The myth of King Midas and his golden touch - Iseult Gillespie

Vertaald door: Oeds Eilander Nagekeken door: Peter Van de Ven

With his harebrained schemes and asinine dealings with the gods,

Met zijn onbesuisde plannen en dwaze omgang met de goden

King Midas ruled the ancient kingdom of Phrygia with an uneven hand.

heerste Koning Midas op wispelturige wijze over het oude koninkrijk van Frygië.

He was known in Greek mythology as a rogue ruler

In de Griekse mythologie stond hij bekend als een onvoorspelbare heerser

whose antics bemused his people and distracted the gods.

wiens gedrag de bevolking verwarde en de goden afleidde.

Midas spent his days in a stupor of splendor,

Midas sleet zijn dagen in weelde,

spoiling himself and his beloved daughter and gorging himself on feasts and wine.

zichzelf en zijn dochter verwennend

en zich vullend met feestmalen en wijn.

Unsurprisingly, he felt an affinity with Dionysus,

Vanzelfsprekend had hij affiniteit met Dionysos,

god of wine, carnival, and performance.

de god van wijn, feesten en voorstellingen.

One day, Midas discovered a satyr

Op een dag ontdekte Midas een sater,

dozing in his rose garden and drunk on more than the scent of flowers.

dommelend in zijn rozentuin

en dronken door meer dan de geur van bloemen alleen.

Midas recognized the satyr as one of Dionysus’s followers

Midas herkende de sater als een van Dionysos' volgelingen

and let him nurse his hangover at the palace.

en liet hem in het paleis van zijn kater herstellen.

Pleased with the king’s hospitality, Dionysus offered to grant him one wish.

De koning dankbaar voor zijn gastvrijheid bood Dionysos aan één wens te vervullen.

Midas wierp een gulzige blik op zijn omgeving.

Midas cast a greedy eye over his surroundings.

Despite the luxury in which he lived,

Ondanks de luxe waarin hij leefde,

no amount of precious jewels, finest silk or splendid decor felt like enough.

leek geen geschenk kostbaar genoeg om aan zijn begeerte te voldoen.

His life, he thought, was lacking luster; what he needed was more gold.

Zijn leven, zo vond hij, miste glans; hij had meer goud nodig.

The god sent the power to turn anything the king touched to gold

De god gaf Midas daarop de macht

om alles wat hij zou aanraken in goud te veranderen.

surging through Midas.

Ecstatic, he turned to his possessions.

Opgewonden wendde hij zich tot zijn bezittingen.

At his lightest touch, the palace walls transformed,

Bij de minste aanraking transformeerden de paleismuren ...

stone statues shone,

glommen stenen standbeelden ...

and goblets glittered.

en schitterden bokalen.

He galloped through his home in a frenzy,

Manisch rende hij door zijn paleis,

handling each item until it took on a lustrous sheen.

ieder voorwerp aanrakend totdat het van glans was voorzien.

Soon the palace heaved with gold,

Spoedig was het paleis gevuld met goud

and Midas’s delirious laughter echoed off the walls.

en weerkaatste Midas' extatische lach op de muren.

Exhausted and hungry from his rampage,

Vermoeid en hongerig door zijn stormloop

Midas picked up a bunch of grapes from his newly gilded fruit bowl.

greep Midas een tros druiven van zijn pas vergulde schaal.

Maar hij verbrijzelde bijna zijn tanden,

But he nearly shattered his teeth,

for the fruit had turned to metal in his mouth.

omdat het fruit in zijn mond in metaal was veranderd.

When he picked up a loaf of bread, the crumbs hardened in his hand.

Toen hij een brood pakte, verhardde het in zijn hand.

Flinging himself onto his bed in frustration,

Toen hij zich uit frustratie op bed neergooide,

ontdekte Midas dat zijn pluchen kussens in massief goud waren veranderd.

Midas discovered his plush pillows had morphed into solid gold.

Hearing his cries of frustration, his daughter entered the room.

Toen ze zijn gehuil opmerkte, betrad zijn dochter de kamer.

Maar toen Midas haar aanraakte,

But when Midas reached out to her,

he saw with horror that he had frozen her into a golden statue.

zag hij tot zijn schrik dat hij haar in een gouden standbeeld had veranderd.

Horrified at what he had done,

Ontzet door wat hij had gedaan,

Midas begged the gods to rid him of his power.

smeekte Midas de goden om hem van zijn krachten te ontdoen.

Taking pity on the foolish king,

Medelijden hebbend met de dwaze koning

Dionysus told Midas to wash his hands in the River Pactolus.

ried Dionysos Midas aan zijn handen in de Paktolos te wassen.

When Midas reached into the river, the gold drained from his fingertips.

Toen Midas zijn handen in de rivier stak, spoelde het goud van zijn vingertoppen.

Midas returned home to find his daughter alive

Midas keerde huiswaarts, alwaar hij zijn dochter levend aantrof

and his palace back to normal, and he rejoiced.

en zijn paleis terug in normale staat; Midas was verheugd.

You’d think he would’ve learned his lesson,

Hij zou z'n lesje geleerd moeten hebben,

but just a few weeks later, Midas blundered again,

maar slechts een paar weken later beging Midas wederom een blunder

insulting the music and sun god Apollo when he declared Pan a greater musician.

door te verklaren dat Pan een betere muzikant dan Apollo was.

Apollo scornfully declared that the king must have the ears of an ass

Apollo verklaarde minachtend dat de koning met zo'n oordeel

to make such a misjudgment, and transformed Midas accordingly.

gegarandeerd ezelsoren had en hij transformeerde Midas.

Once again regretting his behavior,

Wederom spijt hebbend van zijn gedrag

Midas kept his hairy ears hidden in public.

hield Midas zijn harige oren in het openbaar bedekt.

They were seen only by his barber,

De enige die de oren zag, was zijn kapper,

who was sworn to secrecy during a very awkward grooming session.

die tijdens een gênante knipbeurt geheimhouding moest zweren.

The barber stifled his laughter and fought the desire to tell someone,

De kapper onderdrukte zijn lachbui en bevocht de drang iemand in te lichten.

yet the secret consumed him.

Toch vrat het geheim aan hem.

One day, he walked outside the city and dug a hole in the ground.

Op een dag liep hij de stad uit en groef een gat in de grond.

Plunging his head into the earth,

Zijn hoofd in het gat houdend,

the desperate barber whispered, “Midas has ass’s ears.”

fluisterde de wanhopige kapper: "Midas heeft de oren van een ezel."

Soon after, a clump of reeds sprang up

Korte tijd later groeide een bos riet

op de plaats waar de kapper zijn geheim had begraven.

in the spot where the barber had buried his words.

Toen de wind blies, verspreidde het riet een echo van het ingefluisterde:

When the wind blew, they carried the echoes of his whisper through the breeze:

"Midas has ass’s ears."

"Midas heeft de oren van een ezel."

At the sound, donkeys in the fields raised their heads in recognition

Bij het horen van het geluid hieven ezels op het land hun hoofd als bevestiging

and people chuckled to themselves at the follies of their king.

en de mensen gniffelden om de dwaasheden van hun koning.

With his golden touch and ass’s ears, Midas was not the most respected ruler.

Door zijn dwaasheden was Midas niet de meest gerespecteerde heerser.

And where other leaders were honored through statues and temples,

Waar andere leiders met standbeelden en tempels geëerd werden,

his people remembered him a little differently:

herinnerde het volk zich hem anders:

in the depths of the glittering river and the rustle of the Phrygian wind.

namelijk door de glimmende rivier en het geruis van de Frygische wind.