The left brain vs. right brain myth - Elizabeth Waters

Tłumaczenie: Anna Kliza Korekta: Rysia Wand

Behold the human brain,

Oto ludzki mózg,

it's lumpy landscape visibly split into a left and right side.

jego pofałdowana struktura jest wyraźnie podzielona na lewą i prawą półkulę.

This structure has inspired one of the most pervasive ideas about the brain,

Zainspirowało to jeden z poglądów na temat mózgu,

that the left side controls logic

że lewa półkula kontroluje myślenie logiczne,

and the right, creativity.

a prawa - kreatywność.

And yet, this is a myth unsupported by scientific evidence.

Jednakże jest to mit niepoparty dowodami naukowymi.

So how did this misleading idea come about,

Skąd więc wziął się ten błędny pogląd

and what does it get wrong?

i co jest z nim nie tak?

It's true that the brain has a right and a left side.

To prawda, że mózg ma prawą i lewą półkulę.

This is most apparent with the outer layer, or the cortex.

To jest najbardziej widoczne w jego warstwie zewnętrznej - korze.

Internal regions, like the striatum,

Wewnętrzne części, takie jak prążkowie,

hypothalamus,

podwzgórze,

thalamus,

wzgórze

and brain stem

i pień mózgu

appear to be made from continuous tissue,

wyglądają jakby tworzyły jedną całość,

but in fact, they're also organized with left and right sides.

ale tak naprawdę one również mają lewą i prawą stronę.

The left and the right sides of the brain do control different body functions,

Lewa i prawa część mózgu faktycznie kontrolują inne funkcje organizmu,

such as movement and sight.

takie jak ruch i wzrok.

The brain's right side controls the motion of the left arm and leg and vice versa.

Prawa półkula kontroluje ruch lewej ręki i vice versa.

The visual system is even more complex.

Układ wzrokowy jest jeszcze bardziej skomplikowany.

Each eye has a left and right visual field.

Każde oko ma lewe i prawe pole widzenia.

Both left visual fields are sent to the right side of the brain,

Oba lewe pola widzenia są przesyłane do prawej półkuli

and both right fields are sent to the left side.

i oba prawe pola widzenia są przesyłane do lewej półkuli.

So the brain uses both sides to make a complete image of the world.

Mózg używa obu półkul, by stworzyć pełny obraz świata.

Scientists don't know for sure why we have that crossing over.

Naukowcy nie są pewni, skąd ta asymetria.

One theory is it began soon after animals developed more complex nervous systems

Według jednej teorii jest to wynik rozwoju złożonych układów nerwowych u zwierząt,

because it gave the survival advantage of quicker reflexes.

bo dawało większą szansę na przeżycie dzięki szybszym odruchom.

If an animal sees a predator coming from its left side,

Jeśli zwierzę widzi drapieżnika z lewej,

it's best off escaping to the right.

to najlepiej jest uciekać w prawo.

So we can say that vision and movement control are two systems

Możemy więc powiedzieć, że wzrok i ruch to dwa układy,

that rely on this left-right structure,

które polegają na tej strukturze "lewa-prawa",

but problems arise when we over-extend that idea to logic and creativity.

ale problemy pojawiają się, gdy próbujemy poszerzyć to o logikę i kreatywność.

This misconception began in the mid-1800s

Ten błędny pogląd pojawił się w połowie XIX wieku,

when two neurologists, Broca and Wernicke,

gdy dwaj neurolodzy, Broca i Wernicke,

examined patients who had problems communicating due to injuries.

badali pacjentów, którzy mieli problemy z komunikacją wskutek urazów.

The researchers found damage to the patients' left temporal lobes,

Badacze znaleźli uszkodzenia lewych płatów skroniowych u pacjentów,

so they suggested that language is controlled by the left side of the brain.

więc zasugerowali, że język jest kontrolowany przez lewą półkulę mózgu.

That captured the popular imagination.

A to podziałało na wyobraźnię ludzi.

Author Robert Louis Stevenson

Pisarz Rober Louis Stevenson

then introduced the idea of a logical left hemisphere

później wprowadził ideę, według której logiczna prawa półkula

competing with an emotional right hemisphere

rywalizuje z emocjonalną prawą półkulą

represented by his characters Dr. Jekyll and Mr. Hyde.

pod postacią jego bohaterów Dr. Jekylla i pana Hyde'a.

But this idea didn't hold up when doctors and scientists

Popularność tego poglądu osłabła, gdy lekarze i naukowcy

examined patients who were missing a hemisphere

badali pacjentów bez jednej półkuli

or had their two hemispheres separated.

lub którzy mieli rozdzielone półkule.

These patients showed a complete range of behaviors,

Ci pacjenci wykazywali cały szereg zachowań

both logical and creative.

zarówno logicznych, jak i kreatywnych.

Later research showed that one side of the brain is more active than the other

Późniejsze badania pokazały, że jedna półkula mózgu jest aktywniejsza niż druga

for some functions.

podczas niektórych funkcji.

Language is more localized to the left

Język ma więcej aktywnych ośrodków w lewej półkuli,

and attention to the right.

a uwaga w prawej.

So one side of the brain may do more work,

Jedna półkula może wykonywać większość czynności,

but this varies by system rather than by person.

ale różnica dotyczy raczej układu niż danej osoby.

There isn't any evidence to suggest

Nie ma dowodów na to,

that individuals have dominant sides of the brain,

że ludzie mają dominujące półkule mózgu

or to support the idea of a left-right split

lub na poparcie podziału na lewą i prawą półkulę

between logic and creativity.

między logiką i kreatywnością.

Some people may be particularly logical or creative,

Niektórzy mogą być szczególnie logiczni lub kreatywni,

but that has nothing to do with the sides of their brains.

ale to jest niezależne od półkul ich mózgów.

And even the idea of logic and creativity being at odds with each other

Nawet sama idea przeciwstawiania sobie logiki i kreatywności

doesn't hold up well.

nie ma mocnych podstaw.

Solving complex math problems requires inspired creativity

Rozwiązywanie skomplikowanych działań matematycznych wymaga dozy kreatywności,

and many vibrant works of art have intricate logical frameworks.

a wiele wspaniałych dzieł sztuki ma złożoną strukturę logiczną.

Almost every feat of creativity and logic

Prawie każde osiągnięcie kreatywności i logiki

carries the mark of the whole brain functioning as one.

jest wynikiem mózgu działającego jako jedna całość.

Lekcja: Elizabeth Waters, Addison Anderson Animacja: Daniel Gray