What "Orwellian" really means - Noah Tavlin

3,219,428 views ・ 2015-10-01

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Peter van de Ven
00:06
If you've watched the news or followed politics
0
6342
3021
Als je het nieuws of de politiek volgt,
00:09
chances are you've heard the term Orwellian
1
9363
2476
is de kans groot dat je de term Orwelliaans
00:11
thrown around in one context or another.
2
11839
2995
hebt horen gebruiken in een of andere context.
00:14
But have you ever stopped to think about what it really means,
3
14834
2987
Heb je je wel eens afgevraagd wat het eigenlijk betekent,
00:17
or why it's used so often?
4
17821
2604
of waarom het zo vaak gebruikt wordt?
00:20
The term was named after British author Eric Blair
5
20425
3050
De term is vernoemd naar de Britse auteur Eric Blair,
00:23
known by his pen name George Orwell.
6
23475
3408
bekend onder zijn pseudoniem George Orwell.
00:26
Because his most famous work, the novel "1984,"
7
26883
3477
Omdat zijn meest beroemde werk, de roman '1984',
00:30
depicts an oppressive society under a totalitarian government,
8
30360
4017
een onderdrukte samenleving onder een totalitair regime weergeeft,
00:34
"Orwellian" is often used simply to mean authoritarian.
9
34377
4527
wordt 'Orwelliaans' vaak gebruikt om autoritair te betekenen.
00:38
But using the term in this way
10
38904
1904
Maar door deze term zo te gebruiken,
00:40
not only fails to fully convey Orwell's message,
11
40808
3111
mist hij niet alleen de boodschap van Orwell,
00:43
it actually risks doing precisely what he tried to warn against.
12
43919
6236
maar kan hij precies doen waarvoor hij wilde waarschuwen.
00:50
Orwell was indeed opposed to all forms of tyranny,
13
50155
3449
Orwell was tegen elke vorm van tirannie.
00:53
spending much of his life fighting against anti-democratic forces
14
53604
3621
Hij vocht een groot deel van zijn leven tegen anti-democratische stromingen
00:57
of both the left-wing and the right.
15
57225
3305
van zowel linkse als rechtse politiek.
01:00
But he was also deeply concerned with how such ideologies proliferate.
16
60530
5183
Hij was ook erg bezorgd over hoe deze ideologieën zich verspreiden.
01:05
And one of his most profound insights
17
65713
1893
Een van zijn meest diepgaande inzichten
01:07
was the importance that language plays in shaping our thoughts and opinions.
18
67606
6106
was het belang van taal in het vormen van onze gedachten en meningen.
01:13
The government of "1984"'s Oceania controls its people's actions and speech
19
73712
5623
De overheid van 1984's Oceanië beheerst de acties en taal van de bevolking
01:19
in some ways that are obvious.
20
79335
3245
soms op overduidelijke manieren.
01:22
Their every move and word is watched and heard,
21
82580
3823
Elke beweging en woord wordt gezien en gehoord,
01:26
and the threat of what happens to those who step out of line
22
86403
2959
de dreiging van wat er met je gebeurt als je uit de pas loopt,
01:29
is always looming overhead.
23
89362
3851
hangt altijd boven je hoofd.
01:33
Other forms of control are not so obvious.
24
93213
3601
Andere vormen van controle zijn niet zo duidelijk.
01:36
The population is inundated with a constant barrage of propaganda
25
96814
3853
De bevolking wordt overspoeld met een constante lawine van propaganda
01:40
made up of historical facts and statistics manufactured in the Ministry of Truth.
26
100667
7266
vol met historische feiten en cijfers verzonnen in het ministerie van Waarheid.
01:47
The Ministry of Peace is the military.
27
107933
3113
Het ministerie van Vrede is het leger.
01:51
Labor camps are called "Joycamps."
28
111046
2926
Werkkampen worden 'Plezierkampen' genoemd.
01:53
Political prisoners are detained and tortured in the Ministry of Love.
29
113972
5835
Politieke gevangenen worden opgesloten en gemarteld door het ministerie van Liefde.
01:59
This deliberate irony is an example of doublespeak,
30
119807
3838
Deze opzettelijke ironie is een voorbeeld van 'dubbelspraak':
02:03
when words are used not to convey meaning but to undermine it,
31
123645
4367
als woorden niet de bedoeling overbrengen maar deze ondermijnen,
02:08
corrupting the very ideas they refer to.
32
128012
4207
corrumperen ze de ideeën waarnaar ze verwijzen.
De controle van de taal door de overheid gaat zelfs nog verder:
02:12
The regime's control of language goes even further,
33
132219
2817
02:15
eliminating words from the English language
34
135036
2094
het verwijderen van woorden uit de Engelse taal
02:17
to create the official dialect of Newspeak,
35
137130
3372
om de officiële taal Nieuwspraak te ontwikkelen,
02:20
a crudely limited collection of acronyms and simple concrete nouns
36
140502
4341
een ruwweg beperkte verzameling van afkortingen en simpele woorden,
02:24
lacking any words complex enough to encourage nuanced or critical thought.
37
144843
6070
zonder woorden complex genoeg om nuances of kritiek weer te geven.
02:30
This has an effect on the psyche Orwell calls, "Doublethink,"
38
150913
4231
Dit heeft een effect op het brein dat Orwell 'dubbeldenken' noemt,
02:35
a hypnotic state of cognitive dissonance
39
155144
2308
een hypnotische status van innerlijke onvrede
02:37
in which one is compelled to disregard their own perception
40
157452
3381
waarin men gedwongen wordt zijn eigen waarnemingen te negeren
02:40
in place of the officially dictated version of events,
41
160833
3747
voor de officiële voorgeschreven versie van gebeurtenissen,
02:44
leaving the individual completely dependent
42
164580
2159
waardoor het individu volledig afhankelijk is
02:46
on the State's definition of reality itself.
43
166739
4158
van de staatsdefinitie van de werkelijkheid.
02:50
The result is a world
44
170897
1182
Het gevolg is een wereld
02:52
in which even the privacy of one's own thought process is violated,
45
172079
4529
waarin zelfs de privacy van iemands gedachten wordt geschonden,
02:56
where one may be found guilty of thoughtcrime by talking in their sleep,
46
176608
5653
waar mensen schuldig kunnen zijn aan 'misdenk' als ze in hun slaap praten,
03:02
and keeping a diary or having a love affair
47
182261
2626
een dagboek bijhouden of een affaire hebben.
03:04
equals a subversive act of rebellion.
48
184887
5200
Dat staat gelijk aan ondermijnend opstandig gedrag.
03:10
This might sound like something that can only happen in totalitarian regimes,
49
190087
5403
Dit klinkt alsof het alleen kan gebeuren in totalitaire regimes,
03:15
but Orwell was warning us about the potential for this occurring
50
195490
3468
maar Orwell waarschuwt ons dat dit ook kan gebeuren
03:18
even in democratic societies.
51
198958
3338
in democratische samenlevingen.
03:22
And this is why "authoritarian" alone does not "Orwellian" make.
52
202296
6326
En daarom betekent 'Orwelliaans' niet alleen maar 'autoritair'.
03:28
In his essay, "Politics and the English Language,"
53
208622
2659
In zijn essay 'Politiek en de Engelse taal'
03:31
he described techniques like using pretentious words to project authority,
54
211281
4475
beschreef hij technieken als dure woorden gebruiken om gezag uit te stralen,
03:35
or making atrocities sound acceptable by burying them in euphemisms
55
215756
4141
of wreedheid acceptabel maken door ze te begraven in eufemismen
03:39
and convoluted sentence structures.
56
219897
2951
en ingewikkelde zinsconstructies.
03:42
But even more mundane abuses of language can affect the way we think about things.
57
222848
4818
Maar zelfs alledaags misbruik van de taal
kan de manier waarop we denken aantasten.
03:47
The words you see and hear in everyday advertising
58
227666
3115
De woorden die je elke dag in de reclame tegenkomt,
03:50
have been crafted to appeal to you and affect your behavior,
59
230781
5071
zijn ontworpen om je aan te spreken en je gedrag te beïnvloeden,
03:55
as have the soundbites and talking points of political campaigns
60
235852
4186
zoals de beklijvende zinnen en kreten van politieke campagnes,
04:00
which rarely present the most nuanced perspective on the issues.
61
240038
4879
die zelden een genuanceerde voorstelling geven van waar het om gaat.
04:04
And the way that we use ready-made phrases and responses gleaned from media reports
62
244917
4908
En de manier waarop we kant en klare frasen en antwoorden
klakkeloos overnemen uit mediarapporten of van het internet,
04:09
or copied from the Internet
63
249825
2093
04:11
makes it easy to get away with not thinking too deeply
64
251918
3560
maken het ons makkelijk om weg te komen met oppervlakkig denken
04:15
or questioning your assumptions.
65
255478
2956
of onze aannames in vraag te stellen.
04:18
So the next time you hear someone use the word Orwellian,
66
258434
2890
Dus als je nog eens iemand het woord Orwelliaans hoort gebruiken,
04:21
pay close attention.
67
261324
1828
let dan op.
04:23
If they're talking about the deceptive and manipulative use of language,
68
263152
3436
Als ze het hebben over bedriegend en manipulatief taalgebruik,
04:26
they're on the right track.
69
266588
2479
zitten ze juist.
04:29
If they're talking about mass surveillance and intrusive government,
70
269067
3307
Maar als het gaat over massa-controlerend en bemoeizuchtig bestuur,
04:32
they're describing something authoritarian but not necessarily Orwellian.
71
272374
5767
beschrijven ze iets autoritairs, maar niet noodzakelijk Orwelliaans.
04:38
And if they use it as an all-purpose word for any ideas they dislike,
72
278141
4207
En als ze het gebruiken als een dooddoener voor alle ideeën die hun niet aanstaan,
04:42
it's possible their statements are more Orwellian
73
282348
3699
zit het er dik in dat hun uitlatingen meer Orwelliaans zijn
04:46
than whatever it is they're criticizing.
74
286047
4272
dan dat waar ze kritiek op hebben.
04:50
Words have the power to shape thought.
75
290319
1839
Woorden kunnen gedachten vormgeven.
04:52
Language is the currency of politics,
76
292158
3817
Taal is de valuta van de politiek,
04:55
forming the basis of society from the most common, everyday interactions
77
295975
3886
het vormt de basis van de maatschappij, van de meest alledaagse interacties
04:59
to the highest ideals.
78
299861
2956
tot de hoogste idealen.
05:02
Orwell urged us to protect our language
79
302817
2758
Orwell zette ons aan om onze taal te beschermen,
05:05
because ultimately our ability to think and communicate clearly
80
305575
3730
omdat uiteindelijk ons vermogen om helder te denken en communiceren
05:09
is what stands between us and a world where war is peace
81
309305
4076
datgene is dat ons scheidt van een wereld waar oorlog vrede is
05:13
and freedom is slavery.
82
313381
2538
en vrijheid slavernij.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7