How the world's longest underwater tunnel was built - Alex Gendler

Tłumaczenie: Dagmara Platuska Korekta: Barbara Guzik

Flanked by two powerful European nations, the English Channel

Znajdujący się między dwoma potężnymi europejskimi narodami kanał La Manche

has long been one of the world’s most important maritime passages.

od dawna jest jednym z najważniejszych morskich przejść.

Yet for most of its history,

Jednak przez większość historii

the channel’s rocky shores and stormy weather

skalne wybrzeża i sztormowa pogoda

made crossing a dangerous prospect.

czyniła przekroczenie morza niebezpieczną perspektywą.

Engineers of the early 1800's proposed numerous plans

Inżynierowie z początku XIX wieku proponowali różne rozwiązania

for spanning the 33 kilometer gap.

na połączenie 33 kilometrowej odległości.

Their designs included artificial islands linked by bridges,

W ich projektach pojawiły się sztuczne wyspy połączone mostami,

submerged tubes suspended from floating platforms,

podwodne rury zawieszone na pływających platformach

and an underwater passage more than twice the length of any existing tunnel.

i podwodny korytarz dwukrotnie dłuższy niż jakikolwiek istniejący tunel.

By the end of the century,

Z końcem wieku

this last proposal had captured European imagination.

ta ostatnia propozycja ujęła wyobraźnię Europejczyków.

The invention of the tunnel boring machine

Wynalazek maszyny borującej tunel

and the discovery of a stable layer of chalk marl below the seabed

i odkrycie stabilnego poziomu marglu kredowego pod korytem morza

made this fantastic tunnel more feasible.

uczyniło ten niezwykły tunel bardziej osiągalnym.

But the project’s most urgent obstacles were ones no engineer could solve.

Ale największą przeszkodą było coś, w czym inżynierowie nie mogli pomóc.

At the time,

W tamtych czasach

Britons viewed their geographic isolation as a strategic advantage,

Brytyjczycy postrzegali swoją izolację geograficzną za przewagę,

and fears about French invasion shut down plans for the tunnel.

a obawy przed francuską inwazją zniweczyły plany na tunel.

The rise of aerial warfare rendered these worries obsolete,

Przez rozwój walki powietrznej te obawy straciły znaczenie.

but new economic concerns arose to replace them.

Zamiast nich pojawiły się nowe obawy - ekonomiczne.

Finally, 100 years after the initial excavation,

W końcu, 100 lat po zapoczątkowaniu rozkopów,

the two countries reached an agreement—

oba kraje doszły do porozumienia.

the tunnel would proceed with private funding.

Rozpocznie się budowa tunelu z prywatnych funduszy.

In 1985, a group of French and British companies

W 1985 roku grupa francuskich i brytyjskich firm

invested the modern equivalent of 14 billion pounds,

zainwestowała ekwiwalent 14 miliardów funtów,

making the tunnel the most expensive infrastructure project to date.

czyniąc tunel najdroższym przedsięwzięciem infrastrukturalnym.

The design called for three separate tunnels—

Projekt wymagał trzech osobnych tuneli,

one for trains to France, one for trains to England,

jednego dla pociągów do Francji, drugiego dla pociągów do Anglii,

and one service tunnel between them.

i trzeciego tunelu serwisowego.

Alongside crossover chambers, emergency passages, and air ducts,

Dodatkowo, komór łączących, korytarzy ewakuacyjnych i powietrznych.

this amounted to over 200 kilometers of tunnels.

Oznaczało to ponad 200 kilometrów tuneli.

In 1988, workers began excavating from both sides,

W 1988 roku robotnicy zaczęli kopanie po obu stronach,

planning to meet in the middle.

planując spotkanie się w połowie drogi.

Early surveys of the French coast revealed the site was full of fault lines.

Wczesne badanie wybrzeża Francji wykazało liczne uskoki tektoniczne.

These small cracks let water seep into the rock,

Te małe pęknięcia powodowały przenikanie wody do skały,

so engineers had to develop waterproof boring machines.

więc inżynierowie musieli zaprojektować wodoodporne maszyny borujące.

The British anticipated drier conditions, and forged ahead with regular borers.

Brytyjczycy przewidzieli suchsze warunki i zaczęli drążenie zwykłymi maszynami.

But only months into the work, water flooded in through undetected fissures.

Jednak po kilku miesiącach woda zaczęła przenikać przez szczeliny.

To drill in this wet chalk, the British had to use grout

Żeby przewiercić się przez mokrą kredę, Brytyjczycy musieli użyć fugi

to seal the cracks created in the borer’s wake,

do zaklejenia szczelin powstałych przez borowanie,

and even work ahead of the main borer

a nawet wyprzedzać główną maszynę borującą

to reinforce the chalk about to be drilled.

w celu wzmocnienia skały, która miała być wiercona.

With these obstacles behind them, both teams began drilling at full speed.

Pokonawszy te przeszkody, oba zespoły zaczęły borować jak najszybciej.

Boring machines weighing up to 1,300 tons drilled at nearly 3.5 meters per hour.

Maszyny ważące do 1300 ton borowały prawie 3,5 metra na godzinę.

As they dug, they installed lining rings to stabilize the tunnel behind them,

W miarę pracy zainstalowano kolumny podporowe dla stabilizacji tunelu,

making way for support wagons following each machine.

tworząc miejsce dla wagonów podążających za maszyną borującą.

Even at top speed, work had to proceed carefully.

Nawet przy tak szybkim tempie praca wymagała ostrożności.

The chalk layer followed a winding path between unstable rock and clay,

Warstwa kredowa wiodła krętą trasą między warstwą skalną a glinianą,

punctured by over 100 boring holes made by previous surveyors.

przebitą ponad 100 dziurami od borowania pozostawionymi przez poprzednich geodetów.

Furthermore, both teams had to constantly check their coordinates

Poza tym oba zespoły musiały cały czas sprawdzać swoje współrzędne,

to ensure they were on track to meet within 2 centimeters of each other.

aby upewnić się, że spotkają się w zasięgu dwóch centymetrów.

To maintain this delicate trajectory,

Żeby to umożliwić,

the borers employed satellite positioning systems,

wiertacze wykorzystywali system pozycjonowania satelitarnego,

as well as paleontologists who used excavated fossils

jak i paleontologów, którzy wykopywali skamieniałości,

to confirm they were at the right depth.

w celu potwierdzenia, że są na właściwej głębokości.

During construction, the project employed over 13,000 people

Podczas budowy zatrudniono ponad 13 000 ludzi,

and cost the lives of ten workers.

a życie straciło 10 robotników.

But after two and a half years of tunneling,

Ale po dwóch i pół roku budowy tunelu

the two sides finally made contact.

dwie strony w końcu się połączyły.

British worker Graham Fagg emerged on the French side,

Brytyjski robotnik Graham Fagg pojawił się po stronie francuskiej,

becoming the first human to cross the channel by land since the Ice Age.

stając się pierwszą osobą, która pokonała kanał drogą lądową od epoki lodowej.

There was still work to be done—

Została jeszcze praca do wykonania,

from installing crossover chambers and pumping stations,

zainstalowanie komór łączących i stacji pomp

to laying over a hundred miles of tracks, cables, and sensors.

oraz ułożenie ponad 150 kilometrów torów, kabli i czujników.

But on May 6, 1994, an opening ceremony marked the tunnel’s completion.

Ale 6 maja 1994 roku ceremonia otwarcia uczciła ukończenie tunelu.

Full public service began 16 months later,

Pełna obsługa ruszyła 16 miesięcy później

with trains for passengers and rail shuttles for cars and trucks.

z pociągami dla pasażerów i przewozami samochodów i ciężarówek.

Today, the Channel Tunnel services over 20 million passengers a year,

Obecnie Eurotunel obsługuje ponad 20 milionów pasażerów rocznie,

transporting riders across the channel in just 35 minutes.

przewożąc ludzi na drugą stronę tunelu w zaledwie 35 minut.

Unfortunately, not everyone has the privilege of making this trip legally.

Niestety nie wszyscy mają prawo odbyć tę podróż legalnie.

Thousands of refugees have tried to enter Britain through the tunnel

Tysiące uchodźców próbowało dostać się do Anglii przez tunel

in sometimes fatal attempts.

czasami ze śmiertelnym skutkiem.

These tragedies have transformed the tunnel’s southern entrance

Te tragedie przekształciły południowy wjazd do tunelu

into an ongoing site of conflict.

w ciągle trwający konflikt.

Hopefully, the structure’s history can serve as a reminder

Miejmy nadzieję, że historia tego projektu może służyć jako przypomnienie,

that humanity is at their best when breaking down barriers.

że ludzkość pokazuje najlepszą stronę, kiedy przełamuje bariery.