The myth of King Midas and his golden touch - Iseult Gillespie

Translator: Ko Ko Oo Reviewer: Myo Aung

With his harebrained schemes and asinine dealings with the gods,

ရှေးခေတ် Phrygia တိုင်းပြည်မှာ အုပ်ချုပ်ရေးညံ့ဖျင်းပြီး

King Midas ruled the ancient kingdom of Phrygia with an uneven hand.

နတ်ဘုရားတွေနဲ့ အဆင်မပြေတဲ့ Midas ဘုရင် စိုးစံပါတယ်။

He was known in Greek mythology as a rogue ruler

သူဟာ ဂရိဒဏ္ဍာရီတွေထဲမှာတော့ မင်းဆိုးတစ်ပါးအဖြစ် ထင်ရှားပါတယ်။

whose antics bemused his people and distracted the gods.

သူ့ရဲ့ ရူးပေါပေါအုပ်ချုပ်မှုတွေကို နတ်ဘုရားတွေ စိတ်ပျက်နေကြပေမဲ့

Midas spent his days in a stupor of splendor,

ဘုရင်ကတော့ ဘ၀ကို ပေါ့ပေါ့တန်တန်ပဲ ဖြတ်သန်းနေခဲ့ပါတယ်။

spoiling himself and his beloved daughter and gorging himself on feasts and wine.

သူရော သူ့သမီးပါ တနေ့တနေ့ အပျော်အပါးတွေနဲ့သာ အချိန်ဖြုန်းနေခဲ့ပါတယ်။

Unsurprisingly, he felt an affinity with Dionysus,

ဒါ့ကြောင့် ဝိုင်၊ ပွဲတော်နဲ့ ကပွဲနတ်ဘုရား

god of wine, carnival, and performance.

Dionysus နဲ့တော့ ပလဲပနံသင့် နေခဲ့ပါတယ်။

One day, Midas discovered a satyr

တစ်ရက်တော့ Midas ဟာ

dozing in his rose garden and drunk on more than the scent of flowers.

သူ့ဥယျာဥ်ထဲမှာ ပန်း၀တ်ရည်တွေ သောက်သုံးပြီး အမူးလွန်နေတဲ့

Midas recognized the satyr as one of Dionysus’s followers

နတ်ဘုရား Dionysus ရဲ့တပည့် Satyre ကို တွေ့ရှိခဲ့ပြီး

and let him nurse his hangover at the palace.

နေကောင်းလာတဲ့အထိ သူ့နန်းတော်မှာ ပြုစုထားခဲ့ပါတယ်။

Pleased with the king’s hospitality, Dionysus offered to grant him one wish.

နတ်ဘုရား Dionysus ဟာ ကျေးဇူးတင်လို့ အလိုရှိရာဆုတစ်ခု တောင်းစေပါတယ်။

Midas cast a greedy eye over his surroundings.

Midas ဟာ လောဘမျက်လုံးနဲ့ သူ့ပတ်၀န်းကျင်ကို ဝေ့ကြည့်လိုက်ပါတယ်။

Despite the luxury in which he lived,

ဒီလောက် ပြည့်ပြည့်စုံစုံ နေထိုင်နေရပေမဲ့

no amount of precious jewels, finest silk or splendid decor felt like enough.

ရတနာတွေ၊ ပိုးထည်တွေ၊ ဇိမ်ခံပစ္စည်းတွေဟာ သူ့အတွက် လုံလောက်တယ် လို့ မထင်ပါဘူး။

His life, he thought, was lacking luster; what he needed was more gold.

လောဘတွေ အတောမသတ်နိုင်ပဲ ရွှေတွေ ပိုပိုပြီး လိုချင်လာပါတယ်။

The god sent the power to turn anything the king touched to gold

ဒါ့ကြောင့် သူ့လက်နဲ့ထိသမျှအရာတိုင်း ရွှေဖြစ်သွားစေမယ့် ဆုကို

surging through Midas.

တောင်းဆို ရယူခဲ့ပါတယ်။

Ecstatic, he turned to his possessions.

Midas ဟာ အပျော်ကို မထိန်းနိုင်တော့ပါဘူး။

At his lightest touch, the palace walls transformed,

နန်းတော်နံရံကြီးတစ်ခုလုံး ရွှေနံရံကြီးဖြစ်သွားသလို

stone statues shone,

ရွှေကျောက်ရုပ်တွေ၊

and goblets glittered.

ရွှေမီးတိုင်တွေ ဖန်တီးပါတော့တယ်။

He galloped through his home in a frenzy,

လောဘကို မထိန်းနိုင်တော့ပဲ မြင်မြင်သမျှအရာတိုင်း

handling each item until it took on a lustrous sheen.

ရွှေရောင်တဖိတ်ဖိတ် တောက်အောင် လိုက်ထိပါတာကြောင့် မကြာမှီ

Soon the palace heaved with gold,

နန်းတော်တစ်ခုလုံး ရွှေတွေ ပြည့်နှက်သွားပြီး

and Midas’s delirious laughter echoed off the walls.

Midas ရဲ့ ရယ်သံကလည်း နန်းတော်တစ်ခုလုံး ပဲ့တင်ထပ်နေပါတော့တယ်။

Exhausted and hungry from his rampage,

အချိန်အတန်ကြာအပြီးမှာတော့ ဗိုက်ဆာလာတဲ့အတွက်

Midas picked up a bunch of grapes from his newly gilded fruit bowl.

အနီးရှိ ရွှေဖလားထဲက စပျစ်သီးတစ်ခိုင်ကို ဆွဲကိုက်လိုက်ပါတယ်။

But he nearly shattered his teeth,

ဒါပေမယ့် သူ့သွားတွေ နာကျင်သွားခဲ့ပါတယ်။

for the fruit had turned to metal in his mouth.

ဘာလို့လဲဆိုတော့ စပျစ်သီးဟာ ရွှေစပျစ်သီးတွေ ဖြစ်နေလို့ပါပဲ။

When he picked up a loaf of bread, the crumbs hardened in his hand.

ပေါင်မုန့်တွေကို လှမ်းကိုင်လိုက်တဲ့ အခါမှာလဲ ရွှေပေါင်မုန့်တွေ ဖြစ်သွားပါတယ်။

Flinging himself onto his bed in frustration,

နူးညံ့တဲ့ အိပ်ယာထက်ကို လှဲအိပ်လိုက်တဲ့ အခါမှာလည်း

Midas discovered his plush pillows had morphed into solid gold.

အလွန်မာကျောတဲ့ ရွှေခေါင်းအုံးနဲ့ ရွှေကုတင် ဖြစ်နေပြန်ပါတယ်။

Hearing his cries of frustration, his daughter entered the room.

သူ့ရဲ့ ညည်းညူသံကိုကြားလို့ သမီးတော်ဟာ သူ့ဆီ ရောက်လာပါတယ်။

But when Midas reached out to her,

ဒါပေမယ့် သူ့သမီးကို ပွေ့ချီလိုက်တာနဲ့

he saw with horror that he had frozen her into a golden statue.

သမီးတော်ဟာ ရွှေရုပ်တု အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားခဲ့တာကို

Horrified at what he had done,

ခြောက်ခြားဖွယ်မြင်တွေ့လိုက်ရလို့

Midas begged the gods to rid him of his power.

သူ့အစွမ်းကို ပြန်ရုပ်သိမ်းပေးဖို့ ပြန်တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

အရူးတပိုင်းဖြစ်နေတဲ့ ဘုရင်ကို Dionysus က

Taking pity on the foolish king,

Dionysus told Midas to wash his hands in the River Pactolus.

Pactolus မြစ်မှာ လက်သွားဆေးဖို့ ပြောပါတယ်။

When Midas reached into the river, the gold drained from his fingertips.

မြစ်ထဲမှာ လက်နှစ်လိုက်တာနဲ့ သူ့လက်ချောင်းတွေထဲက ရွှေတွေဟာ

မြစ်ထဲကို စီးဆင်းသွားခဲ့ပါတယ်။

Midas returned home to find his daughter alive

အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့အခါမှာတော့ သူ့သမီးကို အသက်ရှင်လျက် ပြန်တွေ့ရသလို

and his palace back to normal, and he rejoiced.

နန်းတော်တစ်ခုလုံးကိုလည်း မူလအတိုင်း ပြန်တွေ့ရပါတယ်။

You’d think he would’ve learned his lesson,

သူ သင်ခန်းစာ ရသွားပြီလို့ သင်ထင်နေတယ် မဟုတ်လား

but just a few weeks later, Midas blundered again,

ဒါပေမဲ့ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်အကြာမှာ နောက်ထပ်ပြဿနာတစ်ခု ထပ်ဖြစ်ပြန်ပါတယ်။

insulting the music and sun god Apollo when he declared Pan a greater musician.

Pan ကို နတ်ဘုရားအပိုလိုထက် ပိုတော်တဲ့ ဂီတပညာရှင် လို့ ကြေညာလိုက်တာကြောင့်

Apollo scornfully declared that the king must have the ears of an ass

အပိုလိုက ဒေါသထွက်ပြီး Midas ကို မြည်းရဲ့နားရွက်တွေ တပ်ပေးလိုက်ပါတယ်။

to make such a misjudgment, and transformed Midas accordingly.

ဂီတကိုမခံစားတတ်တဲ့ သတ္တဝါလို့ တင်စားအပြစ်ပေးခဲ့တာပါ။

Once again regretting his behavior,

နောင်တရပြီး ရှက်သွားတဲ့ဘုရင်ဟာ

Midas kept his hairy ears hidden in public.

သူ့နားရွက်တွေကို ဘယ်သူမှ မမြင်အောင် အမြဲဖွက်ထားပါတော့တယ်။

They were seen only by his barber,

ဒီကိစ္စကို တစ်ဦးတည်းသောသိသူ ဆံသဆရာ ဟာလည်း

who was sworn to secrecy during a very awkward grooming session.

ဘယ်သူကိုမှ မပြောပါဘူး လို့ သစ္စာဆိုထားရပါတယ်။

The barber stifled his laughter and fought the desire to tell someone,

ဆံသဆရာဟာ ဒီရယ်စရာကိစ္စကို မပြောဖြစ်အောင် မနည်းထိန်းနေရပြီး

yet the secret consumed him.

နောက်ဆုံးမှာ မအောင့်နိုင်တော့တာကြောင့်

One day, he walked outside the city and dug a hole in the ground.

တစ်ရက်မှာ မြို့ပြင်ကိုထွက်၊ ကျင်းတစ်ခုတူး၊

Plunging his head into the earth,

မြေပြင်ကို ကပ်ပြီး

the desperate barber whispered, “Midas has ass’s ears.”

"Midas က မြည်းနားရွက်ကြီးနဲ့ဟ" လို့ တိုးတိုးလေးပြောပြီး မြေပြန်ဖုံးလိုက်ပါတယ်။

Soon after, a clump of reeds sprang up

မကြာမှီ အဲ့သည့်နေရာမှာ

in the spot where the barber had buried his words.

မြက်ရိုင်းတွေပေါက်လာခဲ့ပါတယ်။

When the wind blew, they carried the echoes of his whisper through the breeze:

အဲ့သည့်မြက်ရိုင်းတောကို လေတိုက်တဲ့အခါမှာတော့

"Midas has ass’s ears."

"Midas က မြည်းနားရွက်ကြီးနဲ့ဟ" ဆိုတဲ့ အသံတွေ ထွက်လာပါတယ်။

At the sound, donkeys in the fields raised their heads in recognition

ဒီအသံတွေကြားတဲ့အခါ မြည်းတွေက ခေါင်းထောင်ကြည့်ကြသလို

and people chuckled to themselves at the follies of their king.

လူတွေက တခွိခွိနဲ့ ဟားကြပါတော့တယ်။

With his golden touch and ass’s ears, Midas was not the most respected ruler.

သူ့ရဲ့ဇာတ်လမ်းတွေကြောင့် Midas ဟာ လူမလေး ခွေးမခန့် ဘုရင်တစ်ပါး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

And where other leaders were honored through statues and temples,

တခြားဘုရင်တွေကို ရုပ်တု၊ ဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ တွဲပြီးမှတ်မိကြပေမဲ့

his people remembered him a little differently:

Midas ကိုတော့ တိုင်းသူပြည်သားတွေက

in the depths of the glittering river and the rustle of the Phrygian wind.

ရွှေရောင်မြစ်ရေတွေ လေပြေတွေနဲ့တွဲပြီး အမှတ်ရနေကြပါတော့တယ်။