Who am I? A philosophical inquiry - Amy Adkins

Tłumaczenie: Maria Barć Korekta: Krystian Aparta

Throughout the history of mankind,

Od zarania ludzkości

three little words have sent poets to the blank page,

trzy słowa skłaniały poetów do pióra,

philosophers to the Agora,

filozofów prowadziły na agorę,

and seekers to the oracles:

a ciekawskich do stóp wyroczni:

"Kim jestem?"

"Who am I?"

Od starożytnych Greków, którzy wypisali na świątyni Apolla

From the ancient Greek aphorism inscribed on the Temple of Apollo,

"Know thyself,"

"Poznaj samego siebie"

to The Who's rock anthem, "Who Are You?"

po The Who, śpiewających "Who Are You?"

filozofowie, psychologowie, badacze,

philosophers, psychologists, academics,

scientists, artists, theologians and politicians

naukowcy, artyści, teologowie i politycy

have all tackled the subject of identity.

zastanawiali się nad kwestią tożsamości.

Their hypotheses are widely varied and lack significant consensus.

Ich hipotezy różnią się tak bardzo, że nie można ich uzgodnić.

These are smart, creative people,

Tacy bystrzy, twórczy ludzie

so what's so hard about coming up with the right answer?

chyba nie powinni mieć kłopotu z odkryciem prawidłowej odpowiedzi?

One challenge certainly lies

Jednym z problemów jest na pewno

with the complex concept of the persistence of identity.

złożoność pojęcia trwałej tożsamości.

O którym "tobie" mowa?

Which you is who?

The person you are today?

Tym, którym jesteś dzisiaj?

O tobie sprzed pięciu lat?

Five years ago?

Who you'll be in 50 years?

O tym, kim będziesz za 50?

And when is "am"?

I kiedy właściwie "jesteś"?

This week?

W tym tygodniu?

Today?

Dzisiaj?

This hour?

W tej godzinie?

This second?

W tej sekundzie?

And which aspect of you is "I"?

A który aspekt ciebie stanowi "ja"?

Are you your physical body?

Jesteś swoim ciałem?

Myślami i uczuciami?

Your thoughts and feelings?

Your actions?

Działaniami?

These murky waters of abstract logic are tricky to navigate,

Trudno obrać kurs na mętnych wodach tej abstrakcyjnej logiki,

and so it's probably fitting that to demonstrate the complexity,

więc może to nie przypadek,

the Greek historian Plutarch used the story of a ship.

że grecki historyk Plutarch przedstawia tę złożoność na przykładzie statku.

How are you "I"?

W jaki sposób jesteś "tobą"?

Legenda głosi, że Tezeusz, mityczny król-założyciel Aten,

As the tale goes, Theseus, the mythical founder King of Athens,

single-handedly slayed the evil Minotaur at Crete,

własną ręką zabił złego Minotaura na Krecie,

a potem wrócił do domu okrętem.

then returned home on a ship.

To honor this heroic feat,

Żeby uczcić ten wyczyn,

for 1000 years Athenians painstakingly maintained his ship in the harbor,

przez następne 1000 lat Ateńczycy troskliwie przechowali okręt w porcie,

co roku powtarzając jego rejs.

and annually reenacted his voyage.

Whenever a part of the ship was worn or damaged,

Kiedy jakaś część statku zużyła się albo zniszczyła,

it was replaced with an identical piece of the same material

wymieniano ją na identyczną, z tego samego materiału,

until, at some point, no original parts remained.

aż w końcu nie została ani jedna oryginalna część.

Plutarch noted the Ship of Theseus

Plutarch zauważył, że okręt Tezeusza

was an example of the philosophical paradox

jest przykładem filozoficznego paradoksu

revolving around the persistence of identity.

odnoszącego się do trwałości tożsamości.

How can every single part of something be replaced,

Jak to możliwe, że każda część czegoś została wymieniona,

yet it still remains the same thing?

a to nadal jest tym samym?

Wyobraźmy sobie dwa statki:

Let's imagine there are two ships:

the ship that Theseus docked in Athens, Ship A,

okręt A, którym Tezeusz wylądował w Atenach,

and the ship sailed by the Athenians 1000 years later, Ship B.

i okręt B, którym Ateńczycy płyną na Kretę 1000 lat później.

Pytanie jest proste: czy A równa się B?

Very simply, our question is this: does A equal B?

Some would say that for 1000 years there has been only one Ship of Theseus,

Niektórzy twierdzą, że przez 1000 lat istniał tylko jeden okręt Tezeusza,

and because the changes made to it happened gradually,

a ponieważ zmiany następowały stopniowo,

it never at any point in time stopped being the legendary ship.

nigdy nie przestał być okrętem z legendy.

Though they have absolutely no parts in common,

Choć nie mają ani jednej wspólnej części,

the two ships are numerically identical, meaning one and the same,

te dwa statki są numerycznie identyczne, czyli są jednym statkiem,

so A equals B.

to jest A równa się B.

However, others could argue that Theseus never set foot on Ship B,

Inni jednak twierdzą, że Tezeusz nigdy nie wsiadł na statek B,

and his presence on the ship is an essential qualitative property

a jego obecność na pokładzie to istotna jakość

of the Ship of Theseus.

okrętu Tezeusza.

It cannot survive without him.

Bez niego nie może być takiego okrętu.

Dlatego, choć statki są identyczne numerycznie,

So, though the two ships are numerically identical,

they are not qualitatively identical.

różnią się jakościowo.

Zatem A nie równa się B.

Thus, A does not equal B.

But what happens when we consider this twist?

A co będzie, jeśli wprowadzimy dodatkowy element?

What if, as each piece of the original ship was cast off,

Jeśli każda wyrzucona część oryginalnego statku

somebody collected them all, and rebuilt the entire original ship?

została zebrana i ktoś odbudował z nich oryginał?

When it was finished, undeniably two physical ships would exist:

Kiedy go skończył, fizycznie istniały dwa statki:

the one that's docked in Athens,

ten w ateńskim doku

and the one in some guy's backyard.

i ten na czyimś podwórku.

Each could lay claim to the title, "The Ship of Theseus,"

Każdy można by nazwać "okrętem Tezeusza",

but only would could actually be the real thing.

ale tylko jeden byłby nim faktycznie.

Który?

So which one is it,

and more importantly, what does this have to do with you?

A co ważniejsze, co to ma do ciebie?

Like the Ship of Theseus,

Jak okręt Tezeusza,

you are a collection of constantly changing parts:

jesteś zbiorem stale wymienianych części:

your physical body, mind, emotions, circumstances, and even your quirks,

twoje fizyczne ciało, umysł, uczucia, okoliczności życiowe, nawet dziwactwa

always changing, but still in an amazing and sometimes illogical way,

stale się zmieniają, a mimo to jakimś cudem, może wbrew logice,

you stay the same, too.

pozostajesz sobą.

This is one of the reasons that the question, "Who am I?" is so complex.

Między innymi dlatego pytanie "Kim jestem?" jest takie trudne.

And in order to answer it,

A żeby na nie odpowiedzieć,

like so many great minds before you,

musisz, jak wiele wspaniałych umysłów przed tobą,

you must be willing to dive into the bottomless ocean of philosophical paradox.

zanurkować w bezdennym oceanie paradoksów filozoficznych.

Or maybe you could just answer,

Chyba, że po prostu powiesz:

"I am a legendary hero sailing a powerful ship on an epic journey."

jestem bohaterem, który wyrusza wspaniałym statkiem na wielką wyprawę.

That could work, too.

To też jest odpowiedź.