Who am I? A philosophical inquiry - Amy Adkins

Ո՞վ եմ ես: Փիլիսոփայական հետաքննություն: - Էմի Էդքինս

3,716,157 views

2015-08-11 ・ TED-Ed


New videos

Who am I? A philosophical inquiry - Amy Adkins

Ո՞վ եմ ես: Փիլիսոփայական հետաքննություն: - Էմի Էդքինս

3,716,157 views ・ 2015-08-11

TED-Ed


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Tamara Shanoyan Reviewer: Kristine Sargsyan
Մարդկության պատմության ընթացքում
00:06
Throughout the history of mankind,
0
6793
2128
00:08
three little words have sent poets to the blank page,
1
8921
3463
3 կարճ բառեր պոետներին նստեցրել են դատարկ էջի առջև,
00:12
philosophers to the Agora,
2
12384
2378
փիլիսոփաներին ուղարկել են Ագորա,
00:14
and seekers to the oracles:
3
14762
2340
իսկ «փնտրողներին»՝ մարգարեների մոտ.
00:17
"Who am I?"
4
17102
1997
«Ո՞վ եմ ես»:
00:19
From the ancient Greek aphorism inscribed on the Temple of Apollo,
5
19099
3624
Ապոլլոնի տաճարին փորագրված
00:22
"Know thyself,"
6
22723
1736
«Ճանաչի՛ր ինքդ քեզ» աֆորիզմից սկսած,
00:24
to The Who's rock anthem, "Who Are You?"
7
24459
2733
մինչև The Who խմբի "Who Are You?" երգը,
00:27
philosophers, psychologists, academics,
8
27192
3120
փիլիսոփաները, հոգեբանները, ակադեմիկոսները,
00:30
scientists, artists, theologians and politicians
9
30312
4202
գիտնականները, արվեստի մարդիկ, աստվածաբաններն ու քաղաքագետները,
00:34
have all tackled the subject of identity.
10
34514
3919
բոլորը շոշափել են ինքնության թեման:
00:38
Their hypotheses are widely varied and lack significant consensus.
11
38433
4557
Նրանց վարկածները իրարից գերազանցապես տարբեր են և իրար չեն համապատասխանում:
00:42
These are smart, creative people,
12
42990
1610
Նրանք խելացի և ստեղծարար մարդիկ են,
00:44
so what's so hard about coming up with the right answer?
13
44600
4940
ուրեմն ինչու՞ է ճիշտ պատասխան տալը այդքան բարդ:
00:49
One challenge certainly lies
14
49540
2019
Առաջին մարտահրավերը անկասկած
00:51
with the complex concept of the persistence of identity.
15
51559
4742
ինքնագիտակցության խրթին գաղափարն է:
00:56
Which you is who?
16
56301
2189
Ձեր «ես»-երից, ո՞րը որն է:
00:58
The person you are today?
17
58490
1605
Նա, ով դուք այսօ՞ր եք:
01:00
Five years ago?
18
60095
1288
5 տարի առա՞ջ:
01:01
Who you'll be in 50 years?
19
61383
2019
Կամ ով կլինեք 50 տարի ա՞նց:
01:03
And when is "am"?
20
63402
1980
Եվ ե՞րբ է, որ դուք «կաք»:
01:05
This week?
21
65382
1493
Այս շաբա՞թ:
01:06
Today?
22
66875
1130
Այսօ՞ր:
01:08
This hour?
23
68005
1138
Այս ժա՞մ:
01:09
This second?
24
69143
1388
Միգուցե հենց այս վայրկյանի՞ն:
01:10
And which aspect of you is "I"?
25
70531
2859
Եվ ձեր հոգեկանի, ո՞ր մասն է այդ «ես»-ը:
01:13
Are you your physical body?
26
73390
1704
Արդյո՞ք «ես»-ը ֆիզիկական մարմինն է:
01:15
Your thoughts and feelings?
27
75094
1601
Կամ մտքերն ու զգացմունքնե՞րը:
01:16
Your actions?
28
76695
1673
Միգուցե ձեր գործողություննե՞րը:
01:18
These murky waters of abstract logic are tricky to navigate,
29
78368
3785
Վերացական տրամաբանության պղտոր ջրերում նավարկելը դժվար է,
01:22
and so it's probably fitting that to demonstrate the complexity,
30
82153
3599
ուրեմն, հավանաբար, դժվարությունը ճիշտ պատկերելու համար
01:25
the Greek historian Plutarch used the story of a ship.
31
85752
5621
հույն պատմաբան Պլուտարքոսը կիրառել էր նավի մասին լեգենդը:
01:31
How are you "I"?
32
91373
2834
Ինչպե՞ս եք դուք - «ես»:
01:34
As the tale goes, Theseus, the mythical founder King of Athens,
33
94207
4462
Ըստ լեգենդի, Թեսևսը՝ Աթենքի հիմնադիրն ու արքան,
01:38
single-handedly slayed the evil Minotaur at Crete,
34
98669
4492
Կրետե կղզում միայնակ հաղթել է զարհուրելի Մինոտավրոսին,
01:43
then returned home on a ship.
35
103161
2596
իսկ հետո նավով տուն վերադարձել:
01:45
To honor this heroic feat,
36
105757
1899
Այս սխրագործության հիշատակն անմահացնելու համար,
01:47
for 1000 years Athenians painstakingly maintained his ship in the harbor,
37
107656
6738
Աթենքի բնակիչները շուրջ 1000 տարի նավահան- գըստում քրտնաջանորեն պահպանել են նրա նավը,
01:54
and annually reenacted his voyage.
38
114394
3891
և ամեն տարի կրկնում էին նրա ճամփորդությունը:
01:58
Whenever a part of the ship was worn or damaged,
39
118285
3034
Երբ նավի որևէ մասը մաշվում կամ վնասվում էր,
02:01
it was replaced with an identical piece of the same material
40
121319
4273
այն փոխարինում էին միևնույն նյութից պատրաստված նմանատիպ մասով,
02:05
until, at some point, no original parts remained.
41
125592
3847
մինչև որ, մի օր, ոչ մի սկզբնական մաս չէր մնացել:
02:09
Plutarch noted the Ship of Theseus
42
129439
1933
Պլուտարքոսը նշում էր, որ Թեսևսի նավը
02:11
was an example of the philosophical paradox
43
131372
3177
փիլիսոփայական պարադոքսի օրինակ էր, որ
02:14
revolving around the persistence of identity.
44
134549
3118
պտտվում էր ինքնագիտակցության հարցի շուրջ:
02:17
How can every single part of something be replaced,
45
137667
2638
Ինչպե՞ս կարող է առարկայի յուր. մաս փոխարինված լինել
02:20
yet it still remains the same thing?
46
140305
3717
և այն կրկին մնա նույնը:
02:24
Let's imagine there are two ships:
47
144022
2031
Եկեք պատկերացնենք, որ 2 նավ կա.
02:26
the ship that Theseus docked in Athens, Ship A,
48
146053
3246
Ա նավը, որով Թեսևսը մոտեցել էր Աթենքի ափերին
02:29
and the ship sailed by the Athenians 1000 years later, Ship B.
49
149299
5802
և Բ նավը, որով 1000 տարի անց նավարկեցին աթենացիները:
02:35
Very simply, our question is this: does A equal B?
50
155101
5416
Մեր չափազանց պարզ հարցն է. «Արդյո՞ք Ա=Բ»:
02:40
Some would say that for 1000 years there has been only one Ship of Theseus,
51
160517
4891
Շատերը կասեն, որ 1000 տարվա ընթացքում Թեսևսի միայն մեկ նավ է եղել,
02:45
and because the changes made to it happened gradually,
52
165408
3085
և քանի որ այն աստիճանաբար էր փոփոխվում, այն երբեք
02:48
it never at any point in time stopped being the legendary ship.
53
168493
5174
չի դադարել լինել լեգենդար նավը:
02:53
Though they have absolutely no parts in common,
54
173667
2600
Եվ քանի որ ոչ մի ընդհանուր մաս չի մնացել,
02:56
the two ships are numerically identical, meaning one and the same,
55
176267
4933
2 նավերը թվայնորեն միանման են,
03:01
so A equals B.
56
181200
2572
ուրեմն Ա=Բ:
03:03
However, others could argue that Theseus never set foot on Ship B,
57
183772
5209
Այնուամենայնիվ, ոմանք կարող են հակառակվել, որ Թեսևսը երբեք ոտք չի դրել Բ նավի վրա,
03:08
and his presence on the ship is an essential qualitative property
58
188981
3717
և նրա ներկայությունը նավի վրա անհրաժեշտ որակական հատկանիշ է,
03:12
of the Ship of Theseus.
59
192698
2064
որ այն կոչվի Թեսևսի նավ:
03:14
It cannot survive without him.
60
194762
2407
Այն չի կարող առանց նրա գոյություն ունենալ:
03:17
So, though the two ships are numerically identical,
61
197169
3309
Այսպես, չնայած որ 2 նավերը միանգամայն միանման են,
03:20
they are not qualitatively identical.
62
200478
2817
որակապես միանման համարվել չեն կարող:
03:23
Thus, A does not equal B.
63
203295
3698
Այստեղից էլ. Ա հավասար չէ Բ:
03:26
But what happens when we consider this twist?
64
206993
2530
Սակայն ի՞նչ տեղի կունենա, երբ մի փոքր բարդացնենք խնդիրը:
03:29
What if, as each piece of the original ship was cast off,
65
209523
4082
Ի՞նչ եթե ինչ-որ մեկը օրիգինալ նավի յուրաքանչյուր մասը
03:33
somebody collected them all, and rebuilt the entire original ship?
66
213605
5139
հավաքեր ևամբողջովին վերակառուցեր սկզբնական նավը:
03:38
When it was finished, undeniably two physical ships would exist:
67
218744
5039
Երբ այն պատրաստ կլիներ, անժխտորեն գոյություն կունենային 2 նավ՝
03:43
the one that's docked in Athens,
68
223783
2015
մեկը, որ կայանել է Աթենքի ափերի մոտ
03:45
and the one in some guy's backyard.
69
225798
2444
և մյունս էլ, որ գտնվում է ինչ-որ մեկի բակում:
03:48
Each could lay claim to the title, "The Ship of Theseus,"
70
228242
3633
Յուրաքանչյուրը կարող է պատվով կրել «Թեսևսի նավը» անունը,
03:51
but only would could actually be the real thing.
71
231875
3210
Սակայն միայն նրանցից մեկը կլինի բնօրինակը:
03:55
So which one is it,
72
235085
1289
Ուրեմն դրանցից ո՞րն է այն,
03:56
and more importantly, what does this have to do with you?
73
236374
3209
և ինչն ավելի կարևոր է, ի՞նչ կապ ունի այս ամենը ձեզ հետ:
03:59
Like the Ship of Theseus,
74
239583
2144
Ինչպես և Թեսևսի նավը,
04:01
you are a collection of constantly changing parts:
75
241727
3693
դուք նույնպես մշտապես փոփոխվող «մասերի ամբողջություն» եք.
04:05
your physical body, mind, emotions, circumstances, and even your quirks,
76
245420
6208
մարմինը, միտքը, հույզերը, հանգամանքները և նույնիսկ տարօրիակ սովորությունները
04:11
always changing, but still in an amazing and sometimes illogical way,
77
251628
5001
մշտապես փոփոխվում են, բայց միևնույն է միաժամանակ զարմանալի և երբեմն
04:16
you stay the same, too.
78
256629
2445
անտրամաբանական կերպով դուք մնում եք նույնը:
04:19
This is one of the reasons that the question, "Who am I?" is so complex.
79
259074
5357
Սա «Ո՞վ եմ ես» հարցի այդքան խրթին լինելու պատճառներից մեկն է:
04:24
And in order to answer it,
80
264431
1444
Եվ դրան պատասխանելու համար,
04:25
like so many great minds before you,
81
265875
2570
ինչպես և ձեզանից առաջ մեծն մտավորականները,
04:28
you must be willing to dive into the bottomless ocean of philosophical paradox.
82
268445
5452
դուք նույնպես պետք է պատրաստակամ լինեք խորասուզվել փիլիսոփայության պարադոքսների՝ անդունդ չունեցող օվկիանոսը:
04:33
Or maybe you could just answer,
83
273897
1544
Կամ էլ կարող եք պարզապես պատասխանել
04:35
"I am a legendary hero sailing a powerful ship on an epic journey."
84
275441
5368
«Ես լեգենդար հերոս եմ, ով հզոր նավով հերոսաբար նավարկում է»:
04:40
That could work, too.
85
280809
1625
Դա նույնպես կարող է աշխատել:
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7