlessly open to interpretation.

liên tục mở ra những cuộc tranh luận.

Critics have offered countless readings of the play,

Các nhà phê bình đưa ra vô số cách giải thích về vở kịch,

resulting in a cycle of ambiguity and speculation

dẫn đến một vòng lặp của sự mơ hồ và suy đoán

that mirrors the plot of the drama itself.

phản ánh nội dung của vở kịch.

It's been read as an allegory of the Cold War,

Nó được xem như là biểu tượng trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh,

the French Resistance,

Công xã Paris,

and Britain’s colonization of Ireland.

và Ireland, phần thuộc Anh.

The dynamic of the two protagonists has

Vai trò của hai nhân vật chính

also sparked intense debate.

cũng làm nổ ra nhiều tranh luận sôi nổi.

They’ve been read as survivors of the apocalypse,

Họ có thể là những người sống sót sau Khải huyền,

an aging couple, two impotent friends,

một cặp đôi lâu năm, hai kẻ thất bại,

and even as personifications of Freud’s ego and id.

hay thậm chí là hiện thân của cái tôi và bản năng của Freud.

Famously, Beckett said the only thing he could

Beckett đã nói rằng

be sure of was that Vladimir and Estragon

điều duy nhất ông có thể chắc chắn là Vladimir và Estragon

were "wearing bowler hats."

"đội mũ quả dưa".

Like the critical speculation and maddening plot,

Như những lời nhận xét phê bình cùng những tình tiết điên rồ,

their language often goes in circles as the two

ngôn ngữ của họ thường vòng vo

bicker and banter, lose their train of thought,

như thể vừa tranh luận vừa đùa giỡn, quên luôn dòng suy nghĩ,

and pick up right where they left off:

và nhớ lại ngay khi dừng nghĩ về nó.

Vladimir: We could start all over again perhaps

Vladimir: Có lẽ chúng ta nên bắt đầu lại.

Estragon: That should be easy

Estragon: Như vậy lại hay

Vladimir: It’s the start that’s difficult

Vladimir: Sẽ rất khó đấy!

Estragon: You can start from anything

Estragon: Chúng ta có thể bắt đầu từ bất cứ điều gì.

Vladimir: Yes, but you have to decide.

Vladimir: Đúng, nhưng anh phải quyết định.

Beckett reminds us that just like our daily lives,

Beckett nhắc chúng ta rằng như cuộc sống thường nhật,

the world onstage doesn’t always make sense.

thế giới sân khấu không phải lúc nào cũng hợp lí.

It can explore both reality and illusion,

Nó có thể vừa là thực tại lẫn ảo mộng,

the familiar and the strange.

vừa quen thuộc vừa lạ lẫm.

And although a tidy narrative still appeals,

Và dù một bài tự sự ngắn vẫn rất lôi cuốn,

the best theatre keeps us thinking – and waiting.

thì một vở kịch hay vẫn khiến chúng ta suy nghĩ - và chờ đợi.